Tarihte Bugün

13 HAZİRAN

1381- Wat Tyler öncülüğündeki köylü isyancılar Londra'yı
basarak hükümet binalarını ateşe verdi, hapishaneleri boşalttı
ve zenginlerle yargıçların kafalarını uçurdu.

1550- Mimar Sinan'ın eseri Süleymaniye Camii'nin temeli atıldı.

1859- Erzurum'daki şiddetli depremde, kentin yarısından
fazlası hasar gördü ve 3 bin kişi öldü.

1872- Namık Kemal, İbret gazetesini yayımladı. Bu fikir
gazetesi, 27 gün sonra sudan bir nedenle kapatıldı.

1878- Berlin Kongresi toplandı.

1921- Mustafa Kemal, Ankara'ya gelen Fransa temsilcisi
Franklin Bouillion ile görüştü.

1928- Türkiye Cumhuriyeti ile Düyunu Umumiye (Osmanlı
Borçları) alacaklıları arasında sözleşme imzalandı.

1952- Fikir İşçileri Kanunu kabul edildi.

1961- Federal Almanya'ya işçi gönderilmesinin esaslarını
düzenleyen protokol imzalandı. İlk işçi kafilesi, 24 Haziranda
trenle yola çıktı.

1965- Besteci, müzikbilimci Refik Fersan 72 yaşında İstanbul'da
öldü.

1971- Kültür Bakanlığı kuruldu. Bakanlığa Talat Halman atandı.

1972- Boğaziçi Üniversitesi öğrencisi Banu Ergüder, içinde
ceset bulunan bavulla yakalandı. Ergüder'in tecavüze karşı
öldürdüğü ifadesine karşın, cinayeti örgütsel anlaşmazlık
nedeniyle aynı üniversite öğrencilerinden Zeynel Altındağ'ın
işlediği ortaya çıktı. Sıkıyönetimce aranan Adil Ovalıoğlu'nun
öldürülmesine adı karışan Garbis Altınoğlu da yakalandı.

1974- Ressam, dekoratör Turgut Zaim 68 yaşında öldü.

1987- Yazar ve çevirmen Cemil Meriç 77 yaşında İstanbul'da öldü.

1991- Türkiye ile KKTC arasında pasaport uygulaması kaldırıldı.

1993- Süleyman Demirel'in Cumhurbaşkanı seçilmesiyle boşalan
DYP Genel Başkanlığı'na Tansu Çiller getirildi.

1993- Kim Campell, Kanada'nın ilk kadın başbakanı seçildi.

1996- Küba Devlet Başkanı Fidel Castro, Habitat II Kent
Zirvesi'ne katılmak üzere İstanbul'a geldi.

2000- Papa II. Jean Paul'e suikast girişiminden İtalya'da
cezaevinde yatan Mehmet Ali Ağca, Türkiye'ye iade edildi.

2002- Afganistan'da geleneksel meclis Loya Jirga toplanarak,
geçici hükümet başkanı olarak Hamid Karzai'yi seçti.

14 HAZİRAN

1421 - Rumi Haziran

1839 - Jandarma Teşkilatı kuruldu. Teşkilatın ilk nizamnamesi
olan Asakir-i Zaptiye Nizamnamesi yürürlüğe konuldu.

1880 - İzmir itfaiyesi kuruldu.

1909 - Dernek kurma özgürlüğüne ilişkin ilk yasa olan
''İçtimaatı Umumiye Kanunu'' kabul edildi.

1923 - Kadınlar Halk Fırkası kuruldu.

1926 - Cumhurbaşkanı Mustafa Kemal Paşa'ya, İzmir'de suikastta
bulunulacağı haber alındı. Suikast girişimini, Giritli Şevki,
Vali Kazım Dirik'e ihbar etti. Suikast girişimi failleri Ziya
Hurşit ve arkadaşları tutuklandı.

1930 - Jandarma teşkilatı kuruldu.

1935 - Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi kurulmasına ilişkin yasa
TBMM'de kabul edildi.

1937 - Hatay'ın bağımsızlığı TBMM'de onaylandı.

1940 - II. Dünya Savaşı'nda Alman birlikleri Paris'e girdi.

1954 - Adapazarı ve Adıyaman il oldu.

1956 - CHP Genel Sekreteri Kasım Gülek, Meclis'in manevi
şahsiyetine hakaret ettiği gerekçesiyle 1 yıl hapse ve 4 ay
Bursa'da ikamete mahkum oldu.

1961 - Demokrat Partililerin avukatı Hüsamettin Cindoruk
6 ay hapse mahkum oldu.

1964 - Güney Afrika hükümetini devirmek için gizli plan yaptığı
gerekçesiyle yargılanan Nelson Mandela ömür boyu hapse mahkum oldu.

1967 - Oraloğlu Tiyatrosu'nda sahnelenen "Kadınlar I-ıh derse"
oyunu hakkında, müstehcenlik iddiasıyla açılan dava beraatla sonuçlandı.

1972 - "Umut" filmini gizlice yurtdışına çıkardığı iddiasıyla sanatçı
Yılmaz Güney'in 7 yıl hapsi istendi.

1982- Falkland Adalarını işgal eden Arjantin birlikleri teslim
oldu.

1984 - Bir tutukluyu döverek öldürdüğü iddiasıyla yargılanan
İzmit Cezaevi müdürü Saim Şener idam cezasına çarptırıldı.

1984 - Bira alkollü içki kapsamına alındı.

1987 - Türkiye'de 2294 kişiye 1 hekim; 642 kişiye 1 polis düştüğü açıklandı.

1989 - Kapalı yerlerde sigara içilmesi ile sigara reklamı ve
kampanyası yasaklandı.

1990 – 10 gün önce kurulan Türkiye Birleşik Komünist Partisi hakkında,
adında yer alan "komünist" sözcüğü nedeniyle kapatma davası açıldı.

1993 - Kaynanalar Şenliği yapıldı. Sanatçı Çolpan İlhan yılın kaynanası seçildi.

2000 - İtalya'da affedilen ve Abdi İpekçi suikastı ile gasptan
Türkiye'ye iadesi kararlaştırılan terörist Mehmet Ali Ağca,
Türkiye'ye getirildi.

2002 - Pakistan`ın Karaçi kentindeki ABD konsolosluğuna bomba yüklü
araçla düzenlenen intihar saldırısında 11 kişi öldü, 45 kişi yaralandı.


Doğanlar:
* Fransız fizikçi Charles-Augustin de Coulomb 1736'da,
* Rus sosyalist düşünür Pyotr Lavrov (Lavroviç)1823'de,
* Perulu siyasal önder ve yazar José Carlos Mariátegui 1895'de.
* Şair Rene Char 1907'de,
* Ernesto Che Guevara 1928'de,
* Şarkıcı Boy George 1961'de doğdu.

Ölenler:
* Ünlü süfrajet Emmeline Pankhurst 1928'de,
* Rus yazar Maksim Gorki 1936’da,
* Arjantinli yazar Jorge Louis Borges 1986’da hayata veda etti.

15 Haziran

1215- İngiltere Kralı John, Magna Carta sözleşmesini mühürledi.

1826- Sultan II. Mahmud, Yeniçeri Ocağı'nı kaldırdı. Yerine
''Asakir-i Mansure-i Muhammediye'' adıyla yeni bir askeri
teşkilat kuruldu. Bu olay Osmanlı tarihinde ''Vaka-i Hayriye''
(Hayırlı Olay) olarak anıldı.

1873- Darüşşafaka kuruldu.

1918- Macaristan'da işçiler genel grevde.

1922- Hollanda'nın La Hey kentinde Adalet Divanı'nın ilk celsesi
açıldı.

1927- İstanbul Emraz-ı Akliye ve Asabiye Hastanesi (Bakırköy Ruh
ve Sinir Hastalıkları Hastanesi) hizmete girdi.

1938- Medeni Kanun değişikliğiyle, evlilik yaşı kadınlarda 15, erkeklerde 17 yaşa indirildi.

1942- Atatürk'ün Şişli'de oturduğu ev müze oldu.

1945- İstanbul'da "Saygısızlarla Savaş Kurumu" adında bir dernek kuruldu.

1951- Çocuk ressam Hasan Kaptan Paris'te sergi açtı.

1956- Haftalık siyasi dergi Akis toplatıldı.

1958- Gazete fiyatları 15 kuruştan 25 kuruşa çıktı.

