Bir akort sehpası denemesi de benden.

Arkadaşlar merhaba. Kendime geçen sene Unior'un giriş seviyesi hobi amaçlı kullanımı olan tek taraflı bir akort sehpası almıştım. Tek taraftan akort yaparken diğer taraf için tekeri ters takıp tekrar ayarlamak gerekiyor derken uğraştırıyordu. Sehpa arayışlarına girdim. Bir iki tane muadil ürün arasından demonte ürünlerden birini seçip satın aldım. Eve gelip kurduğumda elimdeki sehpadan daha fazla esnediğine şahit oldum. Bu biraz üzdü beni. İade ettim ürünü. Aslında başta ahşaptan şu tarz bir şey düşünmüştüm kendim yapmak için :


Bu aşırı meşhur bir model ama ahşap ürünün de fazlaca esneyeceğini düşünüyorum. O sebeple elimdeki Unior sehpa ile devam edeceğim. Ama bu sehpayı geliştirmek istiyorum.

Elimdeki sehpa şu :



Bu sehpa ile alakalı olumlu düşüncelerim şunlar :

-Tek bir Bakalit somunu ile sıkılmasına rağmen profiller yekpare ve birbirinin içine geçtiği için yeterince sağlam duruyor. Elle zorladığımda demonte olan üründen daha az esneme yapıyor.
-Solda hem akort için hem de disk fren rotorunun yamukluğunu tespit etmek için bir kanal var. Aparat gerekirse oraya takılıp rotor yamukluğunu da çözüyor.
-Masaya montaj istenirse yapılabilir ama genelde katlayıp kaldırıyorum. Bu evde ailesiyle yaşayan benim gibi biri için acayip avantajlı oluyor.
-Soldaki bakalit somunu ile gevşeyip sıkılan kol kolay hareket ettirilebiliyor.
-Kolun ucundaki parça aynı anda hem yatay hem de dikey akorda izin verir şekilde tasarlanmış. Bu da güzel.
-Eğimli duruyor olması da hoşuma gidiyor. Daha az alan kaplıyor gibi.
-Yeterince göbek genişliği destekliyor. Yaklaşık olarak 9-16 cm arası mesafesi var. Standart sehpalar genelde 14.5'da sonlanıyor.



Gelelim olumsuz yönlere :
-Sadece soldaki profil üzerinde yuvalar olduğu için tek taraftan kol ile çalışıyor. Diğer tarafta kol olmadığı için ortalama yaparken de sıkıntı yaşıyorum.
-Kol serbest çalışıyor bu iyi güzel ama atıyorum bir milim daha yaklaşmak istediğim zaman mil çevrilerek kolun yaklaştığı ürünler gibi hassas yaklaştıramıyorum. Sök tak derken eski bulunduğum nokta kayıyor vs.

Şimdi böyle yazıya dökünce gerçekten sehpayı neden beğendiğimi anlıyorum 😅 Biraz ürün reklamı gibi oldu kusura bakmayın. Şimdi bunu geliştirme konusunda fikre ihtiyacım var arkadaşlar. Ben çift taraftan da çalışan bir sehpa olsun istiyorum. Ve biraz daha hassas yakınlaştırmayı nasıl mümkün kılarım? Eksiklerim bunlar.

İade ettiğim sehpada kullanmak üzere şu ürünleri sipariş geçmiştim :



(link)

(link)

Bazen akort başındayken çok hassas sürtünme sesini duymaya çalışırken ortam gürültüsü ile tam net duyamıyorum. Bu komparatör saatinden iki adet sipariş geçtim. Biri dikey biri yanal akort için. Artık çok fazla sesle işim kalmayacak sürtme durumunda. Jantı çizmesin diye de ucuna şu rulmanlı olan parçadan aldım. M2.5 ölçüsünde sanırım. Birbirlerine uyuyorlar diye umut ediyorum. Fakat bunları sehpaya nasıl montajlayacağım konusunda emin değilim.

Sağ taraftaki dikey profil soldaki ile birebir aynı kalınlıkta ve geometride. Acaba soldaki gibi sağ tarafa da bir hareket yuvası deldirebilir miyim? Cnc işi yapan bir usta bana bu konuda yardımcı olur mu? Gerekirse modeli kendim çizebilirim. Autocad halinde versem obje üzerinde delinecek yeri alet çözer mi?

Veya nasıl orada boşluk oluşturabilirim başka? Hadi bunu çözdük diyelim. Bu sefer kolun bir civata dönüşü gibi milim milim oynamasını ve istediğimde gevşekçe hareket etmesini nasıl ayarlayabilirim? Bu ikisinden birini seçmem gerekecek sanırım. Çünkü demonte sehpada civata ile döne döne ilerletiliyordu. İstenilen noktaya getirmek acayip zorlayıcı.

