Tarihte Bugün

1 Temmuz

Dünya Mimarlar Günü

Kabotaj ve Denizcilik Bayramı

1683 - Kara Mustafa Paşa komutasındaki Osmanlı orduları, Viyana
önlerine geldi.

1736 - 23. Osmanlı Padişahı III. Ahmet öldü.

1798 - Napolyon, İskenderiye'ye çıkarak Mısır'ı işgale başladı.

1838 - Charles Darwin, "Türlerin Kökeni" teorisini Londra'da kamuoyuna sundu.
Teori ancak 1859'da kitaplaşabildi.

1839 - Padişah II. Mahmut öldü; yerine Sultan Abdülmecit geçti.

1904 - Dilci, roman yazarı Şemseddin Sami 54 yaşında öldü.

1911 - Kandilli Rasathanesi kuruldu.

1920 - Ankara'da subay yetiştirilmek üzere ''Sunuf-u Muhtelife
Zabit Namzetleri Talimgahı'' açıldı.

1911 - Kandilli Rasathanesi kuruldu.

1925 - İlk piyango, Türkiye Tayyare Cemiyeti Mektepleri yararına, düzenlendi.

1926 - Kabotaj hakkının kazanılması.Deniz taşımacılığına ve ticaretine ilişkin esasları
düzenleyen ''Kabotaj Kanunu'' yürürlüğe girdi.

Aynı gün, Türk Ceza Kanunu yürürlüğe girdi. Kanun 1889 İtalyan Zanardelli
yasası esas alınarak hazırlandı. Yasa, 54 kez değişikliğe uğradı.

1927 - İstanbul'dan 16 Mayıs 1919'da ayrılan Mustafa Kemal,
kurtuluştan sonra ilk kez İstanbul'a gelişinde büyük törenlerle
karşılandı.

1927 - 500 ve 1000 liralık banknotlar tedavüle çıktı.

1929 - Ankara-İstanbul arasında ilk telefon bağlantısı bugün kuruldu.

1932 - Atatürk Ankara'da 1. Tarih Kongresi'ni topladı.

1933 - Denizyolları İşletmesi kuruldu.

1935 - Mimar Sinan'ın biyolojik ve morfolojik yapısını incelemek üzere mezarı
açıldı.

1939 - Malatya İplik Fabrikası satın alma yoluyla devletleştirildi.

1959 - Musa Anter, Diyarbakır İleri Yurt gazetesinde çıkan "Yarasalar" yazısı
nedeniyle tutuklandı.

Anter'in devleti yok etmek amacı güttüğü iddia edildi.

1961 - İngiltere, Irak işgal edebilir gerekçesiyle Kuveyt'e asker çıkardı.

1964 - Fransa Cumhurbaşkanı Charles De Gaulle, Kıbrıs devleti diye bir
gerçeğin olmadığını, adada iki ayrı toplumun bulunduğunu, çözümün çifte
milliyet temelinde anayasanın yeniden düzenlenmesine dayandığını söyledi.

1968 - Nükleer Silahları Sınırlandırma Anlaşması imzalandı.

1971 - Umut filmini izin almadan Cannes Film Festivali'ne gönderdiği
gerekçesiyle Yılmaz Güney hakkında dava açıldı.

1972 - Avrupa Ekonomik Topluluğu genel sekreteri "Türkiye'nin ortaklık
isteğinden şüpheliyim" dedi. Türkiye'de 138 kitabın toplatılmasına karar verildi.

1974 - Arjantin Devlet Başkanı Juan Peron 1 Temmuz 1974'de öldü, yerine
karısı Isabel Peron geçti.

1979 - Ankara'da Milliyetçi İşçi Sendikaları Konfederasyonu Eğitim Merkezi
bombalandı, MHP genel merkezi de tarandı.

1980 - Bankalar Kararnamesi çıktı. Böylece kredi faiz oranları serbest bırakıldı
ve bankacılık sektörüne girişler kolaylaştırıldı.

1982 - İstanbul Pendik Tersanesi açıldı.

1983 - Cumhurbaşkanı Kenan Evren genelkurmay başkanlığı görevini orgeneral
Nurettin Ersin'e devretti.

Aynı yıl İstanbul'da taksilere "taksi/metre uygulaması" başladı,

Yine aynı yıl Gelibolu'da Piri Reis Müzesi açıldı.

1984 - Türkiye'de televizyon artık tamamen renkli yayına geçti.

1988 - Sovyetler Birliği'nde Komünist Partisi, Gorbaçov'un
''Perestroika'' politikasını onayladı.

1989 - Siyaset adamı ve diplomat Hasan Esat Işık öldü.

1994 - Filistin Kurtuluş Örgütü lideri Yaser Arafat, 27 yıllık
sürgünden sonra Filistin topraklarına ayak basarak Gazze'ye
gitti.

1994 - Meclis üyeliği düşen eski Demokrasi Partisi, DEP milletvekilleri Selim
Sadak ve Sedat Yurttaş gözaltına alındı.

1995 - Genelkurmay İkinci Başkanı Orgeneral Ahmet Çörekçi, Terörle Mücadele
Yasası'nın 8. maddesinin kaldırılmasına karşı çıktı. Yeni Demokrasi Hareketi
Genel Başkanı Cem Boyner, "Biz iktidarda olsaydık, kendisini hemen emekliye
sevk ederdik" dedi.

1996 - Türkiye'nin ilk nükleer reaktörü Çekmece Nükleer Araştırma
ve Eğitim Merkezinde yapılmaya başladı.

1997 - Hong Kong, 156 yıllık İngiliz yönetiminin ardından Çin
egemenliğine girdi.

2002 - Dünyanın ilk daimi savaş suçları mahkemesi olan Uluslararası Ceza
Mahkemesi, fiilen göreve başladı.

Aynı gün Almanya`nın güneyinde bir Rus yolcu uçağı ile bir kargo
uçağınınçarpışması sonucu yolcu uçağındaki 69 kişinin tamamı ve kargo
uçağının2 pilotu öldü.

Yine aynı gün Şili Yüksek Mahkemesi, eski diktatör Augusto Pinochet`nin,
bunamarahatsızlığı bulunduğu gerekçesiyle, hakkındaki iktidarı döneminde
işlenen insanlık suçlarıyla ilgili yargılanamayacağına karar verdi.

2004 - Irak'ın devrik lideri Saddam Hüseyin mahkemeye çıkarıldı.



Doğanlar
* Oscar ödüllü Amerikalı sinema yönetmeni William Wyler 1902'de,
* Amerikalı yönetmen Sydney Pollack 1934'de doğdu.

Ölenler
* Bilim ve siyaset adamı Dr. Adnan Adıvar 1955’te,
* Arjantin Devlet Başkanı Juan Peron 1974'te,
* İktisatçı ve sosyolog Prof. Sabri Ülgener 1983’te,
* Diplomat ve siyasetçi Hasan Esat Işık 1989’da,
* Yazar ve çevirmen Zeyyat Selimoğlu 2000’de,
* Amerikalı aktör Walther Matthau 2000'de hayata veda etti.

2 Temmuz


1900 - Alman Ferdinand von Zeppelin'in yaptığı hava aracı denendi ve başarılı
oldu. Araca "Zeplin" adı verildi.

1917 - Yunanistan, Osmanlı devletine savaş ilan etti.

1932 - Keriman Halis Hanım Türkiye Güzellik Kraliçesi seçildi.

1932 - Birinci Türk Tarih Kurultayı, Atatürk'ün huzurunda Ankara
Halkevi'nde toplandı.

1937 - Uçakla ilk dünya turu için yola çıkan A. Earhart ve Fred
Noonan kayboldu.

1945 - Yunanlı 15 mülteciyi öldüren iki kişi İzmir Saat Kulesi altında idam edildi.

1947 - İslam dininin temellerini öğretmek amacıyla din dershaneleri açılması
kabul edildi.

1951- Savarona gemisi, Türk Deniz Kuvvetlerine devredildi.

1955 - Kurtuluş Savaşı kahramanlarından, İstiklal Madalyası
sahibi ''Kara Fatma'' İstanbul'da öldü.

1964 - ABD Başkanı Lyndon Johnson ırk ayrımcılığına son veren Sivil Haklar
Yasası'nı imzaladı.

1969 - Petro Kimya Tesisleri, PETKİM'in ilk bölümü açıldı. Başbakan Süleyman
Demirel, "Altın yumurtlayan tavuklar yapıyoruz" dedi.

1972 - Bülent Ecevit CHP genel başkanı seçildi.

1974 – CHP’nin başvurusu üzerine, Anayasa Mahkemesi genel af yasasının 5.
maddesini iptal etti. Böylece 141,142,146 ve 149. maddeler de af kapsamına
girdi.

1979 - Dünya Bankası ile 160 milyon dolarlık kredi anlaşması imzalandı.

1985 - Genelkurmay Başkanlığı açıklaması: 12 Eylül 1980 ile 2 Temmuz 1985
arasında sıkıyönetim mahkemelerinde verilen 32 ölüm cezasından 27'si infaz
edildi.

1986 - Meksika'da oynanan Dünya Futbol Şampiyonası'nda Arjantin şampiyon oldu.

1987 - Demiryolu İşçileri Sendikası, bünyesindeki 40 bin işçi adına grev kararı aldı.

1990 - Suudi Arabistan Mina'da şeytan taşlamaya giden hacı adayları tünelde
sıkıştı; 609'u Türkiyeli olmak üzere 1426 hacı adayı öldü.

1993 - Sivas'ta Pir Sultan Abdal Şenlikleri'ne katılan sanatçıların kaldığı
Madımak Oteli dinci gruplarca kundaklandı. Asım Bezirci, Hasret Gültekin,
Muhlis Akarsu, Nesimi Çimen, Metin Altıok ve Behçet Aysan gibi şair, yazar ve
sanatçılarla birlikte 37 kişi yaşamını yitirdi, 43 kişi yaralandı. Aziz Nesin itfaiye
merdiveniyle kurtarılabildi.

1997 - Öğretim üyeleri ve yüksek öğretim öğrencilerine sınırlı siyaset serbestisi
getiren yasa kabul edildi.

2002 - Amerikalı serüvenci Steve Fossett ilk kez balonla dünya turunu
deneyen kişi oldu.

2003 - Yönetmen Ferzan Özpetek'in ''Karşı Pencere'' adlı filmi,
İtalya'daki Yabancı Basın Merkezi'nin ''Globo D'Oro'' sinema
ödüllerinden ''En İyi Film'' dahil beşini kazandı.

2004 - Ağrı'nın Doğubayazıt ilçesinde 5.2 büyüklüğündeki depremde
18 kişi öldü.

2004 - Van'da Ordu Caddesi'nde Vali Hikmet Tan'ın makam aracı
geçtiği sırada, bomba yüklü bir kamyonda patlama oldu. Tan,
patlamadan yara almadan kurtuldu, 5 kişi öldü.


Doğanlar:
* Yazar Hermann Hesse 1977'de,
* Modacı Pierre Cardin 1922'de,
* Müzisyen Timur Selçuk 1945'de doğdular.

Ölenler:
* Fransız astrolog Nostradamus 1566'da,
* Fransız filozof Jean Jacques Rousseau 1778'de,
* Yazar Anton Pavloviç Çehov 1904'de,
* Nobel ödüllü Amerikalı romancı Ernest Hemingway 1961'de (intihar etti),
* ''Lolita''nın yazarı, Rus asıllı Amerikalı yazar Vladimir Nabokov 1977'de,
edebiyat tarihçisi Mehmet Behçet Yazar 1980'de,
* Türk Halk Müziği sanatçısı Saniye Can 1996'da,
* Dağcı, fotoğrafçı ve Atlas dergisi yazarı Uğur Uluocak 2003'te,
* Four Tops grubu elemanı Renaldo (Obie) Benson 2006'da hayata veda etti.

3 Temmuz

Sam rüzgarlarının başlangıcı.

1243 - Kösedağ Savaşı: 3 Temmuz 1243 (14 Muharrem 641)
Cuma günü, Anadolu Selçuklu Sultanı II. Gıyaseddin Keyhusrev'in (1223-1246)
ordusu ile, Baycu Noyan'ın komutasındaki Moğol ordusunun Kösedağ'daki
savaşı sonunda, Selçuklu ordusu bozguna uğradı ve Anadolu Selçuklu Devleti
Mogolların hakimiyetine girdi.

1462 - Midilli adası Osmanlılar tarafından alındı.

1905 - Rus birlikleri genel greve giden altı binden fazla işçiyi öldürdü.

1919 - Mustafa Kemal Paşa Erzurum’da.

1932 - Türkiye ile Fransa arasında Antakya’da askeri antlaşma imzalandı.
Antlaşma uyarınca Türk askeri birlikleri 5 Temmuz’da Hatay’a girdi.

1938 - Türk-Fransız Askeri Anlaşması imzalandı. Hatay’ın toprak bütünlüğünü
korumak için 2500 Türk ve 2500 Fransız askeri görevlendirildi.

1939 - Liman işletmeleri Denizyollarına bağlandı.

1941 - Devlet Konservatuarı ilk mezunlarını verdi.

1957 - Sovyetler Birliği Komünist Partisi Merkez Komitesi, Nikita Kruşçev’e
muhalif Mihayloviç Molotov, Georgi Maksimilyanoviç Malenkov ve Kaganoviç’i
Politbüro’dan uzaklaştırdı.

1962 - Fransa Cumhurbaşkanı Charles de Gaulle Cezayir’in bağımsızlığını
sağlayan deklarasyonu imzaladı. Cezayir’de 132 yıllık Fransız egemenliği sona erdi.

1967 - Galatasaray ve Milli Takım kalecisi Turgay Şeren jübileyle futbolu bıraktı.

1969 - Türkiye’deki ABD üslerinin mülkiyeti Türkiye’ye geçti.

1972 - Nurhak Dağı’nda yaralı yakalanan Türkiye Halk Kurtuluş Ordusu’ndan
Mustafa Yalçıner ve üç arkadaşı ömür boyu hapse mahkum edildi.

1977 - Bülent Ecevit’in kurduğu CHP azınlık hükümeti Meclis’ten güvenoyu alamadı.

1979 - Türkiye Gazeteciler Sendikası’nın Doğan Kardeş ve Hayat yayınlarında
sürdürdüğü grev birinci yılını doldurdu.

1988 - ABD savaş gemileri Körfez üzerinde İran yolcu uçağını düşürdü; 286
yolcu öldü.

1988 - İstanbul’da Fatih Sultan Mehmet Köprüsü trafiğe açıldı.

Aynı gün Türk-Japon haftası ilan edildi.

1991 - Binlerce kamu çalışanı Ankara, İstanbul ve İzmir’de sendika hakkı için
eylemler yaptı.

1992 - Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı Halkın Emek Partisi’nin (HEP)
kapatılması için dava açtı.

1993 - “Vergi numaralı” hayat başladı.

1998 - Yeni Vergi Yasası kabul edildi.


