Tarihte Bugün

21 Temmuz

1904 – Trans-Sibirya demiryolu tamamlandı.

1936 - Montreux Sözleşmesi'nin imzalanması üzerine, Türk askeri Çanakkale ve
İstanbul boğazlarındaki gayri askeri sahalara yerleşti.

1943 – Tifo salgını; 400 yeni vakanın görüldüğü açıklandı.

1946 - Genel seçimler: Seçim açık oy, gizli sayımla ve çoğunluk sistemi
esasına göre yapıldı. Sonuçta, 465 milletvekilliğinden 395'ini Cumhuriyet Halk
Partisi aldı. Demokrat Parti meclise 66 milletvekili sokabildi.

1953 - Profesörlerin siyasete katılmasını önlemek için Üniversite Kanunu'nda
değişiklik yapıldı.

1955 - Barselona'da düzenlenen Akdeniz Oyunları'nda 1500 metrede Ekrem
Koçak rekor kırarak birinci oldu.

1959 - Mersin'de 650 işçi grev yaptı, savcılık olaya el koydu.

1959 - Kars'ta bir yanardağ faaliyete geçti. Sütlübiyan dağında iki krater
oluştu. Yanardağın tehdit ettiği Pernavut nahiyesi boşaltıldı.

1960 - Seylan'da başbakanlığa getirilen Sirimavo Bandaranaike dünyanın ilk
kadın başbakanı oldu.

1965 - İstanbul'da 500 şoför sessiz yürüyüş yaptı.

1967 - Türkiye İşçi Partisi İstanbul Milletvekili Çetin Altan'ın dokunulmazlığı
kaldırıldı.

1966 – Trabzonspor Kulübü kuruldu.

1969 - Apollo 11 uzay aracı Ay'a indi. Amerikalı Neil Amstrong Ay'a ayak basan
ilk insan oldu.

1977 - Adalet Partisi, Milli Selamet Partisi ve Milliyetçi Hareket Partisi'nden
oluşan Milliyetçi Cephe hükümeti açıklandı. Türk-İş Genel Başkanı Halil
Tunç "Hükümet güvenoyu alırsa genel grevin gününü saptayacağız" dedi.

1978 - İsparta'da öldürülen solcu bir öğretmenin cenaze töreninde sağcılar
olay çıkardı. CHP il merkezi, Tüm Öğretmenler Birleşme ve Dayanışma Derneği
(TÖB-DER) merkezi tahrip edildi.

1979 - Aydın'ın Karacasu İlçesi Geyre köyünde Aphrodisias kazılarında ele
geçen buluntuların sergilendiği bir müze açıldı.

1981 - Gırgır mizah dergisinin yayımı son sayısındaki kapak karikatürü
nedeniyle Sıkıyönetim Komutanlığı'nca 4 hafta süreyle durduruldu.

1987 - Cezaevleri koşullarının düzeltilmesi, tek tip elbisenin kaldırılması,
işkence ve onur kırıcı işlemlerin son bulması için Malatya ve Sağmalcılar
cezaevlerinde 675 tutuklu ve hükümlü açlık grevine başladılar.

1988 - Milli Eğitim Şurası'nda ilkokullara birinci sınıftan itibaren uygulamalı din
dersi konması, üniversite öğretim üyelerinin ve öğrencilerin kılık ve kıyafetlerine
karışılmaması kabul edildi. Milli Eğitim Gençlik ve Spor Bakanı Hasan Celal Güzel
kararı sonraki gün geri çevirdi.

1996 - Adalet Bakanı Mehmet Ağar'ın çıkardığı, hükümlü haklarına kısıtlamalar
getiren Mayıs Genelgesi nedeniyle 20 Mayıs günü hükümlüler açlık grevine
başlamışlardı. Ölüm orucunun 63. gününde Aygün Uğur öldü.

2000 - Fransa'da Yargıtay, zinayı "bireysel özgürlük" olarak tanımladı.



Doğanlar:
* Amerikalı yazar Ernest Hemingway 1899'da,
* Ressam İbrahim Çallı 1919’da doğdu.


Ölenler:
* İskoç şair Robert Burns 1796’da,
* Yazar Ahmet Rasim 1932’de,
* Tiyatro sanatçısı ve yazar Yavuzer Çetinkaya 1992’de,
* Ernest Mandel 1995’te,
* Emekli redaktör TRT spikeri Ersin İmer 2003'te,
* Yönetmen Hulki Saner 2006'da hayata veda etti.

22 Temmuz

Güneşin Arslan "Esed" burcuna girmesi.

Karaerik fırtınası.

1908 - Yeni Asır gazetesi yayın hayatına başladı.

1913 - Sırbistan II. Balkan Savaşı’ndan topraklarını genişleterek çıktı. Bükreş
Anlaşması ile Osmanlı I. Balkan savaşında yitirdiği Edirne ve Kırklareli'ni geri aldı.

1917 - Rus çarının tahttan indirilmesiyle kurulan geçici hükümette Alexander
Kerenski başbakan oldu.

1924 - Paris Olimpiyatları başladı.

1948 - 16 yaşından küçük çocukların ağır ve tehlikeli işlerde çalıştırılması
yasaklandı.

1949 - Türkiye'nin ilk ampul fabrikasının temeli İstanbul atıldı.

1953 - 10 gemili ABD filosu İstanbul'a geldi.

1955 - İsmail Hami Danışmend "1703-1924 Açıklamalı
Osmanlı Tarihi Kronolojisi" adlı eserinde Atatürk'e hiç yer vermemişti. Milli Türk
Talebe Birliği protesto amacıyla kitabın kapağını yaktı.

1956 - Akis dergisinin son sayısı toplatıldı.

1961 - Kuzey Irak'tan 1500 Türkmen Türkiye'ye sığındı.

1965 - Cumhuriyetçi Köylü Millet Partisi Genel İdare Kurulu Alpaslan Türkeş'i
sorguya çekti. Türkeş'in partiyi kendi amaçlarına alet ettiği gerekçesiyle ihracı
isteniyordu.

1965 - TBMM, Milli İstihbarat Teşkilatı Kuruluş Kanunu'nu kabul etti.

1967 - Adapazarı'nda 7,5 büyüklüğünde deprem oldu.
Deprem tüm Marmara, Ege ve İç Anadolu'da da hissedildi. 89 kişi öldü, 400'ü
aşkın kişi yaralandı, 795 ev tamamen, 2220 ev kısmen yıkıldı.

1971 - Edebiyatçı Azra Erhat ve Vedat Günyol tutuklandı.

1974 - Türkiye Birleşmiş Milletler'in Kıbrıs için yaptığı ateşkes çağrısını kabul etti.

1974 - ABD ve İngiltere dışişleri bakanlıkları yetkilileri
aracılığıyla Türkiye ile Yunanistan arasında ateşkes
anlaşmasına varıldı. Yunan cuntasının Kıbrıs'ta işbaşına
getirdiği Nikos Sampson, cumhurbaşkanlığından istifa etti.

1980 - DİSK eski başkanı, Maden-İş Genel Başkanı Kemal Türkler öldürüldü.

1981 - Mehmet Ali Ağca Roma'da ömür boyu hapse mahkum edildi.

1991 - Anayasa Mahkemesi, sol görüşlü mahkumları da şartlı tahliye kapsamına
aldı, Türkiye Birleşik Komünist Partisi'ni kapattı.

1996 - Yazar Adalet Ağaoğlu, kaldırıma çıkan bir otomobilin
çarpması sonucu ağır yaralandı.

2000 - Belçika'da mahkumların her ay eşleri ya da sevgilileriyle en az 2 saat
süreyle cinsel ilişkiye girmelerine izin verildi.

2002 - DSP'den istifa edenler, Yeni Türkiye Partisi'ni (YTP)
kurdular. İsmail Cem'in genel başkanlığındaki YTP, 63
milletvekiliyle TBMM'de temsil edilmeye başlandı.

2003 - Irak'ın devrik lideri Saddam Hüseyin'in oğulları Uday
ve Kusay, Musul'daki çatışmada ölü ele geçirildi.

2004 - İstanbul'dan Ankara'ya giden 1106 sefer sayılı Yakup Kadri
Karaosmanoğlu adlı hızlandırılmış trenin 4 vagonu Sakarya'nın
Pamukova ilçesi yakınlarında raydan çıktı. Vagonların metrelerce
savrularak, üst üste yığıldığı kazada 37 kişi öldü.


Doğanlar:
* Avusturyalı “genetik bilimci” Johann Mendel 1822'de,
* Eagles'ın solisti Don Henley 1947'de,
* Gitarist Al di Meola 1954'te doğdu.



Ölenler:
* DİSK Genel Başkanı Kemal Türkler 1980'de (öldürüldü)
* Sander Kitabevi ve Sander Yayınları'nın kurucusu Necdet Sander 1983’te,
* Eski sağlık bakanı, İstanbul valisi ve belediye başkanı Ord. Prof. Fahrettin
Kerim Gökay 1987’de,
* Gazeteci yazar Örsan Öymen 1987’de,
* Sinemacı Yavuzer Çetinkaya 1992'de,
* Bugün operet, tiyatro ve sinema sanatçısı Toto Karaca 1992’de,
* Caz şarkıcısı Marion Montgomery 2002'de,
* Devrik Irak devlet başkanı Saddam Hüseyin'in oğulları Uday ve Kusay
Hüseyin, 2003'te Musul'da düzenlenen operasyonda öldürülerek hayata veda etti.

23 Temmuz

Basın Şehitlerini Anma Günü.

1846 - Henry David Thoreau, Meksika'yla savaşı protesto etmek için 1 dolarlık
seçmen vergisini ödemedi ve hapse atıldı. Kendisini ziyaret edip "Henry, neden
burdasın?" diyen arkadaşı Ralph Waldo Emerson'a verdiği "Waldo, sen neden
burda değilsin!" yanıtı ünlüdür. Thoreau'nun bu kısa hapis deneyimi "Sivil
İtaatsizlik" denemesinin temel kaynağı olacaktı.

1888 - Enternasyonal, ilk kez Fransa'nın Lilles şehrinde işçiler tarafından
söylendi.

1908 - 2. Meşrutiyet'in ilanı.

1909 - Gazeteci Hasan Fehmi, İttihat ve Terakki aleyhindeki yazıları Serbesti
Gazetesi’nde yayımlandıktan sonra vuruldu.

1919 - Erzurum Kongresi başladı. Mustafa Kemal Erzurum Kongresi’ne başkan
seçildi.

1939 - Hatay’da yönetim Türk hükümetine devredildi.

1948 - İstanbul Cezaevi’nde çıkan isyan mahkumların üzerine ateş açılarak
bastırıldı: 1 ölü, 20 yaralı.