Bir fikrim de şu. Sağ tarafı hiç delmeden şu şekilde işkenceye benzeyen bir klips buldum. Youtube'da biri kullanmış.



(link)

Bu klipse 1/4 veya 3/8 vida uyuyor. Yani bu komparatör saatlerini tutan kollardan takabiliyorum. Şu şekilde olanlardan :



Bu ürünler aslında manyetik tutucu ile satılıyor. Ama çok stabil duracaklarını düşünmüyorum. Maliyeti de arttırıyor. Ya o kıskaca bunu montajlayıp sonra ucuna komparatörü takıp sehpadaki profillere sabitleyeceğim. Ya da sağ profili de bir şekilde deldirip sehpadaki koldan bir tane kendim yapıp saati direkt ona sabitleyeceğim. Aklımda şuan bu fikirler var.

Acaba kolları sehpadan ayrı mı çalıştırsam? Nalburdan birkaç parça sürgü vs bulup kayan bir mekanizma mı yapmaya çalışsam? Tüm fikirlere açığım. Şimdiden teşekkür ederim.

Bugün işten boşluk bulduğum bir vakitte Demirciler Sitesine gittim. Büyük çaptaki bir atölye neyse ki ricamı kırmayıp freze ile yardımcı oluruz dediler. Sağ taraftaki boşluk sonunda açıldı. İşin sonucunu çok beğendim. Sağ tarafta disk ayar yeri bir tık aşağıdan başlamış ama olsun o kadarı önemli değil benim için. Onun dışında tam simetrik oldu. 600 lira ücret istediler. 2-3 kişi sehpanın başında koca makinede yarım saat kumpasla ölçüp biçip ayar çektiler. İş bitince ufak da bir boya attılar.

Herhalde normal bir ücrettir dedim. Sonuç bu şekilde.

Komparatörler ve rulmanlı uçları geldi. Uçlar tahmin ettiğimden de küçükmüş 😅 Komparatöre m2.5 uç tam uydu. Şuan için düzgün çalışıyor gibi gözüküyorlar. Akort sehpasında daha denemedim.

Komparatör arkadan tek delikli bir bağlantı yerine sahip. Bunu sehpaya nasıl montajlayacağımı düşünüyorum. Biri sehpada solda, diğeri ise altta metal bir plaka ile duracak. Altta duranı sağ dikmede aşağıdan yukarıya takacağım. Bir şekilde bağlantı aparatı olarak kullanacağım metal plakalara cetvel de ilave edebilirsem daha hassas ayar yapabilirim diye düşünüyorum. Deneyip göreceğiz.



(Yukarıdaki fotoda alttaki komparatörün orjinal hali, üstteki ise rulman takılmış hali)



(Bağlantı noktası)



(Rulmanlı m2.5 uç)

Eveet. Beklediğimden biraz erkene yetiştirmek durumunda kaldım. Yedek bisikletin jantını asıl bisikletimde kullanıyordum sipariş ettiğim göbekler ve teller gelene kadar. Ama 6-7 yıllık dandik tellerle bana anca 3 hafta dayandı bu jant da. O yüzden bugün akort sehpası projesini biraz erkene çektim.

Nalbuldan metal bağlantı parçaları ve bakalit somunu aldım. Bir adet de metal plaka aldım. Normalde içinde bakalit somununun kayacağı ortasındaki boydan boya çizgi hattı yoktu. Onu demirciler sitesindeki başka bir arkadaşa frezede açtırdım. Merak eden olursa özelden ismini de paylaşabilirim.

Frezede işlem yapılan parçadaki montaj delikleri biraz fazla ince. Sabah daha insani saatlerde o delikleri dremel ile biraz genişletmeye çalışacağım. Çünkü bağlantı parçaları şuan ince tornavida uçlu vidalarla sabitlenmiş vaziyette ve bazı yerdekiler pek güven vermedi. M5 vida vida girecek gibi yapabilirsem güzel olacak. Veya bu ebatlarda alyan uçlu bir şey de olabilir bilmiyorum deneyeceğim. Onun dışında ilk prototip için güzel bir sonuç aldım gibi. Dediğim gibi yarın biraz uğraşıp revize edeceğim.