Doğanlar:
* ABD'de kadın hareketinin en önemli teorisyenlerinden feminist hatip, yazar
ve yayıncı Charlotte Anna Perkins Gilman 1860'da,
* Yazar Franz Kafka 1883’de Prag'da doğdu.

Ölenler:
* Sultan II.Mahmut 1839'da,
* Sultan Reşat( V. Mehmet) 1918'de,
* Doors müzik grubunun lideri şarkıcı ve besteci Jim Morrison Paris’te 1971'de,
* Rus klâsiklerini dilimize çeviren Hasan Âli Ediz 1972'de,
* Oyuncu James Steqart 1997'de,
* Sinema Sanatçısı Kemal Sunal bindiği uçakta kalp krizi geçirerek 2000’de,
* Caz basçısı Ray Brown 2002'de,
* Flüt sanatçısı Herbie Mann ve sinemacı Sadi Konuralp 2003'te hayata veda etti.

4 Temmuz

1776 - Amerikan Bağımsızlık günü; Amerikan Kongresi Britanya’dan bağımsızlığını ilan etti.

1848 - Karl Marx ve Friedrich Engels’in yazdığı Komünist Manifesto yayımlandı.

1862 - Matematik profesörü Charles Dodgson, aralarında on yaşındaki Alice Liddle'ın
da bulunduğu üç küçük kızla gittiği piknikte Alice adında bir kızın başından
geçenleri anlattı; Alice'in ısrarı üzerine bu öyküyü yazdı. Sonradan Dodgson,
Lewis Carroll oldu; öykü de Alice in Wonderland (Alice Harikalar Diyarında).

1932 - İçişleri Bakanı Şükrü Kaya otomobiliyle Ankara’dan İstanbul’a giden ilk kişi oldu.

1936- Atatürk, Mimar Seyfi Arkan'a projelendirilen Florya Deniz
Köşkü'nde 4 Temmuzda denize girdi. Yazlık bir konut olarak aynı
yılın 14 Ağustosunda kullanıma açılan köşk; Atatürk tarafından 1936'nın
yaz aylarında da uzunca bir süre kullanılmış, aralarında İngiliz
Kralı VIII. Edward'ın da bulunduğu kimi önemli konuklar burada
ağırlanmıştı.

1946 - ABD Filipinler’in bağımsızlığını tanıdı.

1948 - Türkiye-ABD İktisadi İşbirliği Anlaşması imzalandı.

1951 - Türkiye'de ilk pul sergisi açıldı.

1954 - İstanbul Dolmabahçe Stadı’nda kadınlar arası futbol maçı yapıldı.

1968 - İşçiler İstanbul Kazlıçeşme’deki Derby Lastik Fabrikasını işgal etti.
İşgal 5 gün sürdü.

1976 - Filistinlilerin kaçırdığı uçaktaki 100 rehine Uganda’nın Entebbe
havaalanında düzenlenen operasyonla kurtardı.

1981 - Uluslararası 9. İstanbul Film Festivali’ne katılan
Sovyet Bolşoy Bale Topluluğu’ndan balerin Galina Çursina Amerikan
Konsolosluğu’ndan sığınma isteğinde bulundu.

1994 - Türkiye’nin Atina Büyükelçiliği Müsteşarı Ömer
Haluk Sipahioğlu Atina’da uğradığı silahlı saldırı sonucu öldü. Suikastı 17 Kasım
örgütü üstlendi.

1995 - Türk Silahlı Kuvvetleri, PKK’ya karşı sınır ötesi Ejder Operasyonu’nu başlattı.

1996 - Ankara DGM, HADEP Genel Başkanı Murat Bozlak ve 39 yöneticisini tutukladı.

1997 - MKE'nin Kırıkkale silah fabrikası patladı.

1997- ''Pathfinder'' keşif aracı, Mars yüzeyine indi.

1997- Ankara 1 Numaralı DGM'de görülen Sivas davasında savcı,
38 sanık için idam istedi.

1998- Grekoromende ilk kez düzenlenen Dünya Uluslar Kupası'nda

2002 - Eski Şili diktatörü Pinochet, ömür boyu senatörlük görevinden istifa ederek,
siyasi hayatını resmen sona erdirdi.

Aynı gün, Uluslararası Los Angeles Havaalanı`nda İsrail Havayolları El Al`ın
gişesine ateş açan Mısırlı mülteci, havayollarının güvenlik muhafızları tarafından
vurulmadan önce 2 kişiyi öldürdü.

Yine aynı gün, Yunanistan polisi ilk kez, 27 yıldır faaliyette bulunan terör
örgütü 17 Kasım`ın bir üyesinin tutuklandığını açıkladı.


Doğanlar:
* 1574-95 arasında hüküm süren Osmanlı Sultanı III. Murad, 1546'da,
* Amerikalı romancı Nathaniel Hawthorne 1804'te,
* İtalyan birliğini sağlamak için mücadele veren Giuseppe Garibaldi 1807’de,
* Louis Armstrong 1900'de,
* İtalyan aktris Gina Lollobrigida 1927’de doğdu.


Ölenler:
* Osmanlı donanmasında Kaptanı Deryalık yapmış Barbaros
Hayrettin Paşa 1546'da,
* Fransız romancı ve politikacı François Rene de Chateaubriand 1848'de,
* Radyumu bulan Nobel ödüllü Fransız fizikçi Marie Curie 1934’te,
* Yazar Esat Mahmut Karakurt 75 yaşında 1977'de,
* Amerikalı müzisyen Barry White ve öykücü, çevirmen Tomris Uyar 2003'te,
* Anıtkabir'in mimarlarından Yüksek Mimar Prof. Dr. Ahmet
Orhan Arda 2003'te hayata veda etti.

5 Temmuz

Nasrettin Hoca şenlikleri.

Kütahya Zeybekler Günü.

1811 - Venezüella Bağımsızlık Günü. Simon Bolivar, Venezüella’nın İspanya’dan
bağımsızlığını ilan etti.

1830 - Fransızlar, Cezayir'i işgal etti.

1880 - George Bernard Shaw, yazar olmak için, 24 yaşında Edison Telefon
Şirketi'ndeki işinden ayrıldı.

1917 - Mustafa Kemal, Halep'teki 7. Ordu Komutanlığına atandı.

1921 - Antalya'yı işgal eden İtalyan güçlerinin son birliği de
kentten ayrıldı.

1923 - 16 mm.lik ilk kamera piyasaya çıktı.

1924 - T.C.'nin ilk banknotları basıldı.

1924 - 42 ülkenin katıldığı Olimpiyat Yaz Oyunları Paris’te açıldı. Almanya
olimpiyatlara katılmadı.

1932 - Portekiz’de faşist rejimin başkanlığına Antonio de Oliveria Salazar getirildi.

1938 - Türk Birlikleri Hatay’a girdi. Fransızların ilan ettiği sıkıyönetim kaldırıldı.

1938 - Şükrü Kanatlı komutasındaki Türk birlikleri, Hatay'a girdi.
Fransızların ilan ettiği sıkıyönetim kaldırıldı.

1939 - Enver Paşa'nın çocuk ve torunlarının vatandaşlığa
alınmaları ve yurda dönmelerine izin veren yasa çıktı.

1939 - Milli Piyango İdaresi Genel Müdürlüğü kuruldu.

1939 - Enver Paşa’nın çocuk ve torunlarının vatandaşlığa alınmaları ve yurda
dönmelerine izin veren yasa çıktı.

1939 - Valilerin CHP il başkanlığı görevlerine son verildi.

1945 - İngiltere’yi II. Dünya Savaşı’nda zafere götüren Winston Churchill
seçimleri kaybederek başbakanlıktan ayrıldı.

1946 - Fransız modacı Louis Reard, iki parçalı mayoyu tanıttı.
Mayonun adı, ABD'nin atom bombası denemeleri yaptığı Pasifik'teki
''Bikini'' Adası'ndan geliyordu.

1950 - Radyoda dini program yayınlama yasağı kalktı.

1952 - 7. Uluslararası Kadın Hukukçular Konferansı İstanbul’da başladı.

1954 - Memur Tasfiye Yasası çıktı. Artık memurlara bir süre için işten el
çektirilebilecek ya da emekli edilebilecek.

1971 - Gazeteci İlhan Selçuk ve Oktay Kurtböke birer yıl hapse mahkum oldu.

1961 - Fransız askerleri Cezayir’de göstericilere ateş açtı: 80 ölü.

1964 - Emekli Albay Talat Aydemir idam edildi. Aydemir, 22 Şubat 1962’de
darbe girişimi nedeniyle emekli edilmişti. Aydemir, tekrar darbe yapmaya
kalkışınca idama mahkum oldu.

1967 - İsrail Savunma Bakanı Moşe Dayan, Gazze’yi ilhak ettiklerini açıkladı.

1971 - Türkiye’nin Ortak Pazar’a geçişini öngören katma protokol Meclis’te
kabul edildi.

1973 - Türkiye Radyo ve Televizyon Kurumu (TRT) “Eurovizyon Kulübü” üyesi
oldu. Artık dünya olaylarını naklen yayınlanabilecek.

1974 - Bakanlar Kurulu Türkiye’de haşhaş ekimi yasağını kaldırdı. 7 ilde haşhaş
ekimi yapılabilecek. Karar ABD’nin tepkisine yol açtı. Başbakan Bülent
Ecevit “Nerede ne ekeceğimize kimse karışamaz” dedi.

1976 – DGM’lerin kaldırılması mücadelesi çerçevesinde, Devrimci İşçi
Sendikaları Konfederasyonu (DİSK) yönetimi “Devlet Güvenlik Mahkemeleri
sıkıyönetimsiz sıkıyönetim demektir” uyarısında bulundu.

1977 - Pakistan Genelkurmay Başkanı Ziya ül Hak darbe yaptı; Başbakan
Zülfikar Ali Bhutto tutuklandı.

1978 - İstanbul’da Atatürk Eğitim Enstitüsü müdür yardımcısı vurularak
öldürüldü, Şehremini’de bir kahve tarandı; 3 kişi öldü, Ankara Valiliği polis
dernekleri Pol-Der ve Pol-Bir merkezlerini kapattı.

1984 - 250 milletvekili silah almak için başvurdu.

1987 - Avusturya polisi Viyana’da bulunan Alpaslan Türkeş’ten ülkeyi derhal
terk etmesini istedi. Türkeş Viyana’dan Paris’e geçti.

1988 - Bakanlar Kurulu Fethiye, Gökova ve Köyceğiz Dalyan kıyılarını özel
koruma bölgesi ilan etti.

1991 - Mesut Yılmaz hükümeti 153’e karşı 265 oyla güvenoyu aldı.

1993 - Türkiye'nin ilk kadın başbakanı Tansu Çiller'in oluşturduğu
SHP-DYP koalisyon hükümeti, TBMM'den güvenoyu aldı.

2000 - Yargıtay, kapatılan RP'nin Genel Başkanı Necmettin
Erbakan'ın, TCK'nin 312. maddesinin 2. fıkrasından, 1 yıl hapis
cezasına çarptırılması kararını onadı.

2000 - Refah Partisi Genel Başkanı Necmettin Erbakan’a “halkı kin ve
düşmanlığa tahrik” suçundan verilen 1 yıllık hapis cezası Yargıtay’da onaylandı.
Necmettin Erbakan ömür boyu siyasi yasaklı oldu.

2002 - Almanya`da Nazilerin işlediği suçlarla ilgili görülen son davalardan
birinde, 93 yaşındaki eski bir SS subayı, 1944`te İtalyan direnişçilerinin
katledilmesiyle ilgili olarak 59 kez cinayetten mahkum oldu.


Doğanlar:
* Fransız şair, romancı, ressam ve film yönetmeni Jean Cocteau 1889’da,
* Fransa Cumhurbaşkanı (1969-1974) Georges Pompidou 1911’de doğdu.

Ölenler:
* İktisatçı ve sivil toplum savunucusu Prof. İdris Küçükömer 1987’de,
* Astor Piazzola 1992'de,
* Oyuncu Kemal Sunal 2000'de,
* Meksikalı aktris Katy Jurado 2002'de,
* Türk tiyatrosunun usta sanatçılarından Necdet Mahfi Ayral
96 yaşında İstanbul'da 2004'de,
* Zorlu Grubu'nun kurucusu Mehmet Zorlu 86 yaşında
İstanbul'da 2005'de, hayata veda etti.

6 Temmuz

1517 - ''Emaneti Mübareke'' adıyla anılan Hazreti Muhammed'e ait
kutsal eşya, Mısır fatihi Yavuz Sultan Selim'e teslim edildi.

1535 - “Utopia”nın yazarı, İngiliz devlet adamı Sir Thomas More, Kral 8. Henry’i
Anglikan Kilisesi’nin başı olarak kabul etmediği için idam edildi.

1885 - Fransız bilimci Lois Pasteur’ün bulduğu kuduz aşısı ilk kez insana
uygulandı.

1917 - Arabistanlı Lawrence, Arap isyancılarla Akabe kentine
saldırdı.

1924 - Dr. Safiye Ali Hanım başkanlığında bir heyet Uluslararası Kadınlar
Kongresi’ne katılmak üzere Londra’ya gitti.

1927 - Şurayı Devlet (Danıştay) göreve başladı.

1934 - Gazetelerden: "Harry Gold adında, ender kitap hırsızlarıyla çalışan
bir "hırsızlık mal satıcısı', New York Halk Kütüphanesi'nden çalınmış bir Poe
kitabını almaktan suçlu bulundu. Kitaba 3000 dolar değer biçildi. Bay Gold,
Sing-Sing'de 1-2 yıl hapse mahkûm edildi."

1942 - Müttefik kuvvetler Almanların Mısır’daki ilerleyişini El-Alameyn’de
durdurdu. Fas ve Cezayir’e İngiliz çıkarması yapıldı. Almanya Kuzey Afrika’dan
çekilmeye başladı.

1944 - Müttefikler Normandiya'ya çıkarma yaptı.

1947 - Necip Fazıl Kısakürek Büyük Doğu dergisinde yayımlanan bir şiiri nedeniyle tutuklandı.
Gerekçe; padişahlığı övmek ve Türklüğe hakaret etmek.

1949 - İhtiyarlık Sigortası kabul edildi.

1953 - Edirne depreminde ağır hasar gören tarihi Edirne Saat Kulesi yıkıldı.

1957 - Hükümet, İstanbul Gazeteciler Sendikası’nı bir süre için kapattı.

1958 - Basına baskılar sürüyor; Ulus gazetesi yazı işleri müdürü Ülkü Arman ile
aynı gazetenin yazarı Oktay Verel 1'er yıl, cezaevinde bulunan Şinasi Nahit
Berker'le Nihat Subaşı da 4'er ay hapis cezasına çarptırıldı.

1959 - Konya'da şiddetli yağmur sel baskınına neden oldu; 4000 baş hayvan sele kapıldı.

1959 - Sovyetler Birliği’nin uzaya gönderdiği bir tavşanla iki köpek dünyaya döndü.