1952 - Mısır’da General Muhammed Necip askeri darbe yaptı.

1953 - Vicdan ve Toplanma Hürriyetinin Korunması Kanunu çıktı. Bu kanunla,
dinin siyasal amaçlar için kullanılmasının önlenmesi amaçlanıyordu.

1960 - Türk Edebiyatçılar Birliği olağanüstü toplantı yaptı. Toplantıda Peyami
Safa, Samet Ağaoğlu ve Faruk Nafız Çamlıbel, 27 Mayıs’tan önce baskı rejimi
taraftarı oldukları gerekçesiyle birlikten çıkarıldılar.

1968 - Konya’da İslamcı bir grup Öğretmenler Lokali’ni, Yeni Konya gazetesini,
Türkiye İşçi Parti merkezini tahrip etti; 16 kişi tutuklandı.

1970 - Bursa Cezaevi’nde ayaklanma: Savcı dört saat rehin tutuldu.

1971 - Yılmaz Güney’in Umut filmi Fransa’daki Grenoble Festivali’nde Büyük Jüri
Ödülü’nü aldı. Filmi, izin almadan yurtdışına gönderdiği için Güney hakkında
dava açılmıştı.

1971 - Manisa ve Buca cezaevlerindeki üç idam mahkumu için cellat
bulunamadı.

1980 - Maden-İş Genel Başkanı Kemal Türkler’in öldürülmesini protesto eden
DİSK üyesi işçiler tüm yurtta üretimi durdurdu.

1981 - Devlet Başkanı Kenan Evren ilkokul, ortaokul ve liselere zorunlu din
dersi konulacağını açıkladı.

1984 - 23. Olimpiyat Oyunları Los Angeles’ta başladı.

1990 - Polis İstanbul Küçükarmutlu'da operasyon yaptı: 4 yaralı.

1995 - Anayasa değişikliklerinin bir bölümü Meclis'te kabul edildi. 12 Eylül
yöneticilerini koruyan maddelere ilişkin değişiklik önergeleri reddedildi.

1996 - İstanbul Bayrampaşa Cezaevi’nde Altan Berdan Kerimgiller ölüm
orucunun 65. gününde öldü. 262 hükümlünün ölüm orucunu sürdürdüğü, toplu
ölümlerin başlayabileceği belirtildi.

2002 - Bir İsrail savaş uçağı, arananlar listesindeki bir Hamas liderinin evinin
bulunduğu apartmana füze attı. Hamas militanıyla birlikte 9`u çocuk 13 kişi
öldü.

Doğanlar:
* "Milli Şair" Behçet Kemal Çağlar 1908'de,
* Şairi Arif Damar 1925'de,
* Tiyatro oyuncusu Gülriz Sururi 1929'da doğdu.

Ölenler:
* İlk kadın tiyatro sanatçımız Afife Jale 1941'de;
* Sessiz filmin büyük ustası, Amerikalı yönetmeni D. W. Griffith 1948'de,
* II. Dünya Savaşı’ndan sonra ihanetle suçlanan Fransız devlet adamı Mareşal
Petain 1951'de,
* Şair, yazar ve eğitimci Ahmet Kutsi Tecer 1967'de,
* Fosforlu Cevriye'nin yazarı Suat Derviş 1972'de,
* Ressam Cevat Dereli 1989’da,
* Hafif müzik sanatçısı Ertan Anapa 1991’de,
* Sunucu Cenk Koray 2000’de,
* Amerikalı yazar Chaim Potok ve aktör Leo Mckern 2002'de hayata veda etti.

24 Temmuz

1912 - Türk Muharipler Derneği'nin kuruluşu

1923 - Lozan Antlaşması imzalandı.

1936 - İspanya hükümeti iç savaş nedeniyle dünyadan yardım istedi.

1936 - Muhlis Sabahattin’in Ayşe opereti İstanbul’da sahnelendi.

1940 - Milli Savunma Bakanlığı bütçesine 64 milyon lira ek ödenek kondu.

1950 - Gazeteciler Cemiyeti sansürün kaldırıldığı Basın Bayramı ilan etti.

1952 - Merzifon ve Akşehir’de sel: 77 ev yıkıldı, 500 büyükbaş hayvan öldü,
tarım alanları sular altında kaldı.

1955 - Ekrem Koçak 800 metrede Akdeniz Oyunları rekoru kırarak birinci oldu.

1958 - Türkiye’nin Kıbrıs’a asker gönderme önerisini İngiltere reddetti.

1959 - Irak’ta 1000 kadar Kelküt Türkmeni’nin katledildiği açıklandı.

1960 - Gazete sahipleri ve yazı işleri müdürleri basının kendi kendini
denetlemesini sağlayacak Basın Ahlak Yasası'nı imzaladı.

1961 - Devlet Başkanı ve Başbakan Cemal Gürsel Adalet Partisi Genel Başkanı
Ragıp Gümüşpala’ya uyarı gönderdi: “Sizin hüsnüniyetinizin ardında memlekette
ne vahim ne tehlikeli bir oyun oynandığını fark etmediğinizi kabul edemiyorum.”

1963 - Sendikalar Kanunu ile Toplu İş Sözleşmesi Grev ve Lokavt Kanunu çıktı.

1967 - Dokunulmazlığı kaldırılan Türkiye İşçi Partisi İstanbul Milletvekili Çetin
Altan iptali istemiyle Anayasa Mahkemesi’ne başvurdu.

1967 - 11 Mayıs’ta greve giden ve haklarını almak için Ankara’ya yürüyüşe
geçen Manisalı 90 temizlik işçisi 930 kilometre kat ederek Ankara’ya vardı.

1968 - Polisin İstanbul Teknik Üniversitesi Yurdu’nu bastığı sırada dövdüğü
gençlerden Hukuk Fakültesi öğrencisi Vedat Demircioğlu sekiz gün komada
kaldıktan sonra öldü.

1974 - Yunanistan’da yedi yıldır süren cunta yönetimi sona erdi; sürgündeki
Konstantin Karamanlis hükümeti kurmak üzere geri döndü.

1978 - Salihli Cezaevi’nde mahkumlar ayaklandı; müdür öldürüldü, savcı rehin
alındı. Aynı gün Yargıtay, “yasaların faşistçe hazırlandığını ve bunların
kaldırılması için mücadele vermek gerektiğini” söylemenin suç olmadığına karar
verdi.

1985 - Yeşilköy Havaalanı'na, Atatürk Havalimanı adı verildi.

1986 - İstanbul Kartal’da tren kazası: 9 ölü, 18 yaralı.

1991 - Cumhurbaşkanı Turgut Özal kamu işçilerine yapılan yüzde 142 zammı
yüksek buldu; Başbakan Mesut Yılmaz’ı eleştirdi.

1992 - İstanbul Emniyet Müdürlüğü’nün Cağaloğlu’ndaki binasına roketli saldırı
düzenlendi. Saldırıyı Devrimci- Sol örgütü üstlendi.

1996 - Ölüm orucunun 66. gününde Bayrampaşa Cezaevi’nde İlginç Özkeskin
öldü. Adalet Bakanı Şevket Kazan “Eylemi sona erdirmezlerse mevcut haklarını
da alırım” dedi.

2000 - Çetin Emeç’i öldürmekten yargılanan İslami Hareket Örgütü yöneticisi
İrfan Çağrıcı ve 4 arkadaşı idama mahkum edildi.

2000 - İsrail Başbakanı Ehud Barak eğer İsrail- Filistin barışı sağlanacaksa
Gazze Şeridi’ndeki tüm Yahudi mahallelerini boşaltmaya hazır olduklarını söyledi.

Doğanlar:
* Güney Amerika'nın İspanya'dan bağımsızlığını sağlayan Simon Bolivar 1793'de,
* Fransız yazar Alexander Dumas Pere 1802'de,
* Besteci Ernst Block 1880'de,
* Ressam Yüksel Arslan 1933'te,
* Tahir Nejat Özyılmazel (Neco) 1945'te,
*Gazeteci Fehmi Koru 1950'de doğdu.

Ölenler:
* Hattat Kamil Akdik 1941’de,
* İngiliz aktör Peter Sellers 1980’de,
* Tiyatro ve sinema oyuncusu, film yönetmeni Agah Hün 1990’da,
* Aktör Maurice Denham 2002'de,
* Türkiye Milli Olimpiyat Komitesi Başkanı Sinan Erdem 2003'te hayata veda etti.

25 Temmuz


1814 - Robert Stevenson’ın yaptığı lokomotif çalıştı.

1931 - Cumhuriyet döneminin ilk basın yasası olan Matbuat Kanunu kabul
edildi. Yeni kanun "hilafet", "saltanat", "anarşizm", "komünizm" yanlısı yayınlara
ilk kez açık yasak getiriyor, hükümete de “ülke çıkarlarına ters düşme”
durumunda yayınları “geçici kapatma” yetkisi tanıyordu. Basın üzerinde
denetimi arttıran bu yasaya karşı çıkan tek milletvekili, gazeteci Hakkı Tarık
Bey (Us) oldu.

1933 - Lev Troçki sığınmacı olarak Fransa’ya gitti.

1934 - Avusturya başbakanı Engelbert Dollfuss ülkesindeki Naziler tarafından
Viyana’da öldürüldü.

1936 - Adolf Hitler İtalya’nın Habeşistan’ı ilhakını tanıdı.

1941 - Bozkurt dergisi yeniden kapatıldı. Aşırı Türkçü bulunan dergide ırk
unsuru Türkleri birleştiren en önemli etken olarak görülüyordu.

1943 - Benito Mussolini'nin iktidardan düşürülmesiyle faşizm İtalya'da yasadışı
ilan edildi.

1950 - Bakanlar Kurulu Kore’ye 4500 kişilik bir askeri birlik göndermeye karar
verdi.

1951 - Atatürk Kanunu Meclis’te kabul edildi. Amaç, Atatürk devrimlerini
korumak, Atatürk heykel ve anıtlarına saldırıların önüne geçmek.

1957 – Bursa’da askeri uçak düştü: 15 ölü, 19 yaralı.

1958 - Sovyetler Birliği Türkiye’ye bir nota verdi: “Türkiye’nin Irak’a girmesi
kötü sonuçlar doğurur.”

1959 - Türkiye Kelküt Türkmenleri için Irak’tan teminat istedi.

1962 - Maliye Bakanı Ferit Melen, “Türkiye’siz bir Avrupa siyasi ve iktisadi
birliği kuvvetli bir birlik olamaz” dedi.

1967 - Anayasa Mahkemesi sosyalizmin Anayasa’ya aykırı olmadığına karar
verdi.

