Mustafa Zeybek
Bike destroyer
- Kayıt
- 10 Aralık 2016
- Mesaj
- 2.868
- Tepki
- 5.692
- Şehir
- Denizli
- İsim
- Mustafa
- Başlangıç
- 2016—17
- Bisiklet
- Diğer
- Bisiklet türü
- Dağ bisikleti
Herkese iyi forumlar. Daha önceden bu tip bir konu açacağıma dair söz vermiştim. Artık bu konuda yeterince bilgim olduğunu düşünüyorum ve deli gibi teknik konu okumayı sevenleri tatmin edeceğini düşünerek bu konuyu açıyorum
@Mustafa Zeybek
Önce tekli sistem için küçük bir tanım yapmakla başlayalım; Tekli sistem basitçe aynakolda tek yaprak kullanılarak oluşturulan, çoklu sistemlerin yokuş çıkma kabiliyetini taşırken; maksimum hız kapasitesinden çok fedakarlık yapmadan oluşturulan aktarım sistemidir.
Tekli sistemle ilgili şehir efsaneleri:
Tekli sisteme geçince bisiklet yarım kilo hafifler. Yanlış. Mesela benim önceki sistemimi, ortalama bir deore sistemi ve giriş seviyesi 10'lu tekli sistemin ağırlık farkını hesaplayalım:
Ön aktarıcı (deore) vites kolu (deore) iç ve dış kablolar 349gr

591 serisi deore arka aktarıcı

Çikarılan aynakol yaprakları (deore)

Elimde zincir ve ruble olmadığı için internetten 9' lu deore ruble ve zincir ağırlığını referans alalım


Parçaları özellikle orta seviyede seçtim. Toplam sistem ağırlığı 1404 gram yaptı. Bu seviyede bir sistemden tekliye geçerseniz hafiflemeniz olası. Bir de benim sistemin zirve zamanından bir hesap yapalım
Shimano xtr arka aktarıcı 182gr

Shimano cs hg 770 11 32 xt ruble 264 gr

Shimano hg93 xt zincir 290gr

Xt ön aktarıcı+kol+kablo yaklaşık 300 gram
Xt aynakol yaprakları (tahmini) 100gr
Toplam sistem ağırlığı 1136 gram (hemen hemen)
Şimdi 10'lu deore sisteme bakalım
10' lu deore vites kolu 130-150gr (modele göre degişir