1961 - Ordu içindeki Silahlı Kuvvetler Birliği 1961 yılında bugün devlet başkanı
Cemal Gürsel'e bir muhtıra verdi. Muhtırada görevden alınan Hava Kuvvetleri
Komutanı İrfan Tansel'in göreve iadesi istendi. 8 Haziran'da İrfan Tansel Hava
Kuvvetleri komutanlığına döndü.

1965 - Milli İstihbarat Teşkilatı Kanunu Meclis’te kabul edildi.

1968 - Amerikalı Senatör Robert Kennedy vurularak öldürüldü

1968 - Öğretmenler Kurultayı’nda temel eğitimin sekiz yıl olması istendi.

1969 - “İnce Memed” romanının senaryosu sansüre takıldı. Romanın yazarı
Yaşar Kemal “Sansür Anayasa’ya aykırıdır” dedi.

1971 - İttihat gazetesi kapatıldı.

1971 – Sıkıyönetim, İstanbul’daki demiryolu işçileri grevini erteledi.

1972 - Savcılık Bülent Ecevit hakkında soruşturma açtı, Nihal Atsız ırkçılık
yaptığı iddiasıyla 15 aya mahkum oldu.

1977 - Cumhuriyet Halk Partisi Genel Başkanı Bülent Ecevit "141.,142. ve 163.
maddeler kalkacak" dedi.

1979 - Savcılık MHP hakkında soruşturma başlattı.

1979 - Tüm Öğretmenler Birleşme ve Dayanışma Derneği (Töb-Der) Giresun
bölge avukatı Alaattin Aydemir öldürüldü.

1980 - Süleyman Demirel başkanlığında Adalet Partisi azınlık hükümetinin
kurulduğu Kasım 1979 tarihinden sonraki 6 ay içinde 1553 kişinin
öldürüldüğü, 1918 kişinin yaralandığı bildirildi.

1980 – Çorum’da 29 Mayıs’ta başlayan olaylar Temmuz ayının ilk haftasında
iyice tırmandı. Gerilim, MHP Genel Başkan Yardımcısı Gün Sazak’ın
öldürülmesiyle başlamıştı. Sağ görüşlüler Alevi ve sol görüşlülerin oturduğu
mahallelere saldırdılar. 6 Temmuz’a kadar aralıklarla devam eden olaylarda 48
kişi öldü.

1981 - Magazin ve Aktüel Haberler Ajansı (MAK AJANS) kuruldu.

1982 - Bülent Ecevit, demeçleri nedeniyle 2 ay 27 gün
hapse mahkum oldu.

1983 - Sosyal Demokrasi Partisi (SODEP) kuruldu.
Partinin genel başkanlığına Erdal İnönü seçildi

Aynı gün, Milli Güvenlik Konseyi kısa adı MDP olan Milliyetçi Demokrasi Partisi'nin
üç kurucu üyesini veto etti.

1985 - Kamuoyunda "Pişmanlık Yasası" olarak anılan
kanun kabul edildi. Yasaya göre ihbarda bulunan sanıkların cezalarında indirim
yapılacak

1988 - Mardin ilindeki tarihsel zenginlikleriyle ünlü Hasankeyf kasabasının
Ilısu Baraj Gölü'nün suları altında kalacağı bildirildi.

Aynı gün Yeşiller Partisi kuruldu. Partinin genel başkanlığına Profesör Doktor
Celal Ertuğ seçildi.

1988 - Asil Nadir Günaydın gazetesi ile sekiz günlük ve bir haftalık dergi
çıkaran Veb Ofset yayın grubunu satın aldı.

1988 – Yedi yıldır süren Devrimci Sol davasında savcı 180 sanık için idam
cezası istedi.

1990 - Mardin'in Dargeçit ilçesinde oturma eylemi yapan 11 kadın tutuklandı.
Dargeçit esnafı tutuklamayı protesto etmek için kepenk kapattı.

1991 - Boğaziçi Üniversitesi öğretim görevlisi Dr. Lale Aytaman Muğla valiliğine
atandı. Aytaman, ilk kadın vali oldu.

1992 - Midyat Cumhuriyet Savcılığı, 20 Nisan’da 8 kişinin ölümü, 9 kişinin de
yaralanmasına yol açan olayın köy korucularınca gerçekleştirildiğini belirledi.
OHAL Valiliği'ne göre fail PKK idi.

1993 - Sosyal Demokrat Halkçı Parti (SHP) Genel Başkanı Erdal İnönü, eylül ayında
yapılacak kurultayda adaylığını koymayacağını açıkladı.

1993 - Erzincan'da Başbağlar köyüne saldıran teröristler, kadın
erkek, çocuk demeden 28 vatandaşı öldürdü. Teröristler köyü de
ateşe verdi.

1995 - Ankara Valiliği, Büyükşehir Belediye Meclisi’nin şehrin simgesi Hitit
Güneşi’ni “cami” ile değiştirme kararını reddetti.

1996 – KKTC’de gazeteci yazar Kutlu Adalı öldürüldü.

1996 - Anayasa Mahkemesi, Refah Partisi'nin başvurusu üzerine
53. Hükümetin güven oylamasının geçersiz olduğuna karar verdi. Bu karar
üzerine Başbakan Mesut Yılmaz Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel'e Anayol
hükümetinin istifasını verdi.

Aynı gün İşadamı Halis Toprak'ın, boşandığı eşi Ayşe Toprak'a 5 trilyon 100
milyar lira tazminat vermesi kesinleşti. Bu, Türkiye tarihinin en yüksek
boşanma tazminatı oldu.

1997 - Devlet Bahçeli MHP genel başkanı seçildi. Kongrede Bahçeli 697, Tuğrul
Türkeş 487 oy aldı.

1999 - Devlet Bakanı Hikmet Uluğbay intihar girişiminde bulundu.
Uluğbay, 9 Temmuzda verdiği ifadede, tetiği kendi iradesiyle
çektiğini belirtti.

2000 - Şili eski diktatörü Augusto Pinochet'in dokunulmazlığı kaldırıldı.
Augusto Pinochet'in 17 yıl süren iktidarı süresince binlerce devrimci, demokrat
öldürülmüş ya da kaybolmuştu.

2002 - Afganistan Devlet Başkan Yardımcısı Abdülkadir, başkent Kabil`de
düzenlenen suikastta öldürüldü.

2005 - New York Times gazetesinin muhabiri Judith Miller, Amerikan
Merkezi Haberalma Teşkilatının (CIA) bir ajanının kimliğinin
(Valerie Plame) basına sızdırılmasıyla ilgili soruşturmada
kaynağını açıklamayı reddetti ve 85 gün hapisle cezalandırıldı.


Bugün Doğanlar:
* Alman yazar Thomas Mann. 1875'te,

Bugün Ölenler:
* Orlando Furioso'nun (Çılgın Orlando) şairi Ludovico Ariosto 1535'te,
* İngiliz filozof Jeremy Bentham 1832'de,
* Fransız öykücü yazar Guy de Maupassant akıl hastanesinde 1893’te,
* Sigmund Freud'la birlikte psikoanalizin kurucularından kabul edilen Alman
psikanalizci Carl Jung 1961'de,
* Kurtuluş Savaşı komutanlarından Kazım Özalp.1968'de,
* Amerikalı caz trompetçisi Louis Armstrong 1971’de,
* Amerikalı Nobel ödüllü romancı William Faulkner 1960’da,
* Yayıncı Fahir Onger 1971'de,
* Tarihçi ve Yazar Reşat Ekrem Koçu 70 yaşında İstanbul'da
öldü. 1975'te,
* Ressam Hamit Görele. 1980'de,
* İllüzyonist Zati Sungur 87 yaşında İstanbulda, 1984’te,
* Gazeteci Hikmet Feridun Es.1992'de,
* Gazeteci Teoman Erel Trafik kazasında 1994’te,
* Yazar Aziz Nesin 80 yaşında Çeşme' de 1995'de,
* Film yönetmeni John Frankheimer 2002'de,
* Türkiye Turing ve Otomobil Kurumu Başkanı Çelik Gülersoy 2003'te hayata
veda etti.

7 Temmuz

Bursa Kılıç Kalkan Festivali.

1923 - İtalya’da Benito Mussolini muhalefet partilerini
feshetti.

1929 - Mussolini, Papa ile anlaşınca, bağımsız Vatikan
şehri kuruldu.

1934 - İçişleri Bakanı Şükrü Bey (Kaya) Trakya Yahudilerinin
durumunu incelemek üzere Trakya’ya gitti.

1937 - İngiltere hükümeti Filistin’in üçte ikisini Araplara, üçte birini Yahudilere
bırakmayı öneren Peel Raporu’nu yayımladı.

1939 - Hatay vilayetinin kurulması yasalaştı.

1948 - İdil Biret ve Suna Kan’ın yurtdışında eğitim görmelerine imkan
veren "üstün yetenekli çocuklar hakkında"ki özel yasa çıktı.

1950 - Dünya Bankası Türkiye’ye 16 milyon 400 bin dolar
kredi açtı.

1955 - Camialtı Tersanesi’nde inşa edilen ilk şilep “Abidin Daver”
denize indirildi.

1960 - Milli Birlik Komitesi, eski cumhurbaşkanı Celal Bayar’ın vatana
ihanet iddiasıyla Yüce Divan’a sevkine karar verdi.

1964 - Metin Erksan’ın yönettiği Susuz Yaz filmi 14. Uluslararası Berlin
Film Festivali’nde “Altın Ayı” ödülünü kazandı.

1969 - Başbakan Süleyman Demirel, hükümetin dış borç almasını eleştirenlere,
“Borç almayalım da ne yapalım? Millet başka yere mi hicret etsin” dedi.

1971 - Dünya, Yeni Asya ve Bizim Anadolu gazeteleri 7’şer
günlüğüne kapatıldı.

1983 - Ocak ayında Türk Hava Yolları’nın Paris bürosuna bombalı saldırı
iddiasıyla Fransa’da yargılanan Ermeni eylemci Abraham Torosyan 30 ay
hapis cezasına çarptırıldı.

1998 - Meclis’te “Harçlara hayır!” pankartı açmaları nedeniyle 15’er
ay hapse mahkum edilen 8 öğrenci, aynı mahkemede beraat etti.


Doğanlar:
* Besteci Gustav Mahler 1860'da,
* Yazar Vladimir Mayakovski 1894'de,
* Rus ressam Marc Chagall 1887’de,
* Gürcü kökenli Sovyet devrimi şairlerinden Vladimir Mayakovsky 1893'de,
* Oscar ödüllü İtalyan yönetmen Vittorio de Sica 1901’de,
* Ressam Frida Kahlo 1910'da,
* Fransız modacı Pierre Cardin 1922’de,
* Yazar Talat Sait Halman 1931'de,
* Cüneyt Arkın 1937'de,
* Beatles grubunun bateristi Ringo Starr 1940'da doğdu.

Ölenler:
* İlk dedektif romanı kahramanı Sherlock Holmes'un yaratıcısı İngiliz
yazar Sir Arthur Conan Doyle 1930'da,
* Hıfzısıhha Enstitüsü’nünün kurucusu, sağlık bakanı (1921-37)
ve başbakan (1939) Dr. Refik Saydam 1942’de,
* Gazeteci, yazar Ali Naci Karacan 1955’te,
* Pandomimci-ressam Engin Kobek 1969'da intihar ederek,
* Rolling Stones'un gitaristi Brian Jones 1969'da,
* Fener Rum Ortodoks Patriği I. Athenagoras 1972’de,
* Şair ve yazar Rıfat Ilgaz 1993’te hayata veda etti.

8 Temmuz

Bevarih rüzgarlarının sonu.

1522 - Kanuni Sultan Süleyman, Rodos'a çıktı.

1829 - Erzurum, Salih Paşa'nın Çarlık Ordusunun teslim koşullarını
kabulüyle Rus işgaline uğradı.

1833 - Osmanlı Devleti ile Çarlık Rusyası arasında ''Hünkar
İskelesi'' anlaşması imzalandı.

1919 - Atatürk, askerlikten ve müfettişlikten istifa etti.

1928 - Ankara Hukuk Fakültesi ilk mezunlarını verdi.

1937 - İtalya’nın Habeşistan’ı ilhakı üzerine Türkiye, İran, Irak ve Afganistan
arasında Sadabat Paktı adındaki saldırmazlık paktı imzalandı.

1942 - Atatürk ile Samsun'a çıkanlardan Başbakan Dr. Refik Saydam
öldü.

1943 - Atatürk'ün yaverlerinden ve eski milletvekillerinden Cevat
Abbas Gürer öldü.

1943 - Gestapo, Fransız direniş lideri Jean Moulin’i işkenceyle öldürdü. Moulin,

1946 - Demokrat Parti, ''Yeter Söz Milletindir'' afişini bastırdı.
1964’te Paris'te Panteon’a gömüldü.

1946 - Demokrat Parti, "Yeter Söz Milletindir” afişini bastırdı.

1948 - Topraksız çiftçilere hazine toprakların dağıtımı 8 Temmuz 1948’de
yasalaştı.

1950 - İhracat tamamen serbest bırakıldı.

1951 - Birleşmiş Milletler ve Kore delegeleri ateşkes görüşmelerine başladılar.

1953 - İrticai faaliyette bulunduğu gerekçesiyle Millet Partisi faaliyetten men
edildi. Partinin mallarına el konuldu.

1954 - Türkiye’de ilk gece maçı Ankara 19 Mayıs Stadı’nda Gençlerbirliği ile
Demirspor arasında yapıldı.

1959 - Ulus gazetesindeki “Kuklalar” yazısı nedeniyle Oktay Verel ve yazı işleri
müdürü Beyhan Cenkçi birer buçuk yıl hapis cezasına çarptırıldı. Ulus gazetesi
bir ay süreyle kapatıldı.

1964 - Batman’da 1200 petrol işçisi greve başladı.

1964 - Bakanlar Kurulu Yunanistan uyruklu 203 kişinin daha sınır dışı edilmesine
karar verdi.

1966 - Cumhurbaşkanı Cevdet Sunay, Yassıada hükümlüsü eski
Cumhurbaşkanı Celal Bayar’ı sağlık durumu nedeniyle affetti.

1967 - Ankara Hacettepe Üniversitesi kuruldu.

1969 - Türkiye Öğretmenler Sendikası (TÖS) kongresi 7 Temmuz 1969’da
Kayseri’de toplanacaktı. Halk öğretmenlere karşı kışkırtıldı, Valilik kongreyi tatil
etti. Binlerce kişi tekbir getirerek kongrenin yapıldığı sinemayı sardı, ateşe
verdi, olaylar bütün şehre yayıldı. Kongre için Kayseri’ye gelen öğretmenler
askeri araçlarla şehirden çıkarıldı.

1971 - Yazar Çetin Altan cumhurbaşkanına hakaretten 1 yıl hapis cezasına
çarptırıldı.

1975 - İsrail Başbakanı İzak Rabin Almanya’ya gitti. Rabin Batı Almanya’ya
giden ilk başbakan oldu.

1982 - Yasadışı cinsiyet değişikliği gerekçesiyle Prof. Ali Nihat Mındıkoğlu ve
10 transseksüel ile ilgili yargılama başladı.