1968 - İstanbul’da polis öğrencilere müdahale etti; 30 öğrenci ve 20 polis
yaralı.

1973 - Türkiye Barolar Birliği Genel Başkanı Profesör Faruk Erem Üniversite
özerkliğinin gasp edildiği gerekçesiyle öğretim üyeliğinden istifa etti.

1975 - Türkiye İncirlik dışındaki bütün Amerikan üslerine el koydu.

1979 - Adalet partisi Genel Başkanı Süleyman Demirel “Evhama gerek yok.
Milliyetçi Hareket Parti’sini kullanacak kadar kötü adam değilim” dedi.

1984 - Gencay Gürün, İstanbul Şehir Tiyatroları genel sanat yönetmenliğine
atandı.

1990 - Halkın Emek Partisi (HEP) milletvekillerinin İstanbul’dan
Diyarbakır’a “Onurlu ve özgür yaşam” yürüyüşü Diyarbakır’da 10 bin kişinin
katıldığı mitingle tamamlandı.

1992 - Kürdistan Demokrat Partisi lideri Mesut Barzani ve Kürdistan
Yurtseverler Birliği lideri Celal Talabani’ye diplomatik Türk pasaportu verildiği
açıklandı.

1992 - Türkiye’de Atatürk Barajı’nın iki ünitesi açıldı.

1994 - Ürdün Kralı Hüseyin ile İsrail Başbakanı İzak Rabin savaş durumunu
sona erdiren deklarasyonu imzaladılar.

1994 - Gelibolu Yarımadası’nda 2000 hektarlık orman alanı kül oldu.

1995 - İstanbul Kumkapı’daki bir lokantada yemek yiyen dört kadın yan
masadaki erkeklerin tacizine uğradı. Kadınların kendilerini savunma girişimi
tartışmaya yol açtı. Zeynep Uludağ yan masadaki üç erkekten İsmail
Kızılkaya’yı bıçaklayarak öldürdü.

1995 - Gümüşhane Barosu Başkanı Ali Günday türbanlı iki kadın avukatı
barodan attırdığı gerekçesiyle öldürüldü.

1996 - Cezaevlerinde süren ölüm orucunun 67. gününde Hüseyin Demircioğlu,
Ali Ayata ve Müjdat Yanat öldü. 5 bin kişi İstanbul Sultanahmet’te Adalet
Bakanlığı’nı protesto ettiler.

2000 - Concorde uçağı Paris’ten kalkıştan kısa bir süre sonra düştü; 100 yolcu
ve 9 mürettebattan kurtulan olmadı.

Doğanlar:
* 1981 Nobel Edebiyat Ödülünün de sahibi Bulgar yazar Elias B. Canetti
1905'de,
* Avusturya-Macaristan veliahtı Arşidük Francis Ferdinand'I öldüren Sırp
milliyetçisi Gavrilo Princip 1894'de,
* Dünyanın ilk tüp bebeği Louise Brown İngiltere’de 1978'de doğdu.

Ölenler:
* Alman hiciv yazarı Stirner (asıl adı Gaspar Schmidt) 1856'da şarbondan,
* Oyun yazarı İsmet Küntay 1974'te,
* Gazeteci ve karikatürist Hüseyin Hulki Onaran 1987'de,
* Oscar ödüllü İngiliz yönetmen John Schlesinger 2003'te hayata veda etti.

26 Temmuz

1927 - Mustafa Kemal Paşa, Lozan Antlaşması’nın 4. yıl dönümünde, “Türk
milleti için siyasi bir zafer teşkil eden bu antlaşmanın Osmanlı tarihinde emsali
yoktur" dedi.

1930 - Başyazarlığını Selim Ragıp Bey’in (Emeç) yaptığı Son Posta gazetesi
İstanbul’da yayımlanmaya başladı.

1933 - Adolf Hitler görme, duyma gibi sorunları olan engelli Almanların
kısırlaştırılacağını açıkladı.

1945 - İngiltere’de Sir Winston Churchill seçimleri kaybetti; İngiltere tarihinde
ilk kez İşçi Partisi iktidara geldi: Clement Attlee başbakan oldu.

1951 - Şair Nazım Hikmet vatandaşlıktan çıkarıldı.

1953 - Moncada baskınıyla Küba Devrimi başladı. Devrimcilerin lideri Fidel
Castro tutuklandı.

1956 - Mısır Cumhurbaşkanı Cemal Abdül Nasır Süveyş Kanalı’nı millileştirdi.

1963 - Yugoslavya, Üsküp’te deprem: 1000 ölü, 100 bin insan sokakta.

1967 - Tunceli’nin Pülümür'de Richter ölçeğine göre 6 büyüklüğünde deprem:
95 ölü, 127 yaralı.

1974 - Kıbrıs için ateşkes görüşmelerine Dışişleri Bakanı Turan Güneş katıldı.
Güneş, “Ateşkes belli haklarımızı kullanmamamız manasına gelmez” dedi.

1974 - Ege Üniversitesi'nden Yar. Doç. Nebahat Koru türbanla derse girdiği
için ceza aldı. Türban tartışması yeniden başladı.

1978 - İlk tüp bebek doğdu.

1991 - Asgari ücret brüt 801 bin, net 503 bin TL oldu.

1995 - Manisa valiliği kırmızı ışıkta geçen yayaların akli dengelerinin kontrol
edilmesine karar verdi.

1996 - Ölüm orucunun 68. gününde Tahsin Yılmaz ve Ayşe İdil Erkmen öldüler.
Adalet Bakanı Şevket Kazan ölümler için “örgüt infazı” dedi.

2000 - RTÜK İstanbul'da yayın yapan Özgür Radyo’ya 365 gün kapatma cezası
verdi.

2000 - İtalya’da 32 kent ve kasaba belediyesi çağdaş kentin öldürücü
temposuna karşı bir araya gelerek yavaş kent projesini başlattı.

Doğanlar:
* İrlandalı gazeteci, eleştirmen, oyun yazarı George Bernard Shaw 1856'da,
* Yazar Aldous Huxley 1894'te,
* Film yönetmeni Stanley Kubrick 1928'de,
* Rolling Stones’ın vokalisti Mick Jagger 1943'te doğdu.

Ölenler:
* Arjantin Başkanı Juan Peron’un eşi Eva Peron 1952’de,
* Besteci ve orkestra şefi Ferit Alnar (İki Dans)1978’de,
* Oyun yazarı Sadık Şendil (Yedi Kocalı Hürmüz) 1986’da hayata veda etti.

27 Temmuz

1926 -İzmir suikastı sanıklarından Kara Kemal yakalanmak üzereyken intihar etti.

1941 - Japonya Çinhindi'ni işgal etti.

1953 - Kore Savaşı Panmunjan'da imzalanan ateşkes anlaşmasıyla sona erdi.
Savaş sırasında 2 milyondan fazla insanın öldüğü tahmin ediliyor.

1954 - Mısır Cumhurbaşkanı Cemal Abdül Nasır ile İngiltere anlaştı; 65 bin
İngiliz askeri Süveyş Kanalı'nı terk edecek.

1971 - Türkiye - Ortak Pazar Geçici Ticaret Anlaşması imzalandı.

1976 - CHP Genel Başkanı Bülent Ecevit'i New York'ta öldürmek isteyen Kıbrıslı
Rum Stavros Skopetrides silahını ateşleyemeden yakalandı.

1979 - Zonguldak ve Mersin'de yağ bulamayan ev kadınları gösteri yaptı.

1980 - Balgat katliamı nedeniyle idama mahkum edilen sağ görüşlü Mustafa
Pehlivanoğlu ile İsa Armağan Ankara Mamak askeri cezaevinden firar ettiler.

1983 - Ermeni militanlar Türkiye'nin Lizbon Büyükelçiliği'ni bastı. Büyükelçilik
maslahatgüzarının eşi öldü. Aynı gün Paris'teki Ermeni Kültür Merkezi
bombalandı.

1993 - Genel Kurmay Başkanı Doğan Güreş'in görev süresinin 1 yıl uzatılmasına
karar verildi.

1995 - Sakarya / Pamukova'daki mühimmat bölüğünde yangın çıktı, cephanelik
havaya uçtu. 15 bin nüfuslu ilçe boşaltıldı.

1996 - Ölüm oruçlarının 69. gününde Yemliha Kaya, Osman Akgün, Hicabi
Küçük ve Hayati Can öldüler. Yaşar Kemal, Zülfü Livaneli ve Eşber
Yağmurdereli'nin arabuluculuğuyla eylem bitti. 20 Mayıs 1996'da başlayan
eylem 12 kişinin ölümüyle sona erdi.

2000 - Suriye'nin yeni Devlet Başkanı Beşar Esat ülkesindeki siyasi
mahkumların geri kalan cezalarını affettiğini açıkladı.

2002 - Ukrayna`da hava gösterisi sırasında bir savaş uçağınındüşmesi sonucu
izleyicilerden 77 kişi öldü.


Doğanlar:

* Fransız yazarı Alexander Dumas Fils 1824'te doğdu.


Ölenler:

* Romancı ve ozan Gertrude Stein 1946'da,
* Portekiz diktatörü Antonio Salazar 1970'de,
* Milli Piyango Bayii Nimet (Abla) Özden 1978'de,
* Devrik İran Şahı Muhammed Rıza Pehlevi 1980'de,
* Efsane komedyen Bob Hope 2003'te hayata veda etti.

28 Temmuz

Üzümler kararmaya başlar.

1794 - Fransız devrimci lider Maximilian Robespierre idam edildi.

1914 - I. Dünya Savaşı başladı.

1929 - 48 ülke savaş esirlerine ilişkin Cenevre Konvansiyonu'nu imzalandı.

1950 - Türk Barışseverler Cemiyeti'nin Türkiye'nin Kore'ye asker göndermesini
protesto amacıyla bildiri dağıtmasına izin verilmedi, bildiriler toplatıldı.

1962 - Adapazarı'nda 8 bin esnaf belediyeyi protesto etti.

1963 - Kar nedeniyle 10 aydır kapalı olan Beytüşşebap yolu açıldı.

1965 - Amerika, Vietnam'a 50 bin asker daha gönderdi.

1969 - Samsun Cezaevi'nde 800'e yakın mahkum ayaklandı. Jandarmanın ateş
açtı: 1 ölü, 9 yaralı.

1976 - Adana Ceyhan'da bir genci döverek öldüren iki polis tutuklandı.

1978 - Tarım alanlarının topraksız ve az topraklı köylülere kiralanacağı açıklandı.

1979 - Milliyetçi İşçi Sendikaları Konfederasyonu (MİSK) yöneticileri silahlı çete
kurma iddiasıyla tutuklandı.

