Doğru Türkçe kullanımı

@Gözde Sanbay

Gözde Hanım selam,
Burada kabahatli arandığını sanmıyorum açıkcası. Sadece siz ilk mesajınızda alaycı tavrınızı ikinci mesajınızda da sürdürdükten sonra ilgi odağı siz ve sizin mesajlarınız oldu diye düşünüyorum. Alınmaca, gücenmeceler olmamalı, hepimiz bu ortamın iyiliğini isteriz sonuçta, değil mi?
Sevgiler.

başlığı açan arkadaşa bi açıdan katılıyorum...

bazı mesajlarda bir kelime zinciridir gidiyor ama hangi kelime hangi yükleme ait anlaşılamıyor, baştan okumak gerekiyor, bazen baştan okumak da yetmiyor...

böyle durumlarda kapatıyorum başlığı...

bi açıdan da katılmıyorum...

şu forumda kimse bana noktadan sonra büyük harfle başla ya da konuşuyor gibi yazma diyemez. yani diyebilir de, ben onun dediğini yapmam...

prensip meselesi... nasıl konuşuyorsam, forumlarda da öyle yazarım ben... ingilizce için de geçerli... "tenk yu" yazarım, "feysbuk" yazarım mesela... ama resmi bi yazı yazıcaksam ya da kendi keyfime bi şiir döktürdüysem... o illaki gerçek türkçe olur...

(yalnız bazı konularda benim de ayrı bi hassasiyetim var... bir insan 2 cümlesinde üst üste bağlacı bitişik yazıyorsa ya da "yalnız"ı "yanlız" yapıyosa, bu bilmediğindendir... ve ben de buna gerçekten gıcık oluyorum....)

@Batuhan Keleş

Bence bunun nedeni insanların yaptıkları işe özen göstermemesi. Cümlelerin sonuna nokta koymak ve sonrasında büyük harfle başlamak ne kadar vakit kaybettirir ki bizlere?

@Gözde Sanbay

Aslında düz yazı ile dilekçe arasında bence sadece resmiyet farkı var. Yani aynı kurallar her zaman geçerli. Arada bi ))yazılmamış harfler, bazı yanlış alışkanlıklar olabilir, bazı kelimeler yaLnış yazılmış olabilir ama temel kurallara dikkat edilmediği zaman hele metin de biraz uzunsa anlamak tamamen bir işkenceye dönüşüyor. Benim anlatmak istediğim ortam yine samimi ve rahat olsun ama yazılanlar da anlaşılır olsun. Ayrıca söylediklerimi eğlenceli bir şekilde eleştirmeniz de gayet hoş bence.
Not: İkinci cümledeki "de" ayrı yazılır. Yani doğru yazmışsınız

Konuyu açan arkadaşıma teşekkür ederim, oldukça önemli bir mevzuu bu. Yaşamdaki hareketliliğin artması yani bir anlamda zamana karşı yaşamak- yarışmak elbette ki pek çok alanda tahribata neden oldu ve farklı tarzların ortaya çıkması sonucunu doğurdu. Yazım- aktarım bilgisi gibi örneğin yeme içme kültürü de etki alanında kalan unsurlardan. Yazım işinde olduğu gibi sözkonusu diğer kültürel ögeleri bile savsaklar hale geldik.
Facebook, cep telefonları ile gönderilen mesajlar dildeki tahribatın en önemli sorumlularıdır. Kısa zamanda, süratli bir şekilde ve sınırlandırılmış bir platformda karşıdaki kişiye durumunuzu ifade etmek zorundasınız ve sonuçta ortaya çıkan, yüklemsiz cümleler, "kib" gibi kısaltmalar. Bu hatalar sadece kendi platformunda kalsa yine iyi ve hatta içimize sinmese de Bisikletforum vb paylaşım sitelerinde devam etmesi de bir ölçüde sineye çekiliyor artık. Ancak burada hemen kendime ait bir gözlemi dile getirmeliyim. Bu siteden başka düzenli olarak takip ettiğim ve üyesi olduğum farklı birkaç forum daha var. Bu siteye ilk defa üye olduğumda Bisikletforum yazarlarının bu konuya daha fazla dikkat ettiğini görmüştüm. Bu da forumun eğitsel, kültürel ve genel anlamda entelektüel seviyesi hakkında olumlu kanaatlar edinmeme neden olmuştu. Bu açıdan, gerekçemiz her ne olursa olsun güzel dilimizin özel niteliklerine riayet ederek yazmak, göze, kulağa hitap eden yani estetiğe uygun bir davranış olur. Ama belirttiğim gibi sadece buralarda kalsa bir ölçüde sineye çekilebilir. Oysa ki bu sorunun üniversal eğitim alan öğrencilerin sınav kağıtlarına dahi yansıdığına üzülerek şahit oluyorum ve elbette ki bunun ötesinde sözkonusu hataları yapan kişilerin aynı hataları resmi yazışmalarında bile tekrar edişleri, sorunun ne kadar büyük ve Türkçe dilbilgisi birikiminin ne kadar yetersiz olduğunu gözler önüne seriyor.
Ben güzel anadilimin kurallarına riayet ederek yazmaktan büyük keyif alıyorum. Sınav soru kağıtlarının altına her zaman şöyle bir not düşerim.
" Güzel bir yazı, kurallarına dikkat edilerek kurulmuş cümleler bazı hataların görünmesini engelleyebilir"
Sabır gösterek okuduğunuz için teşekkürler