1968- Sadun Boro, eşi Odo ve kızı Deniz, ''Kısmet'' teknesiyle
22 Ağustos 1965'te çıktıkları dünya turunu, yine İstanbul
Limanı'na dönerek tamamladı.

1970- Sendikalar Kanununda değişiklik öngören kanun tasarısını
protesto eden işçiler, İstanbul ve Kocaeli'nde yürüyüş
düzenledi. ''15-16 Haziran olayları''nda, 5 kişi öldü, 200'e
yakın kişi yaralandı.

1972- Sofya uçağını kaçırdıkları iddiasıyla Emil Galip Sandalcı ve İlhan Kalaylıoğlu tutuklandı.

1973- İlk İstanbul Festivali başladı.

1977- İspanya'da 41 yıl sonra yapılan ilk demokratik seçimlerde Adolfo Suarez kazandı.

1977- Türkiye'de Erzurum Üniversitesi Fen Fakültesi öğretim üyesi Doç. Dr. Orhan Yavuz bıçaklanarak öldürüldü.

1984- İstanbul Metris cezaevinde tutuklu Abdullah Meral ölüm orucunda öldü.

1990- Cezaevinde bulunan sosyolog Dr. İsmail Beşikçi'nin serbest bırakılması için Adalet Bakanlığı'na 10 bin imzalı bir dilekçe verildi.

1992- Türkiye'nin ilk AIDS hastası Murteza Elgin öldü.

1994- Bosna-Hersek'te görev yapacak Türk Barış Gücü'nün ilk
birliği Split'e gitti.

Aynı gün İşadamı Vehbi Koç'a İsviçre'de Birleşmiş Milletler Nüfus Faaliyetleri Ödülü verildi.

1996- Kuzey Irak'ta sürdürülen "Tokat Operasyonu"nda 147 PKK militanının öldürüldüğü açıklandı.


Doğanlar:
* Norveçli besteci Edvard Grieg 1843’te,
* Şair Atilla İlhan 1925’te,
* Jim Belushi 1954’te doğdu.

Ölenler:
* ''Dokuzuncu Hariciye Koğuşu''nun yazarı Peyami Safa, 62 yaşında 1961'de,
* Amerikalı caz şarkıcısı Ella Fitzgerald 1996’da,
* Gazeteci-yazar Tahir Kutsi Makal,1999'da,
* İngiliz Edebiyatı profesörü yazar Mina Urgan 2000’de,
* İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Ahmet Piriştina,
kalp krizi sonucu 52 yaşında 2004'de,hayata veda etti.

16 Haziran

Güney rüzgarlarının esmesi

1903 - Pepsi Cola kuruldu.

1932 - Almanya'da yarı askeri Nazi örgütleri SA ve SS'ler üzerindeki hükümet yasağı kaldırıldı.

1938 - Beden Terbiyesi Genel Müdürlüğü kuruldu. Spor artık devlet denetiminde.

1949 - Devlet Tiyatro ve Operası kuruldu.

1952 - İlk Scooter model motorsiklet ‘Vespa’ Enrico Piaggio tarafından piyasaya çıkarıldı.

1952 - Osmanlı hanedanı kadınlarına Türkiye'ye dönme izni çıktı.

1958 - 1956 Macar ayaklanmasının lideri İmre Nagy gizli bir yargılama sonucu idam edildi.

1960 - Yassıada'da tutuklu bulunan eski Başbakan Adnan Menderes sinir krizi geçirince revire kaldırıldı.

1961 - İstanbul'daki Köyü Aydınlatma Derneği 43 köye 10 bin kitap yolladı.

1961 - Rus balet Rudolf Nureyef Batı'ya iltica etti.

1963 - İlk Rus kadın kozmonot Valentina Tershkova uzaya çıktı.

1976 - Güney Afrika'nın Soweto kasabasında siyahilerin ayaklanması bastırıldı. Katliamda en az 1000 siyahinin öldürüldüğü açıklandı.

1967 - İran Şahı Rıza Pehlevi ve eşi Şahbanu Farah Pehlevi Türkiye'ye geldi.

1968 - Sırrı Acar Avrupa Grekoromen Güreş Şampiyonası'nda şampiyon oldu.

1972 - Mümtaz Soysal ve Erol Teregün birer yıl hapse mahkum oldu.

1974 - İzmir'de 60 bin işçi genel direniş yaptı.

1983 - Milli Güvenlik Konseyi DGM'lerin kurulması yasasını onayladı. DGM’ler 1 Nisan 1984 günü resmen çalışmalarına başladı.

1987 - İran Başbakanı Mir Hüseyin Musavi resmi bir ziyaret için Ankara'ya geldiğinde Anıtkabir ziyaret etmedi. Sosyaldemokrat Halkçı Parti lideri Erdal İnönü bu davranışı protesto amacıyla Başbakanlık binası önüne siyah çelenk bıraktı.

1988 - Mehmet Ali Birand'ın "İşte PKK, işte Apo" başlıklı röportajı nedeniyle Milliyet gazetesi toplatıldı.

1994 - Anayasa Mahkemesi, Demokrasi Partisi'ni (DEP) kapattı.

1994 - Amasya Kütüphanesi'nden çalınan tarihi Kuran, Ayşegül Tecimer'in yalısının bahçesinde bulundu.

2002 - Fransa`da genel seçimlerde muhafazakarlar zafer elde etti

Doğanlar:
* Komedyen Stan Laurel 1890’da,
* ABD'li fotoğraf sanatçısı John Howard Griffin 1920'de doğdu.

Ölenler:
* Alman kökenli ABD'li roket bilimci Wernher von Braun 1977'de,
* Sinema oyuncusu Ayhan Işık 1979’da hayata veda etti.

17 Haziran

656- III. Halife Hazreti Osman vefat etti.

1924- Türk Milli Futbol Takımı, Helsinki'de Finlandiya ile
yaptığı maçı 4-1 kazandı.

1926- Amelia Erhart, Atlantik Okyanusu'nu uçakla aşan ilk
Amerikalı kadın oldu.

1932- Türkiye Turing ve Otomobil Kulübü ile Milliyet
gazetesince ilk kez düzenlenen otomobil yarışı, İstinye-
Zincirlikuyu arasında yapıldı.

1950- ABD'de ilk böbrek nakli ameliyatı yapıldı.

1951- Nazım Hikmet, Türkiye'den ayrıldı.

1951- Türk Milli Futbol Takımı, Federal Almanya'yı Berlin
Olimpiyat Stadı'nda 2-1 yendi. Başarılı kurtarışlar yapan
kaleci Turgay Şeren'e, ''Berlin Panteri'' denilmeye başlandı.

1964- Başbakan İsmet İnönü'ye suikast girişimi iddiasıyla
yargılanan Mesut Suna, 20 yıl 6 ay hapisle cezalandırıldı.

1967- Çin ilk hidrojen bombasını patlattı.

1972- ABD'de Watergate skandalıyla ilgili ilk haber yayımlandı.

1974- Eski Meclis başkanlarından Refik Koraltan 85 yaşında
İstanbul'da öldü.

1992- Yeni Galata Köprüsü törenle hizmete açıldı.

1993- BM Barış Gücü, Somali'de Mogadişu'ya operasyon düzenledi.

2005- Gazeteci ve oyun yazarı Recep Bilginer Ankara'da öldü.

18 Haziran

Babalar Günü

Bütün babaların Babalar gününü kutluyorum

1815 - Napoleon Bonaparte, Waterloo'da İngiliz ve Avusturya ordularına karşı yenildi.

1886 - Türk Denizaltı Filosunun kuruluşu.

1932 - FIBA (Uluslararası Amatör Basketbal Federasyonu) kuruldu.

1941 - Türk-Alman Saldırmazlık Antlaşması imzalandı.

1970 - "15-16 Haziran" işçi eylemleri sonrası İstanbul'da 44 işçi tutuklandı.

1972 - 65 ülkenin pilotları uçak kaçırma olaylarını protesto için boykota başladı. Boykota Türkiyeli pilotlar da katıldı, uçak seferleri 24 saat durdu.

1974 - Türkiye'de ilk kez işadamları İzmir'de gösteri yürüyüşü yaptı.

1977 - TRT İstanbul Festivalini boykot etti. Gerekçe, İstanbul Festivali'nde Türk ve İslam eserlerinin yeterince yer almamasıydı.

1978 - Çizgi kahraman Garfield doğdu.

1979 - Sovyetler Birliği Başkanı Leonid Brejnev ve ABD Başkanı Jimmy Carter Viyana'da bir araya geldi. İki başkan stratejik silahların sınırlanması üzerine SALT II adı verilen ikinci bir anlaşma imzaladı.