1985 - ABD Başkanı Ronald Reagan İran, Libya, Kuzey Kore, Nikaragua ve
Küba’yı “terörist ülkeler konfederasyonu” olarak tanımladı.

1984 - Erdal İnönü, Sosyal Demokrasi Partisi genel başkanı seçildi.

1987 - Askeri Yargıtay PKK davasında verilen idam ve ömür boyu hapis
cezalarını bozdu.

1987 - Süper Emeklilik Yasası yürürlüğe girdi.

1991 - İşkenceyle öldürülen Halkın Emek Partisi (HEP) Diyarbakır İl Başkanı
Vedat Aydın’ın cesedi Elazığ Maden yolunda bulundu.

1991 - Vehbi Koç, Forbes dergisinde dünyanın 41. zengini olarak yer aldı.

1993 - Özel radyo ile televizyon işletilmesi ve kurulması serbest
bırakıldı.

1994 – IMF ile Türkiye stand-by anlaşması yaptı. Türkiye 713 milyon dolar IMF
stand-by kredisi alacak.

1996 - Refahyol hükümeti kuruldu; DYP ve Refah Partisi koalisyonu (54.
hükümet) 265’e karşı 278 oyla güvenoyu aldı.

1997 - İstanbul’da Metris Cezaevi’nde isyan çıktı; 5 kişi öldü.


Doğanlar:
* Fransız şair La Fontaine 1621’de,
* Mucit Ferdinand Zeppelin 1938'de,
* Sanat eleştirmeni Sezer Tansuğ 1930'da doğdu.

Ölenler:
* Fransız direniş lideri Jean Moulin 1943'de,
* İngiliz aktris Vivien Leigh 1967’de,
* Yazar Cengiz Tuncer 1981’de,
* Kuzey Kore Devlet Başkanı Kim İl Sung 1994’te,
* Yazar Jak Deleon 2006'da hayata veda etti.

9 Temmuz


1401- Moğol İmparatoru Timur'un orduları, Bağdat'ı ele geçirdi.

1816 - Arjantin, İspanya’dan bağımsızlığını kazandı.

1872 - İbret gazetesi, yazar Namık Kemal'in ''Garaz Marazdır''
başlıklı yazısı nedeniyle kapatıldı; Namık Kemal ise sürgüne
gönderildi.

1887 - İlk kağıt peçetenin tanıtımı yapıldı.

1932 - Türkiye Milletler Cemiyeti’ne üye oldu.

1935 - Moda Deniz Kulübü, Atatürk’ün de katıldığı bir törenle açıldı.

1937 - Motorlu Teyyarecilik Ukulu Ankara'da açıldı.

1938 - Atatürk, Savarona yatında 3 saat süren Bakanlar Kurulu
toplantısına başkanlık etti. (Bu toplantı Atatürk'ün, Bakanlar
Kurulu'na son kez başkanlık edişiydi.)

1938 - Atatürk’ün başkanlığındaki son Bakanlar Kurulu toplandı.

1945 - Ormanlar devletin mülkiyetine geçti.

1948 - Gizli oy, açık sayım sistemini getiren yeni Seçim Kanunu çıktı.

1948 - Yerli Film Yapanlar Cemiyeti ilk resmi film yarışmasını düzenledi.

1949 - Çorum gemisi İstanbul Galata rıhtımında yandı; 56 ölü, 30 yaralı.

1952 - İstanbul Teknik Üniversitesi televizyon laboratuarı ilk televizyon
yayınını basın önünde gerçekleştirdi.

1953 - Yerli Film Yapanlar Cemiyeti, ilk resmi film yarışmasını
düzenledi.

1953 - Millet gazetesi başyazarı Nurettin Ardıçoğlu tutuklandı.

1954 - Büyük Doğu dergisi toplatıldı. Gerekçe, cumhuriyet ve demokrasi
ilkelerine aykırı yayım yapmak.

1961 - Anayasa referandumu yapıldı. Anayasa yüzde 61,5 “evet” oyuyla kabul edildi.

1962 - Emekli Albay Talat Aydemir, açıklamaları nedeniyle tutuklandı.
Açıklamaları yayımlayan 7 gazeteye soruşturma açıldı.

1967 - İstanbul’da düzenlenen 24. Avrupa Serbest Güreş Şampiyonası’nda
Türk Milli Takımı Avrupa Şampiyonu oldu.

1971 - Yaşar Kemal 1,5 yıl hapse mahkum oldu.

1973 - 17 şeker fabrikasında grev kararı alındı.

1973 - Dünyaca ünlü keman virtüözü Yehudi Menuhin İstanbul’a geldi.

1979 - Abdi İpekçi cinayetinin sanığı Mehmet Ali Ağca yakalandı.

1980 - Demokrat gazetesinin Ankara’ya girişi yasaklandı.

1982 - Devlet Başkanı Kenan Evren’in emriyle televizyondaki banka reklamları
yasaklandı.

1987 - Midyat'ın bir mezrasına ve bir köyüne saldıran teröristler
31 kişiyi öldürdü.

1993 - Şair Metin Altıok'un da kaldırıldığı hastanede 52 yaşında
ölmesi üzerine Sivas katliamında ölenlerin sayısı 37'ye çıktı.

1995 - Sıcak çatışmanın sona erdiği Irak'ın kuzeyinde Kanimasi,
Mergasor ve Barzan bölgesinde kontrolü ele geçiren Türk askeri
birlikleri, 6 teröristi daha öldürdü. Harekatta öldürülen terörist
sayısı 127'ye ulaştı.

1996 - Adalet Bakanı Mehmet Ağar’ın, 6 Mayıs 1996’da çıkardığı “Mayıs
Genelgesi” hükümlü haklarına kısıtlamalar getiriyordu. 20 Mayıs günü; cezaevi
koşullarının iyileştirilmesi talebiyle açlık grevleri başladı. 9 Temmuz 1996’da
Adalet Bakanı Şevket Kazan, öncekinden pek farklı olmayan yeni bir genelge
yayımladı. Açlık grevleri ve ölüm oruçları daha da yaygınlaşarak devam etti.

1997 - Avrupa’ya kaçak gitmek isteyen Kuzey Iraklı Türkmenleri taşıyan tekne
alabora oldu; 19 ölü, 6 yaralı, 15 kayıp.

1998 - İstanbul’da tarihi Mısır Çarşısı’nda bir patlama oldu: 7 kişi ölü. 110 kişi
yaralandı.Tüp patlaması mı, PKK bombası mı tartışmaları 4 yıl sürdü. Sonunda
bilirkişi raporlarıyla tüp patladığına karar verildi.

2001- Emlakbank, Ziraat Bankası'na devredildi.


Bugün Doğanlar:
* Mihayil Markoviç Borodin 1884'de,
* Gotik romanın ilk ve en büyük yazarlarından Ann Radcliffe 1764'te,
* İngiliz çok-yazar Barbara Cartland 1901’de,
* Yönetmen Ülkü Erakalın 1934'te,
* Tiyatro oyuncusu Kamil Ali Poyrazoğlu 1946'da,
* Öykücü Şiir Erkök 1948'de,
* Şarkıcı Marc Almond 1956'da,
* Aktör Tom Hanks 1957'de doğdu.


Bugün Ölenler:
* Eski Ankara Valisi Nevzat Tandoğan 1946'da intihar ederek,
* “Lebleci Horhor”,“Saz Caz” gibi operetlerle tanınan oyuncu ve yönetmen Reşit Gürzap 1990’da,
* Felsefeci yazar Orhan Hançerlioğlu 1991’de,
* Aktör Gerald Campion 2002'de hayata veda etti.

10 TEMMUZ

1900 - Paris metrosu açıldı.

1919 - Trakya-Paşaeli Kongresi başladı.

1921 - Yunan ordusunun taarruzuyla Kütahya-Eskişehir muharebeleri
başladı.

1923 - İstanbul'da Harp Akademisi kuruldu.

1929 - Ta Hronika gazetesi sorumlu yazı işleri müdürü Madam
Mihailidi "Türklüğe hakaret" iddiasıyla 3 yıl hapse mahkum oldu.

1932 - Türkiye Sanayi Kredi Bankası kuruldu.

1933 - Sümerbank resmen faaliyete geçti.

1939 - Türk Basın Birliği'nin ilk kongresi Ankara'da toplandı.

1940 - Kağıt stoklarının azaldığı gerekçesiyle gazetelerin sayfa sayılarını
sınırlandırmaya karar verildi.

1946 - Çatalağzı Elektrik Santrali işletmeye açıldı.

1947 - Hindistan'ın ikiye ayrılmasıyla oluşan Pakistan'da genel
valiliğe Muhammed Ali Cinnah getirildi.

1952 - Türkiye Gazeteciler Sendikası (TGS) kuruldu.

1955 - İstanbul Tekstil ve Örme Sanayii İşleri Sendikası işçi ücretlerini
protesto etti. Sendika Meclis'teki işçi kökenli 4 milletvekiline soğan ve ekmek
gönderdi.

1961 - Galatasaraylı milli futbolcu Metin Oktay, İtalya'nın
Palermo takımına 660.000 liraya transfer oldu.

1962 - ABD, kıtalararası haberleşmeyi sağlayacak Telstar
uydusunu uzaya gönderdi.

1964 - TRT Kuruluş ve Görev Yönetmeliği Yönetim Kurulu'nda kabul edildi.

1968 - Dünya Sağlık Örgütü, Dünyada çocuk felci artışının en çok Türkiye'de yaşandığını açıkladı.

1969 - Ordu mensuplarına oy hakkı tanındı.

1971 - Fas ordusunun bazı birlikleri krallık rejimine karşı
ihtilal girişiminde bulundu. Ülkede cumhuriyet ilan edildi.

1972 - Keban Holding ve Ortakları Plastik Sanayi Tesisleri törenle açıldı. Keban
Barajı için istimlak edilen arazilerinin bedellerini biraraya getiren ortakların
kurduğu şirket tarafından yaptırılan fabrikada, çeşitli çap ve basınçta plastik
su boruları, kapı ve pencere profillerinin imal edileceği açıklandı. 40 milyon
liraya mal olan tesisin günlük kapasitesinin 6 bin ton olduğu ve yıllık 72 milyon
lira tutarında satış yapılması beklendiği kaydedildi.

1973 - Bahama Adaları 300 yıllık İngiliz egemenliğinden sonra bağımsızlığını ilan etti.

1975 - Türkiye Amerika Birleşik Devletleri'nden üsler için kira isteyeceği
açıkladı.

1985 - Yeni Zelanda'nın Auckland Limanı'nda bulunan barış örgütü
Greenpeace'in ''Rainbow Warrior'' adlı gemisinde iki patlama
oldu; gemi bir saat sonra battı, bir kişi öldü.

1985 - 10 bin kadın, Uluslararası Kadın Konferansı için Nairobi'de toplandı.

1985 - Keban ve Oymapınar barajlarının 100 milyar lira tutarındaki gelir
ortaklığı senetleri satışa çıkarıldı.

Aynı gün Türkiye Avrupa Topluluğu bünyesindeki bilgisayar işbirliği ağı PC-
Net'e katıldı.

1995 - İstanbul Gazi mahallesinde bir kahveye ateş açılmasıyla başlayan
olaylar nedeniyle İstanbul Emniyet Müdürü Necdet Menzir hakkında "görevi
ihmal"den soruşturma açılması istendi. Görevli 20 polis hakkında dava açıldı.

1995 - THY uçak filosunun bir yıllık uçak ve sorumluluk sigortalarının Ray
Sigorta tarafından yapılacağı açıklandı. En uygun fiyatı vererek açılan ihaleyi
kazanan Ray Sigorta'nın, gelecek sigorta döneminde filo için 110 trilyon lira
teminat verdiği kaydedildi.

1996 - Türksat 1C uydusu sabaha karşı Fransız Guyanası'ndan uzaya fırlatıldı.
Yörüngesine 8 gün sonra yerleşecek olan Türkiye'nin ikinci uydusunun,
haberleşme, eğitim, bankacılık, data sistemlerinde daha iyi hizmet olanağı
sağlayacağı ifade edildi.

1996 - Basına promosyon sınırlaması getirildi.

1999 - İngiltere'nin Yorkshire bölgesindeki Ravensthorpe Kasabası'nda yoksul
bir yaşam süren 89 yaşındaki Rosa Harreaves'in ölümüyle ortaya çıkan yaklaşık
450 milyarlık servet, İngiliz basınında günün konusu oldu.

2000 - Suriye Devlet Başkanı Hafız Esat'ın ölümünden sonra tek aday Hafız
Esat'ın oğlu Başar Esat referandumla Devlet Başkanlığı'na seçildi.

2002 - Devlet Bakanı Kemal Derviş ile eski Devlet Bakanı ve Başbakan
Yardımcısı Hüsamettin Özkan, Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi
Dekanı Prof. Dr. Celal Göle'nin evinde biraraya geldi. Özkan, "Şimdi duygusallık
da bitti, söz de bitti. DSP'den kopması için kimseye telefon etmedim. Bu
olaylar benim istemim dışında oldu" dedi.

2002 - Devlet Bakanı ve Başbakan Yardımcısı Devlet Bahçeli, "erken seçim
önerisiyle, demokrasi dışı hükümet tezgahlayanların yapmak istediği sivil
darbeyi önlediğini" söyledi.

2002 - Dışişleri Bakanı İsmail Cem ve Milli Eğitim Bakanı Metin Bostancıoğlu,
görevlerinden ve DSP'den istifa etti.



Bugün Doğanlar:
1509 - Proteston reformist, Fransız teologt John Calvin.

1871 - "Geçmiş Zaman Peşinde" romanıyla tanınan Fransız yazar Marcel Proust.

1895 - "Carmina Burana" orotoryosunun bestecisi Carl Orff.


Bugün Ölenler:
1987 - Beşiktaş'ın eski milli futbolcusu ve Milliyet gazetesi spor yazarı Şükrü Gülesin.

1991 - Yazar Orhan Hançerlioğlu, 75 yaşında öldü.

1992 - Yazar, şair, edebiyat araştırmacısı ve eleştirmen Cevdet Kudret.

1994 - Halk müziği sanatçısı Şemsi Yastıman, 72 yaşında öldü.

1995 - Siyasetçi, yazar Mehmet Ali Aybar, 87 yaşında öldü.

1996 - Türk Sanat Müziği sanatçısı Hamiyet Yüceses 84 yaşında öldü.

11 Temmuz

Çark dönümü fırtınası.

1789 - Fransız devrimci Lafayette, "İnsan Hakları ve Vatandaşlık
Hakları Bildirgesi"ni Devrimci Milli Meclisi'ne sundu.

1906 - Paris’teki mahkeme, Rennes’deki askeri mahkemenin hükmünü bozarak
Dreyfus’u temize çıkardı. Dreyfus binbaşılığa terfi ettirildi.

1921 - İngilizler, Suriye'de istenmeyen Faysal'ı Irak'ta kral ilan etti.

1929 - Of ve Sürmene çevresinde sel ve heyelan felaketi; 700 kişi boğuldu,
3500 kişi açıkta kaldı.