Deore hg54 zincir 273 gr

Deore rd m6000 323 gr

Deore cs hg500 11 42 ruble 430gr

Toplam sistem agırlığı 1176 gr. O da ne
bisiklet hafiflemedi, üstüne 40gr ağırlaştı (üst seviye sistemime göre) diğer yandan 1404 gr olan orta seviye donanıma göre 228 gram hafifledik. Yani tekliye geçip yarım kilo hafiflemek istiyorsanız ya çok zengin olup sram xx eagle alacaksınız, ya da tourney' den direkt geçiş yapacaksınız. Öbür türlü olsa olsa (ortalama sistem için) bir arka aktarıcı kadar hafiflersiniz.
Bilinen bir diğer yanlış ise tekli sistemle düz duvara tırmanabileceğinizi sanmak.
Mesela 32 aynakol ile 42 ruble arasında 10 fark var. 3'lü sistemde ise 22 aynakol ve 32 ruble arasında yine aynı fark var. Yani yokuş çıkma konusunda bir fark yok. Ama inişe gelirseniz 22-32 kullanan kişi aynakolu 2. Vitese çekecek ki dişli oranları aynı olsun
Tekli sistem toplarken yapılan yanlışlar:
En büyük yanlış dişli seçimlerinde yapılıyor. Bazı arkadaşlar 32 aynakol 36 ruble ile tekli sistem yapıyorlar. Bu şekilde tırmanamazsınız. Biliyorum sen tırmanıyorsun ama 2 yıl sonra dizlerini eline aldığında konuşuruz
kaldı ki yüksek kadanslı çeviremediginiz için, sert eğimde arka teker patinaj çekip duracak.
Bir diğer yanlıs ise kilitli arka aktarıcı ve narrow wide diye tabir edilen, zinciri aynakol üstünde tutma becerisine sahip olan dişliden kullanmamak. Bu ikisi olmadan zincirin atıp durmasından pişman olursunuz. Denemeyin bile.
Tekli sistemin avantajları:
Ilk olarak daha az parça olduğu için daha özgür ve rahat hissediyorsunuz. Narrow wide aynakol dişlisinin zinciri mükemmel şekilde tuttuğunu pedallarken hissediyorsunuz.
Kokpit çok daha temiz oluyor ve en güzeli de zincir sürekli aktarıcı kafesine çarpıp ses çıkarmıyor. Sessizlikten ya da göbeğın sesinden başka ses duymuyorsunuz.
Temizlemeniz gereken bir parça eksiliyor
Duruma göre vites ayarlamak çok daha kolay oluyor. Mesela kısa bir tırmanış ve kısa bir iniş şeklinde tekrar eden bir parkurdasınız. Tekli sistemde aynakol ayarlama derdi olmadığından çok daha seri davranabiliyorsunuz.
Aynakol yerden uzaklaşıyor, sağa sola diş çarpma ihtimali azalıyor.
Kişiden kişiye değişecek bir durum ama tekli sistemde genelde aynakol 32-34, ruble 40-42-46 olur. Bu durumda bisiklet, aynakolda 42t olduğu zamanki kadar hız kapasitesine sahip olmayacaktır. Arazi dışında çok vakit geçiren, bacakları güçlü arkadaşlarimıza bu oranlar düz yolda/inişte yetersiz gelebilir.
Bir diğer dezavantaj ise ruble yaprakları arasındaki atlamaların daha büyük olması. Sağlam bir vites kolunuz olmazsa geçişler baya hissizleşiyor.
Bazı konuları aydınlattığımıza göre parça seçimine geçelim. Ama onun öncesinde dişli oranlarımızın ne olacağını belirleyelim. Bunun için mevcut sisteminizi referans alabilirsiniz. Mesela bende 22 aynakol 32 ruble var. 22 ile 28 arasındaki 6 fark az gelirken, 22 ile 32 arasındaki fark ise çok geliyor. O yüzden 30t aynakol seçip, hg500 11 42 ruble düşündüm. 30 aynakol 37 ruble kombinasyonuyla istediğim oranda pedal çevirebilirken, çamurlu zeminde, dik eğimlerde, yorulduğumda 30 42 kombinasyonunu kullanmayı düşündüm.
Vites sayısı:
Önermesem de alt sınır 9' lu sistem olsun. Hem sram hem shimano' nun kilitli aktarıcıları en az 10'lu sistem uyumlu. Bu yüzden stabil bir sürüş yapamazsınız, zincir atıp durur (ben yaptım oradan biliyorum) bütün sistemi 9'lu yapıp, aktarıcıyı 10' lu seçerseniz, dişliler arasındaki mesafe farklılığından, tel çekme oranından dolayı randıman alamazsınız (denendi, deneniyor) 9'lu zincirler 10'luya göre daha geniş olduğu için çapraza düşme oranı daha fazla oluyor. Ayrıca sunrace, zitto mitto kullanmak zorundasınız. 9'lu 11 40 rublede dahi atlamalar çok büyük. Ben 11 40 sunrace ruble, 34t zee aynakol yaprağı, xtr rd m972' li bir sistem dizmiştim. Vites kolu xtr gibi çalışan xt olmasina rağmen berbattı.