1983 - Cumhuriyet Başsavcılığı Türkiye Huzur Partisi ve Fazilet Partisi'nin
kapatılması için Anayasa Mahkemesi'ne başvurdu.

1992 - Barcelona'da düzenlenen 25. Olimpiyat Oyunları'nda halterci Naim
Süleymanoğlu 60 kiloda altın madalya kazandı.

1996 - Emperyal gazinolarının sahibi Ömer Lütfü Topal öldürüldü.

1996 - Muğla, Aydın ve Antalya'da çıkan yangınlarda 1300 hektar yeşil alan
yandı.

1997 - Gözaltında öldürülen gazeteci Metin Göktepe davası sanığı polis teslim
oldu.

2000 - İçişleri Bakanlığı'nın hazırladığı yeni "fuhuş tüzüğü tasarısı"na göre seks
işçilerinin sigortalı çalıştırılması zorunlu hale getiriliyor.



Doğanlar:

* Maddeci insani öğretisiyle Karl Marx ve çağdaşı
filozoflar üzerinde bıraktığı derinetkiyle bilinen
Alman filozof ve ahlakçı Feuerbach, Ludwig (Andreas) 1804'de,
* Fransız sürrealist ressam Marcel Duchamp 1887'de,
* Bilginin zihnin deneyimiyle geliştiği inancına dayanan antideterminist
metafizik öğretinin savunucusu Avusturya kökenli İngiliz filozof Sir Karl
Popper 1902'de doğdular.



Ölenler:

* İtalyan besteci Antonio Vivaldi 1741'de,
* Alman besteci Johann Sebastian Bach 1750'de,
* Kemençe virtüözü Ruşen Ferit Kam 1981'de,
* Gazeteci, yazar Nimet Arzık 1989'da,
* Cumhuriyet döneminin ilk kadın yazarlarından
Mebrure Alevok 1992'de hayata veda etti.

29 Temmuz

Yaprak aşısı sonu.

Silivri Kavun Festivali

1832 - İbrahim Paşa komutasındaki Mısır ordusu, Osmanlı ordusunu
yenilgiye uğrattı.

1856 - Ünlü besteci Robert Schumann öldü.

1890 - Hollandalı ressam Vincent Van Gogh öldü.

1948 - 14. Olimpiyat Oyunları Londra'da başladı. Türkiye, 6
altın, 4 gümüş ve 2 bronz madalyayla olimpiyat beşincisi oldu.

1950 - Türk Barışseverler Cemiyeti Başkanı Behice Boran ve Genel Sekreteri
Adnan Cemgil tutuklandı. Türk Barışseverler Cemiyeti Kore'ye asker
gönderilmesini protesto etmişti.

1953 - Bina yapımını teşvik edecek ve kaçak yapılaşmayı önleyecek kanun
TBMM’de kabul edildi.

1953 - TCDD işletmesi kuruldu.

1958 - Amerikan Havacılık ve Uzay Dairesinin (NASA) kuruluşu
ABD Kongresinde onaylandı.

1959 - Vatan gazetesi sahibi ve başyazarı Ahmet Emin Yalman, Pulliam
davasından 1 yıl 3 ay hapis cezası aldı.

1960 - Havadis gazetesi sıkıyönetimce tahrikçi ve ayrılıkçı yayın yaptığı
iddiasıyla 10 gün süreyle kapatıldı.

1965 - Türkiye, Dünya Daktilo Şampiyonası'nda şampiyon oldu.

1975 - Ankara'nın CHP’li Belediye Başkanı Vedat Dalokay işçi maaşlarını
ödeyemediğini ve hükümetin de yardım etmediğini açıkladı. Dalokay, hükümeti
protesto için üç günlük açlık grevine başladı.

1981 – Britanya’da Galler Prensi Charles, Lady Diana ile evlendi.

1986 - Türkiye Komünist Partisi davası sonuçlandı; 74 sanık 4 aydan 15 yıla
kadar hapis cezaları aldı, 40 sanık beraat etti.

1988 - Almanya'da bulunan Melike Demirağ ve Şanar
Yurdatapan'ın "İstanbul'da Olmak" ve "Anadolu" kasetlerinin Türkiye'de
yayınlanması Bakanlar Kurulu'nca yasaklanmıştı. Danıştay'a açılan karşı dava
reddedildi.

1989 - İran devlet başkanlığı seçimlerini Haşimi Rafsancani kazandı.

1992 - Eski Deniz Kuvvetleri Komutanı emekli Oramiral Kemal Kayacan, biri
kadın üç terörist tarafından, Göztepe'deki evinde uğradığı silahlı saldırıda
öldürüldü. Saldırıyı Devrimci-Sol örgütü üstlendi.

1999 – ABD’de ilk kez bir başkan görev başındayken ceza aldı. Başkan Bill
Clinton yalan ifadeden 90 bin dolar ödemeye mahkum edildi.



Doğanlar

* İtalyan faşist diktatör Benito Mussolini 1883'de doğdu.


Ölenler
* Ressam Vincent van Gogh 1890'da,
* Galatasaray Spor Kulübünün kurucularından Ali Sami Yen 1951’de,
* Eski başbakanlardan Hasan Saka 1960’ta,
* Alman asıllı Amerikalı felsefeci Herbert Marcuse 1979’da,
* Yazar Feyyaz Tokar 1997'de hayata veda etti.

30 Temmuz

Kızıl erik fırtınası.

1811 - Meksika’da rahip Hidalgo kurşuna dizildi. Hidalgo bir yıl önce Meksika’da
bağımsızlık hareketini başlatmıştı.

1908 - İstanbul Cibali Tütün Fabrikası işçileri greve çıktı.

1929 - Cumhurbaşkanı Mustafa Kemal Paşa’ya suikast girişimi iddiasıyla
yargılanan Kadriye Hanım ve arkadaşları beraat ettiler.

1940 - Yozgat’ta deprem: 12 köy yıkıldı, 300 ölü, 360 yaralı.

1945 - Trakya’da Almanlar adına casusluk yaptıkları iddiasıyla yargılanan 15
kişi ölüm cezasına mahkum edildi.

1946 - Kazım Orbay genelkurmay başkanlığından istifa etti, yerine Salih
Omurtak atandı.

1947 - Demokrat Parti Kütahya Milletvekili Adnan Menderes’in TBMM’de yaptığı
konuşmayı yayımlayan Tasvir, Demokrasi, Demokrat İzmir, Yeni Asır
gazetelerinin sahipleri ve yazı işleri müdürleri tutuklandılar.

1953 - Demiryolları devlet işletmesi haline getirildi.

1956 - Ordu, Giresun ve Trabzon’da Cumhuriyet Halk Partililerin siyasi toplantı
yapmalarına izin verilmedi.

1966 - ABD uçakları Kuzey ve Güney Vietnam arasındaki askerden arındırılmış
bölgeyi bombaladı.

1966 - İngiltere Almanya’yı 4-2 yenerek Dünya Futbol Şampiyonu oldu.

1973 - Üniversiteye giriş sınavı sorular satıldığı için iptal edildi.

1975 - Atatürk’ün İş Bankası’ndaki hissesini denetleme yetkisinin Cumhuriyet
Halk Partisi’ne ait olduğu karara bağlandı.

1977 - Türkiye Basketbol Genç Milli Takımı Avrupa şampiyonu oldu.

1978 - Balıkesir Cezaevi’nde solcu koğuşunu basan ülkücüler 2 kişiyi
öldürdüler.

1978 - MHP Genel Sekreter Yardımcısı Yaşar Okuyan “İktidar iş başında
kalmakta inat ettiği sürece daha çok kan dökülecektir” dedi.

1981 - Mamak Askeri Cezaevi’nde açlık grevi yapanlardan 16’sı hastaneye
kaldırıldı.

1987 - Mekke’de Hac sırasında İranlılar ABD aleyhine gösteri yaptı. Suudi polisi
ateş açtı, çok sayıda İranlı ve Suudi öldü.

1988 - Fethiye ve Gökova körfezleriyle Dalyan kıyıları özel çevre ve koruma
bölgesi ilan edildi. Bölgedeki inşaatlar durduruldu.

1992 - İstanbul, Ankara, Adana büyük şehir ve ilçe belediyeleri ile Trabzon
Belediyesi’nde çalışan yaklaşık 43 bin işçi greve başladı.

1992 - Barcelona’da düzenlenen 25. Olimpiyat Oyunları’nda 62 kiloda güreşçi
Akif Pirim altın madalya kazandı.

1993 - Merkez Bankası Başkanı Rüşdü Saraçoğlu,”Bir şey yapamaz hale
getirildim” diyerek görevinden istifa etti.

1995 - Çeçenistan ile Rusya arasındaki savaşa son veren bir dizi anlaşma
Grozni’de imzalandı.

1998 - Üniversite sınavlarının tek basamaklı olması YÖK Genel Kurulu’nda
onaylandı.

2002 - Kongo ve Ruanda arasında, Orta Afrika`da istikrarsızlığa ve milyonlarca
kişinin ölümüne yol açan savaşı sona erdirme çabasıyla barış anlaşması
imzalandı.

Doğanlar:
* Yazdığı tek roman "Uğultulu Tepeler"le dünya çapında ün kazanan İngiliz şair
ve romancı Emily (Jane) Brontë 1818'de,
* “Fordizmin” babası Henry Ford 1863'de doğdu.

Ölenler:
* Ansiklopedi yazarı Denis Diderot 1784'de,
* Almanya Başbakanı Otto von Bismarck 1898'de,
* Türk müziği solisti Taner Şener 1993'te,
* Yazar, çevirmen Zeyyat Selimoğlu 2000’de,
* Sierra Leone Devrimci Birleşik Cephe lideri Foday Sankoh 2003'te,
* Politikacı John Garang 2006'da hayata veda etti.

31 Temmuz

1914 - Fransız Sosyalist Partisi'nin (1901) ve L'Humanité gazetesinin (1904)
kurucusu, yazar, konuşmacı ve devlet adamı Jean Jaurés bir deli tarafından
öldürülerdü.

1932 - Almanya’da seçimlerde 230 milletvekilliği alan Nasyonel Sosyalist Alman
İşçi Partisi (Naziler) birinci parti oldu. Sosyal demokratlar 133, komünistler 89
milletvekili çıkardılar.

1932 - Türkiye Güzeli Keriman Halis Belçika’da Dünya Güzellik Kraliçesi seçildi.

1945 - “Sosyal demokrat” ve “Günizm” adlı partileri kurmak isteyenlerin
başvurusu reddedildi.

1949 - Veliefendi hipodromunda seyirciler at yarışlarına hile karıştığı iddiasıyla
hakem kulesini ve tribünleri yaktı.