1933 - Sümerbank kuruldu.

1939 - Milli Piyango İdaresi kuruldu.

1947 - Türkiye-ABD Yardım Antlaşması imzalandı.

1958 - İstanbul'da 1930'dan beri birleşik olan valilik ve belediye başkanlığı
birbirinden ayrıldı.

1960 - İdam cezasında yaş haddi kaldırıldı.

1967 - Tuborg üretime başladı.

1971 – Prof. Sabahattin Eyüboğlu, İsviçre asıllı piyanist Magdi Rufer,
edebiyatçı Azra Erhat ile Vedat Günyol ve Yaşar Kemal’in eşi Tilda Gökçeli
gözaltına alındılar.

1975 - Eski Çin’in başkenti Şian’da 2000 yıl öncesine ait aslı ile aynı boyda,
savaş donanımlı kilden yapılmış 6000 kişilik bir ordu bulundu. Seramik askerlerin
hiç birinin diğerine benzememesi şaşkınlık yarattı.

1978 - Hacettepe Üniversitesi öğretim üyesi Doç. Bedrettin Cömert vurularak
öldürüldü. Cömert aynı zamanda sanat tarihçisi, şair, yazar ve
çevirmendi. "Sanatın Öyküsü" adlı çevirisiyle Türk Dil Kurumu 1977 Çeviri
Ödülü’nü kazanmıştı.

1979 - Abdi İpekçi cinayetinin katil zanlısı Mehmet Ali Ağca ve Yavuz Çaylan
yakalandı.

1980 - Ordu’nun Fatsa ilçesine yüzlerce asker ve polis “nokta operasyonu”
düzenledi, sokağa çıkma yasağı ilan edildi, bütün evler arandı. Sol görüşlü
bağımsız Belediye Başkanı Fikri Sönmez de dahil 300 kişi gözaltına alındı.
İçişleri Bakanı, Başkan Sönmez'i derhal görevden aldı.

1984 - Özel dershanelerin yeniden kurulması yasalaştı.

1991 - Halkın Emek Partisi Diyarbakır İl Başkanı Vedat Aydın’ın cenazesinde
halkın üzerine ateş açılmasını protesto eden Nusaybin, Lice ve Bismil esnafı
kepenk kapattı.

1991- Aktüel dergisi yayınlanmaya başlandı.

1994 - Milli Savunma Bakanlığı, PKK eylemlerini gerekçe göstererek er ve
erbaşların terhislerini 4 ay erteledi.

Doğanlar:
* İngiliz hekim, hayırsever, edebiyatçı ve yayıncı
Thomas Bowdler 1754'te,
* Amerikalı aktör Yul Brynner 1915'de,
* Yazar-radyosu İbrahim Ömer Madra 1945'te,
* Müzisyen Suzanne Vega 1959'da doğdu.

Ölenler:
* Eski İstanbul Üniversitesi rektörü ve Verem Savaş
Derneği Başkanı Profesör Dr. Tevfik Sağlam 1963'de,
* 1951 Nobel Edebiyat Ödülü sahibi İsveçli romancı
Par Lagerkvist 1974'de,
* Eleştirmen ve çevirmen Bedrettin Cömert 1978'de
(öldürüldü)
* İngiiliz oyuncu Laurence Olivier 1989'da,
* İstanbul Üniversitesi rektörlerinden, Veremle Savaş
Derneği Başkanı Prof. Tevfik Sağlam 1963'te,
* Gazeteci Kenan Onuk 2006'da hayata veda etti.

Dreyfus Davası

Bu dava öyle bir davaydı ki, Fransa'da Üçüncü Cumhuriyet'in siyasal ve
toplumsal tarihine damgasını vurmuştu. Ve sanıktan hakime uzun yıllar
boyunca haksızlıklarıyla aklımızda kalacak bu dava bir çok olayın tartışılmasına
ve başlamasına zemin hazırladı.

Dokuma fabrikatörü varlıklı bir Yahudi'nin oğlu olan Alfred Dreyfus, 1882'de
Politeknik Okulu'na girdi. Daha sonraları subay olmaya karar verdi ve 1889'da
yüzbaşılığa kadar yükselme başarısına ulaştı. Savaş Bakanlığı'nda çalışırken,
Paris'teki Alman Askeri ataşesine Fransız ordusunun sırlarını satmakla suçlanınca
dananın kuyruğu da kopmuş oldu. Ortada ne somut bir neden, ne
de açık seçik kanıtların olmaması onun doğal olarak suçlamayı reddetmesi
demekti; ama Savaş Konseyi, bir el yazısı karşılaştırmasına ve kurallar
çiğnenerek zanlının avukatlarına gösterilmeden yargıçlara verilen bir gizli
dosyaya dayanıp, Dreyfus'e ömür boyu sürgün ve rütbesinin geri alınması
cezasına çarptırıldı. 22 Aralık 1894'te Fransız Guyanası açıklarındaki ünlü ceza
yerleşmesi Şeytan Adasında yaşam boyu hapse mahkum edildi.

"Dreyfus, avukatı ile davayı tartışıyor."

"Dreyfus dava esnasında..."

"Dreyfus'la ünlenen Şeytan Adası'ndaki mahkum odaları "

Oysa Dreyfus yalnızca bir kuşkunun kurbanıydı; Yahudi olduğundan, kuşku
çekmesi de o dönem için doğaldı. Gerçekten Eduard Drumont'un 1886'dan
başlayarak Lo Franse Juive(Yahudi Fransa) adlı kitabıyla ve La Libre Parole
(Özgür Söz) adlı gazetesiyle yaptığı Yahudi düşmanlığı propagandası, soylular
ile Katolik ve kralcı büyük burjuvalar arasında yayılmıştı. Söz konusu
propaganda, eski dinsel temele dayandırılmamıştı; Drumont, Yahudi inanışına
karşı çıkmıyor, ama Yahudilerin kozmopolit ve açgözlü olduklarını ileri sürüyor,
yurtseverlik ve onur duygularından yoksun olduklarını savunuyordu. Kısacası
Dreyfus daha maç başlamadan 1-0 yenik durumdaydı.

Yetersiz kanıtlara dayanan yargılamada izlenen yöntem de çok olağandışıydı.
Dreyfus'ün suçlamayı reddetmesine ve ailesinin de yılmadan kendisini
desteklemesine karşın hem kamuoyu hem de koyu Yahudi düşmanı bir kesimin
başını çektiği basını, mahkeme kararını ve cezayı olumlu karşıladı. Özellikle
Eduard Drumont'un sözkonusu olay hakkındaki çalışmaları Dreyfus'ü Fransız
Yahudilerinden beklenebilecek bir sadakatsizliğin simgesi olarak göstermesine
neden oldu.

Dreyfus'ün söz konusu propagandanın da etkisiyle hüküm giyip Guyana'daki
Şeytan Adasına sürülmesinden sonra da genelkurmaydan bilgi sızması sürünce,
Fransız Haber Alma Servisi bir başka subaydan kuşkulandı: Macar kökenli,
sefahat düşkünü, borca batmış komutan Binbaşı C.F(Walsin) Esterhazy.
Üstelik bilgi sızışını soruşturan Yarbay Georges Picquart, casusluk olayına
Esterhazy'in karıştığını ve Dreyfüs'ün suçlanmasına neden olan mektubun onun
el yazısıyla kaleme alındığını ortaya koyan kanıtlar buldu. Bu nedenle
Picquart'ın görevinden alınıp Tunus'a gönderilmesi üzerine , elde edilen
bulguların üst makamları çok tedirgin ettiği kanısı yaygınlaşmaya başladı.
Dreyfus'ü destekleyenlerin arasına gazeteci Joseph Reinach, Georges
Clemanceau, senatör Auguste Scheurer-Kestner ve Emile Durkheim gibi
kişilerinde katılmasıyla Dreyfus davası tam bir kurtlar sofrasına dönüşmüştü.

Bu arada Esterhazy'in bir takım kanıtlar uydurup söylentiler yayması,
Dreyfus'ün yazdığı öne sürülen mektubu bulan Binbaşı Hubert Joseph Henri'nin
yeni sahte belgeler düzenleyip birtakım belgeleri ise hasıraltı etmesi, olayı
inanılmaz ölçüde karmaşıklaştırdı. Dreyfüs'ün, Paris'in Yahudi çevrelerinde etkili
olan Dreyfus ailesi , davayı iyice kamuoyunun gözleri önüne sermede
zorlanmadı. Esterchazy'i yüzbaşı Dreyfus'e yüklenen suçların gerçek suçlusu
olarak gösterdi. Ama 1898'in ilk günlerinde divan-ı harbe çıkarılan Esterchazy
çoktan aklanması düşünülmüştü bile. Üstelik sahte kanıtlar olduğunu öne süren
Picquart'da tutuklanmıştı. Bütün bunlar olunca kızılca kıyametin alametleri de
gerçekleşmiş oldu.

13 Ocak 1898'te ilerici görüşleriyle tanınan romancı Emile Zola 'nın,
Clemenceau 'nun gazetesi L'Aurore'un manşetinde "J'accuse"( SUÇLUYORUM)"
başlıklı bir açık mektup yayınlaması iyice ortalığı karıştırdı. Aurore'nin o günkü
baskısı 200 bin sattı. Zola, orduyu Dreyfus'le ilgili karardaki yanlışlığı örtbas
etmekle ve Savunma Bakanlığı'nın emriyle Esterhazy'yi aklamakla suçluyordu.

Zola'nın mektubu yayımlandığında Dreyfus Davası, kamuoyunda büyük bir ilgi
uyandırmış ve Fransa'yı iki karşıt kampa bölmüş bulunuyordu. Sorun,
Dreyfus'ün suçluluğu ya da suçsuzluğu gibi kişisel boyutları çoktan açmıştı.
Davanın yeniden görülmesine karşı çıkan milliyetçi ve otoriter Dreyfus karşıtları
olayı, ülkenin düşmanlarının orduyu küçük düşürme çabası olarak
değerlendiriyor, konuya uluslararası sosyalizm ve Yahudilik karşısında bir ulusal
güvenlik sorunu, Fransa ile Almanya arasında bir çıkar çatışması gözüyle
bakıyorlardı. Dreyfus'ün aklanmasını isteyenler ise onun mahkum edilmesini, kişi
özgürlüğü ilkesinin ulusal güvenliğe feda edilmesi, Cumhuriyetçi sivil otoritenin
çatışması olarak görüyorlardı. Parlemantoda büyük gürültü kopuyor,
Milliyetçilerin baskısıyla hükümet Emile Zola hakkında dava açıyor, taşrada
Yahudi düşmanı ayaklanmalar çıkıyordu. Buna karşılık Dreyfus Davası'nın
yeniden görülmesini isteyen dilekçe, Anatole France, MarcelProust ve pek çok
başka aydınla birlikte 3 bin kişi tarafından imzalandı. Şubatta sorgusu
yapılmaya başlayan Zola, yayın yoluyla iftiradan suçlu bulundu ve bir yıl hapis
ve 3000 Frank para cezasına çarptırıldı ancak o hüküm giymemek için
İngiltere'ye kaçtı.

Ama bir yıl içinde, Dreyfus yanlıları güç kazandı. Binbaşı Henri'nin sahtekarlık
yaptığını itiraf ettikten sonra Ağustos 1898 sonunda intihar etti. Esterhazy
panik içinde Belçika'ya, oradan Londra'ya kaçtı. Artık Dreyfus ailesinin davanın
yeniden görülmesi isteği geri çevrilemezdi.

Rene Waldeck-Rousseau başkanlığındaki yeni hükümet Haziran 1899'da göreve
başladı ve olayı sonuca bağlamaya karar verdi. Yeniden yargılanmak için
Şeytan Adasından getirilen Dreyfus, Rennes'de divan-ı harp önünde çıkarıldı.
Fakat bütün gelişmelerden haberiz olmuşlarcasına mahkeme, Dreyfus'ü tekrar
suçlu buldu. Ama araya giren Cumhurbaşkanı Loubet sorunu çözmek için
Dreyfus'ü affetti. Dreyfus af kararını kabul etmekle birlikte, suçsuzluğunu
kanıtlamak için sonuna dek çaba gösterme hakkını da saklı tuttu.

"Dreyfus'un Ailesi"

1904'te Dreyfus'e yeniden yargılanma hakkı tanındı ve Temmuz 1906'da sivil
bir temyiz mahkemesi onu aklayarak hakkındaki bütün eski mahkumiyet
kararlarını bozdu. Parlemanto Dreyfus'ün eski görevine dönmesine karar verdi.
Dreyfus de 22 Temmuz'da resmen orduya döndü ve Legion d"honneur nişanıyla
ödüllendirildi. Orduda kısa bir süre daha görev yapan Dreyfus, binbaşılığa
yükseldikten sonra kendi isteğiyle yedeğe ayrıldı. 1. Dünya Savaşı'nda tekrar
göreve çağrıldı ve yarbay rütbesiyle bir cephane birliğini komuta etti.
Savaştan sonra ne yaptığı ise bilinememektedir. Dreyfus'un bu olayları kendi
ağzından anlatmak için yazdığı "Five Years of My Life" ise halen Fransa'da ilgi
duyulan kaynak kitapların arasındadır.

"Dreyfus'un Mezarı"

Fransa tarihine L'Affaire(Olay) adıyla geçen Dreyfus Davası, Fransa'yı iki
kampa ayırmış, aşırı sağcılarla ve solcularla kamuoyuna duruşma çerçevesini
aşan kampanyalara yürütme olanağı vermiş bir davadır. Sağcı milliyetçiler bu
fırsattan yararlanarak rejimi sarsmaya ve yıkmaya çalışmışlar , Kilise düşmanı
solcular da Kilise'ye saldırmışlardır. Bu dava çerçevesinde gelişen çalkantıların
keskinleştirdiği siyasal ve devlet işlerinin ayrılması gibi sarsıcı önlemlerin
alınmasına, Fransa'yı ,sağdaki militaristler arasında 1914'e hatta daha
sonrasına değin etkisi altında tutacak bir bölünmenin doğmasına yol açtı.

12 TEMMUZ


1878 - Osmanlı Devleti, Kıbrıs Adası yönetimini İngiltere'ye
devretti.

1923 - İstiklal Marşı için Ali Rifat Bey'in (Çağatay) bestelediği
eser seçildi. Bu marş 7 yıl okunduktan sonra 1930'da Osman Zeki
Bey'in (Üngör) bestesiyle değiştirildi.

1925 - İlk ''antika otomobil'' yarışı Münih'te düzenlendi.
Yarışta, dünyanın petrolle çalışan en eski otomobili olan 1886
model Benz'i, yapımcısı Karl Benz kullandı.

1932 - Türk Dili Tetkik Cemiyeti, Samih Rifat başkanlığında
kuruldu.

1932 - Cumhuriyet gazetesinin düzenlediği futbol turnuvasında, Karabük
şampiyon oldu.

1936 - Berlin Olimpiyatları'nda Türkiye'ye ilk olimpiyat
madalyasını, güreşte 71 kiloda üçüncü olan Mersinli Ahmet
getirdi.