Gecenin heyecanı ile sonucu paylaşmak istedim. 😀

Şekil aşağı yukarı böyle olacak. Belki metal plakaları da siyaha boyayabilirim. Sol taraftaki profilin içinde duran mili tutan parca kare şeklinde Unior'un orjinal parçası. Bakaliti döndürünce kare profilin kenarına dayanıp kendini sıktırmaya başlıyor. Sağ tarafta mile uyacak bulduğum bir somunu kullandım ama elimle tutmam gerekiyor. Çevirdikçe bir direnç uygulanmadığı için bakalit boşa dönüyor. Kare metal bir parça bulup matkapla delmeyi deneyeceğim. O parça şart. Bu şekilde pratik olmuyor.

Bu arada şu haliyle bile komparatörlerin konumu bozulmuyor. Yine de sağlamlaşması daha iyi olur.

Jant ortalamasını gösterecek cetvel ile alakalı da nasıl yapsam diye düşünüyorum. Fikir olursa yardım alabilirim.

Herkese iyi geceler.

Buraya havşa kafalı civata kullanmak mantıklı değil. En azından komparatörleri tutan civataların kafası düz olmalı, konumsal stabillik bakımından. Birbirine temas eden sacların arasına yumuşak conta koyarsan daha da iyi olur.

Can Çelik demiş ki:

323528 dosyayı görüntüle

Buraya havşa kafalı civata kullanmak mantıklı değil. En azından komparatörleri tutan civataların kafası düz olmalı, konumsal stabillik bakımından. Birbirine temas eden sacların arasına yumuşak conta koyarsan daha da iyi olur.

Hepsini görüntüle...

Deliğe uyan ne varsa onu koydum gece vakti 😀 Ilk elden geçirilecekler arasında

Günaydın herkese, sehpa üzerindeki son rötuşlar da tamam. Bu haliyle kollarda ve komparatörlerde esneme olmuyor. Sehpanın kendisi de zaten çok az esniyordu. İstenirse disk fren rotorunun da balansı düzeltilebilir. Maliyet :

Unior 1688 evde kullanım için akort sehpası 3.149,10 TL
Sehpada sağdaki profildeki alta ve üste kanal açtırma 600 TL
2x Shahe marka komparatör saati 933 TL
2x Rulmanlı komparatör ucu 652 TL
Bağlantı Parçaları 200 TL (2x Metal Braket, 2x Erkek bakalit somunu, 2x Kare Somun, 2x L Dirsek, 1x Ufak metal braket, 8x Paslanmaz alyan başlı civata, 16x Pul, 8x Civataya uygun somun)
Metal Braketin üzerine kanal açtırma 100 TL

Toplamda 5634 TL güncel maliyet. Sehpa için güncel fiyatı yazdım tabii ki. Ben geçtiğimiz sene daha uygun bir fiyata almıştım. Onun için fiyat bana mantıklı oldu gibi. Sıfırdan girişecek arkadaşlar için komparatör saatli hazır modelli şöyle bir sehpa var :

(link)

Fiyat daha uyguna geliyor. Tabii o sehpa esner mi bilemiyorum. Daha önceden denediğim diğer sehpa çok esnemişti. Başka bir ürün zaten artık alamıyorsunuz. Çünkü gümrük sınırına takılıyor. Ve böyle projelere mecbur kalıyorsunuz 😅

Son görseller şu şekilde :





Unior'un orjinal kolunu disk rotoru için yerleştirdim fakat istersem ince ayar öncesi daha hızlı bir genel ayar için sağ profile de takıp kullanabilirim. Dengelemede de faydası olabileceğini düşünüyorum. Eskiden jantı söküp ters takıyordum bazen. Bu durumları hafta sonu akort başında deneyimleyeceğim.



Evet arkadaşlar son durum bu. Jantı ortalama işi için aldığım ahşap cetvellere kanal açıp profilin üst kısımlarına ilave etmeyi düşünüyorum. Çok yoğun gözükürse elle sağdan ve soldan ölçerek de bakabilirim.

Umarım sizi sıkmamışımdır. Süreç benim için keyifli oldu. Başka bir projede görüşmek üzere... 😂

Dün gece sehpayı denedim. Bu akşamki tura yetişmek için açıkçası biraz sabahlamak durumunda kaldım. Yedek jant seti için ucuzundan bir shimano göbek ve centerlock rotor almıştım. Tel boyu hesaplayıcıları üzerinden uygun tel boylarını ölçtüm. Kısa tarafta 1 mm ufağı ve uzun tarafta ise 1 mm büyüğü bulabildim. Tolerans sınırları içerisinde olduğu için kabul edip satın aldım. Daha önce 4 defa jant örmüştüm fakat ilk defa tel boyunu kendim seçip jant örüyorum. En önemli şey tel boyuymuş. Gerçekten işim çok kolay oldu.

