Tarihte Bugün

5 MAYIS

1818- Alman düşünür ve komünizmin kurucusu Karl Marx doğdu.

1821- Napolyon Bonapart, sürgün edildiği St. Helene Adası'nda
öldü.

1834- İlk anakara demiryolu hattı Belçika'da açıldı.

1925- Atatürk Orman Çiftliği'nin kuruluş çalışmalarına başlandı.

1925- Cumhurbaşkanı Mustafa Kemal'e suikast girişimi
gerekçesiyle ölüm cezasına çarptırılan Manok Manukyan idam
edildi.

1947- Belçika, İngiltere, Danimarka, Fransa, Hollanda, İrlanda,
İsveç, İtalya, Lüksemburg, Norveç; bir araya gelerek Avrupa
Konseyini kurdu. Türkiye Avrupa Konseyine Ağustos 1949'da
katıldı.

1952- Kibrit tekeli kalktı.

1952- ''Türk-Elen Dostluk Derneği'' kuruldu.

1955- Türk Kadınlar Birliğinin girişimiyle her yıl mayıs
ayının ikinci pazar gününün ''Anneler Günü'' olarak kutlanmasına
karar verildi. TKB, Nenehatun'u yılın annesi seçti.
(Anneler Günü'ne ilişkin ilk resmi öneri, 1872'de Amerikalı
Julia W. Howe'dan geldi.)

1956- Ece Özbayrak, 10. Daktilografi Şampiyonası'nda,
dakikada 735 vuruşla dünya rekoru kırdı.

1960- Sovyetler Birliği, bir süredir kayıp olan ABD'ye ait
casus uçağı ''U-2''yi düşürdüğünü açıkladı.

1960- Ankara'da öğrenciler ''555K'' (5'inci ayın 5'inde
saat 5'te, Kızılay'da) koduyla bir gösteri yaptı.

1961- Alan Shepard, ABD'nin uzaya gönderdiği ilk insan oldu.

1968- Fransa'da, Vietnam savaşı nedeniyle Amerikan karşıtı
gösterilerde 6 öğrencinin tutuklanması üzerine Daniel
Cohn-Bendit liderliğinde 30 bin öğrenci barikatlar kurarak
Paris'te ayaklandı; Sorbonne Üniversitesi kapatıldı.

1990- İlk özel tv kanalı olan Magic Box şirketinin Star 1
televizyonu programlı yayına başladı.

1994- Naim Süleymanoğlu, Çek Cumhuriyeti'nde yapılan Avrupa
Halter Şampiyonası'nda 64 kiloda dünya rekoru kırarak 3 altın
madalya aldı.

6 Mayıs

Hızır Günü - Hıdrellez.

Hızır günlerinin başlangıcı.

1840 - İlk posta pulu kullanıldı.

1889 - Eiffel Kulesi açıldı.

1929 - İlk Oskar ödülleri dağıtıldı.

1930 - Umumi Hıfzıssıhha Kanunu, sinemalarda çocuklar için gece ve gündüz yaş sınırlaması kondu.

1931 - Nazım Hikmet’in beş şiir kitabı nedeniyle yargılanmasına başlandı; 10 Mayıs’ta beraat etti.

1933 – Yeşilhilal Cemiyeti (bugün Yeşilay), içkiye teşvik ettiği gerekçesiyle incesaza (alaturka müziğe) karşı mücadele başlattı.

1936 - Ankara Devlet Konservatuvarı kuruldu.

1939 - Akşam gazetesi kapatıldı.

1958 - Ulus gazetesi yazı işleri müdürü Nihat Subaşı 8 aylık hapis cezasını yatmak üzere cezaevine girdi.

1960 - Ankara'da hükümet karşıtı 555K (5. ayın 5. günü saat 5’te Kızılay'da) gösterilerinin fotoğraflarını ve haberini yayımladığı gerekçesiyle Zafer gazetesi 1 hafta kapatıldı.

1972 - Deniz Gezmiş, Yusuf Aslan ve Hüseyin İnan idam edildi.

1975 - Meclis ölüm cezasını kaldırmayı reddetti.

1989 - Mizah Dergisi Hıbır yayın hayatına başladı.

1990 – Türkiye’nin ilk özel TV kanalı Star 1 programlı yayına başladı.

1990 - İzmir Aliağa'da termik santral yapımına karşı 50 bin kişi 24 kilometrelik insan zinciri oluşturdu.

1996 – Anayol hükümeti Adalet Bakanı Mehmet Ağar, cezaevleri genelgesi yayımladı. "Mayıs Genelgesi" adıyla anılan düzenleme cezaevlerinde tepkiyle karşılandı. Siyasi tutuklu ve hükümlüler 20 Mayıs'ta açlık grevine başladı. 12 kişi öldü. 27 Temmuz'da anlaşmaya varıldı.

1997 - Avrupa Parlamentosu Yeşiller Grubu Eşbaşkanı Claudia Roth, Doğru Yol Partisi Milletvekili Ayvaz Gökdemir aleyhine açtığı tazminat davasını kazandı. Ayvaz Gökdemir, Claudia Roth'a “fahişe” demişti.

2002 - Myanmar muhalefet lideri bayan Aung San Suu Kyi, 19 aylık ev hapsinden serbest bırakıldı.


Doğanlar:
* Fransız devriminin lideri Maximilien Robespierre 1758'de,
* Modern psikoloji ve psikayatrinin kurucusu Sigmund Freud 1856'da,
* Sinema oyuncusu Rudolph Valentino 1895'te,
* Besteci Necip Kazım Akses 1908'de,
* Sinema önetmeni Orson Welles 1915'e doğdular.

Ölenler:
* Türkiye’de portre sanatının ilk temsilcisi ressam Feyhaman Duran 1970’te,
* Alman asıllı aktris Marlene Dietrich 1991’de,
* Hollandalı politikacı Pim Fortuyn 2002'de,
* Sierra Leone'deki isyancı lider 'general' Sam Bockarie 2003'te hayata veda ettiler.

7 MAYIS

1830- Osmanlı-Amerikan Ticaret ve Dostluk Antlaşması imzalandı.

1867- Alfred Nobel dinamitin patentini aldı.

1884- Mithat Paşa öldürüldü.

1915- İngiliz transatlantiği Lusitania batırıldı, 1200 kişi
öldü.

1921- Türkiye Muallimler ve Muallim Cemiyetleri Birliği
kuruldu.

1924- Cumhuriyet gazetesi, İstanbul'da yayımlanmaya başladı.

1925- Hüseyin Cahit Yalçın, Ankara İstiklal Mahkemesince
Çorum'da müebbet sürgüne mahkum edildi.

1943- Eski başbakanlardan Ali Fethi Okyar İstanbul'da öldü.

1945- Alman General Jodl, Reims'te, Müttefik Kuvvetler Komutanı
General Eisenhower'in karargahını kurduğu küçük bir okulda,
Almanya'nın teslim olduğunu bildiren anlaşmayı imzaladı.

1966- Polis, Mecliste arama yaptı.

1973- Türkiye Yazarlar Sendikası kuruldu.

1979- İran'ın yeni lideri Humeyni, evlenme yaşını kızlarda 13'e,
erkeklerde 15'e indirdi.

1986- Gazeteci, hikaye ve oyun yazarı Haldun Taner 71 yaşında
İstanbul'da öldü.

1988- Abdi İpekçi cinayeti ile Papa suikastında adı geçen Oral
Çelik Fransa'da yakalandı.