1952 - Türkiye İşçi Sendikaları Konfederasyonu (TÜRK-İŞ) kuruldu.

1957 - Üreticiler, ilan edilen üzüm, incir, fındık ve pamuk fiyatlarından
memnuniyetleri nedeniyle Başbakan Adnan Menderes’e teşekkür telgrafları
çektiler.

1959 - Türkiye Avrupa Ekonomik Topluluğu’na (AET) üyelik için resmen
başvurdu.

1959 - Bask Yurdu ve Özgürlüğü (ETA) örgütü kuruldu.

1962 - Paris’te “Türkiye’ye Yardım Kulübü" kuruldu. Dokuz ülkeli konsorsiyum
Ortak Pazar ve Avrupa Yatırım Bankası ile işbirliği yapacak.

1964 - ABD uydusu Ranger 7, Ay yüzeyinin yakından çekilmiş fotoğraflarını yolladı.

1965 - Alpaslan Türkeş Cumhuriyetçi Köylü Millet Partisi genel başkanlığına
seçildi.

1965 - İngiliz televizyonunda sigara reklamları yasaklandı.

1966 - Chicago, New York ve Cleveland’da ırkçı gösterilere polis müdahale
etti. Sonuç: 6 ölü, 84 yaralı.

1971 - Amerikalı astronotlar Davit Scott ve James Irvin ay yüzeyinde dört
tekerlekli bir araçla gezdiler.

1971 - Ekonomik nedenlerle Yeni Gazete ile Yeni İstanbul gazeteleri yayın
durdurma kararı aldılar.

1972 - 154 sanıklı Devrimci Gençlik Dernekleri Federasyonu (Dev-Genç) davası
İstanbul Sıkıyönetim Mahkemesi’nde başladı.

1980 - Türkiye’nin Atina Büyükelçiliği İdari Ateşesi Galip Özmen ile kızı Neslihan
Atina’da silahlı saldırı sonucu öldürüldü.

1986 - Bazı Sosyal Demokrat Halkçı Partililer (SHP) hakkında Kürtçe
konuştukları gerekçesiyle soruşturma açıldı.

1987 - Askeri cezaevi ve tutukevlerindeki baskıları protesto için tutuklu ve
hükümlülerin açlık grevleri devam ediyor; tutuklu ve hükümlü aileleri Adalet
Bakanlığı önünde oturma eylemi başlattı.

1990 - Bakkallar ve Bayiler Federasyonu kola boykotundan sonra yabancı içki
ve sigara satmama kararı aldı.

1996 - Gazete promosyonlarına kısıtlama getiren yasa tasarısı TBMM’de kabul
edildi.

1998 - Dünya Gençleri’nin Bergama buluşması gerçekleşti; 25 ülkeden yaklaşık
2 bin genç bir araya geldi.

2000 - Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer, 9 Eylül Üniversitesi Rektörlüğü’ne
Emin Atıcı’yı atadı. Atıcı YÖK listesinde üçüncü sıradaydı.

Doğanlar:
* Monetarist ekonominin kurucusu Milton Friedman 1912'de,
* Komedyen Louis de Funes 1914'te,
* Atlantic Plak firmasının sahibi Ahmet Ertegün 1923'te,
* Sinema oyuncusu Geraldine Chaplin 1944'te,
* Şarkıcı Cat Stevens 1948'de doğdu.

Ölenler:
* Macar besteci ve piyanist Franz List 1886'da,
* Sinema oyuncusu Hüseyin Peyda 1990'da,
* Elvis'i keşfeden plak yapımcısı Sam Phillips 2003'te hayata veda etti.

1 Ağustos

Sıcak günlerin başlangıcı: Eyyam-ı Bahür

1063 - İlk Selçuklu devleti hükümdarı Tuğrul Bey öldü.

1521 - Osmanlı orduları, Belgrad'ı kuşatma altına aldı.

1571 - Mustafa Paşa Venedik Cumhuriyeti’ne ait Kıbrıs adasını zapt etti.

1840 - İlk Türkçe gazete Ceride-i Havadis yayımlanmaya başlandı.

1929 - Yunanistan'da genel grev.

1931 - New York'tan uçarak Yeşilköy'e inen Russel Boardman ve
John Polando adlı havacılar Yalova'da Mustafa Kemal Paşa
tarafından kabul edildi.

1933 - İstanbul Darülfünunu'nun yerini üniversite aldı;İstanbul
Üniversitesi kuruldu.

1936 - Berlin Olimpiyatları, Hitler'in de katıldığı seremoniyle
açıldı. Amerikalı siyahi atlet Jesse Owens, oyunlarda tüm
rekorları alt üst ederek dört altın madalya kazandı.

1942 - Almanlar Stalingrad'dan Krasnodar'a uzanan demiryolunu kapattılar.

1947 - İstanbul Türk Musikisi Yüksek Sanatkarlar Cemiyeti kuruldu.

1950 - Türkiye, NATO'ya girmek için yaptığı başvuruyu yineledi.

1951 - Yabancı Sermaye Yatırımlarını Teşvik Kanunu çıktı.

1957 - Kıbrıs Mücadelesi Ulusal Örgütü (EOKA), Kıbrıs Türklerine karşı bir bildiri
yayımladı. Bildiri, adanın taksimi durumunda Türk-Yunan savaşı çıkacağını ileri
sürdü.

1968 - Karikatürist Nehar Tüblek uluslararası "Altın Hurma" ödülünü kazandı.

1969 - Türkiye İşçi Partisi Genel Başkanı Mehmet Ali Aybar, "Türkiye'de
sosyalizm, geniş halk kitlelerinin bilinçlenmesi ve seçim yoluyla iktidara
gelmeleri sonucunda kurulacaktır" dedi.

1969 - İstanbul'da işçiler Türk Demir Döküm Fabrikasını işgal etti.

1971 - Türk Sanayicileri ve İşadamları Derneği (TÜSİAD) kuruldu.
Derneğin "Türkiye'nin demokratik ve planlı yoldan kalkınması ve Batı uygarlık
seviyesine ulaşmaya hizmet amacıyla kurulduğu" açıklandı.

1971 - Çetin Altan gıyabında 1,5 yıl hapse mahkum oldu.

1975 - Aralarında Sovyetler Birliği'nin de bulunduğu 35 ülke Helsinki
Zirvesi'nde, Helsinki Nihai Senedi olarak anılan insan hakları sözleşmesini
imzalandı.

1977 - Süleyman Demirel'in başbakanlığında kurulan ve MSP ile
MHP'nin koalisyon ortağı olarak katıldığı İkinci MC Hükümeti
güvenoyu aldı.

1978 - ABD Senatosu ve Temsilciler Meclisinde alınan kararla,
Türkiye'ye uygulanan silah ambargosu şartlı olarak kaldırıldı.

1980 - Siyasi nedenlerle10 ilde 24 kişinin öldürüldüğü açıklandı.

1987 - Ayetullah Humeyni'nin çağrısıyla ABD’yi protesto eden İranlı hacılarla
Arabistan polisi çatıştı, 402 kişi öldü.
1988- Trafikte ceza puanı uygulamasına başlandı.

1989 - Açlık grevinin 35. gününde Eskişehir Özel Tip Cezaevi'nden 312 tutuklu
ve hükümlü Nazilli ve Aydın cezaevlerine nakledildiler. Nakilde 2 tutuklu öldü, 4
tutuklu yaralandı.

1993 - Terör örgütü PKK'nın, Batman'ın Sason ve Hakkari'nin
Çukurca ilçelerinde giriştiği iki saldırıda 178 er şehit oldu,
29 er yaralandı.

2001 - Azerbaycan, Sovyetler Birliği'ne bağlı iken kabul ettiği
Kril alfabesinden; 1920'lerin başında bağımsız iken kısa süre
uyguladığı Latin alfabesine yeniden geçti.

2001 - İş adamı Üzeyir Garih öldürüldü.

2002 - ABD, Güneydoğu Asya`dan bir grup ülkeyle, kapsamlı terörle mücadele
anlaşması imzaladı.

2005 - Suudi Arabistan Kralı Fahd, uzun bir hastalık dönemi ve 23
yıllık iktidarın ardından 84 yaşında öldü. Yerine 1955'ten bu
yana fiilen krallığı yöneten 82 yaşındaki veliaht Prens Abdullah
Bin Abdülaziz geçti. Savunma Bakanı Sultan Bin Abdülaziz ise
veliaht prens oldu


Doğanlar:
* Darwin teorisi tarafından çürütülen, sonradan kazanılmış özelliklerin kuşaktan
kuşağa geçemeyeceği düşüncesini biyolojiye yerleştirmesiyle tanınan
Lamarkizmin kurucusu Fransız biyolog Jean Baptiste Pierre Antoine de Monet
Chevalier de Lamarck 1744'de,
* Herman Melville (Moby Dick; Billy Budd) 1819'da,
* Modacı Yves Saint Laurent 1936'da,
* Jerry Garcia 1942'de,
* Gitarist Robert Cray 1953'te doğdu.

Ölenler:
* Gazeteci yazar Kemal Zeki Gençosman 1982’de hayata veda etti.

2 Ağustos

1492 - Museviler din değiştirmedikleri için İspanya'yı terke zorlandılar.
Musevilerin büyük bir kısmı Kemal Reis'in kadırgaları ile İstanbul'a geldiler ve
Osmanlı topraklarına kabul edildiler.

1865 - Alice Harikalar diyarında kitabının ilk baskısı yapıldı.

1965 - Lewis Carroll'un yazdığı Alice Harikalar Diyarı'nda ilk kez basıldı.

1926 - Bozkurt gemisi ile Fransız Lotus gemisi Ege Denizi açıklarında çarpıştı.
Bozkurt gemisi battı, 8 kişi öldü.

1937 - İzmir'de bir petrol deposunda yangın: 17 işçi yandı.

1939 - Adalet Bakanlığı halk önünde idam yapılmayacağına dair bir genelge
yayımladı.

1944 - Meclis Almanya ile siyasi ve iktisadi ilişkileri kesti.

1955 - Zonguldak'ta sel: 3 ölü, 560 ev ve dükkan sular altında.

1961 - CHP Gençlik Kolları 1. Kurultay'ı toplandı. Türkiye'nin ilk siyasi gençlik
kurultayı.

1965 - Sadun Boro ve eşi, "Kısmet" adlı tekneleriyle dünya turu için yola
çıktılar.

1967 - Anayasa Mahkemesi Çetin Altan'ın dokunulmazlığını kaldırma kararını
iptal etti.

