Mesafeyi 15 km ile sınırlı tutmamın yüzdelik olarak çok az bir kesimi kapsadığının farkındayım. Sözgelimi 15 milyon nüfuslu İstanbul'da 15 kilometrelik bir mesafede işe gidip gelen insanların oranının yüzde 1 olduğunu varsayalım. Bu durumda her gün İstanbul trafiğinde etkin olarak bisiklet süren 150000 kişi olacak anlamına gelir. Şimdi bunu bir hayal edelim. Bu rakam yollara bisikletle çıkarsa ne tür sosyopolitik gelişmeler gündeme gelir? Oncelikle bir sonraki seçimi kazanma derdi olan bir başkan bu kitleyi kazanmak için bisiklet kullanıcılarına yönelik politikalar geliştirir. Toplu taşımaya entegre edilmiş bisiklet yolları yapar. Zaten siz bu konuya bir sonraki mesajınızda değinmişsiniz. Yumurta mı tavuktan çıkar, tavuk mu yumurtadan kısmında ben tarafımı tavuktan yana belirliyorum. 😀 Geniş kitleler bisikletle trafiğe çıktığı zaman yollar arkasından gelecek. Bizim politikacıların oy almak için veremeyecekleri taviz yoktur. Politikacıları ikna etmenin en kolay yolu onları buna zorlamaktır. Ben politikacılara güvenmiyorum. Antalya'da bir önceki dönemde yapılan bisiklet yollarının bir kısmını bir gecede yok ettiler. O yüzden İstanbul ve İzmir Belediye başkanlarının çabalarını anlıyorum fakat popülist bir yaklaşımın ürünü olduğunu düşünüyorum. Sonuç hakkında yorum yapmak için şimdilik çok erken. Bekleyip uygulamanın sonuçlarını görmek gerekiyor.
Hiçbirimiz mimar ya da şehir planlamacısı değiliz fakat yaşamsal pratikte bisikleti kullanan biziz. Ben her zaman pratiğe teoriden daha fazla önem veririm. Bisiklet yolunun nasıl olması gerektiğine bisiklete binen bir şehir planlamacısı karar vermelidir. En doğru olanı bu belki de. Hem teoriye hâkim olacak hem de günlük olarak şehir içi trafikte bisiklet kullanacak. Pratikte aksayan yönleri kolayca tespit edip iyileştirmeler yapacak. Benim yazdığım bu yazı da yaşamsal pratikte sınanacak. İki sene sonra dönüp baktığımızda şurası şurası olmamış diyeceğim belki de. Eğer gerçeğin çok çok uzağında bir çizgide tezler ortaya koyduysam hayat beni hizaya çekecek.
Malesef yanlis hesap yapiyorsunuz.
Sözgelimi 15 milyon nüfuslu İstanbul'da 15 kilometrelik bir mesafede işe gidip gelen insanların oranının yüzde 1 olduğunu varsayalım. Bu durumda her gün İstanbul trafiğinde etkin olarak bisiklet süren 150000 kişi olacak anlamına gelir
Bu hane icerisinden bir kisinin ev-is mesafesi arasinin 15 km oldugunu gosterir. Istanbul'da ortalama hane halki sayisi 3,33'mus (link)
Bir kisi 7,5 mesafe icindeyse digerlerini neden sayiyoruz? Digerlenin ev-is/oku mesafesi ayni mi? Hadi cok cok iyimser tahmin yapalim her evden 1,67 kisi ( yarisi diyelim hesaplamak kolay osun ) icin ev-is/okul mesafesi 7,5 km diyelim bu
potansiyel 75 bin kisi anlamina gelir. Bu potansiyellerin hepsinin de ise-okula gitmesi mumkun degil dogal olarak. Yaslisi var, okul caginda olmayan cocuklari var.
Yine tahmin icin istanbulda toplu tasima kullanan vatandas sayisina bakiyoruz 5.7 milyon kisi toplu tasima kullaniyor. (link)
Hadi diyelim 4.3'te kisisel arac kullansin, etti 10 milyon. 15 milyonun 3'te 2'si trafige katiliyor.
Yani ilk bastaki 75 bin kisiden 50'bini tarfige cikacak. Bu inslarin kaci bisiklet kullanabilecek yasta, saglikta ya da istekli? Bu insanlarin en iyi ihtimalle yarisi bisiklet kullansin diyelim bu 25 bin kisi eder. Hayal edelim ama mantikli sayilar ile edelim.
25 bin kisi icin secime yonelik poilitikalar belirlenebilir mi bilmiyorum, siyasetci degilim, sosyoloji tarafinda ise hic bilgim yok.
Geniş kitleler bisikletle trafiğe çıktığı zaman yollar arkasından gelecek
iyi guzel de genis kitlelerin trafige cikmasi icin gecerli bir sebep soylemiyorsunuz. Ekonomik temellere dayanan bir hesap yapiyorsunuz ( bu hesaba itirazim yok ), bu hesap potansiyel 25 bin kisiyi ilgilendiriyor ( benim yukaridaki hesabim cok iyi tahminlere gore ustunkoru hesap, yanliyorsam duzeltin ) ama bunlarin ne kadarinin ekonomik sebeplerden bisikleti tercih edecegi de belirsiz. Hadi diyelim 20 bini tercih eder olsun bunun yollar yapilmasina yetecegini soyluyorsunuz. 20 bin kisi dediginiz stadyum doldurmayacka kadar insan.
Bisiklet kullanimi icin hedeflenen kitle ev is arasi 7.5 km olan yukaridakilar yerine rayli tasimaya 7,5 km olan insanlar hedeflense ve bisiklet yollari bahsettigim gibi ilk basta buyuk istasyon, birlesme noktari merkez secilip genisleyerek yapilsa, bisiklet kullanacak potansiyel insan sayisi cok daha yuksek hale gelir diye dusunuyorum. Kisaca hedeflenen kitle ev-is arasi surus yapacak yerine ev-metro/tren/tramvay/marmaray surusu yapacak insanlar olmalidir.
Yazdiginiza, dusuncenizi kelimelere dokup paylasmaniza cok saygi duyuyorum ama ekonomik acindan yaptiginiz hesap her ne kadar dogru olsa da bu bisiklet kullanimini tek basina arttiracak bir etken degil.
Saygilarimla.