1995- Fransa'da sağın adayı Jacques Chirac cumhurbaşkanı
seçildi.

1997- İstanbul'da Yenikapı Mevlevihanesi yandı.

2000- Anayasa Mahkemesi Başkanı Ahmet Necdet Sezer, TBMM
Genel Kurulunda yapılan 3. tur oylamada 330 oyla Türkiye
Cumhuriyeti'nin 10. Cumhurbaşkanı seçildi.

8 Mayıs

Anneler Günü (14 mayıs)

"Yunus Emre Anma Günü ve Haftası",

"Dünya Kan Günü"

1907 - Anneler Günü ilk kez ABD’nin Philadelphia kentinde kutlandı.

1921 - İsveç'te idam cezası kaldırıldı.

1942 - Rıza Nur'un haftalık Tanrıdağ dergisinin ilk sayısı yayımlandı.

1947 - Ulvi Cemal Erkin, Prag'da Çek Filarmoni Orkestrasını yönetti.

1958 - Yeni Gün gazetesi yazı işleri müdürü Erdoğan Tokatlı 34 gün yatmak üzere cezaevine girdi.

1960 - Sıkıyönetim kararlarına uymadığı iddiasıyla Milliyet gazetesi 15 gün süreyle kapatıldı.

1961 - Uluslararası Af Örgütü kuruldu.

1962 - Türkiye'de 8 milyon gizli işsiz olduğu açıklandı.

1972 - Bülent Ecevit listesinin olağanüstü kongrede kazanması üzerine İsmet İnönü 33 yıl 4 ay 11 gün sonra CHP genel başkanlığından istifa etti.

1975 - Anayasa Mahkemesi, Devlet Güvenlik Mahkemeleri kuruluş yasasını iptal etti. Başbakan Süleyman Demirel "Devlet Güvenlik Mahkemeleri'ni derhal ve yeniden kurmak için teşebbüse geçeriz" dedi.

1981 - Dostlar Tiyatrosu'nda Genco Erkal'ın oynadığı "Her Gün Yeni Baştan" adlı tek kişilik oyun yasaklandı.

1982 - Bertolt Brecht'in "Halkın Ekmeği" adlı şiir kitabı toplatıldı.

1984 - Sanatçı Rahmi Saltuk, konserinde liste dışı türkü söylediği gerekçesiyle 3 ay hapis cezasına çarptırıldı.

1984 - Türkiyeli parlamenterler 3 yıl aradan sonra tekrar Avrupa Konseyi'ne kabul edildi. Avrupa Konseyi Asamble Başkanı, "ancak izleme sürdürülecek" dedi.

1992 – Son bir haftada bekaret kontrolüne gönderilen 8 kız öğrenciden 2'sinin intihar ettiği açıklandı.

1993 - Üç bin kişi Gökova termik santraline karşı eylem yaptı.

1997 - Abdi İpekçi Uluslararası Dostluk ve Barış Ödülü, Türkiye İşçi Sendikaları Konfederasyonu'na (TÜRK-İŞ) verildi.

Pakistan`ın Karaçi kentinde düzenlenen intihar saldırısında, 11 Fransız mühendis, şoförleri ve yoldan geçen bir kişi öldü.


Doğanlar:
* Piyanist Keith Jarret 1945'te doğdu.

Ölenler:
* İngiliz düşünür John Stuart Mill 1873'te,
* Fransız yazar Gustave Flaubert 1880'de,
* Mithat Paşa 1884'te,
* Ressam, müzeci ve gazeteci Elif Naci 1987’de hayata veda ettiler.

9 Mayıs

Rebiülahir: 1426

Doğu rüzgârlarının esmesi.

1926 - Amerikalı kaşif Amiral Byrd, Kuzey kutbuna ilk uçuşu gerçekleştirdi.

1936 - Benito Mussolini İtalya Faşist İmparatorluğu'nu ilan etti.

1955 – Türkiye’de ilk kez "Anneler Günü" kutlandı.

1958 - Üniversite öğrencileri "flört" konulu bir panel düzenleyecekti. İstanbul valiliği toplantıya izin vermedi.

1962 - 16 yabancı şirkete daha Türkiye'de petrol arama izni verildi.

1971 - Kısa adı TÖS olan Türkiye Öğretmenler Sendikası Genel Başkanı Fakir Baykurt gözaltına alındı.

1971 - Darülşafaka Lisesi'ne kız öğrenci alınması kararlaştırıldı.

1976 - Almanya'da, Kızıl Ordu Fraksiyonu liderlerinden Ulrike Meinhof Stutgart'daki Stammheim cezaevindeki hücresinde ölü bulundu.

1978 - Ülkücüler İstanbul Yıldız Teknik Üniversitesi'nde dersten çıkan öğrencilerin üzerine ateş açtı: 3 kişi öldü, 12 kişi yaralandı.

1978 - İtalya'da 16 Mart'ta Kızıl Tugaylar örgütünün kaçırdığı eski başbakan Aldo Moro'nun cesedi Roma'da bir arabanın bagajında bulundu.

1958 - Yeni Gün gazetesi ve Akis dergisi birer ay kapatıldı. Yazı işleri müdürleri Altan Öymen 10 ay, Tarık Holulu 16 ay hapis cezasına çarptırıldı.

1960 - Hür Adam gazetesi 10 haftalığına kapatıldı.

1983 - Cumhuriyet gazetesi başyazarı Nadir Nadi ve yazı işleri müdürü Okay Gönensin 2 ay 20 gün hapis cezasına çarptırıldı. Ceza paraya çevrildi.

1984 - Yaşar Kemal'e Fransa'da Legion d'Honneur nişanı verildi.

1987 - Polonya Havayolları'na ait bir yolcu uçağı Varşova'dan New York'a doğru havalandıktan hemen sonra düştü. 183 kişi öldü.

1988 - Basın Müzesi İstanbul Çemberlitaş'da açıldı.

Doğanlar:
* ABD'de köleliğe karşı isyanın siyah önderi John Brown 1800'de,
* Peter Pan'ın yazarı J.M. Barrie 1860'da,
* İngiliz sinema oyuncusu Albert Finney ve ABD'li Oscar ödülü sahibi kadın sinema oyuncusu Glenda Jackson 1936'da,
* Şarkıcı Billy Joel 1949'da doğdular.

Ölenler:
* Alman şairi Friedrich Schiller 1805’te hayata veda etti.

10 Mayıs

1799 - Cezzar Ahmet Paşa, Akka'da Napolyon Bonapart'ın ordularını yendi.

1837- Şimdiki adıyla Danıştay, Meclis-i Vala-yi Ahkam-ı Adliye kuruldu.

1876 - Türkiye'de ilk basın sansürü.

1908 - Kadın iplik işçileri Bursa'da greve çıktı.

1920 - İstanbul'da tramvay işçileri greve başladı

1920 - Amerikan Komünist Partisi kuruldu.

1933 - Naziler Almanya'da Heinrich Mann, Upton Sinclair, Erich Maria Remarque gibi yazarların kitaplarını yakmaya başladılar. New York'da ise Nelson Rockefeller, sahibi olduğu binanın ön cephesine Meksikalı ressam Diego Rivera'nın yaptığı duvar panosunda Lenin resmi olduğu için, ressamı kovdu, panoyu parçaladı.

1934 - İstanbul'da görülmemiş bir balık bolluğu oldu; lüfer kilosu 4 kuruştan satıldı.

1940 – Britanya Başbakanı Chamberlain istifa etti, Winston Churchill başbakan oldu. Aynı gün Naziler Belçika ve Hollanda'ya saldırdı.