10'lu sistemde fiyat performans oranı en yüksek ruble shimano cs hg500. Bazı markalar 42' den büyük rubleler de yapıyor ama yukarıdaki sebeplerden önermiyorum. 10'lu sistem cüzdanınızı daha az hafifletirken, 11li bazı sistemlerden hafif olabiliyor (diş sayısı daha az ve ruble daha küçük olduğundan)
11 vites:
Burada devreye sram' ın fiyat performans ürünü olan nx, nx eagle da giriyor. Tabi daha büyük paralar bayılıp 10-50, 9-46 gibi sistemler de edinebilirsiniz. Tabi bu sistemler farklı freehub body gereksinimi de duyarlar. Shimano ise 11' li sistemde en düşük seviye olarak slxm7000 üretiyor.
Sram ülkemizde pahalı olduğu için shimano' dan devam ediyorum. Shimano' nun 11' li sistemdeki rublelerindeki dişli oranı sadece ufak dişlilerde değişiyor. Benim gibi sürekli teknik iniş yapıyorsanız, zincir olmasa bile farketmez diyorsanız 10'lu sistem toplayabilirsiniz.
12 vites:
Sram bu aralıkta hükmediyor. Shimano daha 12'li xtr' ı piyasaya bile tam olarak süremezken, adamlar wireless sistem yaptı. 13'lü sistemi konuşmak için şimdilik erken.
Vites sayımızı da seçtik. Ben herkese daha çok hitap ettiğini düşündüğüm 10'lu shimano sistem üstünden gideceğim.
Aynakol yaprağını ya wiggle gibi sitelerden 25-30€ civarına alıp yıllllarca kullanırsınız, ya da aliexpress üstünden alırsınız. Eğer 3'lü aynakolu tekliye çevireceksek, yeni dişliyi ortadaki yuvaya alıyoruz ve tekli sisteme uygun aynakol vidası temin ediyoruz. (Single chainring bolt olarak geçer.) En az 40 dişli rublemizi aldık. Şimdi ya shimano' nun büyük oranlı rubleleri çalıştırmak için yaptığı m6000 veya m7000 arka aktarıcıdan alıyoruz, ya da herhangi kilitli aktarıcı alıp "rear derailleur extender" olarak geçen, kadro kulağı ile aktarıcı kulağı arasına takılan, arka aktarıcıyı daha aşağıya almayı sağlayan zımbırtıdan kullanıyoruz.
Vites kolunda ucuza bulabilirseniz eski seri xt780 alabilirsiniz. Yeni seri olsun derseniz slx 7000 ve deore6000 olmak uzere iki seçenek var. Hangisini ucuza bulur, uygun görürseniz onu tercih edin. Zincir ise sistemin ömrünü belirleyen ön onemli etken denebilir. O yüzden xt hg95' e kadar yolu var. Yurtdışında zincir fiyatları arasinda çok fark yok. Almışken iyisini almak uzun vadede karlı olacaktır.
Çift süspansiyonları bilmem ama yaptığimız hatrı sayılır inişlerde xc ile zincir atması yaşamadığımız için zincir gergisi veya kılavuzu konularına değinmedim.
Her ne kadar birkaç defa kontrol etmiş olsam da konuyu mobilden açtığım için eksiklikler olabilir. Bir hatamı belirtmek ya da eklemek istediğiniz bir şey olursa açığım. İyi forumlar
@Mustafa Zeybek
Önce tekli sistem için küçük bir tanım yapmakla başlayalım; Tekli sistem basitçe aynakolda tek yaprak kullanılarak oluşturulan, çoklu sistemlerin yokuş çıkma kabiliyetini taşırken; maksimum hız kapasitesinden çok fedakarlık yapmadan oluşturulan aktarım sistemidir.
Tekli sistemle ilgili şehir efsaneleri:
Tekli sisteme geçince bisiklet yarım kilo hafifler. Yanlış. Mesela benim önceki sistemimi, ortalama bir deore sistemi ve giriş seviyesi 10'lu tekli sistemin ağırlık farkını hesaplayalım:
Ön aktarıcı (deore) vites kolu (deore) iç ve dış kablolar 349gr