1983 - Yıldız Sarayı'nın Has Bahçe'si açıldı.

1988 - Başbakan Turgut Özal silahlı saldırıya uğradı. Kartal Demirağ adlı kişi ANAP kongresinde Özal'a ateş etti, Özal elinden yaralandı. Kongre devam etti; Özal yeniden genel başkanlığa seçildi.

1988 - Halkın Kurtuluşu gazetesi yazı işleri müdürü Selim Açan 41 davadan toplam 307 yıl 6 ay hapse mahkum oldu.

1993 - Azerbaycan Cumhurbaşkanı Ebulfeyz Elçibey Bakü'yü terk etti. Haydar Aliyev Azerbaycan cumhurbaşkanı oldu.

1994 - Amerika'da Dünya Futbol Şampiyonası finalinde Brezilya ile İtalya karşılaştı. Şampiyon penaltılarla belirlendi: Brezilya.

1995 - Çeçen lider Şamil Başayev, Budennovsk kenti hastanesine baskın yaptı; 1000'den fazla Rus’u rehin aldı. Böylece Rusya savaşın durdurma ve görüşmeleri başlatma taleplerini kabul etti.

1997 - Başbakan Necmettin Erbakan istifa etti. Erbakan koalisyon ortağı DYP ile başbakanlığı bir yıl sonunda Tansu Çiller'e devretme anlaşması yapmıştı.

2000 - İstanbul Kürt Enstitüsü, Türkçe-Kürtçe sözlük yayımladı.

2002 - Kudüs`te otobüse düzenlenen intihar saldırısında 19 İsrailli öldü


Doğanlar:
* Komünist Bulgar lider Georgi Dimitrov 1882’de,
* Polonyalı yazar Jerzy Kosinski 1933'de,
* Beatles'ın elemanı Paul Mc Cartney 1942'de,
* Sinema yönetmeni Ömer Kavur 1944'de,
* Yazoo'nun solisti Alison Moyet 1961'de doğdu.

Ölenler:
* Yazar Fazlı Necip Bey 1932'de,
* Yazar Maksim Gorki 1936'da,
* Yazar Mina Urgan 2000'de,
* Açık Radyo Programcısı, matematik mühendisi Sefa Galip Hamzalay ve Prof.Dr. Akın İlkin 2003'te,
* Ressam Nuri İyem 2005'te hayata veda etti.

white star bu mina urgani 2 defa oldurmussun...
18 haziran +15 haziran

19 HAZİRAN

1862- ABD'de kölecilik yasaklandı.

1868- Mithat Paşa Emniyet Sandığı'nı kurdu.

1885- Hürriyet Heykeli, Fransa'dan New York'a getirildi.

1910- Dünya Babalar Günü, ilk kez ABD'de kutlandı.

1910- Almanya'da ''Deutschland'' adlı ilk Zeplin balonunun
havalanışı başarılı oldu.

1926- Mustafa Kemal, İzmir gezisini izleyen Anadolu Ajansına
ünlü sözlerinin yer aldığı demecini verdi: ''Benim naçiz vücudum
bir gün elbet toprak olacaktır. Fakat Türkiye Cumhuriyeti
ilelebet payidar kalacaktır.''

1934- İran Şahı Rıza Pehlevi ve Atatürk, ilk Türk operası
''Özsoy''u izlediler.

1946- Türkiye Sosyalist Emekçi ve Köylü Partisi kuruldu.

1953- Sovyetler Birliği hesabına casusluk yaptıkları iddiasıyla
ölüm cezasına çarptırılan Ethel ve Julius Rosenberg çifti idam
edildi.

1966- Güreş Milli Takımı Kanada'da Dünya Güreş Şampiyonası'nda birinci oldu.

1968- İstanbul'da 40 bin çocuğun çocuk felci mikrobu taşıdığı açıklandı.

1969- Ege Üniversitesi'nde sağcı öğrenciler solcu öğrencilere saldırdı;
20 öğrenci yaralandı. Üniversite süresiz kapatıldı.

1973- Dünya Sevgi Birliği Madalyası ''Sev Kardeşim'' ve
''Hayat Bayram Olsa'' şarkılarından ötürü Şenay'a verildi.

1973- 50. Yıl Marşı Güfte Yarışması'nı Bekir Sıtkı Erdoğan kazandı.
Marşı Necil Kazım Akses besteleyecek.

1978- Çizgi bant ''Garfield'' 21 gazetede birden yayımlanmaya
başladı.

1981- Eski gümrük ve tekel bakanlarından Tuncay Mataracı ile
aynı davadan yargılanan 13 sanık, Yüce Divan tarafından
tutuklandı.

1985- Lübnan'da, Beyrut şehir merkezinde bombalı araba saldırısı; 52 ölü.

1992- 12 Eylül askeri yönetiminin kapattığı partilerin açılması yasalaştı.

1992- İstanbul Park Otel inşaatının durdurulması ve 7 katının yıkılması kararı onandı.

1995- Bosna için toplanan yardım paralarını RP'ye aktarmakla
suçlanan Süleyman Mercümek'in yargılanmasına başlandı.

2002- Kudüs`te yine bir otobüse intihar saldırısı düzenlendi, 7 kişi öldü.

Aynı gün uzay mekiği Endeavour, Uluslararası Uzay İstasyonu`nda 6 ay geçiren
iki Amerikalı astronot ve bir Rus kozmonotla Dünyaya döndü

2005- Trakya Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesinde 3 günde 8
bebek öldü. Ölümlere ''Serratia Marcescens'' adlı bakterinin yol
açtığı açıklandı.


Doğanlar:
* Fransız Düşünür Blaise Pascal 1623'te,
* Danimarkalı fizikçi Aage N. Bohr 1922'de,
* 1991 Nobel barış ödülü sahibi Burma (Myanmar)
muhalefet önderi Aung San Suu Kyi 1945'de,
* Pakistan asıllı İngiliz yazar Salman Rushdie 1947'de doğdu.

Ölenler:
* Edebiyat tarihçisi ve halk bilimi araştırmacısı Tahir Alangu (58)1973'te öldü.

Haklısın arkadaşım uyarın için teşekkür, dikkatin için de tebrik ederim bravo


Mina Urgan

Mîna Urgan, 1915 yılında İstanbul’da doğdu. Arnavutköy Amerikan Kız Koleji ve İÜEF Fransız Filolojisi’ni bitirdi; aynı fakültenin İngiliz Filolojisi Bölümü’nde doktorasını tamamladı, Elizabeth Devri Tiyatrosunda Soytarılar çalışmasıyla doçent (1949), profesör (1960) oldu. 1977’de emekli oluncaya kadar İngiliz edebiyatı profesörü olarak öğretim üyeliği yaptı.

Thomas Malory, Henry Fielding, Balzac, Aldous Huxley, Graham Greene, William Golding, John Galsworthy ve Shakespeare’i Türkçe’ye çevirdi. Shakespeare ve Hamlet adlı incelemesi 1984’te, beş ciltlik İngiliz Edebiyatı Tarihi 1986 ile 1993 yılları arasında, Virginia Woolf 1995’te (YKY), D. H. Lawrence incelemesi 1997’de (YKY), onu geniş okur kitleleriyle tanıştıran Bir Dinozorun Anıları 1998’de (YKY), Bir Dinozorun Gezileri 1999’da (YKY) yayımlandı.

1993 Altın Kitap Ödülü; Virginia Woolf ile 1995 Sedat Simavi Vakfı Onur Ödülü; 1996 Edebiyatçılar Derneği Onur Ödülü sahibi Urgan, 15 Haziran 2000 tarihinde öldü.

KİTAPLARI

* Bir Dinozorun Anıları
* Bir Dinozorun Gezileri
* D. H. Lawrence
* İngiliz Edebiyatı Tarihi
* Virginia Woolf

20 Haziran

Dünya Mülteciler Günü.

1389 - Osmanlı ordusu ile Haçlı ordusu arasında Sırp Sındığı Savaşı yapıldı. Savaşı Osmanlı kazandı. Zaferden sonra, yaralı bir Sırp askeri Sultan 1. Murat’ı savaş alanını gezerken hançerle öldürdü.

1837 - Kraliçe Viktorya 18 yaşında Britanya tahtına çıktı.

1925 - İstanbul'da Velid Ebuzziya, Fevzi Lütfü (Karaosmanoğlu) ve bazı gazeteciler tutuklandılar; Doğu İstiklal Mahkemesi'nde yargılanmak üzere Diyarbakır'a götürüldüler.