1941 - 550 Alman uçağı Londra'yı bombaladı, 1400 sivil öldü. Aynı gün, Adolf Hitler'in yardımcısı Rudolf Hess, barış görüşmesi için İngiltere'ye uçtu. İngiltere'de tutuklandı, ömür boyu hapse çarptırıldı. 1987'de öldüğünde, halen Berlin'deki Spandau cezaevindeydi.

1961 - TBMM nispi temsil seçim sistemini kabul etti.

1967 - Rolling Stones'un üç üyesi uyuşturucu kullandıkları suçlamasıyla yargılanmaya başladı.

1971 - Gözaltı süresi 30 güne çıkarıldı.

1978 - İstanbul Beyoğlu'ndaki tarihi Çiçek Pasajı çöktü; 12 kişi öldü.

1981 - François Mitterrand Fransa cumhurbaşkanı seçildi.

1988 - Bakanlar Kurulu, Başbakan Turgut Özal'ın annesi Hafize Özal'ın İstanbul'daki Süleymaniye Camii avlusuna, Nakşibendi Şeyhi Mehmet Zaid Kotku'nun yanında defnedilmesine izin verdi.

1992 - 12 yıl süren 723 sanıklı Devrimci-Yol davasının gerekçeli kararı açıklandı. Yazılışı 2,5 yıl süren gerekçeli kararda 7 ölüm, 37 ömür boyu hapis cezası var.

1994 - Güney Afrika'nın ilk siyahi devlet başkanı Nelson Mandela göreve başladı.

1996 - Doğru Yol Partisi lideri Tansu Çiller'in başbakanlıktan ayrılmadan 22 gün önce örtülü ödenekten 500 milyar lira çektiği açıklandı.

2002 - Beytüllahim`deki Milad kilisesine sığınan silahlı Filistinliler ve kiliseyi saran İsrail askerleri arasındaki gerginlik,39 gün sonra 13 militanın Avrupa`ya sürgüne gönderilmesi, 26`sının iseserbest bırakılarak Gazze Şeridi`ne gönderilmesi ile son buldu.

- Küba`da 11 bin 20 kişinin imzaladığı ve rejimde köklü değişiklikler yapılması amacıyla referandum düzenlenmesini isteyen dilekçe Meclise verildi. Dilekçe eylemi, 43 yıllık Fidel Castro yönetiminin tarihinde benzeri olmayan bir "meydan okuma" olarak nitelendi.


Doğanlar:
* ABD'li sinema oyuncusu, dansçı ve şarkıcı Fred Astaire 1899'da doğdu.

Ölenler:
* Sinema oyuncusu Necdet Tosun 1975’te,
* Gazeteci, yazar Semih Tuğrul ve ABD'li sinema oyuncusu Joan Crawford 1977’de,
* Tiyatro sanatçısı Belkıs Dilliğil 1995’te,
* Fransız oyuncu Yves Robert 2002'de yaşama veda etti.

11 Mayıs

1957 - Zaman gazetesinden Nusret Safa Coşkun ve Rıfat Ekinci birer yıl hapse mahkum oldular.

1959 - Bursa'da yayımlanan Yeni Ant gazetesinden Derviş Sami Taşman ve Fethi Taşman 1 yıl 1 ay hapis cezasına çarptırıldılar.

1958 - Amerikalı genç bir adam, Türkiyeli sevgilisini sokakta öpünce neredeyse linç ediliyordu. Çift 20'şer lira ağır hapis cezasına çarptırıldı. Yargıç "Nişanlı da olsanız Türkiye'de olduğunuzu unutmayın" dedi.

1961 - Yassıada'da "Anayasa'yı ihlal" davası başladı. Davada, 27 Mayıs 1960 askeri darbesiyle görevlerinden düşürülen Cumhurbaşkanı Celal Bayar, Başbakan Adnan Menderes, Maliye Bakanı Hasan Polatkan ve Dış işleri Bakanı Fatin Rüştü Zorlu'nun da aralarında bulunduğu 400 kadar Demokrat Partili siyasi, partiyle ilişkisi iddiasıyla bürokrat ve asker sanık yargılandı. Yargılamalar sonunda, Adnan Menderes, Fatin Rüştü Zorlu ve Hasan Polatkan idam edildiler.

1963 - Başbakan İsmet İnönü "Kürt sorunu"nun tehlike oluşturmadığını söyledi.

1964 - Yazar Sait Faik Abasıyanık'ın Burgaz adasındaki evi ölümünden on yıl sonra müzeye dönüştürüldü.

1984 - Çay stoklarının tükendiğini açıklandı. İstanbul'da bazı kahvehanelerde çay satışları durdu.

1985 - Birmingham City ile Leeds United arasında Birmingham'da oynanan futbol maçı sırasında yangın çıktı; 40 kişi öldü, 150 kişi yaralandı.

1989 - Avrupa İnsan Hakları Komisyonu Türkiye Birleşik Komünist Partisi kurucuları Haydar Kutlu ve Nihat Sargın'ın Türkiye aleyhine başvurularını kabul etti.

1994 - Bosna için toplanan yardımları kısa adı TYT Bank olan, Türkiye Turizm Yatırım ve Dış Ticaret Bankası ile Marmara Bank'ta batıran Refah Partili Süleyman Mercümek hakkında soruşturma başlatıldı.

1994 - Halkın Demokrasi Partisi (HADEP) kuruldu.

1996 - DYP Genel Başkanı Tansu Çiller, örtülü ödenekten 500 milyar lira çektiğini kabul etti.

1998 - TBMM lojmanlarında oturan 541 milletvekilinden, 321'inin 2 milyon 580 bin lira olan Çöp Vergisi diye bilinen çevre temizlik vergisini ödemediği belirlendi.


Doğanlar:
* ABD!li modern dansçı ve koreograf Martha Graham 1894'te,
* İspanyol sürrealist ressam Salvador Dali 1904'te doğdular.

Ölenler:
* Şair ve fıkra yazarı Hamamizade İhsan 1948’de,
* Öykücü Sait Faik Abasıyanık 1954’te,
* Jamaikalı Reggae ilahı gitarist ve şarkıcı Bob Marley. hayata veda ettiler.

12 MAYIS

1820- Dünya Hemşireler Günü ve Hemşirelik Haftası: İngiliz
hastane reformcusu ve Selimiye kışlasındaki Kırım Savaşı
yaralılarınca, ''Lambalı kadın'' olarak bilinen Florence
Nightingale doğdu.

1947- Güzel Sanatlar Akademisinin Bedri Rahmi Eyüboğlu
atölyesinde yetişen on sanatçının oluşturduğu ''Onlar Grubu''
kuruldu.

1951- Yıkıcı gücü Hiroşima ve Nagazaki'ye atılan bombaların
100 katı büyüklüğünde olan ilk hidrojen bombası denemesi,
Pasifik Okyanusu'ndaki Eniwetok atolünde yapıldı.

1976- Filistin Kurtuluş Örgütünün (FKÖ) Türkiye'de büro açma
isteği kabul edildi.

1978- Liselerde okutulan ahlak dersi ve müfredat programları
ile ders kitapları uygulamadan kaldırıldı.

1978- Ankara'nın Dışkapı semtindeki YIBA Çarşısı, tüp patlaması
nedeniyle yandı: 49 kişi öldü.

1979- Türkiye Sanayici ve İşadamları Derneği, gazetelere
''Gerçekçi Çıkış Yolu'' başlıklı, Ecevit hükümetini eleştiren
tam sayfa ilan verdi.