1944 - İstanbul Yüksek Mühendislik Okulunun yeniden düzenlenerek
İstanbul Teknik Üniversitesi haline getirilmesini sağlayan
kanun kabul edildi.

1944 - İngilizler'in ilk jet avcı uçağı Gloster Meteor Mk 1, Kraliyet Hava
Kuvvetleri'nde servise girdi.

1947 - Türk-ABD Yardım Antlaşması imzalandı.

1948 - Ruhi Sarıalp, Londra Olimpiyatları'nda üç adım atlamada üçüncü oldu.

1951 - İstanbul Sultanahmet Adliye Sarayı'nın temeli atıldı.

1958 - Temmuz 1958'de Kıbrıs'ta olaylar tırmanıyor. Beş Kıbrıslı Türk pusuya
düşürülerek öldürüldü.

1960 - Celal Bayar, vatana ihanet suçuyla Yüce Divana
sevk edildi.

1961 - Türkiye'nin, Ortak Pazar'a katılma önerisi reddedildi.

1965 - TRT hakkında "Devlet nizamına karşı tahrik, tarafsız yayın yapmama,
görevi kötüye kullanma" gerekçesiyle açılan savcılık tahkikatı "takipsizlikle"
sonuçlandı.

1969 - Başbakan Süleyman Demirel iş isteyenlere "İşiniz vardı da biz mi
elinizden aldık" dedi.

1972 - Deniz Kuvvetleri'ne ait Gölcük Tersanesi'nde yapılan Berk
firkateyni donanmaya katıldı.

1973 - Cumhurbaşkanı Fahri Korutürk Orman Suçları Affı Kanunu'nu veto etti.

Aynı gün yurtdışına yılda en çok 4 kez çıkılmasına karar verildi.

1977 - İşçi, emekli, dul ve yetimlerin aylıklarını yüzde 20 oranında artıran
kararname Cumhurbaşkanı Fahri Korutürk tarafından onaylanarak yürürlüğe girdi.

1982 - Türkiye'nin Los Angeles Başkonsolosu Kemal Arıkan'ı
katleden Ermeni terörist Hanping Herry Sasunyan, Los
Angeles'deki yargılama sonunda 6 yıl hapisle cezalandırıldı.

1993 - Arzum Onan, Avrupa Güzellik Kraliçesi seçildi.

1993 - Hülya Avşar, ''Berlin in Berlin'' filmindeki rolüyle
Moskova Film Festivali'nde ''En İyi Kadın Oyuncu'' ödülünü
kazandı.

1998 - Fransa'da yapılan Dünya Futbol Şampiyonası'nda, Brezilya'yı 3-0 yenen
Fransa şampiyon oldu.

2000 - 16 Temmuz 2000'de biten Hayal Operasyonu ile çete oluşturarak hayali
ihracat ve kaçakçılık yapanlarla para aklayanlar, Ankara, Bursa ve İnegöl'de
yapılan aramalarla yakalandı. Yakalananlardan 2'si tutuklandı.

2002 - Başbakan Bülent Ecevit, seçimin normal zamanda yapılması durumunda
partideki göreviyle ilgili bazı projeleri düşündüğünü belirterek, "O aşamaya
geldiğinde açıklanabilirdi; ama şu aşamada görevimin başındayım ve görevimin
başında kalmaya mecburum. Çünkü, başka birtakım süreçleri gerçekleştirmek
için zaman yok" dedi. Ecevit, DSP'den istifaların artması ve koalisyonun
güvenoyu sınırının altına düşmesi halinde, "hükümetten ayrılmak zorunda
kalacağını" söyledi.

2002 - Metin Bostancıoğlu'nun istifasıyla boşalan Milli Eğitim Bakanlığı'na
Kırklareli Milletvekili Necdet Tekin, Hasan Gemici'nin istifasıyla boşalan Devlet
Bakanlığı'na Ankara Milletvekili Melda Bayer, Mustafa Yılmaz'ın istifasıyla
boşalan Devlet Bakanlığı'na ise Denizli Milletvekili Mehmet Kocabatmaz getirildi.
Başbakan Yardımcısı Şükrü Sina Gürel, Dışişleri Bakanlığı görevini de üstlendi.


Bugün Doğanlar:

İÖ 100 - Roma'nın tarihinin en tanınmış imparatoru ve generali Julius Caesar
milattan önce 100 yılında doğdu. Daha sonra, doğduğu aya onun adı verildi.

1859 - Sidney ve Beatrice Webb. Sidney and Beatrice. Londra Ekonomi ve
Toplumsal Bilimler Okulu'nun ve Fabian Derneği'nin kurucusu sosyalist iktisatçı
karı koca.

1894 - Isaak Emmanuilovich Babel. Savaş öyküleri ve Odessa masallarıyla
bilinen Sovyet yazarı SSCB'nin ilk kuruluş döneminde edebiyatta bir yenilikçi
olarak ün ve saygınlık kazanmıştı.

1904 - Pablo Neruda. 1971 Nobel edebiyat ödülü sahibi Şilili şair, 1974'te
General Augusto Pinochet önderliğindeki faşist darbe sırasında öldürülmüştü.


Bugün Ölenler:

1536 - Düşünce ve özgürlük kavramlarının savunucularından Desiderius
Erasmus öldü.

1975 - Atatürk'ün eşi Latife Uşaklıgil.

1983 - Sinema ve tiyatro sanatçısı, yazar Ahmet Üstel.

13 Temmuz

Malatya Kayısı Şenliği.

1793 - Fransız Devrimi önderlerinden Jean-Paul Marat, muhalifi
Charlotte Corday tarafından bıçaklanarak öldürüldü.

1846 - Hicivleriyle ünlü Şair Eşref doğdu.

1878 - Osmanlı Devleti ile Rusya, Almanya, Avusturya, Macaristan,
İngiltere, Fransa arasında ''Berlin Anlaşması'' imzalandı.

1882 - Ressam İbrahim Çallı doğdu.

1930 – Uruguay, evsahipliği yaptığı ilk dünya futbol şampiyonasını kazandı.

1937 – Fransa, Hatay’ın bağımsızlığını resmen ilan etti.

1938 - Toprak Mahsulleri Ofisi kuruldu.

1938 - İstanbul’da yapılan ilk Türk uçağı Ankara yolunda düştü.

1941 – Britanya ile SSCB karşılıklı yardım antlaşması imzaladı.

1943 - Sovyetler Birliği Kursk’ta yapılan tank savaşında Almanları bozguna uğrattı.

1949 - Papa Pius komünizme savaş açtı; Komünist Parti’ye üye olanların
aforoz edileceğini söyledi.

1959 - Trabzon’da bir Amerikan üssü kuruldu.

1960 - Said-i Nursi’nin mezarı açıldı, kemikleri İsparta civarında bilinmeyen bir
yere gömüldü.

1961 - Türkiye’nin Ortak Pazar’a üyelik başvurusu reddedildi.

1962 - Güneydoğu sınırındaki köylerin 25 km içeri çekilmesine karar verildi.
Karara kaçakçılığın artması ve Irak’taki isyan neden gösterildi.

1965 - Siyasi Partiler Kanunu kabul edildi.

1966 - Türkiye İşçi Partisi İstanbul Milletvekili Çetin Altan’ın Türkiye-ABD
ilişkileriyle ilgili gensoru önergesi Meclis’te reddedildi.

1971 – Prof. Mümtaz Soysal ile yazar Sevgi Sabuncu Mamak cezaevinde evlendi.

1976 - Yumurtalık savcısını öldürme iddiasıyla yargılanan Yılmaz Güney 19 yıla
mahkum edildi.

1979 - Mısır'ın Ankara Büyükelçiliğini basan 4 Filistinli, bir
polisle bekçiyi öldürdü ve büyükelçi ile öteki personeli rehin
aldı. 14 Temmuzda elçilikten kaçmaya çalışan bir Mısırlı
öldürüldü. Gerillalar, aynı gün FKÖ yetkilileriyle görüştükten
sonra ikisi Türk üç rehineyi serbest bıraktılar. İçişleri Bakanı
Hasan Fehmi Güneş'in de bulunduğu operasyonda gerillalar, 45
saat sonra rehineleri bırakarak teslim oldular. Yargılama
sonunda 23 Aralık 1980'de idama mahkum edildiler.


1984 - Sabri Özün, 100 metre kelebek yüzmede Balkan Şampiyonu oldu.

1985 - Afrika'daki açlar için ''Live Aid'' konseri düzenlendi.

1992 – Prof. İhsan Doğramacı, YÖK başkanlığından istifa etti. Yerine 19 Mayıs
Üniversitesi rektörü Mehmet Sağlam atandı.

1993 - Diyarbakır Ergani çevresindeki kazılarda bulunan 9 bin yıl öncesine ait
kumaş parçasının en eski kumaş kalıntısı olduğu açıklandı

1995 - İsparta, Senirkent ilçesinde sel: 74 ölü.


Doğanlar:
* Nijeryalı şair, oyun yazarı ve denemeci Wole Soyinka 1934'de,
* Sezen Aksu 1951'de doğdu.

Ölenler:
* Birinci ulusal mimarlık akımının önde gelenlerinden Mimar
Kemalettin Bey 57 yaşında 1927'de,
* Yazar Fatma Aliye 74 yaşında,1936'da,
* Gazeteci Ethem Ruhi Balkan 1949’da,
* Besteci, oyun yazarı ve eleştirmen ''Lüküs Hayat''
operetinin yazarı Ekrem Reşit Rey 1959’da,
* Öykücü ve romancı Mehmet Seyda 1986’da,
* Tiyatro ve sinema sanatçısı Ayfer Feray 1994’te,
* Şair Ece Ayhan 71 yaşında İzmir'de 2002'de,
* Fotoğrafçi Yousuf Karsh 2002'de hayata veda etti.

14 Temmuz

Rumi Temmuz 1422

1683 - Osmanlı Orduları, Viyana'yı ikinci kez kuşattı.

1789 - Fransızlar krallığa karşı ayaklandılar. Halk Paris Bastille
Hapishanesi’ndeki siyasi tutukluları serbest bıraktırdı. Cumhuriyetin başlangıcı
olan 14 Temmuz Fransızların ulusal bayramı.

1926 - Mustafa Kemal Paşa’ya yönelik İzmir’de suikast girişimi gerekçesiyle
Ziya Hurşit ve arkadaşları idam edildi.

1933 - Almanya’da Naziler muhalefet hareketlerini yasakladı.

1936 - Türkiye, olimpiyatlarda ilk altın madalyayı aldı. Yaşar Erkan, Berlin
Olimpiyatları’nda, güreşte 61 kiloda birinci geldi.

1937 - Yeni ithalat rejimi başladı. İthalatın yüzde 90’ı serbest rejime tabi
olacak.

1938 - İtalya Yahudi karşıtı Nazi modelini kabul etti.

1942 - Atılay denizaltısı eğitim dalışı yaptı, bir daha su yüzüne çıkmadı. 38
subay ve er öldü.

1948 - Yerli Film Yapanlar Cemiyeti’nce düzenlenen ilk film festivali: Şakir
Sırmalı’nın yönettiği "Unutulan Sır" en iyi film, Turgut Demirağ’ın yönettiği "Bir
Dağ Masalı" en iyi ikinci film seçildi. Nevin Aypar en iyi kadın, Kadir Eroğan en
iyi erkek oyuncu, Cahide Sonku ve Talat Artemel en iyi karakter oyuncusu
dallarında ödüllendirildi.

1948 - Kapatılan Türkiye Emekçi ve Köylü Partisi lideri Dr. Şefik Hüsnü Değmer
5 yıl hapse mahkum edildi.

1950 - Genel Af çıktı.

1958 - Irak’da darbe. Kral Faysal ve Başbakan Nuri Sait Paşa öldürüldü.

1958 - Irak'ta General Abdülkerim Kasım yönetimindeki ihtilalci
ordu birlikleri, kanlı bir darbeyle yönetimi ele geçirdi.
Kral Faysal, Kral Naibi Prens Abdulilah ile Başbakan Nuri
Said öldürüldü. Bağdat Paktı Konferansı dolayısıyla Ankara'da
bir araya gelen Cumhurbaşkanı Celal Bayar, İran Şahı Pehlevi ve
Pakistan Cumhurbaşkanı Mirza, Irak'taki ihtilali görüştüler.

1960- Eski Konya Valisi Cemil Keleşoğlu, Yassıada'da intihar
etti.

1966- Meclis, Yassıada mahkumları ile siyasi firarileri affetti.

1968 - İsmail Dümbüllü, İstanbul Açıkhava Tiyatrosu'nda
düzenlenen gecede sahneye veda etti.

1970 - Askerlik 20, yedek subaylık 18 aya indirildi.

1971 - Kültür Bakanlığı kuruldu; ilk bakan Talat Halman.

1982 - Devlet Bakanı ve Başbakan Yardımcısı Turgut Özal, Maliye Bakanı Kaya
Erdem ve İmar ve İskan Bakanı Şerif Tüten istifa etti. Özal’ın yerine Sermet
Refik Pasin, Erdem’in yerine Adnan Başer Kafaoğlu ve Tüten’in yerine de
Ahmet Samsunlu atandı.

1983 - Brüksel Büyükelçiliği’nde görevli Dursun Aksoy silahlı saldırıda öldürüldü.
Olayı üç ayrı Ermeni örgütü üslendi.

1987 - Doğu ve Güneydoğu Anadolu'da 8 ili bünyesinde toplayan
Olağanüstü Hal Bölge Valiliği kuruldu. OHAL Valiliğine
Diyarbakır Valisi Hayri Kozakçıoğlu atandı.

1993 - Anayasa Mahkemesi, Halkın Emek Partisi’nin (HEP)
faaliyetlerinin “Anayasa ile Siyasi Partiler Yasası’na aykırı” olduğu gerekçesiyle
kapatılmasına karar verdi.

1994 – ANAP’ın, Başbakan Tansu Çiller hakkında mal varlığını araştırma
önergesi Meclis’te reddedildi. Buna karşılık, 1983'den o güne Meclis’te yer alan
partilerin lider ve yakınlarının mal varlıklarının araştırılmasıyla ilgili önerge kabul
edildi.

1995 - Gözaltındaki kayıpları protesto eden 10 kişi, İstanbul Galata Kulesini üç
saat işgal etti.

1997 - İstanbul Harbiye Orduevi’ne lav silahı ile ateş edildi.

1997 - Anadolu Ajansı muhabiri, Gazeteci Murat Koç trafik
kazasında öldü.

2001 - Türk basınında ilk kadın foto muhabiri Eleni Küreman,
İstanbul'da öldü.

2004 - Organize suç örgütü elebaşı Alaattin Çakıcı, Avusturya'nın
Granz kentinde, eski MİT mensubu Faik Meral adına düzenlenmiş
pasaportla yakalandı.

2004 - Tiyatro sanatçısı İsmail Hakkı Sunat (38), gürültü
yüzünden tartıştığı komşusu tarafından tabanca ile öldürüldü.