@Gözde Sanbay

Hiç anlamlarıyla uğraşmanıza gerek yok. Kafa karıştırmaktan başka bir şey değil bence, 'de' ne anlama geliyorsa ona göre yazılır olayı. İlkokuldaki öğretmenlerin bana da öğrettiği gibi 'de' yi attığın zaman anlamda değişme oluyorsa o 'de' birleşik yazılır, eğer ki attığın zaman cümlenin anlamında değişme olmuyorsa ayrı yazılır.

Örneğin;
“Ülkemiz büyük bir oyun yeridir. Her sabah uyanınca biraz isteksiz de olsak, hepimiz sahnenin bir yerinde"

Örnek kaynağı da (link)


Bu arada kendimi Türkçe Hocası gibi hissettim.

@Gözde Sanbay

"için de" yazmanız doğru; şu şekilde test edin kendinizi; de-da yazacakken yerine dahi diyerek içinizden tekrar edin; eğer oluşan söz öbeği kulağınıza doğru geliyorsa muhtemelen doğrudur...

not: hocam haklısınız; kurallara uyalım vs ama bunun sonu gelmez: okullarda ne öğretiyorlar bilmem insanlara ama de'yi da'yı ayrı yazamayan insanların kullandığı imla işaretlerini de tartışırız bir aşama ileride. gereksiz üç noktalardan noktalı virgüllere ne hatalar yapılıyor; ezcümle benim de dahil ettiğim grup, klavyedeki büyük harf yazma sıkıntısından muzdariptir ki muhtemelen katılırsınız bunun baş sebebi de word gibi programlardaki otomatik büyük harfe çevirme olayı. harbiden zor geliyor bir harfe basarken yanında 'shift' tuşuna basmak.

neyse; selamlarımla.

@buğra kuddaş

Bence herkesin kendine göre bir bahanesi var sanırım. Alışmamışım, programcıyım, klavyem ingilizce, vaktim yok, böylesi daha rahat vs. Hatalı ya da eksik bir davranıştan sonra bahane üretmek daha kolay sanki.

Bilgisayar kullanan herkes Word veya benzeri programlar kullanıyor. Fakat Word sadece bazı özel isimlerin ilk harfini ve cümlenin başındaki harfi büyük harf yapıyor. Yani "shift" tuşuna basma alışkanlığınızı kaybettirecek bir durum yok ortada. Zaten yazınızı bitirdikten sonra göndermeden önce bir kere okursanız hatalarınızı görür ve düzeltebilirsiniz.

Bir şekilde işin kolayına kaçıyoruz bence.

Son olarak kimseye ders verme, ya da bir şeyler öğretme derdinde olmadığımı belirtmek isterim. İnsanların yaptıkları işe daha çok özen göstermesinin çok gerekli bir davranış olduğunu düşünüyorum. Buna dikkat çekmek istedim sadece.

Bence olay tamamiyle saygı meselesi. Konuşulan dile yazılan ifadelerin sıklık ve üzerine çok düşünülmemesine bağlı. Yani yazıya yansıyor tüm bunlar bence. Mektup yada ağır bir edebi yazı yazmaya gerek yok ama, mümkün mertebe okuyanı sıkmayacak ve düşünceleri net iletecek yazılar daha uygundur bence. Tartışma konusu olabilir o yüzden uzatmayayım ama ben dikkat etmeye çalışıyorum önemli bir iletişim şekli olduğundan...

Kuralsızlık gönderilen yazıların en az %10 unda var. Verilen cevapları saymıyorum bile. Ve anlamıyorum, yazdığınız her ne ise, yazdıktan sonraki 1-2 dakika içinde kontrol etmek bu kadar zor mu? Bazen okuduklarım karşısında dehşete düşüyorum, ve acaba diyorum, yazının sahibi gerçek hayatta nasıl?

Sadece 1 dakika, tüm imaj ve algıyı düzeltir.

Şahsen bazı isimler var ki cümle kuruluşundan, ifade ve TEMEL imlaya kadar, isimlerini gördüğümde okumuyorum bile.