Ucu sivri çıkıntılı tel başı tornavidası kullanıyordum. Önce işlem hızlı olsun diye her tel başını sırayla tamamen sıkarak başladım. Uçtaki sivri çıkıntı tel başından çıkan teli aynı noktada sabitlediği için sözde problem olmayacaktı. Fakat işlem sonrasında başlangıç kısmı aşırı gergin sonlara doğru ise daha gevşek teller ortaya çıktı. Başlangıç noktasına geri dönüp teldeki son yiv gözükecek kadar telleri gevşettim. Tekrar tel başlarından her tel başını teker teker aynı tornavida ile çeyrek tur sıka sıka ilerledim. Biraz uzun sürdü işlem fakat sonunda neredeyse akortlu bir jant gibi düz bir sonuca ulaştım.

Yanal sapmayı düzeltip telleri ellerimle burarak gerginliği aldım. Bu arada komparatör saati işi aşırı kolaylaştırıyor arkadaşlar. Herkese tavsiye ederim. Başta endişe etmiştim acaba gereksiz mi olacak bu diye. Çünkü tel gerginlik aleti işi aşırı uzatıyordu. Onun yerine pena ile her tele vurarak daha hızlı ayar yapabiliyordum. Komparatör şu işe yaradı benim açımdan, jantta hangi telin sola hangi telin sağa kaçtığını net bir şekilde oranlayabiliyorsunuz. Atıyorum disk tarafındaki x konumundaki telde ibre 20'yi gösterirken y konumundaki tel 40'ı gösteriyor. Bunu sürtme sesi ile yapmak daha zor. Buradaki değer ile tel başını ne oranda değiştireceğimi net görüp ince ayar yapabiliyorum. Hoşuma gitti. Devamında dikey sapmayı hallettim. Bu sırada kumpas ile jant ve sehpa arasındaki mesafeleri ölçüp jantı ortaladım. Sağa yaslanmış olduğu için sol taraftaki tüm telleri bir tur sıktım. Yetmediği için sağdakileri gevşetip tekrar soldakileri sıktım. Bu işlemi jantı ortalayana kadar devam ettim.

Sonrasında tel gerginliklerini parmaklarımla paralel telleri sıka sıka hissetmeye çalışıp aşırı farklı olanları eşitledim. Sonra tını yöntemi ile sesleri eşitledim. Bu işlemden sonra tekrar yanal ve dikey akort hafifçe bozuldu. Onları düzeltip sonuçtan tatmin olana kadar denemelere devam ettim.

Son aşama olarak tel gerginliklerini gerilim ölçer ile bir iki teli referans alarak karşılaştırdım. Gerginliği baskın olan taraftaki en gergin tel yeteri kadar sıkı gözükmüyordu. Tüm telleri bir tur sıkmam yeterli oldu. En gergin tel 145 kgf civarında bir değer gösteriyordu. Bu iyi bir değer. Aynı taraftaki diğer teller de birbirine yakın değerlerde.

Genel olarak akort esnasında komparatör saati gerçekten işe yaradı. Sağdan ve soldan eşitleme yapmak için kumpasla ölçmek biraz vakit kaybettirdi. Ama o kadar da zor değil. Bu arada sehpanın orjinal kolunu da sağ tarafa taktım. Yatay kaçıklığı iki taraftan dengelemek daha kolay oldu gerçekten. Belki 3. bir saat alabilirim.

Biraz sabahlamış olsam da çıkan sonuçtan memnun kaldım. Lastik, ruble ve centerlock montajını yapıp tekeri kadroya yerleştirdim. Göbek değiştiği için fren ayarı kaçtı. Onu da hallettikten sonra bu akşamki tur için bisiklet şuan hazır bir şekilde odada bekliyor. Çok mutluyum 😂

Biraz sürdükten sonra gerilimleri tekrar ölçeceğim. Eğer kaçma olmazsa asıl jant setimde benzer kgf değerlerini kullanacağım. Yurtdışından gelecek olan göbek geldiğinde gerginlik hesaplamasını jantın maksimum gerginlik kapasitesine göre ayarlamayı düşünüyorum. Şuanki yedek jantımda (Bontrager) bu değere veri olarak ulaşamıyorum.

Benim gibi bu işe yeni girişenlere biraz yol gösterebilir diye sehpa dışında akort hakkında da amatör deneyimlerimi biraz detaylı eklemek istedim. Sırada 3 jant daha beni bekliyor ama bu konu için bu mesaj yeni bir sehpa yapana kadar sanırım son mesajım.