1969 - CHP Genel Sekreteri Bülent Ecevit, "İlericilik-gericilik tartışması dinsel
değil, ekonomik bir çekişmedir" dedi.

1975 - İstanbul Taksim'deki Sheraton Oteli açıldı. Açılışı Başbakan Süleyman
Demirel yaptı.

1979 - Renault ve Tofaş fabrikalarında parça yokluğundan üretim durdu.

1979 - Devrimci İşçi Sendikaları Genel Başkanı Fehmi Işıklar Diyarbakır'da
tutuklandı.

1980 - İtalya'da Bologna istasyonunda bomba patladı; 84 kişi öldü. Eylemi
sağcı Devrim Birlikleri örgütü üstlendi.

1987 - Türkiye'de kan kanserli bir hastaya ilk kemik iliği nakli yapıldı.

1990 - Irak Kuveyt'i işgal etti.

1997 - Cizre'de bir düğünde bir korucunun el bombası patlayınca diğer
korucular sağa sola ateş ettiler: 9 ölü, 57 yaralı. Yetkililer olayın kaza değil,
kişisel öç amaçlı olduğunu açıkladı.

Doğanlar
* Neyzen Süleyman Erguner 1902'de,
* Siyahi Amerikalı yazar James Baldwin 1924'te,
* İrlandalı aktör Peter O'Toole 1932'de,
* Müzisyen Cahit Berkay 1946'da,
* Oyuncu Ahmet Uğurlu 1952'de doğdu.

Ölenler:
* Dünyaca ünlü tenor Enrico Caruso 1921'de,
* Mucit Graham Bell 1922'de,
* Tiyatrocu, komedyen Ahmet Fehim Efendi 1930'da,
* Alman yönetmen Fritz Lang 1976'da,
* Beat yazar William Burrough 1997'de,
* Eski İçişleri Bakanı İrfan Özaydınlı 1999’da hayata veda etti.

3 Ağustos


201 - Cannae savaşında Annibal büyük Roma ordusunu yendi.

1071 - Selçuklu orduları, Sanduk Bey komutasında; Bizans
İmparatoru Roman Diyojen'in Malazgirt ve Ahlat'a gönderdiği
kuvvetleri geri çekilmeye zorladı ve daha sonra Karahas'taki
savaşta Bizans güçlerini dağıttı.

1492 - Cenovalı Kristof Kolomb İspanya'dan üç gemi ile yola çıktı. 63 gün
sonra, 12 Ekim günü Hindistan'a vardığını zannederek Amerika Kıtası'na ayak
basacaktı.

1778 - La Scala Opera binası Milano'da açıldı.

1924 - Üzerlerinde ''Türkiye Cumhuriyeti'' yazısını taşıyan bronz
10 kuruşluk paralar tedavüle çıktı.

1936 - Siyahi atlet Jesse Owens üç gün içinde Berlin Olimpiyatları’nda dört
dalda altın madalya kazanarak Hitler'in Ari ırk teorisine büyük bir darbe vurdu.

1948 - Serbest Güreş Milli Takımı Londra Olimpiyatları'nda birinci oldu.

1949 - BM Güvenlik Konseyi Çin Halk Cumhuriyeti'nin Birleşmiş Milletlere girme
isteğini reddetti.

1950 - İstanbul Radyosu Klasik Türk Müziği yayın oranı yüzde 39'dan yüzde
46'ya çıkartıldı.

1955 - Samuel Beckett'in oyunu "Godot'yu Beklerken" ilk kez Londra'da
sahnelendi.

1960 - Aralarında Genelkurmay Başkanı Orgeneral Ragıp
Gümüşpala'nın da bulunduğu 235 general ve amiral, emekliye sevk
edildi. (Bu işleme tabi tutulanlar, daha sonra ''Eminsular''
diye anıldı.) 21 Ağustosta 3400 subay daha emekli edildi. 23
Ağustosta 400 polis emekli edildi, 600'ünün yeri değiştirildi.

1966 - G.Afrika Cumhuriyet hükümeti, Beatles plaklarının çalınmasını yasakladı.

1966 - Çorum Belediye Başkanını protesto etmek için çıplak ayakla yürüyen
işçiler Ankara'ya ulaştı.

1968 - İstanbul'da "Komünizmle Savaş" mitingi yapıldı.

1971 - Yargıtay, Türkiye Halk Kurtuluş Ordusu (THKO) üyesi Ömer Ayna'nın 36
yıllık mahkumiyetini bozdu.

1972 - Yazar Sevgi Soysal orduya hakaret suçundan 10 ay ağır hapse
mahkum oldu.

1979 - Savcı Doğan Öz'ü öldürmekten yargılanan ülkücü İbrahim Çiftçi idama
mahkum edildi.

1988 - Sovyetler Birliği, Kızıl Meydan'a inen Alman pilot
Mathias Rust'u serbest bıraktı.

1990 - Harb-İş Sendikası üyesi 4 bin işçi 26 Amerikan işyerinde greve başladı.

1995 - Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) hazırlattığı "Doğu Raporu"
açıklandı. Raporu, TOBB Başkanlık Danışmanı Prof. Doğu Ergil hazırlamıştı.

1996 - 1922'de Tacikistan'da çarpışırken ölen Enver Paşa'nın naşı İstanbul'a
getirildi.

1999 - PKK lideri Abdullah Öcalan, dağdaki militanlara silahlı mücadeleye son
verme çağrısı yaptı.

2001 - Lahey'deki Savaş Suçları Mahkemesi, Bosnalı Sırp General
Radislav Kristiç'i, Srebrenica'da insanlığa karşı suç ve savaş
suçu işlediği gerekçesiyle 46 yıl hapis cezasına çarptırdı.

2002 - AB'ye uyum çerçevesinde kabul edilen yasayla ''savaş ve
yakın savaş tehdidi'' dışında idam cezası kaldırıldı.


Doğanlar:
* Rupert Brooke 1887'de,
* Amerikalı yazar Leon Uris 1924'te,
* Sinema ouncusu Necdet Tosun 1926'da doğdu.

Ölenler:
* Polonya doğumlu yazar Joseph Conrad 1924'te,
* Yazar Colette 1954'te,
* Müzisyen lenny Bruce 1966'da,
* Kıbrıs Cumhurbaşkanı Başpiskopos Makarios 1977'de,
* Aktris Carmen Silvera 2002'de,
* Denizli valisi Recep Yazıcıoğlu 2003'te hayata veda etti.
* ''Hocaların Hocası'' Ordinaryüs Prof. Dr. Sulhi Dönmezer
86 yaşında İstanbul'da 2004'te,
* Tiyatro sanatçısı Mete Sezer, karaciğer yetmezliği
yüzünden Ankara'da 2005'te vefat etti.

4 Ağustos

1683 - Dom Perignon, şampanyayı üretti.

1791 - Osmanlı-Avusturya devletleri arasında Ziştovi Barış
Antlaşması imzalandı.

1870 - Kızılhaç Derneği İngiltere'de kuruldu.

1914 - İngiltere Almanya'ya savaş ilan etti. Savaştan yana tavır alan sosyalist
partilerin yarattığı bunalım sonucu II. Enternasyonal dağılma sürecine girdi.

1922 - Enver Paşa, Türkistan'da şehit edildi.

1940 - Taksim Gazinosu açıldı. İstanbul Belediyesi'nin açtığı gazinonun amacı
halka ucuz eğlence sağlamaktı.

1956 - Ulus gazetesi toplatıldı.

1958 - IMF baskısıyla Cumhuriyet tarihinin en yüksek devalüasyonu yapıldı. 1
dolar 2 lira 80 kuruştan 9 liraya çıktı. Devalüasyon oranı yüzde 221 idi.

1959 - İstanbul'da yumurta büyüklüğünde dolu yağdı; dolu yaralanmalara ve
maddi hasara yol açtı.

1961 - Yassıada duruşmalarını izleyen yönetmen Ellia Kazan, Adnan Menderes'i
hasta ve ürkek bulduğunu söyledi.

1966 - İstanbul Nuh Çimento Fabrikası kuruldu.

1971 - Ortak Pazar'a geçiş protokolü yürürlüğe girdi.

1976 - İspanya Kralı Juan Carlos siyasi tutukluların yüzde 90'ını affetti.

1980 - Çeşitli illerde 19 kişi öldürüldü. Aynı gün Adana Cezaevi'nden 22 sol
görüşlü tutuklunun kaçtığı belirlendi.

1982 - 98 sanıklı İstanbul Türkiye Komünist Partisi (TKP) davası başladı.

1983 - İtalya'da ilk sosyalist Başbakan Bettino Craxi göreve başladı.

1986 - Yargıtay, ameliyatla cinsiyet değiştiren Bülent Ersoy'un erkek olduğuna
karar verdi.

1986 - "Türk Kadınını Güçlendirme ve Dayanışma Vakfı"nın "Papatyalar" diye
anılan üyeleri İstanbul'da Yıldız Sarayı Hasbahçe'de "Lale Devri"ni
canlandırdılar. Vakıf başkanı Semra Özal.

1986 - Emekli Orgeneral Tahsin Şahinkaya, hakkındaki yolsuzluk
iddiaları nedeniyle mal varlığını açıkladı.

1987 - Uluslararası Barış Araştırmaları Enstitüsü Türkiye'nin İran'a silah satan
ülkeler arasında olduğunu ileri sürdü.

1988 - Samsun ve Sinop sahillerine, zehirli oldukları bildirilen
çok sayıda varil vurdu.

1993 - Teröristler; Mutki, Bitlis, Yenidoğan arasında 8 minibüsü
durdurarak 15 vatandaşı öldürdü.

1993 - PTT şiirli pul çıkardı. Pulda şair Cahit Sıtkı Tarancı'nın portresi ve Otuz
Beş Yaş şiirine yer verildi.

1995 - Bergamalılar Almanya'da "Kardeş Şehirler Olimpiyatları"na katıldılar ve
Bergama'da siyanürle altın arayacak Eurogold firmasını destekleyen Dresdner
Bank'ı protesto ettiler.

1996 - Başbakan Necmettin Erbakan, GAP TV'de günde 1-2 saat Kürtçe yayın
yapılabileceğini söyledi.

1996 - Yüksek Askeri Şüra Başbakan Necmettin Erbakan başkanlığında
toplandı; 13'ü "irticai faaliyette" bulunduğu gerekçesiyle 29 subay ve
astsubayı ordudan atma kararı aldı.

1996 - Enver Paşa'nın naaşı İstanbul'a getirildi ve Hürriyeti
Ebediye Tepesi'ne gömüldü.

2005 - Türk sinemasının emektar senaristlerinden Safa Önal, filme
çekilmiş 395 senaryosuyla Guinness Rekorlar Kitabı'na girdi.