1926 - Mustafa Kemal Paşa'ya İzmir’de suikast girişimi ile ilgili tutuklamalar devam ediyor: Eski Terakki Perver Cumhuriyet Fırkası lider kadrosundan Ali Fuat (Cebesoy) ve Kazım Karabekir Paşa da 22 Haziran günü tutuklandılar.

1928 - Bomonti Bira fabrikası kuruldu.

1929 - Cumhuriyet gazetesinin girişimiyle ilk güzellik yarışması yapıldı. Feriha Tevfik hanım kraliçe seçildi.

1932 - Mustafa Kemal Paşa binası yanan Fenerbahçe Kulübü'ne 500 lira bağışladı.

1944 - Hitler'e suikast teşebbüsü.

1961 - Türkiye işgücü ihracına başladı. Almanya'ya gitmek isteyen işçiler İş ve İşçi Bulma Kurumu önünde.

1953 - Beyaz Saray ile Kremlin arasında kırmızı telefon hattı kuruldu. Artık Amerikan başkanları ile Sovyet liderleri doğrudan konuşabilecek.

1965 - Cezayirli lider Ahmed Ben Bella askeri darbeyle iktidardan uzaklaştırıldı. Askeri darbeyi Albay Huari Bumedyen yönetiyordu.

1974 - İsrail Lübnan'daki Filistin mülteci kamplarına saldırdı; 16 Filistinli öldü.

1976 - Kıbrıs Türk Federe Devleti'nde ilk kez seçim yapıldı. Rauf Denktaş devlet başkanı seçildi.

1980 - Türkiye'de artan işkence iddiaları üzerine Alman parlamenterler Türkiye'ye yardımın durdurulmasını istedi.

1982 - Banker Kastelli İsviçre'ye kaçtı.

1984 - Viyana Büyükelçiliği Çalışma Ataşesi Erdoğan Özen otomobiline yerleştirilen bombanın patlaması sonucu öldü. Eylemi "Ermeni Devrim Ordusu" üstlendi.

1993 - İngiliz pop yıldızı Elton John İstanbul'da 30 bin kişiye konser verdi.

1995 - Türkiye genelinde 600 bin memur "sendika hakkı" için iki günlüğüne iş bıraktı.

2002 - Türkiye, Afganistan`da görev yapan Uluslararası Güvenlik Destek Gücü`nün (ISAF) komutasını İngiltere`den devraldı.

Aynı gün İsrail birlikleri, intihar saldırılarına misilleme gerekçesiyle,Batı Şeria`daki 5 Filistin kentini yeniden işgal etti.

Yine aynı gün Çin`in kuzeydoğusundaki bir madende meydana gelen grizu patlamasında 115 madenci öldü.

Doğanlar:
* Fransız besteci Jacques Offenbach 1819'da,
* ABD'li yazar Lillian Hellman, hayat arkadaşı yazar Dashiel Hammet'le birlikte
1905'de,
* Avustralya doğumlu ABD'li aktör Errol Flynn 1909'de,
* Solist Hamiyet Yüceses 1916'da,
* Ömer Zülfü Livaneli 1946'da,
* Şarkıcı Cyndi Lauper 1953'te,
* Futbolcu Erdal Keser 1961'de doğdu.

Ölenler:
* Hükümdar (Il Principo) yazarı Niccoló Machiavelli 1527'de,
* Komünist bir kadın hareketi yaratma mücadelesi veren, 8 Mart'ın uluslararası kadın günü olarak kabulünü sağlayan öncü Rus kadını Clara Zetkin 1933'te,
* Türkiye İşçi Partisi eski senatörlerinden Niyazi Ağırnaslı 1987'de,
* Şair ve romancı Hasan İzzettin Dinamo 1989'da,
* Şair Cahit Külebi 1997’de,
* İklimbilimci Charles Keeling 2005'te hayata veda etti.

21 Haziran

En uzun gün.

Güneşin Yengeç (Seretan) burcuna girmesi - Yaz faslının başlangıcı.

1921 - Küçükleri Muzır Neşriyattan Koruma Kanunu kabul edildi.

1934 - Soyadı Kanunu çıktı.

1940 - Devlet Operası ilk temsilini verdi: Mozart'tan "Bastien ile Bastienne".

1946 - Türkiye Garanti Bankası kuruldu.

1955 - Akis dergisi sahibi ve başyazarı Metin Toker 9 ay 10 gün hapis cezasına çarptırılmıştı. Toker'in cezası Yargıtay'ca bozuldu.

1959 - NATO Genel Sekreteri Paul Henri Spaak Türkiye'ye geldi. Spaak, "Komünizm tehlikesi gittikçe yayılıyor. Komünizmin Avrupa'da yayılmasına NATO set çekiyor" dedi.

1968 - Üniversiteler boykot ve işgallerle sarsılıyor; Meclis'te üniversite olayları tartışıldı. CHP grubu adına konuşan Nihat Erim "Bu genç kuşağın patlamasıdır" dedi.

1968 -Deep purple'in ilk single'ı "Hush" piyasaya çıktı.

1973 - İstanbul Sanat ve Kültür Vakfı'nca düzenlenen I. İstanbul Festivali başladı.

1977 - CHP Genel Başkanı Bülent Ecevit kabinesini kurdu, ancak Ecevit hükümeti 3 Temmuz günü Meclis'ten güvenoyu alamadı.

1986 - Sosyal Demokrat Halkçı Parti (SHP) ile DSP Sosyalist Enternasyonal'e "danışman üye" olarak alındı.

1988 - Başbakan Turgut Özal'a silahlı saldırıda bulunan Kartal Demirağ'ın polise verdiği ifadeyi haber yapan gazeteci Erbil Tuşalp gözaltına alındı. Cumhuriyet gazetesinin Ankara bürosu arandı.


Doğanlar:
* Fransız filozof ve yazar Jean Paul Sartre 1905'te,
* Fransız romancı Françoise Sagan 1935'te,
* Şair Nurullah Can 1947'de,* Pakistan başbakanı Benazir Butto 1953'te,
*Kamile Suat Ebrem (Müjde Ar) 1954'te doğdu.

Ölenler:
* Filozof İbni Sina 1037'de,
* İtalyan yazarı ve politikacı Niccollo Machiavelle 1527'de,
* Rus besteci Rimsky-Korsakov 1908'de,
* Şair, tiyatro yazarı ve gazeteci Ahmet Muhip Dranas 1980’de,
* Gazeteci ve yayıncı Oğuz Akkan 1982’de,
* Hukuk profesörü Münci Kaplan 1993’te hayata veda etti.

22 Haziran

1633 - Galilei Galileo Engizisyon mahkemesine çıkarıldı.

1919 - Amasya beyannamesinin yayınlanması.

1935 - Sekiz ruhani lidere geçici olarak ayin ve mabetler dışında dini giysilerle dolaşma izni verildi.

1937 - İlk kez siyahi bir boksör, 23 yaşındaki Joe Luis, ağır sıklette dünya şampiyonu oldu.

1941 - Almanya Sovyetler Birliği'ne saldırdı.

1951 - İnönü Stadı'nın adı Mithatpaşa Stadı olarak değiştirildi, şimdi yine İsmet İnönü Stadyumu.

1964 - Başbakan İsmet İnönü ABD Başkanı Lyndon Johnson ile Kıbrıs sorununu görüştü. İnönü "Türkiye barışçıdır, ancak adalete dayanmayan barış uzun ömürlü olamaz" dedi.

1970 - Oyak Renault Oto A.Ş. kuruldu.

1972 - Kaçırılan Sofya uçağı ile ilgileri olduğu iddiasıyla gazeteci Altan Öymen ve yazar Erdal Öz tutuklandı.

1974 - Türkiye Sosyalist İşçi Partisi (TSİP) kuruldu. Partinin genel başkanlığına Ahmet Kaçmaz, genel sekreterliğine Yalçın Yusufoğlu getirildi. Partinin programında emekçi sınıfların demokratik iktidarı ve sosyalizm hedefleniyordu. TSİP, 12 Eylül sonrası 16 Ekim 1981 tarihinde öteki partilerle birlikte kapatıldı.

1980 - İstanbul Belediye Başkan Yardımcısı ve CHP Beyoğlu İlçe Başkanı Bülent Demir öldürüldü.

1982 - Banker Kastelli adıyla bilinen Cevher Özden'in yurtdışına kaçtığı öğrenildi.