2005 - Van Cumhuriyet Başsavcılığının kararıyla Yüzüncü Yıl
Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Yücel Aşkın'ın evinde Emniyet
Müdürlüğü ekiplerince arama yapıldı.


Doğanlar:
* İspanyol anarşist Buenaventura Durruti 1896'da,
* Yiddiş öykü ve roman yazarı Isaac Bashevis Singer 1904'de,
* Yönetmen İngmar Bergman 1918'de,
* Tiyatro sanatçısı Yılmaz Gruda 1930'da,
* Yazar Oruç Aruoba 1948'de doğdu.

Ölenler:
* Vladimir Mayakovski 1930'da (intihar etti)
* Klasik Türk Müziği sanatçılarından Mualla Gökçay 1991’de,
* Yazar Bilge Karasu 1995’te,
* Kübalı müzisyen Compay Segundo 2003'te hayata veda etti.

15 Temmuz

1099 - Haçlılar Kudüs'ü işgal

1683 - Osmanlı Ordusunun Viyana taarruzu başladı.

1795 - Fransız şair Rougel de Lislie'nin yazıp bestelediği
''Marseillaise'' Fransa'nın ulusal marşı ilan edildi.

1840 - Osmanlı devleti ile İngiltere, Prusya, Avusturya ve Rusya
arasında, ''Londra Mukavelesi'' imzalandı. Osmanlılar, Mısır'ı
veraset, Suriye'yi kaydı hayat şartıyla Mehmet Ali Paşa'ya
verdiler.

1908 - Fransız biyolog Dr. Alexis Carrel, hayvandan
hayvana ilk organ naklini yaptı.

1912 - İngiltere'de sosyal sağlık sigortası yürürlüğe girdi.

1926 - Mustafa Kemal'e İzmir'de suikast girişimi
iddiasıyla tutuklu bulunan Kazım Karabekir Paşa, Ali Fuat Paşa (Cebesoy) ve
arkadaşları serbest bırakıldı.

1927 - Viyana'da solcular ayaklandı, polis ateş açtı: 89 ölü.

1928 - İskoç Dr. Alexander Fleming penisilini buldu.

1929 - Müstakil Ressamlar ve Heykeltıraşlar Birliği
kuruldu. Birlik Cumhuriyet döneminde kurulan ilk sanatçı topluluğu.

1933 - Yaşar Nabi (Nayır) Varlık'ın ilk sayısını çıkardı.
Çok güç koşullarda, hatta askerdeyken bile çıkarmayı sürdürdüğü Varlık,
Temmuz 2001 sayısında 68 yılı ve 1125 sayıyı geride bırakmış olacak.

1945 - Beşiktaş futbol takımı Yunanistan'ın Olimpiyakos
takımını İstanbul'da 4-0 yendi.

1954 - İzmir liman işçileri yasağı delerek grev yaptı; 24
işçi gözaltına alındı. İzmir'de 700 liman işçileri bir yıl sonra gene grevde. Bu kez
işçiler mahkemeye sevk edildi.

1958 - ABD iç savaş süren Lübnan'a asker çıkardı;
Lübnan'ın çağrısıyla yapılan çıkarmayı Türkiye olumlu karşıladı.

1959 - Kim dergisi yazı işleri müdürü Şahap Balcıoğlu 16
ay hapse mahkum oldu, dergi bir ay kapatıldı. Gerekçe; Amerikalı gazeteci
Eugene Pulliam'ın Türkiye hakkında yazdığı yazıyı yayımlamak.

1960 - Kongo'da iç savaş başladı. BM Kongo'ya asker
gönderdi.

1962 - Başbakan İsmet İnönü "Demokrasiye karşı bir
hareketin karşısında orduyu daima bulacağından emin oldum" dedi.

1963 - Sendikalar Kanunu ile Toplu İş Sözleşmesi Grev
ve Lokavt Kanunu çıktı. Kavel Kablo Fabrikası işçileri 28 Ocak- 4 Mart 1963
günlerinde direnişteydi. Kavel direnişi, yeni yasaların çıkartılmasında önemli bir
rol oynadı.

1968 – ABD donanmasının 6. Filosu İstanbul'a geldi.
Gemiler limana demirler demirlemez İTÜ öğrencileri Dolmabahçe rıhtımına
gelerek 6. Filo'yu protesto ettiler.

1974 - Kıbrıs'ta Yunanlı subayların yönetimindeki Ulusal Muhafız
Örgütü, Cumhurbaşkanı Makarios'u devirdi ve EOKA-B lideri Nikos
Sampson'u Cumhurbaşkanı ilan etti.

1975 - Junko Tabel, Everest Dağı'na çıkan ilk kadın
dağcı oldu.

1980 - CHP İstanbul milletvekili Abdurrahman Köksaloğlu
öldürüldü.

1983 - Ermeni örgütü ASALA Paris Orly Havaalanı'nda
bombalı saldırı düzenledi; ikisi Türk 6 kişi öldü, 63 kişi yaralandı. Aynı gün Los
Angeles'ta Ermeni işadamı Victor Galustiyan arabasına konan bombanın
patlamasıyla öldü.

1984 - Sabri Özün 200 metre kelebekte Balkan yüzme
rekoru kırdı.

1986 - İstanbul MHP davasında 3 idam, 6 müebbet
hapis cezası verildi.

1987 - Diyarbakır Valisi Hayri Kozakçıoğlu Olağanüstü
Hal Bölge valiliğine atandı. Bingöl, Diyarbakır, Elazığ, Hakkari, Mardin, Tunceli,
Siirt ve Van illeriyle birlikte, bölgedeki askeri güçler de ek bir kararnameyle
Kozakçıoğlu'na bağlandı.

1993 - 15 bin kamu çalışanı maaş artışlarının
düşüklüğünü protesto amacıyla Meclis'e yürümek istedi.

1996 - İstanbul Gültepe Polis Karakolu tarandı.
Ardından polis bir eve operasyon düzenledi; DHKP-C üyesi olduğu öne sürülen
4 kişi öldürüldü. Aynı gün cezaevindeki baskıları protesto eden bir grubu
dağıtan polis gazetecileri de copladı. Olay sonrası, Gazeteciler Cemiyeti'ni
basan polis, gazetecileri döverek gözaltına aldı.

1997 - Avrupa Birliği Komisyonu, yayımladığı raporda
Türkiye'yi tam üyeliğe aday ülkeler arasına almadı.

1997 - Beyin cerrahı Prof. Gazi Yaşargil'e Dünya
Nörocerrahi Birliği'nin onur madalyası verildi.

1997 - Modacı Gianni Versace evinde ölü bulundu.

2002 - Pakistan`da Wall Street Journal muhabiri Daniel
Pearl`ün kaçırılarak öldürülmesi davasında 4 dinci militan mahkum oldu. İngiliz
asıllı bir sanık ölüm, diğerleri 25`er yıl hapis cezasına çarptırıldı.



Doğanlar:
* Yazar Iris Murdoch 1919'da doğdu.


Ölenler:
* Rus romancı Anton Çehov 1905'te,
* Kurtuluş Savaşı komutanlarından Orgeneral Cemil Cahit
Toydemir 1956'da,
* Türk havacılığının kurucularından Vecihi Hürkuş 80
yaşında İstanbul'da 1969'da,
* Asker ve siyasetçi Fahri Belen 1975'te,
* Romancı Esat Mahmut Karakurt 1977'de,
* Şair Ece Ayhan 2002'de hayata,
* Şilili yazar Roberto Bolano 2004'te,
* Eski Basın Yayın ve Enformasyon genel müdürlerinden,
Gazeteci-yazar Ömer Tarkan 2005'te vefat etti.

16 TEMMUZ

622 - Hazreti Muhammed ve beraberindeki ilk Müslümanlar,
hicretlerini tamamlayıp Medine'ye vardılar; ''Hicri
Takvim''in başlangıcı.

1683 - Viyana'ya taarruz eden Osmanlı Ordusu, Avusturya Ordusunu mağlup
etti. Böylelikle Viyana kuşatması sürdürüldü.

1888 - Sözleri Paris Komünü'nün yıkılmasından sonra Komüncülerin mücadelesi
adına Eugene Pottier tarafından yazılan Enternasyonal, Pierre Degeyter
tarafından marş olarak bestelendi.

1912 - Stockholm Olimpiyatları başladı.

1918 - Rus Çarı Nikola ve Romanof hanedanının öteki üyeleri, Bolşevikler
tarafından, Urallar'daki Yekaterinburg kasabasında öldürüldü.

1922 - Gazi Mustafa Kemal, Anadolu ve Müdafaa-i Hukuk Grubu
toplantısında doğal başkan, Ali Fuat (Cebesoy) Paşa ise Grup Başkanı
oldu. ''Misakı Milli'' temel ilke kabul edildi.

1926 - İlk renkli sualtı çekimleri National Geographic
dergisinde yayımlandı.

1945 - ABD'de Robert Oppenheimer'ın geliştirdiği ilk atom
bombası, New Mexico yakınlarında, çölde patlatıldı.

1947 - Rize Çay Fabrikası açıldı.

1955 - Söke'de 7.0 büyüklüğündeki depremde 23 kişi öldü.

1958 - Ortadoğu'da görev alacak 11 bin Amerika Birleşik Devletleri askerinin
İncirlik üssüne indirilmesine başlandı.

1964 - Kuzey Atlantik Antlaşması Teşkilatı ( NATO) Ankara ve Atina'yı
uyardı: "Türkiye - Yunanistan görüşmeleri başlamazsa askeri yardımlar
dondurulur."

1965 - Aşık Veysel'e aylık bağlanması hakkındaki kanun kabul edildi.

1971 - Deniz Gezmiş ve arkadaşlarının yargılanmasına başlandı.

1974 - Türkiye, Kıbrıs'taki darbeye karşılık, İngiltere'ye iki garantör devlet
olarak Kıbrıs'a müdahale önerdi. Londra'ya giden Başbakan Ecevit'in, İngiltere
Başbakanı Wilson'a yaptığı öneri, kabul görmedi. Cumhurbaşkanı Fahri
Korutürk, Meclisi olağanüstü toplantıya çağırdı.

1977 - Tüm Öğretmenler Birleşme ve Dayanışma Derneği (Töb-Der) İstanbul
şubesi bombalandı.

1978 - Danıştay polis dernekleri Pol-Der ve Pol- Bir'i kapatma kararını durdurdu.

1979 - Saddam Hüseyin Irak Devlet Başkanı oldu.

1990 - Polis kamu çalışanlarının eylemine müdahale etti: onlarca yaralı.

1994 - ''Shoemaker Levy'' adlı kuyruklu yıldız Jüpiter'e çarptı; NASA çarpışmayı
naklen yayınladı.

1997 - Türk Silahlı Kuvvetleri'ne casus soktuğu iddia edilen Bülent Orakoğlu
tutuklandı.

1998 - 12 Eylül 1980 askeri harekatını gerçekleştirenlerden eski Jandarma
Genel Komutanı emekli Orgeneral Sedat Celasun, Çanakkale'de kalp krizi
sonucu öldü.

2000 - İngiliz bilim çevreleri dünyanın yaşayan en yaşlı canlısını buldular: 260
yaşında bir bakteri.


Bugün Doğanlar:

1872 - Güney Kutbu'nu keşfeden Norveçli kaşif Roald Amundsen.

Bugün Ölenler:

1964 - Eski başbakanlardan Rauf Orbay. Osmanlı donanmasında Hamidiye
kruvazörü komutanlığı yapan Orbay Balkan Savaşı'ndaki başarıları
nedeniyle "Hamidiye Kahramanı" ünvanı almıştı.

1975 - Atatürk'ün silah arkadaşlarından emekli general Fahri Belen öldü.

1989 - Avusturyalı orkestra şefi Herbert von Karajan.

17 Temmuz

1879 - İstanbul'da tersane işçileri grevde.

1907 - Resim sanatında Kübizm akımı doğdu.

1918 - Rus Çarı II. Nikolay ve ailesi kurşuna dizildi.

1928 - Meksika’da Başkan Alvaro Obregon öldürüldü.

1929 - Sovyetler Birliği Çin’le diplomatik ilişkilerini kesti.

1929 - Türkiye’de hükümeti devirme iddiasıyla yargılanan komünistlerin davası
sonuçlandı: Dr. Hikmet (Kıvılcımlı), Hüsamettin (Özdoğu) ve Laz İsmail beyler
4'er yıl 6'şar ay hapse mahkum oldular. 24 sanık çeşitli hapis cezalarına
çarptırıldı.

1936 - İspanya'da, solcu Halk Cephesi'nin seçimleri kazanması
üzerine Falanj partisinin hazırladığı askeri ayaklanma patlak
verdi. İspanyol Fas'ında, General Francisco Franco önderliğinde
başlayan ayaklanma, kısa sürede yarımadaya yayıldı ve iç savaşa
dönüştü.

1945 - ABD Başkanı Harry Truman, Sovyetler Birliği lideri Josef Stalin ve
Britanya Başbakanı Winston Churchill Almanya'nın Potsdam kasabasında bir
araya gelerek II. Dünya Savaşı sonrası dünyanın bölüşümünü belirlediler.

1947 - Büyük Doğu dergisi yazı işleri müdürü Necip Fazıl Kısakürek 6 ay hapis
cezasına mahkum oldu.

1955 - Dünyanın en ünlü eğlence parkı Disneyland, Kaliforniya'da
açıldı. Yaklaşık 30 hektarlık bir alanı kaplayan Disneyland'de,
belirli temalara göre düzenlenmiş çeşitli bölümler vardı. Disney
Company, 1971'de de Florida'da Disneyworld'u açtı.

1958 - Sovyetler Birliği ABD’nin Lübnan çıkarmasına ve İncirlik üssüne asker
göndermesine karşı çıktı, Türkiye sınırında askeri tatbikatlara başladı.

1963 - TÜBİTAK kuruluş yasası kabul edildi.

1963 - Helsinki’de yapılan uluslararası atletizm yarışmasında 5000 metrede
Muharrem Dalkılıç birinci geldi.

1965 - Ertem Göreç’in yönettiği "Karanlıkta Uyunanlar" filmi yasaklandı. Filmin
senaristi Vedat Türkali.

1968 - Üniversite öğrencileri ABD donanmasının 6. Filo askerlerini denize attı.
Polis İstanbul Teknik Üniversite Yurdu’nu bastı, 53 öğrenci ve 4 polis yaralandı.

1972 - Deniz Gezmiş ve arkadaşlarının avukatı Niyazi Ağırnaslı “mahkemelerin
manevi şahsiyetini tahkir” suçundan 10 ay hapse mahkum oldu.

1974 - Başbakan Bülent Ecevit Londra’ya gitti; Britanya hükümetine Kıbrıs’a
ortak müdahalede bulunmayı önerdi.

1975 - ABD uzay aracı Apollo, Sovyet uzay aracı Soyuz 19 ile
kenetlendi. Astronotlar, iki gün boyunca ortak deneyler yaptı.

1978 - Hayri Kozakçıoğlu İstanbul Emniyet Müdürlüğü’ne atandı.