1994- Kayıp olan Sağlık Bakanlığı Teftiş Kurulu Başkan
Yardımcısı Namık Erdoğan, başına iki kurşun sıkılmış halde ölü
bulundu.

1997- Güneydoğu'da sürdürülen operasyonlarda 28 terörist ölü ele
geçirildi.

1998- İstanbul'da, Hollanda ve Türk polisinin ortak çalışması
sonucu, deniz yoluyla İtalya ve Hollanda'ya gönderilmek istenen,
uluslararası uyuşturucu kaçakçısı Hüseyin Baybaşin'in amcasının
oğlu Nizamettin Baybaşin'e ait 10 trilyon lira değerinde eroin
ve afyon sakızı ele geçirildi.

1998- İHD Genel Başkanı Akın Birdal, uğradığı silahlı saldırıda
yaralandı.

2005- Türk sinemasının usta yönetmeni Ömer Kavur 61 yaşında
İstanbul'da vefat etti.

13 Mayıs


Mevsimsiz soğuklar, fırtına.

1793 - Fransa'da Devrimci Cumhuriyetçi Kadın Yurttaşlar Kulübü kuruldu

1926 - Sıtma ile mücadele kanunu kabul edildi.

1929 - İran'ın Horasan bölgesinde deprem oldu. 3000 kişi öldü.

1943 - Gazino ve kahvelerin sınıflandırılması kararlaştırıldı.

1949 - Yazar Rıfat Ilgaz cumhurbaşkanına hakaretten 3 yıl, Mısır kralı ve İran şahına hakaretten 7 ay hapis cezasına çarptırıldı. Aynı gün Aziz Nesin de Mısır kralıyla İran şahına yayın yoluyla hakaretten 7 ay hapis cezası aldı. Meclis'in manevi şahsına hakaret iddiasıyla Mehmet Ali Aybar hakkında ise tutuklama kararı çıktı.

1950 - Ereğli Kömür İşletmeleri'nde Türkiye'nin ilk siyasal grevi yapıldı.

1955 -Türkiye Demir-Çelik İşletmeleri ile Türkiye Selüloz ve Kağıt İşletmeleri kuruldu.

1956 - "Türkiye'yi kurtaracak tek yol sosyalizmdir" başlıklı yazısında komünizm propagandası yaptığı iddiasıyla Şadi Alkılıç 6 yıl 3 ay hapis cezasına çarptırıldı.

1965 - Batı Almanya İsrail'i tanıdı. Karar nedeniyle, 9 Arap ülkesi Batı Almanya ile ilişkisini kesti.

1971 - Süresiz kapatılan Sabah gazetesinin yeniden yayımlanmasına izin verildi.

1975 - Başbakan Süleyman Demirel Vural Önsel adlı bir kişinin saldırısına uğradı. Demirel'in burun kemiği kırıldı.

1979 - Başbakan Bülent Ecevit iş çevrelerinin hükümete karşı tutumunu eleştirerek "Yeterli yardım ve kredi sağlama eşiğine gelmişken bıçaklanıyoruz. Kendimizi yabancılara haksız yere jurnal ediyoruz" dedi.

1981 - Mehmet Ali Ağca, Papa II. Johannes Paul'e Roma’da suikast düzenledi, Papa yaralı kurtuldu.

1988 - Aralarında Abdullah Öcalan'ın da bulunduğu 94 kişiye askerlik yapmak üzere 3 ay içinde yurda dönme çağrısı yapıldı. Çağrıya uymayanların vatandaşlıktan çıkarılacağı ilan edildi.

1994 - Eski İSKİ Genel Müdürü Ergun Göknel, "Klor yolsuzluğu" davasında 8 yıl 6 ay hapis cezasına çarptırıldı.

1996 - DYP lideri Tansu Çiller'in dolandırıcılıktan yargılanan Selçuk Parsadan'a örtülü ödenekten 5,5 milyar lira verdiği iddia edildi.

1997 - İçişleri Bakanlığı Uğur Mumcu'nun ailesine 9,5 milyar liralık maddi tazminat ödedi.

1998 - Memur sendikaları yasa tasarısını protesto eden memurlar hakkında, adli tarihin en geniş kapsamlı soruşturması açıldı.


Doğanlar:
* Fransız ressam Georges Braque 1882'de,
* İngiliz kadın yazar Daphne duMaurier 1907'de,
* ABD'li profesyonel boks şampiyonu Joe Louis 1914'de
* Yazar Vedat Türkali 1919'da,
* Şarkıcı Stevie Wonder 1950'de,
* Müzisyen Peter Gabriel 1950'de,
* Şarkıcı Sibel Egemen 1958'de doğdular.

Ölenler:
* Amerikalı aktör Gary Cooper 1961’de,
* Müzisyen Chet Baker 1988'de,
* İKSV Uluslararası İstanbul Müzik Festivali yönetmeni Cevza Aktüze ve bas gitarist Noel Redding 2003'te hayata veda ettiler.

14 Mayıs

Rumî Mayıs 1422

Arkeoloji Haftası,

Eczacılar Günü,

Çiftçiler Günü

1767 – Londra hükümetinin ithal çaya vergi koyması üzerine Amerikan bağımsızlık savaşı başladı.

1924 - Türkiye Taş Kömürü Kurumu Zonguldak'ta kuruldu.

1946 - Türkiye Sosyalist Partisi kuruldu. Başkanlığa Avukat Esat Adil Müstecaplıoğlu seçildi.

1948 - İsrail devleti kuruldu.

1950 - Seçimlerde 27 yıllık Cumhuriyet Halk Partisi iktidarı son buldu. Demokrat Parti yüzde 53 oyla tek başına iktidara geldi. Türkiye'de tek parti dönemi sona erdi.

1952 - Paris'te toplanan Uluslararası Basın Enstitüsü Genel Kurulu'nda Türkiye'yi Ahmet Emin Yalman temsil etti.

1954 - Nedret Gürcan, Dinar'da, Şairler Yaprağı adlı bir şiir dergisi yayımlamaya başladı.

1955 - Sovyetler Birliği ve Doğu Avrupa'daki sosyalist ülkeler yeni bir askeri ittifak içeren Varşova Paktı'nı imzaladılar.

1957 - Dr. Asım Onat Dünya Tıp Cemiyeti başkanlığına seçildi.

1958 - Akis dergisi yazı işleri müdürü Ziya Ademhan 1 yıl hapse mahkum oldu.

1968 - Üniversite öğrencileri "NATO'ya Hayır" haftası başlattılar; 106 öğrenci gözaltına alındı.

1974 - Genel af çıktı. 141. ve 142. maddeler kapsam dışı kaldı.

1984 - Peter Ustinov, Yaşar Kemal'in İnce Memed romanını beyazperdeye uyarladı. Filmin galası Londra'da yapıldı.

1985 - Hüsamettin Cindoruk, DYP genel başkanı seçildi. Cindoruk, "Bu emaneti kimseye teslim etmem. Sadece sahibine teslim ederim" dedi. Yeni Genel Başkanın adı "Emanetçi" oldu.

1996 - İstanbul Alibeyköy'de İrfan Ağdaş adlı genç polisin açtığı ateşle vurularak öldü. Polisler hakkında dava açıldı. Dava, 2 Nisan 2001'de bitti, polisler beraat etti.

1997 - Danıştay, Bergama köylülerinin siyanürle altın aramaya son verilmesi talebini haklı buldu.