1986 - İşçiler 16 yıl aradan sonra meydanlarda: Türk-İş'in Eskişehir yürüyüşüne on binlerce işçi katıldı.

1987 - Cumhurbaşkanı Kenan Evren, "NATO'nun gözden geçirilmesinde yarar var, böyle ittifak olmaz" dedi.

1988 - Futbolcu Tanju Çolak 39 golle "Avrupa Gol Kralı" oldu.

1990 - İran'ın kuzey doğusunda deprem oldu; 40 bin ölü, 100 bin yaralı.

2002 - İran`ın kuzeybatısında meydana gelen, yaklaşık 100 dağ köyünü yerle bir eden şiddetli depremde 220 kişi öldü, yüzlerce kişi yaralandı ve binlerce kişi evsiz kaldı.

Doğanlar:
* Alman yazar Erich Maria Remark ("Batı Cephesinde Yeni Bir Şey Yok") 1898'de,
* Avusturya asıllı Amerikalı yönetmen Billy Wilder 1906'da,
* Amerikalı aktris Meryl Streep 1949'da doğdu.

Ölen:
* ABD'li dansör ve sinema oyuncusu Fred Astaire 1987'de,
* İtalyan şarkıcı Sergio Bruni 2003'te hayata veda etti.

23 HAZİRAN

1691- II. Sultan Süleyman öldü, yerine II. Ahmet padişah oldu.

1868- ABD'li mucit Latham C. Sholes, daktilonun patentini aldı.

1939- Hatay'ın anavatana katılmasına ilişkin antlaşma, Ankara'da
imzalandı.

1941- İngiltere'ye sipariş edilen denizaltı ve uçak filosunu
teslim alacak personeli taşıyan Refah şilebi, Mersin'den
İskenderiye'ye giderken, bir denizaltı tarafından Mersin
açıklarında batırıldı. 168 kişinin öldüğü, 32 kişinin kurtulabildiği
olayın ardından, TBMM'de soruşturma başlatıldı.

1942– Altı ve daha fazla çocuğu olan ailelere ikramiye verilmesi kararlaştırıldı.

1943- Türkiye ile Amerika arasında karşılıklı radyo yayını servisi açıldı.

1954- Türkiye ilk kez katıldığı Dünya Futbol Kupası finallerinde
Federal Almanya'ya yenilerek elendi.

1954- İstanbul Üniversitesi Fen Fakültesi Dekanlığına seçilen
Prof. Dr. Nüzhet Gökdoğan, ilk kadın dekan oldu.

1955- Akis dergisi yazı işleri müdürü Cüneyt Arcayürek 6 ay
hapse mahkum oldu.

1969 - Devrimci Milliyetçi Gençlik Kurultayı İstanbul'da toplandı. Kısa adı FKF
olan Fikir Kulüpleri Federasyonu lideri Yusuf Küpeli ile Deniz Gezmiş bir
manifesto yayımladılar. "Tam bağımsız ve gerçekten demokratik Türkiye"
hedefi için mücadele programını açıkladılar.

1973 - Uluslararası Gazeteciler Federasyonu (FİJ), Türkiye'de basın
özgürlüğünün olmadığını açıkladı, tutuklu gazetecilerin serbest bırakılmasını istedi.

1974- 70'li yıllarda "Kaçak" adlı Amerikan tv dizisi Türkiye'de büyük ilgi
topluyordu. "Doktor Kimble" rolündeki aktör David Janssen Turizm Bakanlığı'nın
konuğu olarak Türkiye'ye geldi.

1975- MHP Genel Başkanı ve Başbakan Yardımcısı Alparslan Türkeş'in
Diyarbakır gezisi sırasında olaylar çıktı; 1 asker, 1 sivil öldü, 46 kişi yaralandı.
Türkeş bir yıl sonra aynı gün tekrar Diyarbakır'a gitmek istedi. Tepkiler üzerine
gezi iptal edildi.

1976- Dünya Fahişeleri Birinci Konferansı Washington’da toplandı.

1978- İstanbul Maltepe'de 1971’de Hüseyin Cevahir'i vuran emekli Deniz
Yarbayı Cihangir Erdeniz dükkanında öldürüldü.

1982- Yurtdışına kaçan Banker Kastelli'nin kasasına el konuldu; 70 banker ve
banka yöneticisinin yurtdışına çıkışı yasaklandı.

1983- Doğru Yol Partisi (DYP) kuruldu.

1984- Türkiye İşveren Sendikaları Konfederasyonu Başkanı Halit Narin
işverenlerin hükümetin ekonomi politikasından duyduğu rahatsızlığı Uluslararası
Para Fonu'na iletti.

1987- Halkevleri'nin faaliyetleri 12 Eylül sonrası Milli Güvenlik Konseyi
tarafından durdurulmuş, yöneticileri yargılanmıştı. 7 yıl sonra Halkevleri
mahkeme kararıyla açıldı.

1992- İsrail'de seçim: İşçi Partisi lideri İzak Rabin başbakan seçildi.

1995- Kültür Bakanı Ercan Karakaş Olağanüstü Hal ve Çekiç Güç süresini
uzatma kararnamesini imzalamadı, bakanlık görevinden istifa etti.

1996- HADEP Kongresi'nde Türk bayrağının indirilerek yerine
terör örgütü PKK'yı temsil eden flama asılması, büyük tepkiyle
karşılandı. 25 Haziranda tüm yurtta ''bayrak asma kampanyası''
başlatıldı.

1999- Terör örgütü elebaşı Öcalan'ın yargılanmasına 15 gün
aradan sonra yeniden başlandı. Öcalan, savunmasında ''Bugüne
kadar yapılanların sorumluluğunu taşıyorum'' dedi.

2005- Meksika'da Zapatista Ulusal Kurtuluş Ordusu (EZLN) silahlı
mücadeleye son verdi.


Doğanlar:
* Şair Anna Ahmatova 1889’da,
* Yazar Ahmet Hamdi Tanpınar 1901’de,
* Amerikalı yönetmen ve koreograf Bob Fosse 1927'de doğdu.

Ölenler:
* Kurtuluş Savaşı komutanlarından, eski Genelkurmay başkanlarından
Orgeneral Salih Omurtak 1954'te,
* Besteci Fehmi Tokay 1959’da,
* Yazar Boris Vian 1959’da,
* Köy Enstitülerinin kuruluş ve çalışma programını hazırlayan İsmail Hakkı Tonguç 1960’ta,
* Yunanistan Başbakanı Andreas Papandreu 1996’da,
* Tarzan filmlerinde Jane'I canlandırmasıyla ünlü
İrlandalı kadın oyuncu Maureen "Jane" O'Sullivan 1998'de hayata veda etti.

24 HAZİRAN

1645- İstanbul'dan 348 harp ve nakliye gemisiyle hareket eden
Osmanlı ordusu, Girit Adası'na çıktı.

1821- Simon Bolivar Yeni Kolombiya Cumhuriyeti'ni ilan
etti.

1854- Çarlık Rusyası ordularının, savaş meydanını terk ederek,
geri çekilmesiyle Silistre zaferi kazanıldı.

1859- İsviçreli işadamı Henri Dunant, İtalya'da Solferino
savaşı sonrası uluslararası Kızılhaç'ı kurmaya karar verdi.

1936- Türk Basketbol Milli Takımı ilk maçını Yunanistan Milli
Takımı ile yaptı, 49-12 galip geldi.

1938– Türkiye, Hatay'daki Milletler Cemiyeti Komisyonu
ile her türlü ilişkiyi kestiğini bildirdi. Hatay'da siyasi partiler feshedildi.

1947- Bir Amerikalı, gökyüzünde uçan nesneler gördüğünü
bildirdi, nesnelerin fincan tabağına benzediğini iddia etti.
Basın ilk kez ''uçan daire'' terimini kullanmaya başladı.

1948- Sovyetler Birliği'nin Berlin'i ablukaya alması üzerine, müttefikler hava
koridoru kurarak yiyecek ve diğer ihtiyaç maddelerini taşımaya başladılar.

1960- TUBİTAK kuruldu.

1961- Almanya'ya gidecek ilk işçi kafilesi yola çıktı. İşgücü
göndermeye ilişkin protokol, Türkiye ile Batı Almanya arasında
13 Haziranda imzalanmış; özel kuruluşların kontratsız işçi
göndermelerinin önüne geçilmeye çalışılmıştı.

1964- Kıbrıs bunalımı sonrası Yunan uyruklu 295 kişi Türkiye'den sınır dışı edildi.