1984 – Jupp Derwall Galatasaray teknik direktörlüğüne getirildi.

1986 - İnsan Hakları Derneği Ankara’da kuruldu.

1990 - Halkın Emek Partisi (HEP) milletvekilleri İstanbul’dan Diyarbakır’a “Onurlu
ve Özgür Yaşam Yürüyüşü"ne başladı.

1992 - Slovak Parlamentosu bağımsızlık ilan etti. Çekoslovakya, Çek ve Slovak
cumhuriyetleri adıyla iki devlet oldu. Çekoslovakya Devlet Başkanı Vaclav
Havel istifa etti.

1994 - İtalya’yı 3-2 yenen Brezilya futbolda Dünya Kupası’nı dördüncü kez aldı.

2000 - İran Hükümeti, kız öğrencilerin üniformalarına renkli olabilme serbestisi
getirdi.

2002 - İspanyol birlikleri, Akdeniz`de yerleşimin bulunmadığıadacığa 5 gün
önce çıkan Fas askerlerini adacıktan çıkardı.


Doğanlar:
* Şah İsmail. 1501-24 arasında İran'a hükmeden Safevi hanedanının kurucusu,
İran'ı Sünnilik'ten Şiiliğe geçirdi 1487'de,
* Avukat ve polisiye yazarı Erle Stanley Gardner 1889’da
* Juan António Samaranch. 1980'den bu yana Uluslar arası Olimpiyat Komitesi
başkanlığını yürüten İspanyol işadamı ve diplomat 1920'de,
* Kanadalı aktör Donald Sutherland 1934'de doğdu.

Ölenler:
* İskoç iktisatçı ve filozof Adam Smith 1790’da,
* Fransız matematikçi Henri Poincare 1912'de,
* Çanakkale Anıtı, İstanbul Radyoevi, İstanbul Üniversitesi Fen ve Edebiyet
Fakültesi, Ankara Üniversitesi Fen Fakültesi ve İstanbul Adalet Sarayı'nın yanı
sıra Orhan Arda ile birlikte Anıtkabir'in tasarımcısı Mimar Emin Onat 1961'de,
* Aynı gün şair Vasfi Mahir Kocatürk,
* İstanbul Radyoevi, İÜ Fen ve Edebiyat Fakültesi, İstanbul Adalet Sarayı gibi
birçok yapı tasarlayan mimar Emin Onat 1961’de,
* Saksofoncu John Coltrane 1967’de hayata veda etti.

18 Temmuz

1920 - TBMM'de mebuslar “Misak-ı Milli” andı içtiler.

1924 - Almanya’da Nazi lideri Adolf Hitler’in Mein Kampf (Kavgam)
adlı kitabı yayımlandı.

1930 – Ankara etnografya müzesi halka açıldı.

1932 - Türkiye, Cemiyet-i Akvam’a yani Milletler Cemiyeti’ne
56. üye olarak kabul edildi.

1941 - Milli Savunma giderlerini karşılamak üzere tasarruf
bonoları çıkarıldı.

1951 - İngiltere, Türkiye’nin NATO'ya girişine onay verdi.

1953 - Mısır’da cumhuriyet ilan edildi.

1959 - Küba’da Başkan Urritia’yı uzaklaştıran Fidel Castro başkanlığı üzerine aldı.

1968 – ABD 6. Filo askerlerini denize attıkları iddiasıyla 30 öğrenci tutuklandı.
İstanbul Teknik Üniversitesi rektör, dekan ve senato üyeleri tutuklamaları
protesto ederek istifa etti.

1969 - Başbakan Süleyman Demirel, “Birbirimizi yemeyelim. Birbirimizi yiyerek
karnımızı doyuramayız” dedi.

1971 – Prof. Sabahattin Eyüboğlu ve yazar Yaşar Kemal’in eşi Tilda Gökçeli tutuklandı.

1972 - Çetin Altan, cumhurbaşkanına hakaret
gerekçesiyle verilen bir yıllık hapis cezasını çekmek üzere cezaevine girdi.

1979 - Milliyetçi İşçi Sendikaları Konfederasyonu (MİSK) Bahçelievler Eğitim
Merkezi’nde bomba imal edildiği belirlendi. Milliyetçi Hareket Partisi genel
merkezi ve Gençlik Kolları arandı.

1980 - Fatsa Belediye Başkanı Fikri Sönmez tutuklandı.

1981 - İrlanda Cumhuriyet Ordusu (IRA) taraftarlarının Dublin'deki gösterileri
sırasında 120 kişi yaralandı.

1989 - Emlak Bankası’nı dolandırdığı gerekçesiyle Kemal Horzum tutuklandı.

1996 - Selçuk Parsadan davası başladı. Parsadan’ın dönemin başbakanı Tansu
Çiller’i örtülü ödenekten 5,5 milyar lira dolandırdığı iddia ediliyor.

2002 - Uganda`da petrol tankeri ile bir yolcu otobüsünün çarpışması sonucu
10`u yabancı, 60 kişi öldü.


Doğanlar:
* William Makepeace Thackeray 1811’de,
* 1917 devrimi sonrasındaki on yıl boyunca Komünist Partisi ve Bolşevik
hükümetin önde gelen liderlerinden Lev Borisoviç Kamenev (Rosenfeld)
1883'de,
* Güney Afrika'nın siyahi lideri Nelson Mandela 1918'de,
* Bilimsel Devrimlerin Yapısı adlı, 20. yüzyılın en önemli tarih ve felsefe
yapıtlarından biri olan eseriyle bilinen Amerikalı bilim tarihçisi Thomas S. Kuhn
1922'de,
* Modern Rus ve Sovyet şiirinin önde gelen temsilcilerinden Yevgeniy
Yevtuşenko 1933'de,
* Rüştü Yüce 1939’da doğdu.


Ölenler:
* İngiliz edebiyatının en bilinen yapıtlarından biri olan "Üç Kızkardeş"in kadın
yazarı Jane Austen 1817'de,
* Gazeteci ve yazar Refik Halit Karay 1965’te,
* Solist Nico 1988’de,
* Gazeteci, yazar Metin Toker 2002'de,
* İngiliz bilimadamı David Kelly 2003'te hayata veda etti.

19 Temmuz

1670 - Şarap içilmesi yasaklanan İstanbul'da bütün meyhaneler
yıktırıldı.

1926 - İzmir suikastı davasında idama mahkum olan eski Ankara valisi
Abdülkadir Bey Trakya sınırında yakalandı.

1928 - Mısır'da Kral Fuat parlamenter yönetime son verdi.

1933 - Denizli-Çivril'deki 5.7 büyüklüğündeki depremde 20 kişi
can verdi.

1939 - Film denetimine ilişkin sansür nizamnamesi yürürlüğe girdi.

1943 - Müttefikler Roma'ya hava saldırısı yaptı: 1400 ölü.

1943 - Türkiye'de Varlık Vergisi tahsilatının 19 milyon lirayı geçtiği açıklandı.

1948 - Gizli oy, açık sayım sistemini getiren yeni Seçim Kanunu
kabul edildi.

1949 - Laos bağımsızlığını ilan etti.

1954 - Elvis Presley'in ilk albümü "That's All Right Mama" çıktı.

1957 - Türkiye-Mısır arasında ticaret anlaşması imzalandı.

1958 - Nükleer silah taşıyan ABD uçakları İncirlik üssüne indi.

1960 - Milli Birlik Komitesi eski iktidar üyelerinin Yassıada'da yargılanmalarına
karar verdi.

1964 - Richard Brautigan, "Karpuz Şekeri" adlı romanını tamamladı.

1968 - Savcılık, 6. Filo olayları sonrası öğrenci yurduna girmesi ve öğrencilerin
cop ve sopalarla yaralanması üzerine polisler hakkında soruşturma başlattı.

1974 - İspanya'da General Francisco Franco sağlık gerekçesiyle yönetimi Kral
Juan Carlos'a devretti.

1974 - Türk Deniz Kuvvetlerine ait bir filo, çıkarma gemileriyle
Akdeniz'e açıldı.

1979 - Sandinistalar, Nikaragua'da Managua'ya girdiler.

1980 - 22. Olimpiyat Oyunları Moskova'da başladı.

1980 - 12 Mart dönemi başbakanı Nihat Erim İstanbul'da öldürüldü.

1982 - Refah Partisi kuruldu. Ali Türkmen genel başkanlığa getirildi.

Aynı gün Dünya Şairler Kongre'si açıldı.

1987 - Uluslararası San Francisco Maratonu'nu Mehmet Terzi kazandı.
Terzi'nin derecesi 2 saat 14 dakika 7 saniye.

1990 - "Karun Hazinesi"nin Türkiye'ye iadesi için açılan dava sonuçlandı. New
York Federal Mahkemesi Türkiye lehine karar verdi. Metropolitan Museum of
Art yetkililerinin 363 parçalık hazineyi Türkiye'ye iade etmek istemesi üzerine
anlaşmaya varıldı ve hazine Ekim 1993'te Ankara'ya getirildi.

1993 - Van'ın Bahçesaray ilçesi Sündüz Yaylası'na saldıran
teröristler, 15 çocuk ile 9 kadını katletti.

1993 - İSKİ Genel Müdürü Ergun Göknel yolsuzluk iddiasıyla görevden alındı.

1996 - Kültür Bakanı İsmail Kahraman "Toplumun geniş kesimleri Kırkpınar
güreşlerini seviyor. Opera ve Bale için aynı şeyi söylemek mümkün değil" dedi.

1997 - Türkmenistan'da düzenlenen Dünya Biyoloji Olimpiyatları'nda Aydın
Albayrak birinci oldu.

1998 - 1980'lerin ünlü bankerlerinden Yalçın Doğan, Ankara'da
uğradığı silahlı saldırıda öldü.

2000 - Liseli iki kız öğrenciye gözaltında cop ile tecavüz ettiği iddiasıyla
yargılanan polis memuru Gürkan İlhan'a Hatay Emniyeti tarafından "üstün
başarı"lı çalışmaları nedeniyle teşekkür belgesi verildi.

2002 - Eski Anayasa Mahkemesi Başkanı Yekta Güngör Özden,
Cumhuriyetçi Demokrasi Partisini (CDP) kurdu.


Doğanlar:
* Fransız empresyonist ressam Edgar Degas 1834'de,
* 1968 başkaldırısını gerçekleştiren ABD ve Batı Avrupa gençliğini 20. yüzyıl
Batı toplumlarının Marksist eleştiri ve Freudcu psikanaliz yordamıyla eleştirerek
etkileyen Alman kökenki ABD'li filozof Herbert Marcuse 1898'de,
* Çin Devrimi gerçekleşmeden önce Çin Komünistleri üzerine en önemli
haberleri gerçekleştiren Amerikalı gazeteci Edgar (Parks) Snow 1905'de,
* Müzisyen Bryan May (Queen) 1947'de doğdu.

Ölenler:
* İtalyan ressam Fausto Zonaro 75 yaşında San Remo'da 1929'da,
* Besteci Suphi Ziya Özbekkan 1966'da,
* Yazar, gazeteci ve çevirmen Vahdet Gültekin 1989’da hayata veda etti.

20 Temmuz

1891 - Bulgaristan Sosyal Demokrat İşçi Partisi kuruldu.

1923 - Meksika'da devrimci Panço Villa öldürüldü.

1931 - Mustafa Kemal Paşa "Köylü hepimizin velinimetidir" dedi.

1936 - Boğazların Türkiye egemenliğine geçişini sağlayan Montreux Sözleşmesi imzalandı.

1944 - Hitler'e başarısız bir suikast girişimi yapıldı.

1951 - Ürdün Kralı Abdullah Kudüs'te öldürüldü.

1951 - İstanbul'da şiddetli yağış 7 kişinin ölümüne, 1000 evin sular altında
kalmasına, 2,5 milyon lira maddi zarara yol açtı.

1955 - Polis Cumhuriyet Halk Partisi İsparta İl Kongresini dağıttı. Genel
Sekreter Kasım Gülek kürsüden indirildi.

1961 - Korgeneral Cemal Madanoğlu , "Senatör olmak için ihtilal yapmadık"
dedi. Milli Birlik Komitesi, Madanoğlu'nun istifasını kabul etti.

1962 - Cumhurbaşkanı Cemal Gürsel, "Ordu, kendi sahasına çekilme gayesi
içinde" dedi.

1963 – Ajda Pekkan, Ses dergisine kapak yıldızı oldu.

1971 - Anayasa Mahkemesi Türkiye İşçi Partisi'ni kapattı.

1972 - 500 bininci işçi Necati Güven törenle Almanya'ya gönderildi.

1974 - Türk Silahlı Kuvvetleri Kıbrıs'a hava indirme ve çıkarma harekatına
başladı. Başbakan Bülent Ecevit, "Biz aslında savaş için değil, barış için ve
yalnız Türklere değil, Rumlara da barış götürmek için adaya gidiyoruz" dedi.

1976 - İstanbul'da 22 yayınevi sahibi ve kitap satıcısı gözaltına alındı, 2100
kitaba el konuldu.

1977 - Adalet Partisi, Milli Selamet Partisi ve MHP ikinci Milliyetçi Cephe (MC)
hükümeti konusunda anlaştı.

1978 - Türkiye İşçi Sendikaları Konfederasyonu (Türk-İş) ile Bülent Ecevit
hükümeti arasında "toplumsal anlaşma" imzalandı. Devrimci İşçi Sendikaları
Konfederasyonu DİSK bu anlaşmaya katılmadı, bu tür biçimsel anlaşmaların
kağıt üzerinde kalmaya mahkum olduğunu açıkladı.

1979 - Nikaragua'da Sandinistalar Somoza rejimine son verdiler.

1982 – Van 100. Yıl Üniversitesi kuruldu.

1983 – II. Dünya Ermenileri Kongresi Lozan'da başladı.

1988 – Başbakan Turgut Özal hacca gitti.

1994 - İşçiler ve kamu çalışanları maaş zammını protesto amacıyla bir günlük iş
bırakma eylemi yaptı.

1997 - Antalya'da 16 saat süren orman yangınında 222 bin ağaç yandı.



Doğanlar:
* 1803-39 arasındaki hükümdarlığı döneminde giriştiği reformlarla çığır açan
Osmanlı Sultanı II. Mahmud 1785'de,
* Sanayici Vehbi Koç 1901’de,
* Everest tepesine tırmanmayı başaran ilk dağcı ve kaşif İngiliz Sir Edmund
Hillary 1919'de,
* ABD'li sinema oyuncusu Natalie Wood 1938'de,
* Gitarist Carlos Santana 1947’de doğdu.

Ölenler:
* Telsiz telgrafın mucidi İtalyan fizikçi Guglielmo 1937’de,
* Tiyatro sanatçısı ve yazar Burhanettin Tepsi 1947’de,
* Oyun yazarı Musahipzade Celal 1959’da,
* Ressam Fikret Mualla 1967’de,
* Karateci Bruce Lee 1973’te,
* Tarihçi Stefanos Yerasimos ve flamenko sanatçısı Antonio Nunez Montoya
2006'da hayata veda ettiler.