Doğanlar:
* İngiliz Romantik şair Percy Bysshe Shelley 1792'de,
* Yazar Knut Hamsun 1859'da,
* Caz tarihinin en büyük trompetçisi Louis Daniel Armstrong 1901'de,
Ressam Alberto Uderzo'yla birlikte yarattığı çizgi romanı "Asterix"le dünya
çapında ün kazanan
* Fransız yazar René Goscinny 1926'da,
* Şair Turgut Uyar 1927'de doğdu.

Ölenler:
* Danimarkalı masal yazarı Hans Christian Andersen 1875'te,
* Tiyatro sanatçısı Talat Artemel 1957'de,
* Ressam Sabri Berkel 1993'de,
* Fransız oyuncu Marie Trintignant litvanya'da kaldığı otelde feci şekilde
dövülerek komaya girdikten sonra beyin ödeminden 2003'te hayata veda etti.

5 Ağustos


1912 - Padişah Sultan Reşat Meclis'i feshetti; 14 Mayıs 1914’e kadar Osmanlı
Meclisi toplanamadı.

1914 - Amerikalı Mary Pheps Jacob, sutyen patenti aldı. İlk sutyen pembe bir
kurdeleyle birbirine bağlanmış bir çift mendilden oluşuyordu.

1914 - İlk elektrikli trafik lambası Amerika'da Cleveland'ta Euclid Caddesi'nde
kullanıldı.

1921 - Gazi Mustafa Kemal Paşa, Türk Orduları Başkomutanlığı'na seçildi.

1925 - Mustafa Kemal Paşa ile Latife Hanım boşandı.

1927 - Nicola Sacco ve Bartolomeo Vanzetti, İtalyan asıllı Amerikalı
anarşistler, işlemedikleri soygun ve cinayet suçlarından 1921'de ölüme mahkum
edilmişti. 1927'de New York'da Sacco- Vanzettti davası aleyhinde gösteriler
yapıldı.

1927 - Nazilerden kaçan Yahudileri taşıyan Mefkure gemisi 383 yolcuyla 3
Ağustos günü Romanya Köstence Limanı'ndan ayrıldı. Kurtulanların anlatımına
göre 5 Ağustos gecesi bir denizaltı ateşe başladı. Kaybolan ya da ölenlerin
sayısı 372 idi. Bir Sovyet denizaltısının ateş açmış olabileceği ihtimali üzerinde
duruluyor.

1959 - Kütahya Cezaevi'nde isyan çıktı. Polisler gaz bombası atarak isyanı
bastırdı.

1962 - Nelson Mandela tutuklandı.

1968 - Bolu Çimento Fabrikası kuruldu.

1969 - İstanbul Silahtarağa Demirdöküm Fabrikası'nda işçiler fabrikayı işgal
etti. Polis müdahale etti; 64 polis ve 14 işçi yaralandı.

1971 - Türkiye, Çin Halk Cumhuriyeti'ni resmen tanıdı.

1971 - Yazar Sevgi Soysal tutuklandı.

1978 - Tüm Öğretmenler Birleşme ve Dayanışma Derneği (TÖB-DER) 5 yılda
dernek üyesi 37 öğretmenin öldürüldüğünü açıkladı.

1995 - Türk-İş Ankara'da "Emeğe Saygı" mitingi düzenledi. Mitinge 100.000'e
yakın işçi katıldı.

1995 - II. Akkuyu Nükleer Karşıtı Şenliği yapıldı.


Doğanlar:
* Matbaanın mucidi Alman Johannes Gutenberg 1400'de,
* Fransız yazar Guy de Maupassant 1850'de,
* Oscar ödüllü Amerikalı yönetmen John Huston 1906'da,
* Şair Guillevic 1907'de,
* Ayda ilk yürüyen Amerikalı astronot Neil Armstrong 1930'da doğdu.


Ölenler:
* Karl Marx ile birlikte modern sosyalist teoriyi kuran Friedrich Engels 1895'de,
* Amerikalı aktris Marilyn Monroe 1962'de,
* İngiliz aktör Richard Burton 1984'te,
* Tiyatro sanatçısı ve gazeteci Sermet Çağan 1970'te,
* Orhan Hançerlioğlu 1991'de,
* Ressam Sabri Berkel 1993'de hayata veda etti.

6 Ağustos

Arıların bal tutma zamanı.

1571 - Magosa'nın Osmanlı ordularına teslim edilmesiyle Kıbrıs'ın
fethi tamamlandı.

1890 - Elektrikli sandalyede ilk idam uygulandı.

1914 - İlk elektrikli trafik lambası, ABD'nin Ohio Cleveland
kentinde hizmete girdi.

1915 - İngiliz, Avustralya ve Yeni Zelanda askerleri Çanakkale'nin Anafartalar
bölgesinde karaya çıktılar.

1922 - İsmet Paşa (İnönü), ordu komutanlarına gizli olarak
taarruza hazırlık emrini verdi. Mustafa Kemal Paşa da Ankara'ya
dönüşünde, taarruz planını Bakanlar Kuruluna açıkladı.

1923 - Türkiye ile Amerika arasında Lozan'da "Suçluların İadesi Antlaşması"
imzalandı.

1924 - Lozan Antlaşması yürürlüğe girdi.

1932 - İlk Venedik Film Festivali başladı.

1938 - ''Times'' gazetesi, Atatürk ve Atatürk Türkiyesi özel
sayısı yayımladı.

1945 - İlk atom bombası Hiroşima'ya atıldı, 80 bine yakın insan öldü. Zamanla
radyoaktivitenin yol açtığı kanserler de dahil ölü sayısı 200 binin üstüne çıktı.

1956 - Turan Selçuk, İtalya'da düzenlenen yarışmada Altın Palmiye
Ödülü'nü kazandı. Bu, bir Türk sanatçının karikatür alanında
kazandığı ilk uluslararası ödül oldu.

1962 - Jamaika bağımsızlığını kazandı. Jamaika 307 yıl İngiliz egemenliğinde
yaşadı.

1963 - Dönemin Bayındırlık Bakanı İlyas Seçkin, "İstanbul'a köprüden önce
metro yapmak gerekir" dedi.

1971 - Doların karaborsa fiyatı ilk kez resmi kurun altına düştü.

1975 - İstanbul Alibeyköy'deki Sungurlar Fabrikası'nda işçiler direnişe geçti.

1984 - Türkiye-Irak ikinci boru hattı kurulması anlaşması imzalandı.

1991 - Sırp ve Hırvat liderler koşulsuz ateşkes anlaşmasına vardılar.

1991 - Başbakan Mesut Yılmaz, Samanlı Karakolu'nda 9 erin şehit
edilmesinin ardından Irak'ın kuzeyinde askeri harekata
başlandığını açıkladı.

1996 - Çeçen direnişçiler başkent Grozni'yi ele geçirdiler.

Doğanlar:
* Lord Afred Tennyson 1809'da,
* İskoç bakteriyolog Alexander Fleming 1881'de,
* Andy Warhol 1928'de doğdu.

Ölenler:
* İlk köy romanı "Karabibik"in yazarı Nabizade Nâzım 1893'te,
* Eski bakanlardan Samet Ağaoğlu 1982'de,
* Tarihçi Feridun Fazıl Tülbentçi 1982'de,
* Gazeteci Faruk Gürtunca 1982'de,
* Eğitimci yazar Kemal Demiray 1991'de,
* İMKB Başkanı Tuncay Artun 1997'de,
* Politikacı Robin Cook ve Müzisyen İbrahim Ferrer 2005'te hayata veda etti.

7 Ağustos

Mengen Aşçılar Bayramı.

1871 - Paris Komünü sonrası komüncülerin yargılandığı ilk dava başladı.
Yargılanmayı bekleyen 36 bin politik tutuklu vardı.

1942 - ABD Guadalcanal Adasına çıkarma yaptı.

1944 - 39 il merkezinde geceleri karartma başladı ve gece sokağa çıkma
yasağı getirildi.

1944 - Müdafaa Mükellefiyeti Kanunu'nda değişiklik yapıldı; 16-60 yaş
arasındaki erkeklerle 20-45 yaş arasındaki kadınlara hizmet yükümlülüğü
getirildi, seferberlik halinde tüm ulaştırma araçlarına el konulacak.

1953 - Türkiye ve İngiltere arasında imzalanan anlaşmaya göre Türkiye,
İngiltere'ye olan 240 milyon lira kredi borcunu ödemeyecek.

1954 - Millet gazetesi sahibi Fuat Arna, bir yazısında Başbakan Adnan
Menderes'e hakaret ettiği gerekçesiyle tutuklandı.

1960 - Küba lideri Fidel Castro Amerika'nın ekonomik saldırganlığına misilleme
yaptı; Küba'daki Amerikan mallarını kamulaştırdı.

1964 - ABD Vietnam'a karşı eyleme geçti. Vietnamlıların "Amerikan Savaşı"
dediği Vietnam savaşı başladı. Başkan Lyndon Johnson Kuzey Vietnam'da
komünist rejime karşı bütün önlemlerin alınacağını söyledi.

1973 - Ereğli Demir ve Çelik Fabrikası'nda hem grev, hem de lokavt ilan edildi.

1982 - İki ASALA militanı Ankara Esenboğa Havalimanı'na silahlı baskın
düzenledi: 8 ölü, 72 yaralı. Militanlardan biri öldü, diğeri yaralı yakalandı.

1985 - Kadıköy Devrimci-Yol davası sonuçlandı. 11 sanık 2 yıl ile 7,5 yıl
arasında hapis cezaları aldı, 21 kişi beraat etti.

1989 - Milli Piyango İdaresi "Kazı Kazan" oyununu piyasaya sürdü.

1990 - Türkiye Kerkük-Yumurtalık petrol boru hattını kapattı.

1991 - 95 aydın Kürt sorununa ilişkin "Milliyetçiliğin Doğrusu Yoktur" metnini
yayınladı.

1993 - Başbakan Tansu Çiller greve giden 400.000 işçiye karşı çıktı.

Çiller, "Halkın parasını işçiye vermem" dedi.

1997 - İstanbul Ümraniye E Tipi Cezaevi'nden 5 sol görüşlü mahkum firar etti.

1999 - TÜRK-İŞ Genel Sekreteri ve Genel Maden -İş Genel Başkanı Şemsi
Denizer silahlı saldırı sonucu öldü.