1997 - Türk Silahlı Kuvvetleri Kuzey Irak'a yönelik en büyük sınır ötesi harekatı başlattı. 50 bin asker ve köy korucusu Kuzey Irak'a girdi. Resmi açıklamalarda "Çelik Harekatı" adlı operasyonda 113 güvenlik mensubu ve 2811 PKK militanının öldüğü ilan edildi.

Doğanlar:
* Dante 1265'de,
* Alman fizikçi ve termometrenin mucidi Gabriel Daniel Fahrenheit 1686'de,
* Talkin Ahead grubunun beyni David Byrne 1952'de doğdular.

Ölenler:
* Özgür aşkı, doğum kontrolünü, eşcinsel ve işçi haklarını savunan Amerikalı Anarşist “Kızıl Emma” (Goldman) 1940’ta,
* Oyun yazarı ve tiyatro yönetmeni Vasıf Öngören 1984’te,
* Amerikalı aktris Rita Hayworth 1987’de,
* Fenerbahçe ve milli takımın eski kalecisi Cihat Arman 1994’te,
* Edebiyat eleştirmeni, denemeci Rauf Mutluay 1995’te,
* Amerikalı aktör Robert Stack 2003'te hayata veda etti.

15 Mayıs

Dünya Vicdani Retçiler Günü.

Hava Şehitlerini Anma Günü.

1718 - Londralı avukat James Puckle makineli tüfeği keşfetti.

1873 - Darüşşafaka Lisesi kuruldu.

1919 - Yunan orduları İzmir'i işgal etti. Gazeteci Hasan Tahsin işgalcilere karşı savaşırken vuruldu.

1924 - Sanayi-i Nefise Mektebi öğrencileri ilk resim sergilerini İstanbul'da açtı.

1929 – ABD’de Sinema Sanatları ve Bilimleri Akademisi ilk ödülleri dağıttı. Amerikan yapımı sessiz film "Wings" en iyi film seçildi. Ödüller, 1931'den bu yana "Oscar" adıyla da biliniyor.

1952 - Türk-Helen Dostluk Derneği kuruldu.

1953 - İstinye Tersanesi'nde yapılan Bostancı ve Caddebostan gemileri törenle denize indirildi.

1965 - Ereğli Demir Çelik tesisleri işletmeye açıldı.

1966 - Vietnam savaşını protesto eden 8 bin Amerikalı 2 saat boyunca Beyaz Saray'ı kuşattı.

1973 - Askeri Yargıtay, Uğur Alacakaptan ve Uğur Mumcu'yla ilgili mahkumiyet kararını bozdu. Uğur Mumcu tahliye oldu. Sonra da er olarak askere alındı.

1974 - Cumhurbaşkanı Fahri Korutürk gazeteci Hasan Tahsin adına İzmir Konak Meydanı'na dikilen İlk Kurşun Anıtı'nı açtı.

1984 - 1256 aydın "Türkiye'deki demokratik düzene ilişkin gözlem ve istekler" başlıklı dilekçeyi Cumhurbaşkanı Kenan Evren'e verdi. Aydınlar Dilekçesi olarak bilinen girişime karşı dava açıldı.

1997 - Almanya'da Kitap Yayımcıları Birliği Barış Ödülü Yaşar Kemal'e verildi.

2002 - Hindistan`ın güneyinde bir hafta süren şiddetli sıcaklar 450 kişinin ölümüne yol açtı.


Doğanlar:
* Pierre Curie 1859'da,
* Amerikalı romancı Katherine Anne Porter 1890'da,
* Rus romancı Mikhail Bulgakov 1891'de,
* ABD'li sinema oyuncusu James Mason 1909'da,
* İsviçreli yazar Max Frisch 1911'de,
* 1970 Nobel İktisat ödülü sahibi .ABD'li iktisatçı Paul A. Samuelson 1915'de,
* Kaleci Turgay şeren 1932'de,
* Roxy Music grubunun beyinlerinden Brian Eno 1940'ta,
* Basketbol adamı Aydan Siyavuşgil 1947'de doğdular.

Ölenler:
* Aşık Seyrani 1864'te,
* Emily Dickinson 1886'da,
* Son Osmanlı Padişahı VI. Mehmet Vahdettin 1926’da,
* Şair Turhan Oğuzbaş 1997’de hayata veda etti.

16 Mayıs

Filiz kıran fırtınası.

1919 - Mustafa Kemal Paşa, Samsun'a gitmek üzere Bandırma Vapuru ile İstanbul'dan hareket etti.

1952 – Britanya’da kadınlara eşit ücret yasalaştı.

1958 - Türkiyeli besteci Adnan Saygun Londra'da Jean Sibelius Ödülü'nü aldı.

1960 – Milli Eğitim Bakanlığı 19 Mayıs gösterilerini yasakladığını açıkladı.

1961 - Tiyatro sanatçısı Cüneyt Gökçer Kral Lear'i oynamak üzere Moskova'ya gitti.

1963 - Ankara Devlet Tiyatrosu'nda ilk müzikal ("Öp Beni Kate") sergilendi.

1968 - Fransa’da genel grev.

1972 – Askeri makamlarca tutuklananların asker kişi sayılacağı açıklandı.

1974 – Dokuz İsrailli çocuğu rehin alan Filistin gerillalarıyla İsrail askerleri arasında çatışma çıktı; 16 çocuk öldü, 70 çocuk yaralandı.

1984 - Yayımcı İlhan Erdost'un Mamak Cezaevi'nde dövülerek öldürülmesinden hükümlü Şükrü Bağ'ın 10 yıl 8 aylık mahkumiyet kararı kesinleşti.

1987 - Alman Yazarlar Birliği, 7 yıldır cezaevinde yatan şair Nevzat Çelik'in serbest bırakılması için Başbakan Turgut Özal'a bir mektup gönderdi.

1989 - Bayrampaşa Cezaevi'nde isyan çıktı; 40'a yakın tutuklu ve hükümlü yaralandı.

1990 - Edith Cresson Fransa'nın ilk kadın başbakanı oldu.

1990 - Van Gogh’un “Dr. Gochet’in Portresi” tablosu New York’da 82,5 milyon dolara satıldı.

1992 - İstanbul'da tarihi Galata Köprüsü yandı. İngilizler köprüyü 105 bin altın karşılığı 1875’de yapmıştı.

1993 - DYP Genel Başkanı ve Başbakan Süleyman Demirel cumhurbaşkanı seçildi.

1993 - Türkiye jimnastikte ilk kez Avrupa şampiyonu oldu; atlama beygirinde Murat Canbaş altın madalya kazandı.


Doğanlar:
* Oskar ödüllü Amerikalı aktör Henry Fonda 1910’da doğdu.

Ölenler:
* Alman asıllı ABD'li roket bilimcisi Wernher von Braun 1977'de
* Şair Ercüment Behzat Lav 1984’te,
* Türkçe tangoları seslendiren ilk sanatçı Seyyan Hanım (Seyyan Oskay) 1989’da,
* Sinema oyuncusu Önder Somer 1997’de hayata veda ettiler.

17 Mayıs

Dünya Haberleşme Günü

1874 - Norveç, İsveç'ten ayrılarak bağımsızlığını ilan etti.

1954 – ABD’de Afro-Amerikalıların beyaz çocuklarla aynı okula gitmesini yasaklayan kanun kaldırıldı.

1967 - İmam-hatip liseleri mezunlarına üniversitelere girme hakkı tanındı.