1967- İstanbul'da üniversite öğrencileri, ABD 6. Filosunun
ziyaretini protesto etti.

1972- Çetin Altan'ın cumhurbaşkanına hakaretten aldığı bir yıllık hapis cezası
Yargıtay'da onandı.

1973- 90 yaşındaki Eamon de Valera İrlanda cumhurbaşkanlığı görevinden
ayrıldı.

1980- İstanbul Gaziosmanpaşa MHP İlçe Başkanı Rıza Altınok, eşi ve kızıyla
birlikte öldürüldü.

1982- 44 sanıklı Barış Derneği davası başladı.

1983- ABD uzay mekiği Challenger, uzaydaki görevini
tamamlayarak, ABD'nin uzaya gönderdiği ilk kadın astronot olan
Sally Ride ile dünyaya döndü.

1987- Asgari ücret belirlendi: Aylık brüt 74 bin 250 TL.

1989- Bulgaristan'ın Türk azınlığa uyguladığı baskılar ve
zorunlu göç uygulaması, Taksim Meydanı'nda düzenlenen
''Bulgaristan'ı Telin Mitingi''nde protesto edildi.

1992- Türkiye Kamu Çalışanları Sendikaları Konfederasyonu
(Türkiye Kamu-Sen) kuruldu.

1992- Karadeniz Ekonomik İşbirliği toplantısı İstanbul'da yapıldı. Anlaşmayı
Başbakan Süleyman Demirel'in mi, Cumhurbaşkanı Turgut Özal’ın mı
imzalayacağı sorun yarattı. Özal toplantıyı terk etti.

1996- Halkın Demokrasi Partisi (HADEP) Kongresi'nden
dönen delegelerin otomobili tarandı, 3 delege öldü.

2000- Eski Deniz Kuvvetleri Komutanı emekli Oramiral Güven
Erkaya, kanser tedavisi gördüğü Kasımpaşa Deniz Hastanesinde
vefat etti.

2001- Polonya'daki Özel Olimpiyatlar Avrupa Futbol
Şampiyonası'nda, Zihinsel Engelliler Milli Takımı şampiyon
oldu.

2002- Tanzanya`nın orta kesimlerinde meydana gelen tren kazasında 228 kişi öldü.

Doğanlar:
* Dünya ağır sıklet boks şampiyonlarından Jack Dempsey 1895'de,
* Erkin Koray 1941'de,
* Gitarist Mick Fleetwood 1942'de,
* Gitarist Jeff Beck 1944'te doğdu.

Ölenler:
* Şair Nev'i 1599'da,
* Amerikalı yazar Sara Orne Jewett 1849'da .
* Gazeteci yazar Hakkı Tarık Us, İstanbul'da 1958'de hayata veda etti.

25 Haziran

1903 - Marie Curie, Paris Üniversitesi'ne sunduğu tezde radyumun keşfini açıkladı.

1923 - Mustafa Kemal Paşa İzmir'den milletvekili seçildi.

1947 - Merhumpaşa gazetesi yazarı Sabahattin Ali 3 ay hapse mahkum oldu.

1950 - Kuzey Kore birlikleri Güney Kore topraklarına girdi.

1958 - CHP Ankara Milletvekili Bülent Ecevit'in bir yazısı nedeniyle, Ulus gazetesi yazı işleri müdürü
Ülkü Arman 1 yıl hapse mahkum oldu; gazete 1 ay kapatıldı.

1960 - İşadamı Vehbi Koç Hazine'ye 26 kilo altın ve bina bağışladı.

1964 - Cumhurbaşkanı Cemal Gürsel, Talat Aydemir ile Fethi Gürcan hakkındaki idam cezalarını onayladı.

1971 - İlk Türk firkateyni Berk Gölcük'te denize indirildi.

1974 - Başbakan Süleyman Demirel "ABD Türkiye'yi cezalandırırsa böyle dostu bir daha bulamayacaktır" dedi.

1975 - Mozambik bağımsızlığını ilan etti.

1979 - MHP Manisa İl Başkanı Cemil Çöllü öldürüldü.

1979 - Mersin'den yürüyüşe geçen 857 soda işçisinin Ankara'ya girmesine izin verilmedi.

1980 - Kırşehir'de sağ görüşlüler solculara ait işyerlerini tahrip ettiler. Olaylar iki gün sürdü; 1 kişi öldü;
sokağa çıkma yasağı ilan edildi.

1981 - Sol görüşlü Ahmet Saner ve Kadir Tandoğan idam edildiler. Aynı gün DİSK Genel Başkanı
Abdullah Baştürk ve 51 arkadaşı hakkında ölüm cezası talebiyle dava açıldı.

1984 - Savcı Doğan Öz'ü öldürmekten sanık İbrahim Çiftçi beraat etti.

1992 - Özgürlük ve Eşitlik Partisi (ÖZEP) kuruldu. Partinin kurucuları arasında Sosyal Demokrat
Halkçı Parti'den (SHP) istifa eden, Halkın Emek Partisi (HEP) kökenli 18 milletvekili bulunuyor.

1993 - DYP-SHP koalisyon hükümeti 1993'de göreve başladı. Tansu Çiller Türkiye'nin ilk kadın başbakanı oldu.

1994 – SHP’li Devlet Bakanı Mehmet Kahraman partisinden ve bakanlık görevinden istifa etti. Gerekçesi,
İnsan Hakları Bakanlığı Kuruluş Kanunu'nun Meclis'ten geçmemesi.

Doğanlar:
* Mimar Antonio Gaudi 1852'de,
* İngiliz yazar George Orwell 1903'te,
* Sinema oyuncusu Muzaffer Tema 1925'te,
* Oyuncu Füsun Erbulak 1943'te,
* Şarkıcı George Michael 1963'te doğdu.

Ölenler:
* Operası sanatçısı Ferhan Onat 1982’de,
* Düşünür Michel Foucault 1984'te,
* Heykelci ve gezgin Hasan Safkan 1995'te,
* Deniz araştırmacısı Jacques Cousteau 1997’de,
* Müzisyen Kazım Koyuncu 2005'te hayata veda etti.

26 Haziran

Yaprak aşısı zamanı.

En uzun günlerin sonu.

1530- İlk Protestan Meclisi kuruldu.

1541- Peru'daki İnka topraklarını ele geçiren İspanyol
Francisco Pizarro, kurduğu Lima kentinde öldürüldü.

1867- Mısır valilerine ''Hidiv'' unvanı verildi.

1905- Amerika'da Dünya Sanayi İşçileri Örgütü kuruldu.

1906- İlk Grand-Prix otomobil yarışı yapıldı.

1926- Kazım Karabekir, Ali Fuat, Cafer Tayyar, Bekir Sami ve Rüştü Paşa,
Mustafa Kemal'e İzmir'de hazırlanan suikastla ilgili olarak Ankara İstiklal
Mahkemesi'nde yargılanmaya başladılar.

1928- Yeni Türk alfabesini hazırlamak amacıyla kurulan Dil
Encümeni, ilk toplantısını Ankara'da yaptı.

1940- Başbakan Refik Saydam Türkiye'nin II. Dünya Savaşı dışında kalmayı
sürdüreceğini açıkladı. Seferberlik durumunda kadın ve erkeklerin yapacakları
işleri belirleyen tüzük yürürlüğe girdi.

1945- Birleşmiş Milletler'in oluşturulması için 50 ülkeden gelen delegeler,
Dünya Güvenlik Bildirgesi'ni imzaladılar.Birleşmiş Milletler kuruldu.

1951- Sovyetler Birliği Kore Savaşı ateşkes istedi.

1951- Mithat Paşa'nın 24 Haziranda Aksu vapuruyla Taif'ten
getirilen kemikleri, Cumhurbaşkanı Celal Bayar'ın da katıldığı
törenle İstanbul'da Hürriyeti Ebediye Tepesi'ne defnedildi.

1876 Anayasası'nın mimarı Mithat Paşa, Sultan Abdülaziz'i
öldürttüğü iddiasıyla yargılanmış ve Taif'e sürülmüştü. 1884
yılında burada öldürülen Mithat Paşa, Taif'te gömüldü.

1951- Ankara'da Atatürk heykeli parçalandı.

1952- Güney Afrika'da siyahiler, eşit olmayan yasalara
karşı kampanya başlattılar.

1955- Irak Kralı II. Faysal, resmi ziyarette bulunmak üzere
Türkiye'ye geldi.

1956- Kore'deki Türk tugayından Onbaşı Şahin Doğan
Tokyo'da idam edildi.

