Arkadaşlar 1 adet Nexus8, 1 adet Sram S7 göbekten vites (ayrıca göbekten shimano dinamolu) ve ayrıca 1 adet 3x10 rubleli bir bisiklete sahip biri olarak ben de biraz deneyimlerimi paylaşayım.
@Çağrı Çan sorduğun sorular için:
1. Göbekten vitesli kadrolarda arka tekeri sökmek için anahtar mı gerekiyor?. Bu aldığın kadro ve göbekten vites çeşidine bağlıdır. Halihazırda standart QR olarak üretilen marka/modeller bulunmaktadır. Bu durumda anahtarsız QR keyfini yaşayabilirsin.
2. Kayışlı model az ve pahalı olduğu için zincirli alınırsa aynakolu ikili sistem yapmak pahalı ve zor bir uğraş mı olur? Yapanlar var ama bununla hiç uğraşmaya değmez. Kayışlı ve zincirlinin birbirine göre dezavantajları var (Kayışlar standart arka dişliler için üretildiğinden dolayı- kayışa ekleme çıkarma yapamazsın- Bu durumda dişli oranları ile oynaman gerektiğinde sadece arka dişliyi değil kayışını da değiştirmen gerekli-hele hele ön dişliyle hiç oynama şansın olmayabilir vs.). Ayrıca zincirli de olsa kafana göre aynakol diş sayısı ve arka dişli sayısı oranı yapamazsın. Her üreticinin belirli bir aynakol dişli sayısı/arka dişli oranı vardır. Bu Nexus 8 'de yaklaşık 2.00 'dır. Sram S7 'de 1.87 'dir. Rohloff 'ta sürücü ağırlığına göre değişir. Bu değerlerin altına inersen garantisi kalmaz. Ama pratikte inebilirsin. Örneğin ben SRAM S7 yi 38 ön dişli 24 arka dişli 1.58 oranı ile yıllardır sürüyorum.Herhangi bir sorun yok. Tabi sorun olup olmaması sürücünün kilosu ile de alakalı. Kilon az ise bu oranı güvenli bir şekilde azaltabiliyorsun ve problem olma ihtimali azalıyor. Fakat yaptığım araştırmada kilonuz ne olursa olsun pratikte bu işe girenlerin SRAM s7 için 1.5 oranının altına inmeyin dediklerini öğrendim. Benim kilom 80. Muhtemelen 100 kiloluk birisi binip rampada zorlasa benim S7 'ye bir süre sonra veda ederim
3. Uygun fiyatlı kayışlı sistem en az 7_8 vitesli model ne önerirsiniz? Uygun fiyatlı olarak Shimano'nun serileri olacaktır. SRAM s7 üretilmese de yurtdışında (özellikle Almanya 'da halen ebay gibi sitelerde) satılmaktadır-tabi sadece zincirli.
Bunun dışında:
Eğer bisikleti aktif şekilde şehiriçi günlük ulaşım aracı olarak kullanıyor iseniz ön göbek dinamolu ve arka göbek vitesli tavsiye ederim. Hiç değilse temizliği ve bakımı kolay oluyor. Ancak ön göbek dinamosu az da olsa (kısa yolda farketmek imkansız) bir fren gücü hissettiriyor. Her ne kadar sürerken dinamo açık değil iken bu pek hissedilmese de (uzun yol yapınca anlayorsun
) Dinamoyu açınca kendini hangi dinamo olursa olsun (şimdi Son vs. dinamolarda bu az diyenler çıkacak. Onlara tavsiyem: Bunu hissetmek için önce dinamosuz bir bisikleti gidonun ortasından tutup ön tarafını kaldırarak tekerini çevirsinler, sonra dinamolu bir göbekte farlar kapalı iken çevirsinler, sonra aynısını farlar açık iken çevirsinler. Farkı açıkça anlayacaklardır.Farlar açık iken o göbekteki zorlanma hissini alabilsinler). Kısacası her halükarda ön dinamoda "drag" denen olay kaçınılmaz. Bu farlar açık iken kendini en fazla hissettiriyor. Ama dediğim gibi günlük ulaşım aracı olarak kullanan veya uzun tura çıkan birisi için önemsiz bir durum olarak kabullenebilir.
Arkadan göbekli viteslerde istediğin zaman vites değiştirebilirsin bunda sorun yok. Sadece vites değişimi aşamasında pedallara fazla basınç uygulamaman lazım veya kısa saniyeli bir ara vermen lazım (her marka model için bu basınç farklı).Yoksa kendini farklı viteslerde bulabilirsin (Buna da itiraz edenler olacak yok Alfine'de , Rohloff 'ta bu tip bir durum yok. Pedala ağır basınç uygularken de değiştirebilirsin diyenler olacak. Teoride evet ama denemiş biri olarak pratikte uyguladığın basınç miktarına bağlı olarak malesef hayır.)
Göbekten vites bakımsız değildir. Yine periyodik olarak üreticinin dediği şekilde ve artalıkta yağlaman lazım. Bunun dışında uzun yıllar başkaca bakıma gerek olmayacaktır.
Yukarıda dediğim gibi, göbekten viteslerin sağlığı için üreticinin tavsiye ettiği belli bir aynakol/ruble oranı vardır. Bu ise rampalar için gerekli olan vites oranını düşürmene yarar ve rampaları daha rahat çıkarsın. Fakat üreticinin tavsiye ettiği oranları küçültmek arka göbek iç tarafındaki stresi artıracağı için senin riskin olur ve bu oranları çok düşürmek tavsiye edilmez. arka göbeğe veda edebilirsin. Hele kayış sistemi ise bu oranları kafana göre yapamazsın (kayış uzunluğu ile oynayamayacağın için). Kayış olunca mecburen piyasada o ürün için üretilen kayış/arka dişlisayısı/Ön dişlisayısı kombinasyonuna zorunlu olarak uymak durumunda kalırsın. Ama hiçbir zaman standart arka 10 rubleli bakımlı bir günümüz sistemlerinin vites oranlarına ve performansına ulaşmayı hayal etme. Genelde bu tip sistemlerin vites aralıkları rubleli sistemlerden daha fazladır. Örneğin 1 vites düştüğünde/büyüttüğünde o anki vites o anki yol durumuna göre ya çok yumuşak kalacak yada çok sert olabilecek böylece o anki hızın ve performansını koruyamayıp mecburen ilgili vites oranına uymak için hızını azaltacaksın yada pedala daha fazla kuvvet uygulamak durumunda kalacaksın. Bir türlü nefes/bacak kuvveti ilişkisini performansını koruyarak yol durumuna göre devam ettiremeyecksin.
Dediğim gibi günlük ulaşım aracı veya kısacık turlar için (Rohloff bir nebze vites oranları açısından diğerlerine göre daha iyi olduğundan uzun turlar için de ideal)
göbekten vites uygun. Fakat çok fazla rampa çıkış performansı bekleme (Yine rohloff burada diğerlerine göre üstün).
Eğer spor amaçlı (fitness vs.) sürüşler veya performans sürüşleri yapıyor isen (hele hele bol rampalı bir yol ise) rubleli bir sistem kaçınılmaz olacaktır.