1969 -İstanbul Toptaşı Cezaevi'nde 500 mahkum af isteğiyle açlık grevine başladı.

1971 - Türkiye Halk Kurtuluş Partisi-Cephesi (THKP-C) üyesi dört kişi İsrail’in İstanbul Başkonsolosu Efraim Elrom’u kaçırdı. Eylemciler, 20 Mayıs gününe kadar cezaevlerindeki “bütün devrimcilerin serbest bırakılmasını” istediler. Hükümet pazarlık yapmayacağını açıkladı.

1973 – TİKKO’nun kurucusu, “Marksist Leninist” İbrahim Kaypakkaya işkencede öldü.

1976 - Batman ve Malatya'da Petrol-İş üyesi 5 bin işçi grevde.

1983 - Bahçelievler katliamı davası sonuçlandı. İki sanık idam, iki sanık da 15'er yıl hapis cezasına çarptırıldı. Savcı Doğan Öz'ü öldürmekten sanık İbrahim Çiftçi beraat etti.

1987 - İstanbul'da 80'li yılların ilk kitlesel kadın yürüyüşü "Dayağa Karşı Dayanışma Yürüyüşü"ne iki binden fazla katılım oldu.

1989 - Çin'de 1 milyondan fazla gösterici Tienamen Meydanında açlık grevi yapan öğrencileri desteklemek amacıyla yürüyüş yaptı.

1989 - Çekoslovakya'da 4 aydır hapiste olan yazar Vaclac Havel serbest bırakıldı.

1994 - İstanbul Savaş Karşıtları Derneği kapatıldı.

1996 - Yazar Yaşar Kemal'e İspanya'da Uluslararası Katalonya Ödülü verildi.

1997 – “Barış İçin Bir Milyon İmza" girişiminin topladığı imzalar Meclis'e iletildi.

2000 - Galatasaray futbol takımı Arsenal'i 4-1 yenerek UEFA Kupası'nı aldı.

2000 - Doçent Dr. Bahriye Üçok ile Muammer Aksoy'un öldürülmesi olayına karışan 4 kişinin yakalandığı açıklandı.

Doğanlar:
* Besteci Eric Satie 1866'da,
* İran devriminin dini lideri Ayetullah Humeyni 1900'de doğdu.

Ölenler:
* Yazar Memduh Şevket Esendal 1952’de,
* Yazar Nurullah Ataç 1957’de,
* Galatasaray'lı "Baba Gündüz" Gündüz Kılıç 1980’de,
* Sinema sanatçısı Handan Adalı 1993’te,
* Müzisyen Aşık Mahsuni Şerf 2002'de hayata veda etti.

18 Mayıs

Dünya Müzeler Günü; Türkiye'de 18-24 Mayıs günleri "Müzeler Haftası"

Gül Mevsimi.

1804 - Napolyon Bonapart Fransa imparatoru ilan edildi.

1871 - Paris Komünü eşit işe eşit ücret verilmesini kabul etti.

1926 - Uluslararası Silahsızlanma Konferansı Cenevre'de başladı.

1960 - Akşam gazetesi 20 gün süreyle kapatıldı. Gerekçe, sıkıyönetim bildirilerine uymamak.

1961 - Aziz Nesin, yazısında komünizm propagandası yaptığı gerekçesiyle tutuklandı.

1976 - Başbakan Süleyman Demirel'in hayali mobilya ihracatı suçundan tutuklu yeğeni Yahya Demirel tahliye edildi.

1982 - Eroin kaçakçılığından Almanya’da hapis cezasına çarptırılan eski Milli Selamet Partisi Milletvekili Halit Kahraman cezası bitince Türkiye'ye teslim edildi. İki gün sonra Ankara'da tutuklandı.

1986 – Nisan ayında Çernobil nükleer santralındaki patlamanın ardından Türkiye'de yetkililerin açıklamaları devam ediyor: Atom Enerjisi Komisyon Başkanı Profesör Ahmet Yüksel Özemre, "Radyasyonda endişe edilecek bir şey yok" dedi.

1987 - İstanbul'da Deniz Otobüsleri Bostancı-Kabataş arasında çalışmaya başladı.

1995 - Gazi mahallesi olaylarını protesto gösterisi sırasında gözaltına alınan ve bir daha hiç haber alınamayan Hasan Ocak'ın Altınşehir Mezarlığı Kimsesizler Bölümü'ne gömüldüğü ortaya çıktı.

1996 - Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel'e İzmir'de silahla saldırı düzenlendi. Demirel yara almazken koruma müdürü ve bir gazeteci yaralandı.

1997 - MHP kurultayında kavga çıktı, kurultay hakim kararıyla 1 ay ertelendi.

Doğanlar:
* İranlı yazar ve şair Ömer Hayyam 1048'de
* İngiliz filozof, Nobel edebiyat ödülü sahibi, barış hareketi lideri Bertrand Russel 1872'de,
* Bauhaus akımının kurucularından Alman mimar Walter Gropius 1883'de,
* ABD'li film yönetmeni Frank Capra 1897'de,
* Şair Faruk Nafiz Çamlıbel 1898'de,
* İngiliz dansçı, Türkiye balesinin kurucusu Dame Margot Fonteyn 1919'de,
* Papa II. Jean Paul 1920'de,
* Müzisen Rick Wakeman 1949'da doğdu.

Ölenler:
* Besteci Gustav Mahler 1911'de,
* Gazeteci ve yazar Sermet Muhtar Alus 1952’de,
* TRT spikerlerinden Zafer Cilasun 1976’da,
* Eski meclis başkanlarından Fuat Sirmen 1981’de,
* Amerikalı şair, oyun yazarı ve romancı William Sarayon 1981’de
* Aktör Gordon Wharmby 2002'de,hayata veda etti.

19 MAYIS

1915- Kaymakam rütbesindeki Mustafa Kemal, Arıburnu cephesinde
gösterdiği cesaret ve kahramanlık dolayısıyla Miralaylığa terfi
etti.

1919- 9'uncu Ordu Müfettişi Mustafa Kemal Paşa, karargahıyla
beraber Samsun'a çıkarak Milli Mücadele'yi başlattı.

1924- Musul sorunuyla ilgili Türk-İngiliz heyetleri arasında,
''Haliç Konferansı'' diye adlandırılan görüşmeler başladı.
9 Hazirana kadar sürecek görüşmelerden sonuç alınamayınca, konu
Milletler Cemiyetine götürüldü.

1927- Türkçülük ve halkçılık görüşleriyle tanınan Ahmet Hikmet
Müftüoğlu öldü.

1935- İngiliz casus T. E. Lawrence (Arabistanlı Lawrence)
motosiklet kazasında öldü.

1939- Anadolu Ajansı, 1 Mart 1925'te şirkete dönüştürüldüğünde
ilk Yönetim Kurulu Başkanı olan ünlü düşünce ve siyaset adamı
Ahmet Ağaoğlu, İstanbul'da öldü. Ağaoğlu Ahmet Bey, Suşa'da
(Karabağ-Azerbaycan) 1869'da doğdu.

1943- Ankara'da Gençlik Parkı törenle açıldı.

1945- İsmet İnönü'nün 19 Mayıs törenindeki konuşması, çok
partili düzene geçişin sinyalini verdi: ''Harp zamanlarının
ihtiyatlı tedbirlere lüzum gösteren darlıkları kalktıkça,
memleketin siyaset ve fikir hayatında demokrasi prensipleri daha
geniş ölçüde hüküm sürecektir.''