1970- Başbakan ve Adalet Partisi Genel Başkanı Süleyman Demirel'e muhalif 26
milletvekili partiden ihraç edildi.

1970- Çekoslovakya'da Aleksander Dubçek, Komünist Parti'den
ihraç edildi.

1977- Ankara Ulus'taki Merkez Çarşısı tamamen yandı.

1984- "Aydınlar dilekçesi"nde imzası olan 56 kişi hakkında dava açıldı. 1256
aydının imzaladığı dilekçenin başlığı "Türkiye'de Demokratik Düzene İlişkin
Gözlem ve İstemler" idi. Dava 19 ay sürdü. 7 Şubat 1986 tarihinde bütün
sanıklar beraat etti.

1984- Cezaevlerinde açlık grevleri sürüyor; Devrimci-Sol davasından
yargılanan Halil Telci öldü.

1985- Bilim ve Sosyalizm Yayınları, 133 bin 607 adet kitaplarının Ankara
Sıkıyönetim Komutanlığı’nca imha edildiğini açıkladı.

1992- Kaçak Mercedes olayıyla ilgili yargılanan Tanju Çolak
hakkında gıyabi tutuklama kararı çıkarıldı.

1993- Türk Olimpik Milli Futbol Takımı, Akdeniz
Oyunları'nda Cezayir'i 2-0 yenerek altın madalya aldı.

1993- Simavi Uluslararası Karikatür Yarışması'nda Hırvat
İsmet Voljevica birinci oldu.


Doğanlar:
* Nobel edebiyat ödüllü Amerikalı yazar Pearl S. Buck 1892'de,
* Yazar Sevim Burak 1931'de,
* Milli basketçi Barış Küce 1946'da doğdu.

Ölenler:
* Yazar Ford Madox Ford 1939'da,
* Naci Girginsoy 1982’de,
* Sinema oyuncusu Tugay Toksöz 1988’de,
* Tiyatro sanatçısı, çevirmen, yazar Zihni Küçümen,
İstanbul'da 1996'da,
* Spor yazarı Rıdvan Yelekçi, İstanbul'da 2000'de,
* Türk sinemasının usta karakter oyuncularından Turgut
Özatay 2002'de hayata veda etti.

27 Haziran


Yağmurlar.

Türkiye Amigolar Günü.

1363- Türk devletinde ilk düzenli ordu kuruldu.

1693- İlk kadın dergisi ''The Ladies' Mercury'', Londra'da
yayımlandı.

1878- Gazeteci ve yazar Ahmet Mithat Efendi, ''Tercümanı
Hakikat'' adlı günlük gazeteyi çıkarmaya başladı.

1905- Çarlık Rusyası'nın Karadeniz'deki en büyük savaş gemisi
Potemkin'de bozuk kumanyaya karşı isyan başladı. Deniz eri
Matyuşenko'nun önderliğini yaptığı ayaklanma, Çar'ın ordu
üzerindeki otoritesini sarstı.

1924- Verem aşısı, Valmette tarafından keşfedildi.

1938- Rus asıllı ABD'li pilot Igor Sikorsky, 1909'dan beri
üzerinde çalıştığı ''helikopter''in patentini aldı. Sikorsky;
geliştirdiği ilk donanımlı helikoptere, ''VS-300'' adını
vermişti.

1946- Müttefikler, Oniki Ada'nın Yunanistan'a verilmesini
kararlaştırdı.

1949- Dünyanın ilk jet uçağı ''De Havilland Comet'', yıllardır
süren gizli ve yoğun çalışmalardan sonra ilk uçuşunda,
Hatfield'daki denemelerin ardından pilot yüzbaşı John
Cunnigham'ın yönetiminde havalandı.

1950- İlk nükleer santral, Rusya'da Moskova'nın 55 mil uzağında
Obninsk'te açıldı.

1950 - A.B.D'nin otuzüçüncü başkanı Harry S. Truman, Kuzey Kore'ye ABD kuvvetlerini göndermek konusundaki kararını duyurdu: Tehlike altında olan ulusal güvenliğimiz ve
360KB

dünya barışından daha az birşey değildir.." (Washington, D.C.)

1950 - Birleşmiş Milletler’in ABD Büyükelçisi Warren Austin Kore’deki duruma ilişkin raporunda: “Birleşmiş Milletler Kendini bugün varolduğundan bu yana en ciddi krizle
1931KB

yüzleşirken buldu.” dedi.

1950 - Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi BM üyelerine Güney Kore'ye yardım çağrısında bulundu.

1951- Atatürk heykellerine saldıran Ticani tarikatının 100'den
fazla üyesi ve liderleri Ankara'da tutuklandı.

1964 - 20-21 Mayıs darbe girişimi hükümlülerinden Fethi Gürcan idam edildi.

1964 - Kıbrıs Rum hükümeti 15 yaşından büyük Türklerin adaya girişini yasakladı.

1969 - Kocamustafapaşa'da evinin balkonuna Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği bayrağı asan Hatice Göker gözaltına alındı. 67 yaşındaki Hatice Göker'in Amerika Birleşik Devletleri başkonsolosluğunda çamaşırcı olarak çalıştığı ve Sovyet bayrağını tanımadığı ortaya çıktı.

1978 - Anayasa Mahkemesi'ne bomba atıldı; benzin yokluğu nedeniyle uzun kuyruklar oluştu.

1979 - Ağrı valisi iş verimini azalttığı gerekçesiyle resmi dairelerde çay içmeyi yasakladı.

1980 - Adana Cezaevi'nden bir grup tutuklu tünel yoluyla firar etmeye çalıştı. Güvenlik kuvvetleri ateş açtı; 4 tutuklu öldü.

1984 - Askerlik süresi 20 aydan 18 aya indi.

1987 - Gaziantep Üniversitesi kuruldu. Üniversitenin bünyesinde 6 Fakülte, 4 yüksekokul, 3 enstitü ve 1 konservatuar bulunuyor. Türkiye'de üniversitelerin sayısı 28'e yükseldi.

1990 - Bilkent Üniversitesi ilk mezunlarınıa diplomalarını verdi.

1998- Adana'da meydana gelen 6.3 şiddetindeki depremde 210 kişi
öldü, binden fazla kişi yaralandı.

2003- Atatürk'ün emriyle açılan sınavı kazanarak yurt dışında
eğitim gören Hacer Demoka, mirasını Milli Eğitim Vakfına
bağışladı.


Doğanlar:
* ABD'li devrimci ve kadın hakları savunucusu Emma Goldman 1869'de,
* ABD'nin ülke çapında tanınan ilk siyah profesyonel yazarı Paul Laurence Dunbar 1872'de,
* Tarihçi Mete Tunçay 1936'da doğdu.

Ölenler:
* Kaptanıderya Kılıç Ali Paşa 1587'de,
* İngiliz gazeteci Harriet Martineau 1876'da,
* Yazar Malcolm Lovry intihar ederek1957'de,
* Şair Ahmet Muhip Dranas 71 yaşında 1980'de,
* Rock müzisyeni John Enktwistle 2002'de,
* Kamerun futbol milli takımı oyuncularından Marc-Vivien Foe 2003'te hayata veda etti.

28 Haziran

Kara Kuvvetleri Günü.

M.Ö. 209- Türk Kara Kuvvetleri kuruldu.

1862- ''Tasviri Efkar'' gazetesi, Şinasi tarafından çıkarılmaya
başlandı.

1914- Avusturya tahtının veliahdı Arşidük Franz Ferdinand ve eşi
Hohenburg Düşesi, 19 yaşındaki Sırp milliyetçisi Gavrilo Princip
tarafından Saraybosna'da öldürüldü. Avusturya, bu olayı gerekçe
göstererek Sırbistan'a savaş ilan etti ve I. Dünya Savaşı
başladı.

1919- I. Dünya Savaşı'nı resmen sona erdiren Versailles
Antlaşması imzalandı.

1923- Darülfünun, Mustafa Kemal'e ''Fahri Müderrislik
Şahadetnamesi'' gönderdi.

1928- Almanya'da sosyalist Herman Müller ''Şansölye'' olarak
göreve başladı.

1931 - İspanya'da genel seçimlerini sosyalistler kazandı.

1933- Anıtlar Yüksek Kurulu oluşturuldu.

1936 - A.B.D. Komünist Partisi lideri Earl R. Browder, başkanlık kampanyasında: Bugün,
temel sanayilerimizin üzerinde dalgalanan Wall Street Korsanlığının siyah bayrağının
al aşağı edilmesinde işçi sınıfına yardımcı olmak hepimizin görevidir."