Doğanlar:
* Kadınların oy hakkı mücadelesinin ilk öncülerinden olan Amerikalı reformcu ve
feminist Paulina Kellogg Wright Davis 1813'de
* Hollandalı casus Mata Hari 1876'da,
* Filistin'deki barış çalışmalarıyla 1950'de Nobel Barış ödülü alan BM Genel
Sekreteri Amerikalı Siyahi diplomat Ralph Bunche 1904'de,
* Roma'daki 1960 Olimpiyat Oyunlarında çıplak ayakla koşarak altın madalya
kazanan ve gayri resmi maraton dünya rekorunun da sahibi olan Abebe Bikila
1932'de doğdu.

Ölenler:
* Alman sosyal demokrasisinin babalarından Wilhelm Liebknecht 1900’de,
* Hintli şair Rabindranath Tagore 1941’de,
* Amerikalı komedyen Oliver Hardy 1957’de,
* Besteci Neveser Kökteş 1962’de,
* Fotoğraf sanatçısı Baha Gelenbevi 1984’te,
* Yapımcı Peter Jennings 2005'te hayata veda etti.

8 Ağustos

Sıcak günlerin sonu.

1915 - Mustafa Kemal, Anafartalar Grup Komutanlığı'na atandı.

1925 – ABD’de ırkçı Klu Klux Klan ilk kongresini düzenledi.

1928 - İstanbul'da Taksim Cumhuriyet Anıtı açıldı. Açılışa 30 bini aşkın
İstanbullu katıldı.

1933 - Küba'da genel grev.

1937 - Japonya Pekin'i işgal etti.

1939 - 600 Yahudi mülteci taşıyan Parita gemisi İzmir limanına demirledi;
Yahudilerin karaya çıkmalarına izin verilmedi. Parita gemisi 15 Ağustos'ta
İzmir'den ayrıldı.

1949 - Türkiye ve Yunanistan Avrupa Konseyi'ne kabul edildi.

1951 - CHP'nin mallarının Hazineye devrini öngören yasa kabul
edildi. Halkevleri de kapatıldı.

1961 - Fakir Baykurt'un Onuncu Köy romanı yayımlandı.

1963 - ABD, Sovyetler Birliği ve İngiltere nükleer denemeleri durdurma
antlaşması imzaladılar.

1964 - Kıbrıslı Rumlar üç Türk köyünü işgal etti. Türk jetleri Kıbrıs Rum
mevzilerini bombaladı. İki Rum hücumbotu batırıldı. Bir Türk jet uçağı düştü,
pilot Cengiz Topel öldü.

1964 - ABD Başkanı Richard Nixon seçim öncesi adının karıştığı Watergate
Skandalı'ndan yargılanmamak için istifa etmek zorunda kaldı.

1974 - ABD Başkanı Richard M. Nixon, ''Watergate'' skandalının
yarattığı kamuoyu baskısı sonucu istifa etti. Nixon, istifa
eden ilk ABD Başkanı oldu. Başkanlık görevini yardımcısı Gerald
Ford devraldı.

1975 - Ankara'da bakkallar yürüyüş düzenledi.

1980 - Kahramanmaraş katliamı davası sonuçlandı; 22 sanık ölüm cezasına çarptırıldı.

1981 - Türkiye'nin ilk turizm havaalanı olan Dalaman Havaalanı açıldı.

1988 - Körfez'de İran-Irak ve Afrika'da Angola-Namibia arasındaki ateşkes
sağlandı.

1988 - Sağlık ve Sosyal Yardım Bakanlığı'nın İlaç Geliştirme ve Değerlendirme
Komisyonu zakkum ekstresinin umutsuz kanser hastaları üzerinde denenmesini
kabul etti.

1991 - İzmir'de binlerce Metaş işçisi aileleriyle birlikte yürüdü. En büyük demir-
çelik fabrikalarından biri olan Metaş 16 aydır kapalıydı.

1992 - Çorlu'da bir fabrikada metan gazı sıkışması nedeniyle patlama oldu; 29
kişi öldü, 27'si ağır 86 kişi yaralandı.

1995 - Türk-İş hükümetle toplu pazarlıkta anlaşamadı. 600 bin kamu işçisi 1
günlük iş bırakma eylemi yaptı.

1996 - ''TV 8'' yayın hayatına başladı.

1997 - Eski Karayolları Genel Müdürü Atalay Coşkunoğlu tutuklandı.
Coşkunoğlu haksız kazanç sağlama suçundan 3 yıl hapis cezası almıştı.

2000 - Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer, irticai ve bölücü faaliyetlere
karışan devlet memurlarını tasfiye etmeye yönelik Kanun Hükmünde
Kararname'yi "Hukuk devleti ilkesine aykırı" gerekçesiyle hükümete iade etti.

2000 - Kültür Bakanı İstemihan Talay İstanbul Devlet Opera ve Balesi Genel
Müdürü Yekta Kara'yı görevden aldı.

2000 - İspanya'da ETA komutanı Patxi Rementeria, hazırladığı bombanın elinde
patlaması sonucu öldü.


Doğanlar:
* Meksika Köylü Önderi Emiliano Zapata 1879'da,
* Ressam Cihat Burak 1915'de,
*Şair Edip Cansever 1928'de,
* Amerikalı aktör Dustin Hoffman 1937’de,
*Oyuncu Çolpan İlhan 1938'de,
* Yazar Aziz Çalışlar 1942'de doğdu.

Ölenler:
* Pardaillanlar'ın yazarı Michel Zevaco 1918'de,
*Tiyatro sanatçısı, oyun yazarı İsmail Galip Arcan 1974'te,
* Şair Abdülkadir Bulut 1985'te,
* Yazar Bekir Yıldız 1998'de,
* Yunanlı yazar geçirdiği kalp rahatsızlığı sonucu 2003'te hayata veda etti.

9 Ağustos


1915 - Birinci Anafartalar Zaferi.

1928 - Latin esasına dayanan Türk alfabesi kabul edildi. Mustafa Kemal Paşa
yeni harfler üzerine konuştu: "Bizim ahenktar, zengin lisanımız yeni Türk
harfleriyle kendini gösterecektir. Asırlardan beri kafalarımızı demir çerçeve
içinde bulundurarak, anlaşılmayan ve anlayamadığımız işaretlerden kendimizi
kurtarmak, bunu anlamak mecburiyetindeyiz."

1934 - İstanbul'da halkın deniz hamamları ve plajlar dışında denize girmesi
yasaklandı.

1936 - Sabahattin Ali'nin hikaye kitabı Kağnı yayımlandı.

1942 - Hindistan'daki ayaklanmalarda Mahatma Gandi ve 50 Hintli lider
tutuklandı.

1945 – ABD’nin ikinci atom bombasını Japonya’nın Nagazaki kentine atmasıyla
İmparator Hirohito müttefiklere teslim olmak zorunda kaldı. Nagasaki'de en az
40 bin kişinin öldüğü tahmin ediliyor.

1951 - Ücretli Hafta Tatili Kanunu çıktı. İşçiler resmi tatil günleriyle hafta
tatilinde yarım yevmiye almaya başladılar.

1966 - Cumhurbaşkanı Cevdet Sunay Af Kanunu'nu onayladı.

1966 - Cumhuriyet Senatosu Milli Birlik Grubu, yasanın Yassıada hükümlülerini
affeden maddesinin iptali için Anayasa Mahkemesi'ne başvurma kararı aldı.

1969 – Roman Polanski’nin 8 aylık hamile eşi Sharon Tate ve 4 kişi evlerinde
katledildiler.

1970 - Cumhuriyet tarihinin 3. devalüasyonu yapıldı; 1 dolar 9 liradan 15 liraya
çıkartıldı.

1974 - 12 Mart Muhtırası sonrası yurtdışına çıkan Mihri Belli Türkiye'ye dönerek
teslim oldu; genel aftan yararlanan Belli serbest bırakıldı.

1974 - Richard Nixon’un istifasıyla yardımcısı Gerald Ford ABD’nin ilk seçilmemiş
başkanı oldu.

1975 - Kıbrıs'ta 9 bin Türkün kuzeye göçü başladı.

1978 - Adalet Partisi lideri Süleyman Demirel, 215 günlük Ecevit hükümeti
döneminde 508 kişinin öldüğünü açıkladı.

1979 - Türk Eczacılar Birliği'ne bağlı 17 ilin eczacı odası, "halkın sağlığına sahip
çıkmak, ilaç yokluğunu gidermek, ilgilileri uyarmak" için eczaneleri kapatma
eylemine başladı.

1982 – Prof. Sadun Aren tutuklandı, İstanbul'da yayımlanan Güneş gazetesi
sıkıyönetimce kapatıldı. Aynı gün Adalet Bakanı Cevdet Menteş, cezaevlerinde
77.295 tutuklu ve hükümlü olduğunu açıkladı.

1990 - ABD Dışişleri Bakanı James Baker Cumhurbaşkanı Turgut Özal ile
görüştü. Baker Türkiye'deki Amerikan üslerini Irak'a karşı kullanma izni istedi.

1991 - PKK'nin 2 Ağustos 1991'de kaçırdığı 13 Alman turist serbest bırakıldı.

1991 - Başbakan Mesut Yılmaz Kürdistan Yurtsever Birliği lideri Celal
Talabani'nin görüşme isteğini kabul etmedi.

1992 - 25. Olimpiyat Oyunları Barcelona'da başladı.

1993 - Eski İSKİ müdürü Ergun Göknel hakkında "rüşvet" suçlamasıyla
soruşturma açıldı.

1994 - Ankara DGM Başsavcılığı "Sivas olaylarının tahrikçisi" olması iddiasıyla
Aziz Nesin'in idamla yargılanması gerektiğini öne sürdü.

1994 - Aydın Doğan, Hürriyet grubunu satın aldı.

1997 - 54 gazeteciler cemiyeti ve derneğinin oluşturduğu Gazeteciler
Federasyonu resmen kuruldu.

1997 - Eski YÖK Başkanı Prof. İhsan Doğramacı, Dünya Sağlık Örgütü
tarafından dünya sağlığına son elli yılda en çok katkı yapan kişi seçildi.


Doğanlar:
* John Dryden 1631'de,
* Piyanist-davulcu Jack De Johnette 1942'de,
* Şarkıcı Witney Houston 1963'te,

Ölenler:
* Alman asıllı yazar Hermann Hesse 1962'de,
* Prof. Sıddık Sami Onar 1972'de,
* Gravür sanatçısı Aliye Berger 1974'te,
* Gazeteci Rafet Genç 1989'da öldürülerek,
* Eski İstanbul Belediye Başkanı Aytekin Kotil 1992'de,
* Türkiye radyolarının ilk dj’lerinden Aykut Sporel 1994'te,
* Jerry Garcia 1995'te,
* Sinema yazarı Alim Şerif Onaran 2000'de,
* Müzisyen Hal Rugg ve Emery 'Detroit Junior' William 2005'te hayata veda etti.