1975- ABD Senatosu, Türkiye'ye silah ambargosunun kaldırılmasını
kararlaştırdı.

1975- 19 Mayıs Bayramı başkentte sönük geçti; gösteriler
yapılmadı. TRT'nin İstanbul ve öteki kentlerdeki törenleri
naklen yayınlamaması eleştirildi. Ankara'da elverişsiz hava
koşulları öne sürülerek ertelenen törenler, daha sonra okulların
tatile girişi bahane edilerek tamamen iptal edildi.

1981- Atatürk'ün Selanik'te doğduğu ev yeniden düzenlenerek
Devlet Bakanı İlhan Öztrak tarafından hizmete açıldı. Atatürk'ün
AOÇ'deki evinin benzerinin temeli, Başbakan Bülend Ulusu
tarafından atıldı.

1986- Atatürk Uluslararası Barış Ödülü'ne değer bulunan NATO
eski Genel Sekreteri Josef Luns, ödülünü törenle aldı.

1997- Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel, Atatürk Uluslararası
Barış Ödülü'nü Bosna-Hersek Türk Barış Gücü'ne verdi.

2000- Atatürk Uluslararası Barış Ödülü, KKTC Cumhurbaşkanı
Rauf Denktaş'a verildi.

2004- Pop müziği sanatçısı Çetin Alp 57 yaşında İstanbul'da
öldü.

20 MAYIS

1481- II. Bayezid, Osmanlı tahtına oturdu.

1506- Kaşif Kristof Kolomb öldü.

1622- Osmanlı İmparatorluğu'nda isyancılar, ordu ve yönetimde
yenilik taraftarı Padişah II. Osman'ı tahttan indirip
öldürdüler. Öldürülen ilk padişah olan ''Genç Osman''ın yerine
''Deli Mustafa'', ikinci kez tahta çıkarıldı.

1878- II. Abdülhamit'i devirmek, Çırağan Sarayı'nda tutulan
V. Murat'ı tahta çıkarmak amacıyla ''Çırağan baskını''nı
düzenleyen Gazeteci Ali Süavi öldürüldü.

1920- İlk hemşire okulu, Amiral Bristol Hemşire Mektebi hizmete
girdi.

1928- Dil Encümeni Heyeti kuruldu.

1940- Devlet Konservatuvarı Kuruluşu Hakkında Kanun kabul
edildi.

1963- Bazı ordu birlikleri, Ankara'da Talat Aydemir'in
yönetiminde yeniden ayaklandı. (Bu kez girişimde bulunanlar
yargılandı, 5 Temmuz 1964'de Aydemir ve Fethi Gürcan idam
edildi.) Olayların ardından üç büyük ilde sıkıyönetim ilan
edildi.

1971- Kısa adı TÜSİAD olan Türk Sanayicileri ve İşadamları
Derneği kuruldu.

1982- Hattat Hamit (Aytaç) Bey öldü.

1983- 12 Eylül'ün ardından partiler kuruluyor: Anavatan
Partisi'nin kuruluşuna ilişkin belgeler, İçişleri Bakanlığına
verildi. ANAP Genel Başkanlığı'na Turgut Özal getirildi. Halkçı
Parti (HP) kuruldu, Genel Başkanlığa Necdet Calp seçildi. Büyük
Türkiye Partisi kuruldu, Genel Başkanlığa Ali Fethi Esener
getirildi.

1990- Milli Savunma Bakanı Safa Giray, Hava Kuvvetlerinden,
17'si subay, 97'si astsubay olmak üzere 114 kişinin irticai
örgütlerle ilişkileri olduğu için ordudan atıldığını açıkladı.

2000- Trabzon'un Beşikdüzü ilçesinde geleneksel mayıs şenlikleri
dolayısıyla denize açılan 2 teknenin alabora olması sonucu 38
kişi boğuldu, 15 kişi yaralandı.

21 MAYIS

1847- Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü (Defterhane-iş Amire
Kalemi) kuruldu.

1927- Amerikalı havacı Charles Lindbergh, ''Sprit of St.
Louis'' adlı uçağıyla New York'tan Paris'e uçarak, Atlas
Okyanusu'nu geçen ilk pilot oldu.

1950- Demokrat Parti'nin 14 Mayıstaki seçimlerden galibiyetle
çıkmasıyla Adnan Menderes Başbakan, Celal Bayar Cumhurbaşkanı
oldu.

1960- Harp Okulu öğrencileri, hükümet aleyhine sessiz yürüyüş
yaptı.

1971- Anayasa Mahkemesi, Milli Nizam Partisi'nin kapatılmasına
karar verdi.

1981- Atatürk'ün 100. doğum yıldönümü törenlerle kutlandı.

1983- Avrupa Konseyinin, Avrupa medeniyetinin zenginliğini
oluşturan kültürleri tanıtmak amacıyla düzenlediği sergilerden
18'incisi İstanbul'da ''Anadolu Medeniyetleri Sergisi'' adıyla
açıldı.

1991- Hindistan Başbakanı Rajiv Gandhi öldürüldü.

1994- Hacda ''şeytan taşlama'' sırasında izdiham çıktı, 7'si
Türk 185 hacı öldü.

1996- Örtülü ödenekten 5.5 milyar lira ile bazı kişi ve
kuruluşları dolandırdığı öne sürülen Selçuk Parsadan,
Balıkesir'in Altınoluk beldesinde yakalandı.

1997- Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı Vural Savaş, RP'nin
''Anayasa'nın laiklik ilkesine aykırı eylemlerin odağı haline
geldiği'' gerekçesiyle sürekli kapatılması istemiyle Anayasa
Mahkemesine dava açtı.


2000- ''Umut Operasyonu''nda yakalanan Ferhan Özmen, Necdet
Yüksel, Mehmet Gürova, Mehmet Kasap ve Takkı Selçuk Şanlı,
Ankara Nöbetçi 1 Numaralı DGM'ce tutuklandı.

2004- Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer, Anayasa değişikliğini
onayladı. Devlet Güvenlik Mahkemeleri kaldırıldı.


Doğanlar:
* Eski Yunan düşünürü Plato (Eflatun) İÖ 427'de,
* İtalyan yazar ve düşünür Dante Alighieri 1265'de,
* Alman ressam Albrecht Durer 1471'de,
* Fransız ressam Henri Rousseau 1844'te,
* Nobel barış ödülü sahibi, Rus hidrojen bombasının mucidi fizikçi Andrey Sakhorov 1921'de,
* İrlanda'nın ilk kadın başbakanı Mary Robinson 1944'de doğdu.

Ölenler:
* Tiyatro sanatçısı Avni Dilligil 63 yaşında 1971'de,
* Gazeteci Mustafa Ekmekçi, Ankara'da 70 yaşında 1997'de,
* Evrim biyoloğu, yazar Stephan Jay Gould 2002'de,
* Eski milli futbolcu ve spor yazarı Şevki Şenlen 56 yaşında 2005'de,hayata veda etti.

22 Mayıs

Bağları çapalama zamanı.

1929 - Şair Yahya Kemal Bey (Beyatlı) Madrid elçiliğine atandı.

1931 - İstanbul şampiyonu Fenerbahçe Yunanistan şampiyonu Olimpiyakos'u 1-0 yendi.

1932 - Ağrı Dağı ayaklanmasına katılan 34 kişi hakkında idam kararı verildi.

1950 - Celal Bayar, Türkiye Cumhuriyeti'nin 3. cumhurbaşkanı oldu.

1950 - Adnan Menderes ilk Demokrat Parti hükümetini kurdu.