1938- Türk Basın Birliği Kanunu kabul edildi.

1943- Şair Yahya Kemal, Cumhuriyet Halk Partisinin sanat
danışmanı oldu.

1965 - Toplum polisine tam otomatik tabanca ve zırhlı araçlar verilmesi kararlaştırıldı.

1968- Yunus Nadi Armağanı'nı ''Yorgun Savaşçı'' romanıyla
Kemal Tahir aldı.

1981 - Tahran'da İslam Cumhuriyeti Partisi merkezinde bomba patladı; 72 politikacı
ve görevli öldü.

1982 - Televizyon, radyo ve gazetelerde banker reklamlarının yapılması yasaklandı.

1983 - "Az Gittik Uz Gittik" adlı kitabında komünizm propagandası yaptığı iddiasıyla
yargılanan Aziz Nesin beraat etti.

1984 - 13 ilde sıkıyönetim kaldırıldı. Bu illerden 7'sinde olağanüstü hal ilan edildi;
4 ilde uygulanmakta olan olağanüstü hal uygulamasına ise son verildi.

1984 - "Sansür ve sürgün kararnamesi"nin ilk uygulamasında 2000'e Doğru ve Halk
Gerçeği dergileri süresiz kapatıldı.

1994 - Doğan Şirketler Grubu sahibi Aydın Doğan Hürriyet Holding'in yüzde elli hissesini satın aldı.

1997 - Aydın Doğan Vakfı Uluslararası Karikatür Yarışması'nı Atilla Peken kazandı.

2000- ABD, Küba'ya karşı 41 yıldır uyguladığı ambargoyu
yumuşatma kararı aldı.


Doğanlar:
* Hollandalı ressam Paul Rubens 1577'de,
* Fransız filozof Jean Jacques Rousseau 1712'de,
* Nobel ödüllü İtalyan oyun yazarı ve romancı Luigi Pirandello 1867'de,
* Sinema oyuncusu Mel Brooks 1926'da,
* Türkan Şoray 1945'de,
* Enis Batur 1952'de doğdular.

Ölenler:
* Cumhuriyet ve Yeni Gün’ün kurucusu, gazeteci Yunus Nadi Abalıoğlu 1945’te,
* Siyaset ve bilim insanı, Fuat Köprülü 1966’da,
* Gazeteci yazar Mustafa Mermi 1971’de hayata veda etti.

29 Haziran

Kooperatifçilik Haftası.

1900 - Anarşistler İtalya Kralı Umberto'yu öldürdü.

1923 - Fenerbahçe, İşgal Kuvvetleriyle
oynadığı "General Harrington" kupasını kazandı.

1925 - Doğu İstiklal Mahkemesi'nce ölüm cezasına
çarptırılan Şeyh Sait ve arkadaşları idam edildi.

1934 - Zaro Ağa 157 yaşında öldü. Otopsi yapıldı;
beyni, kalbi, ciğerleri bilimsel araştırma amacıyla çıkarıldı.


1939 - Eylül 1938'de kurulan Hatay Devleti Meclisi
Türkiye'ye katılma kararı aldı.

1956 - Amerikalı oyun yazarı Arthur Miller ile aktris
Marilyn Monroe Londra'da evlendiler.

1969 - Yunus Nadi Armağanı'nı "Türkiye'nin Düzeni"ı
kitabıyla Doğan Avcıoğlu kazandı.

1971 - Türkiye'de haşhaş ekimi yasaklandı.

1974 - Başbakan Yardımcısı Necmettin
Erbakan "Çocuklara çatal tutması değil, Cenab-ı Hakk'a şükür duası
öğretilecek" dedi.

1976 - Anayasa Mahkemesi, yurtdışındaki örgütlerini
kapatması için MHP’ye ihtarda bulundu.

1978 - MHP Genel Başkanı Alparslan Türkeş "Önce sağı
ezmek, sonra solla mücadele etmek görüşünden çılgın, adi, aşağılık düşünce
olamaz" dedi.

1982 - İsrail Lübnan'ı işgal etti. İsrail Başbakanı
Menahem Begin Filistinli gerillaların Beyrut'tan ayrılmasına izin verdi.

1986 - Arjantin Batı Almanya'yı 3-2 yenerek Dünya
Futbol Şampiyonu oldu.

1987 - Başbakan Turgut Özal "Bakanlar Kurulu, Kara
Kuvvetleri Komutanı Orgeneral Necdet Öztorun'un genelkurmay başkanı
olmasını istemiyor" dedi. Emekliliğini isteyen Orgeneral Necdet
Öztorun, "Başbakan Özal ile aramda laiklik konusunda görüş farklılıkları var" dedi.

1990 - Yugoslavya'da iç savaş büyüyor; federal ordu
Slovenya ile Hırvatistan'da bağımsızlık taleplerini bastırmaya çalışıyor.

1992 - Cezayir Devlet Başkanı Muhammed Budiaf öldürüldü.

1995 - Ankara Büyükşehir Belediye Meclisi Ankara'nın
Hitit Güneşi amblemini değiştirdi. Ankara'nın yeni amblemi cami oldu.

1999 - PKK lideri Abdullah Öcalan, Türk Ceza Yasası'nın
125. maddesi uyarınca ölüm cezasına çarptırıldı.

2000 - Endonezya'da içinde 500 yolcusu bulunan
feribot battı, kazada kurtulan olmadı.



Doğanlar:
* Fransız romancı ve pilot Antoine Saint-Exupery 1900’de doğdu.

Ölenler:
* Şair, yazar, çevirmen, Legion d'Honneur nişanı sahibi Tahsin Saraç 1989’da,
* Sinema oyuncusu Katharine Hepburn 2003'te hayata veda etti.

30 Haziran

Yaprak Fırtınası.

1921 - Mustafa Kemal Paşa'nın öncülüğünde Çocuk Esirgeme Kurumu
kuruldu.

1921 - Çin Komünist Partisi kuruldu.

1924 - İstanbul posta dağıtıcıları, ücretlerini yetersiz bularak topluca
istifa ettiler.

1927 - Mustafa Kemal Paşa ve İsmet Paşa askerlikten
emekliye ayrıldı.

1934 - Almanya'da "Uzun Bıçaklar Gecesi"nde, SA lideri Ernst Roehm,
Hitler'i devireceği endişesiyle öldürüldü. Hitler'in yakın arkadaşı
Roehm ile birlikte politik muhalif bir grup tasfiye edildi.

1939 - Meclis, Hatay Antlaşması'nı onayladı (7 Temmuz'da Hatay il oldu).

1943 - Seyhan Barajı açıldı.

1960 - Kongo bağımsızlığını ilan etti. Başbakanlığa Patrice
Lumumba getirildi.

1967 - Yön dergisi yayımına son verdi.

1970 - Dünyaya dönen Sovyet uzay aracı Soyuz II'deki üç kozmonot
ölü bulundu.

1972 - Casusluk iddiasıyla yargılanan Nahit İmre idama mahkum oldu.

1974 - Sovyet balet Mikhail Baryshnikov Bolşoy Balesi'yle birlikte
bulunduğu Kanada'da iltica etti.

1977 - Milli Selamet Partisi Genel Başkanı Necmettin Erbakan'ın kardeşi
Akgün Erbakan haksız çıkar sağlamak ve dolandırıcılık iddiasıyla tutuklandı.

1996 - Tunceli'de PKK militanı genç bir kadın karnına sardığı bombaları
bayrak töreni sırasında patlattı. Olayda 6 asker ve bombaları
patlatan genç kadın öldü.

1998 - Petrol Ofisi'nin yüzde 51 hissesinin özelleştirilmesi
ihalesi yapılmıştı. Hayyam Garipoğlu'nun kazandığı ihale
yolsuzluk nedeniyle iptal edildi.


Doğanlar:
* Rus eleştirmen ve gazeteci Vissarion Bielinsky 1811'de,
* Doğu Almanya liderlerinden Walter Ulbricht 1893'te,
* Oscar ödüllü Amerikalı aktris Susan Hayward 1918'de doğdu.

Ölenler:
* Toplumbilimci ve siyasetçi Prens Sabahattin 1948'de,
* Hukukçu ve siyasetçi Prof. Yavuz Abadan 1967’de,
* ABD'li oyun yazarı Lillian Hellman 1984'de,
* Amerikalı şarkıcı Rosemary Clooney 2002'de hayata veda etti.