591 serisi deore arka aktarıcı

Çikarılan aynakol yaprakları (deore)

Elimde zincir ve ruble olmadığı için internetten 9' lu deore ruble ve zincir ağırlığını referans alalım


Parçaları özellikle orta seviyede seçtim. Toplam sistem ağırlığı 1404 gram yaptı. Bu seviyede bir sistemden tekliye geçerseniz hafiflemeniz olası. Bir de benim sistemin zirve zamanından bir hesap yapalım
Shimano xtr arka aktarıcı 182gr

Shimano cs hg 770 11 32 xt ruble 264 gr

Shimano hg93 xt zincir 290gr

Xt ön aktarıcı+kol+kablo yaklaşık 300 gram
Xt aynakol yaprakları (tahmini) 100gr
Toplam sistem ağırlığı 1136 gram (hemen hemen)
Şimdi 10'lu deore sisteme bakalım
10' lu deore vites kolu 130-150gr (modele göre degişir

Deore hg54 zincir 273 gr

Deore rd m6000 323 gr

Deore cs hg500 11 42 ruble 430gr

Toplam sistem agırlığı 1176 gr. O da ne
Bilinen bir diğer yanlış ise tekli sistemle düz duvara tırmanabileceğinizi sanmak.
Mesela 32 aynakol ile 42 ruble arasında 10 fark var. 3'lü sistemde ise 22 aynakol ve 32 ruble arasında yine aynı fark var. Yani yokuş çıkma konusunda bir fark yok. Ama inişe gelirseniz 22-32 kullanan kişi aynakolu 2. Vitese çekecek ki dişli oranları aynı olsun
Tekli sistem toplarken yapılan yanlışlar:
En büyük yanlış dişli seçimlerinde yapılıyor. Bazı arkadaşlar 32 aynakol 36 ruble ile tekli sistem yapıyorlar. Bu şekilde tırmanamazsınız. Biliyorum sen tırmanıyorsun ama 2 yıl sonra dizlerini eline aldığında konuşuruz
Bir diğer yanlıs ise kilitli arka aktarıcı ve narrow wide diye tabir edilen, zinciri aynakol üstünde tutma becerisine sahip olan dişliden kullanmamak. Bu ikisi olmadan zincirin atıp durmasından pişman olursunuz. Denemeyin bile.
Tekli sistemin avantajları:
Ilk olarak daha az parça olduğu için daha özgür ve rahat hissediyorsunuz. Narrow wide aynakol dişlisinin zinciri mükemmel şekilde tuttuğunu pedallarken hissediyorsunuz.
Kokpit çok daha temiz oluyor ve en güzeli de zincir sürekli aktarıcı kafesine çarpıp ses çıkarmıyor. Sessizlikten ya da göbeğın sesinden başka ses duymuyorsunuz.
Temizlemeniz gereken bir parça eksiliyor
Duruma göre vites ayarlamak çok daha kolay oluyor. Mesela kısa bir tırmanış ve kısa bir iniş şeklinde tekrar eden bir parkurdasınız. Tekli sistemde aynakol ayarlama derdi olmadığından çok daha seri davranabiliyorsunuz.
Aynakol yerden uzaklaşıyor, sağa sola diş çarpma ihtimali azalıyor.
Kişiden kişiye değişecek bir durum ama tekli sistemde genelde aynakol 32-34, ruble 40-42-46 olur. Bu durumda bisiklet, aynakolda 42t olduğu zamanki kadar hız kapasitesine sahip olmayacaktır. Arazi dışında çok vakit geçiren, bacakları güçlü arkadaşlarimıza bu oranlar düz yolda/inişte yetersiz gelebilir.
Bir diğer dezavantaj ise ruble yaprakları arasındaki atlamaların daha büyük olması. Sağlam bir vites kolunuz olmazsa geçişler baya hissizleşiyor.
Bazı konuları aydınlattığımıza göre parça seçimine geçelim. Ama onun öncesinde dişli oranlarımızın ne olacağını belirleyelim. Bunun için mevcut sisteminizi referans alabilirsiniz. Mesela bende 22 aynakol 32 ruble var. 22 ile 28 arasındaki 6 fark az gelirken, 22 ile 32 arasındaki fark ise çok geliyor. O yüzden 30t aynakol seçip, hg500 11 42 ruble düşündüm. 30 aynakol 37 ruble kombinasyonuyla istediğim oranda pedal çevirebilirken, çamurlu zeminde, dik eğimlerde, yorulduğumda 30 42 kombinasyonunu kullanmayı düşündüm.