Yabanci forumlarda, buyuk harfle baslamayan bir tek cumle, noktayla bitmeyen bir tek cumle goremezsiniz...
Tamamen kisinin kendine ve cevresine bakis acisina, saygisina, ozenine, yani ozetle hayata bakisiyla alakali...

Adam diline saygi duymuyor, umrunda degil, kiymetini bilmiyor, hepsini gectim kendi agzindan cikan kelimelere bile saygi duymuyor.
Ben de birkac yil oncesine kadar bu bilince sahip degildim, birkac yildir ozen gosteriyorum ve keske hep gosterseydim diyorum.

Su an bu yorumu yazarken tek derdim Turkce karakter problemi

Herşeyin başı kitap okumaktan geçiyor.

Tüm konuyu baştan aşağıya okudum ve herkezin hatta edebiyat öğretmenlerinin bile yaptığı bir yanlışı buldum. Lütfen paragraf başlarında iki üç harf içerden başlayın ki paragraf başı olduğu belli olsun...

@ÇaNakkaLeRuHu

Oraya gelene kadar "herkes" sözcüğünün "herkez" diye yazılmaması meselesi var. Onu bir halletsek paragraf başına da geçeriz

"Herşeyin başı kitap okumaktan geçiyor."

her şey de ayrı yazılıyor mesela. burası neticede bir forum, kim nasıl yazarsa yazsın, umursamıyorum ama böyle "öyle yazılmaz böyle yazılır", "dilimizi doğru kullanalım" ya da "kitap okuyalım" tadında cümlelerde böyle hatalar görünce ilgimi çekiyor, hatayı belirtmeden edemiyorum Türkçe gönüllülerine, kitapseverlere vb.

Harf hatası vs. olabilir, ben de bazen bilgi eksikliği veya yazım yanlışı yüzünden hatalı yazıyor olabilirim uyaran arkadaş olursa da peşinen teşekkür ederim. Yazım kurallarına tabi ki dikkat etmemiz gerekiyor ama ben daha bazılarının ne yazdığını anlayamıyorum, hadi gizli özneyi falan biliyoruz da bunların yazısında zarf, tümleç, yüklem hepsi gizli. En güzeli yazılanların paylaşılmadan önce bir defa daha okunup, doğru anlaşılıp anlaşılmadığının değerlendirilip, ondan sonra Cevapla tuşuna tıklanması.

@luneris

Demek ki kimse tam olarak bu işe ihtimam gösteremiyor. Fazlada şeyetmemek lazım yani

M.İhsan demiş ki:

Var mı bu kelimeden başka bu kadar çok yanlış kullanılan? Ciddi ciddi okuyorum sonra bir anda pat diye önüme çıkıyor ve bütün okuma isteğim kaçıyor. O kadar çok yanlış kullanılıyor ki doğru anlamında kullanılıp kullanılmadığını dahi anlayamıyorum. Lütfen doğru anlamına göre kullanalım.

Hepsini görüntüle...

Bu konudan devam etsek güzel olur. "Vasat" orta demek, ama negatif anlamda bir orta. Yani "ortalamanın üstüne çıkamayan, sivrilemeyen" gibi. O sebeple normal "orta"dan ayrılıyor. Mesela bir futbol maçı yorumunda "Ronaldo bu maçta vasat bir performans sergiledi, 6 tane fırsatın sadece birini gole çevirebildi" gibisinden. Dediğin gibi, direkt "kötü, etkisiz" gibi anlamlarda kullanan çok kişi var.

Can Çelik demiş ki:

Bu konudan devam etsek güzel olur. "Vasat" orta demek, ama negatif anlamda bir orta. Yani "ortalamanın üstüne çıkamayan, sivrilemeyen" gibi. O sebeple normal "orta"dan ayrılıyor. Mesela bir futbol maçı yorumunda "Ronaldo bu maçta vasat bir performans sergiledi, 6 tane fırsatın sadece birini gole çevirebildi" gibisinden. Dediğin gibi, direkt "kötü, etkisiz" gibi anlamlarda kullanan çok kişi var.

Hepsini görüntüle...

Bahsettiğiniz şekilde kullanım doğrudur, katılıyorum. Uygun başlığı öne çıkarmak da akıllıca bir fikir çünkü yazdığım konuda geri planda kalabilirdi. En azından şimdi bu anlamı taşıdığını bilmeyenler doğrusunu öğrenebilir. Türkçemizi düzgün kullanmaya gayret edelim

Vasat her zaman ortada, ortalama, sıradan, normal anlamındaydı yahu. Doyumsuz, normal değerlerle tatmin olmayan bir nesil, kelimenin anlamının içine etti