1956 - 1200 kişilik İstanbul Bayrampaşa Cezaevi'nin temeli atıldı.

1960 - Ankara'da mektup ve telgrafa sansür kondu,beş kişinin bir araya gelerek dolaşması yasaklandı.

1961 - İstanbul Belediyesi'nin düzenlediği Türk filmleri yarışmasında Memduh Ün'ün yönettiği Kırık Çanaklar en iyi film seçildi.

1962 - Türk Kadınlar Birliği Kongresi olaylı geçti.Günseli Özkaya Başkan seçildi.

1963 - Başbakan İsmet İnönü, “bu kadar sağlam bir ordu bünyesinden de kuvvet alan demokratik rejim, ebediyete kadar yürüyecek" dedi.

1963 - İstanbul Sıkıyönetim Komutanlığı, Hürriyet, Milliyet, Akşam ve Tercüman gazetelerini kapattı.

1968 - "Türkiye'de Sosyalizm (1848-1925)" adlı kitap toplatıldı.

1971 - THKP-C’nin üyelerinin kaçırdığı İsrail Başkonsolosu Efraim Elrom, bir apartman dairesinde öldürülmüş olarak bulundu.

1972 - Orhan Kemal Roman Armağanı'nı Yılmaz Güney aldı.

1977 - Milli Selamet Partisi Genel Başkanı Necmettin Erbakan, "5 Haziran'dan sonra tüm okulları imam-hatip okulu yapacağız" dedi.

1981 - Devlet Başkanı Kenan Evren, "12 Eylül Türk milletinin isteği ile gerçekleştirildi" dedi.

1987 - 216 sanıklı Milliyetçi Hareket Partisi davası sonuçlandı. 52 kişiyi öldürdükleri, 29 kişiyi öldürmeye teşebbüs ettikleri belirlenen sanıklardan 11'i idam, 2'si ömür boyu, 16'sı 36'şar yıl hapis cezasına çarptırıldı.

1988 - Galatasaraylı futbolcu Tanju Çolak ligde attığı 39 golle Metin Oktay'ın 38 gollük rekorunu kırdı.

1990 - Yemen Arap Cumhuriyeti (Kuzey Yemen) ile Yemen Demokratik Cumhuriyeti (Güney Yemen) birleşti.

1991 - Nazım Hikmet Kültür ve Sanat Vakfı kuruldu.

1995 - Gözaltında “kaybedilen” Rıdvan Karakoç'un cesedi Beykoz ormanlarında bulundu.

1997 - Anayasa Mahkemesi Demokratik Barış Hareketi'nin (DBH) kapatılma istemini reddetti.

2000 – YÖK, başörtü yasağına uymadığı için Fettullah Gülen'in sahibi olduğu Fatih Üniversitesi'ne bağlı hemşirelik yüksek okulunu kapattı.

2000 - Birleşik Arap Emirlikleri'nin başkenti Abu Dabi'de sadece kadınlara hizmet edecek dev bir alışveriş merkezi kuruldu.

Doğanlar:
* Alman besteci Richard Wagner 1813'te,
* Sherlock Holmes romanlarının yazarı İngiliz doktor ve romancı Sir Arthur Conan Doyle 1859'de,
* Shakespeare'in sinema uyarlamalarındaki performansıyla ünlü İngiliz sinema ve tiyatro oyuncusu Sir Laurence Olivier 1907'de,
* Şarkıcı Charles Aznavour 1924'te doğdu.

Ölenler:
* "Sefiller" adlı romanıyla dünya çapında ün kazanan eleştirel gerçekçilik akımının öncülerinden Fransız yazar Victor Hugo 1885'de,
* Şair Eşref 1912’de,
* Şovmen Celal Şahin 1925'te,
* Ressam İbrahim Çallı 1960’da,
* ABD'li yazar Langston Hughes 1967'de,
* 5. Cumhurbaşkanı Cevdet Sunay 1982'de,
* Ses sanatçısı Tanju Okan 1996’da hayata veda etti.

23 MAYIS

Fırtına - yağmur

1795 - Fransa'da kadınların toplantılara katılması yasaklandı.

1919- İzmir'in İtilaf Devletlerince işgalini protesto için
Sultanahmet Mitingi yapıldı.

*Aynı gün, İzmir'in Yunan kuvvetlerinin İzmir'i işgalini kınamak amacıyla
İstanbul Sultanahmet Meydanı'nda yapılan mitinge 200 bin kişi katıldı.

1928- Türk Vatandaşlığı Kanunu TBMM'de kabul edildi.

*Aynı gün tekke ve zaviyeler kapatıldı.

1938- İstanbul Elektrik Şirketinin hükümetçe satın alınmasına
ilişkin sözleşme Ankara'da imzalandı.

1944- Nazi liderlerinden Himmler, Müttefikler'in eline geçmemek
için siyanür kapsülüyle intihar etti.

1949- İkiye bölünen Almanya'nın batı tarafında ''federal
cumhuriyet'' ilan edildi.

1960- İsrail, Nazi savaş suçlusu Adolf Eichmann'ı ele
geçirdiğini açıkladı.Eichmann yargılanmak üzere İsrail'e götürüldü.

1965 - Adalet Partisi Antalya Milletvekili İhsan Ataöv, "Milliyetçi
öğretmenler ayaklandığı gün içim müsterih olacaktır. Ölenler şehit,
kalanlar gazi sayılacaktır" dedi.

1971 - İstanbul'da sokağa çıkma yasağı kondu. 25 bin asker ve
polis kentte arama yaptı.

*Aynı gün, İsrail Başkonsolosu Efraim Elrom, Nişantaşı'ndaki bir
apartman dairesinde şakağına sıkılan 3 kurşunla öldürülmüş
bulundu. Elrom, 17 Mayısta kaçırılmıştı.

1978 - İmralı Cezaevi'nden kaçan Amerikalı Billy Hayes'in yazdığı
roman Geceyarısı Ekspresi adıyla sinemaya aktarıldı. Türkiye,
filmi protesto etti.

1983 - "Çizgilerle Nazım Hikmet" kitabında komünizm propagandası
yaptıkları iddiasıyla Müjdat Gezen ve Savaş Dinçel tutuklandılar

1992- İstanbul'a 117 yıl hizmet eden Galata Köprüsü yerinden
sökülerek Haliç'e çekildi.

1995- ''Kömür kralı'' olarak tanınan Yeni Günaydın ve Tan
gazetelerinin sahibi Bekir Kutmangil silahlı saldırıda öldü.

2002- Ankara'nın en eski ve en büyük sinemalarından Akün, 1975
yılında Ertem Eğilmez'in unutulmaz filmi ''Hababam Sınıfı'' ile
açtığı perdelerini, yine aynı filmle bir daha açılmamak üzere
kapattı.


Doğan:
* Dünya Satranç Şampiyonu, uluslararası büyük usta Anatoliy Karpov
1951'de doğdu.

Ölenler:
* Ünlü Norveçli oyun yazarı Henrik İbsen 1906'da,
* Hikaye yazarı Hulusi Koray 1943'te,
* Aziziye Tabyası kahramanı Nene Hatun (97 yaşında) 1955’te,
* CHP'nin eski genel sekreterlerinden Kemal Satır 1991'de,
* Seramik sanatçısı Atilla Galatalı 58 yaşında 1994'te,
* Fransız oyuncu Jean Yanne 2003'te hayata veda etti.

Acaba tarihte bu güne ekler misiniz?
(link) sevenleri ile tekrar buluştuğu gün