Vites sayısı:
Önermesem de alt sınır 9' lu sistem olsun. Hem sram hem shimano' nun kilitli aktarıcıları en az 10'lu sistem uyumlu. Bu yüzden stabil bir sürüş yapamazsınız, zincir atıp durur (ben yaptım oradan biliyorum) bütün sistemi 9'lu yapıp, aktarıcıyı 10' lu seçerseniz, dişliler arasındaki mesafe farklılığından, tel çekme oranından dolayı randıman alamazsınız (denendi, deneniyor) 9'lu zincirler 10'luya göre daha geniş olduğu için çapraza düşme oranı daha fazla oluyor. Ayrıca sunrace, zitto mitto kullanmak zorundasınız. 9'lu 11 40 rublede dahi atlamalar çok büyük. Ben 11 40 sunrace ruble, 34t zee aynakol yaprağı, xtr rd m972' li bir sistem dizmiştim. Vites kolu xtr gibi çalışan xt olmasina rağmen berbattı.
10'lu sistemde fiyat performans oranı en yüksek ruble shimano cs hg500. Bazı markalar 42' den büyük rubleler de yapıyor ama yukarıdaki sebeplerden önermiyorum. 10'lu sistem cüzdanınızı daha az hafifletirken, 11li bazı sistemlerden hafif olabiliyor (diş sayısı daha az ve ruble daha küçük olduğundan)
11 vites:
Burada devreye sram' ın fiyat performans ürünü olan nx, nx eagle da giriyor. Tabi daha büyük paralar bayılıp 10-50, 9-46 gibi sistemler de edinebilirsiniz. Tabi bu sistemler farklı freehub body gereksinimi de duyarlar. Shimano ise 11' li sistemde en düşük seviye olarak slxm7000 üretiyor.
Sram ülkemizde pahalı olduğu için shimano' dan devam ediyorum. Shimano' nun 11' li sistemdeki rublelerindeki dişli oranı sadece ufak dişlilerde değişiyor. Benim gibi sürekli teknik iniş yapıyorsanız, zincir olmasa bile farketmez diyorsanız 10'lu sistem toplayabilirsiniz.
12 vites:
Sram bu aralıkta hükmediyor. Shimano daha 12'li xtr' ı piyasaya bile tam olarak süremezken, adamlar wireless sistem yaptı. 13'lü sistemi konuşmak için şimdilik erken.
Vites sayımızı da seçtik. Ben herkese daha çok hitap ettiğini düşündüğüm 10'lu shimano sistem üstünden gideceğim.
Aynakol yaprağını ya wiggle gibi sitelerden 25-30€ civarına alıp yıllllarca kullanırsınız, ya da aliexpress üstünden alırsınız. Eğer 3'lü aynakolu tekliye çevireceksek, yeni dişliyi ortadaki yuvaya alıyoruz ve tekli sisteme uygun aynakol vidası temin ediyoruz. (Single chainring bolt olarak geçer.) En az 40 dişli rublemizi aldık. Şimdi ya shimano' nun büyük oranlı rubleleri çalıştırmak için yaptığı m6000 veya m7000 arka aktarıcıdan alıyoruz, ya da herhangi kilitli aktarıcı alıp "rear derailleur extender" olarak geçen, kadro kulağı ile aktarıcı kulağı arasına takılan, arka aktarıcıyı daha aşağıya almayı sağlayan zımbırtıdan kullanıyoruz.
Vites kolunda ucuza bulabilirseniz eski seri xt780 alabilirsiniz. Yeni seri olsun derseniz slx 7000 ve deore6000 olmak uzere iki seçenek var. Hangisini ucuza bulur, uygun görürseniz onu tercih edin. Zincir ise sistemin ömrünü belirleyen ön onemli etken denebilir. O yüzden xt hg95' e kadar yolu var. Yurtdışında zincir fiyatları arasinda çok fark yok. Almışken iyisini almak uzun vadede karlı olacaktır.
Çift süspansiyonları bilmem ama yaptığimız hatrı sayılır inişlerde xc ile zincir atması yaşamadığımız için zincir gergisi veya kılavuzu konularına değinmedim.
Her ne kadar birkaç defa kontrol etmiş olsam da konuyu mobilden açtığım için eksiklikler olabilir. Bir hatamı belirtmek ya da eklemek istediğiniz bir şey olursa açığım. İyi forumlar