SJ1000 değerlendirmesi:
Aşağıdakiler, techmoan'daki SJ1000 incelemesine kullanıcı yorumlarından derlenmiştir. Doğru olduklarına inanıyorum ama teyid edemem. Kamerayı elime almadım henüz.
(link)
Kamera ilk çıktığı günden itibaren iki versiyon atlamış durumda. Hem firmware, hem de mekanik/optik hatalar giderek ayıklanıyor. Ayrıca bir de yeni ürün SJ2000 çıkmış ama detay bilgi yok.
Yeni versiyonlarda düzeltilen hatalar:
* Ekran koruyucu (pil tasarrufu) ilk modellerde çalışmıyor. Hatalı firmware versiyonu: Y13061311 Hatanın düzeltildiği versiyon: Y130615
* Su geçirmez kılıf ilk modellerde daha ince kapaklı, ikinci modelde kalın kapaklı. Fakat her iki modelde de su sızdırıyor ve kılıf penceresi çekimlerde görünüyor (lumboz deliği efekti). Kapak rastgele kapatılırsa, kapaktan bazen su alıyor bazen de almıyor. Butonlarla su altında oynanırsa buton deliklerinden daima su alıyor. Kapak ve butonları silikon gresi ve naylon folyo ile kaplamak bazen tam su geçirmezlik sağlayabiliyor (yapanın ustalığına kalmış). Ayrıca, çok az zoom (1.2x) yaparak su geçirmez kılıf görünme hale geliyor. Üçüncü (en son) modelde ise hem su geçirmiyor, hem de lumboz deliği efekti yok edilmiş, fakat bunu sağlamak için kılıf penceresini büyütmektense FOV (görüş açısı) biraz daraltmışlar. (Orijinali 140 derece idi)
* Bağlantı parçaları ilk iki versiyonda tam felaket. Sarsıntılı ortamlarda (mesela gidon) kesinlikle güvenilemez, çürük çarık şeyler. Daha ilk saat içinde gidon bağlantı parçasının koparak kameranın yere düştüğü şikayetleri var. En çok şikayet bağlantı parçalarından geliyor diyebilirim. İlk modelleri kullanan herkes marangoz olmuş durumda. Paketten çıkan parçaları kesip biçerenler, başka kameraların bağlantı parçalarını kullananlar, tüfek vizörü tutacağından gidon aparatı imal edenler, sıfırdan kendi bağlantı aparatını imal edenler... Üçüncü versiyonda bağlantı parçaları daha kaliteli ve güvenilir imiş.
Alınca üçüncü veya daha yeni versiyonu almak lazım, ama 3. versiyondan ilk defa Ekim ortasında bahsedilmiş. Şu an sipariş edilen bir SJ1000 eski versiyon gelebilir. Riske girmemek için 1-2 ay beklemekte fayda var.
Henüz düzeltilmeyen hatalar:
* Bağlantı parçaları üçüncü versiyonda bir miktar iyileşse de, hala çeşitli hataları olabilir - henüz detaylı rapor yok.
* 720p60 tam bir sahtekarlık örneği. Aslında 720p30 çekiyor fakat çektiği her kareyi iki defa hafızaya kaydediyor. Görüntü kalitesi 30 FPS ile aynı olmasına rağmen hafıza tüketimi gereksiz yere 2 kat artıyor. Nitekim 1080p ve 720p hafıza tüketimleri neredeyse aynı. Bunun bir pazarlama hilesi (güya "60 FPS") olduğunda herkes hemfikir. Kötünün kötüsü ise şu: Ayarlarda 720p30 yok. Mecbursunuz sahte 60 FPS'i kullanmaya. Dolayısıyla 720p kullanmanın hiç bir esprisi yok. Çünkü karşılığında hiç bir şey elde etmeden, boşu boşuna çözünürlüğü düşürdüğünüzle kalıyorsunuz. Öte yandan 480p hakkında bir bilgi yok: 480p FPS opsiyonları nedir, farklı FPS'lerde hafıza tüketimi nedir, bunlar gerçek/sahte FPS mi... bilgi yok. SJ1000'i 480p'de kullanan yok sanırım.
* Ses kalitesinin son modelde düzeltilip düzeltilmediği bilmiyorum. Kısmen düzeltilmiş olduğunu sanıyorum. Şöyle ki: SJ1000'de ses kalitesini bozan iki faktör varmış: (i) Mikrofon kablolarının elektriksel parazite açık olmaları - bu imalat hatası sayılır, parazit korumalı kablo kullanılarak çözülebilir. O yüzden, son versiyonlarda elektriksel parazitin halledildiğini umuyorum. (ii) Mikrofon sesi önden aldığı için rüzgar sesi geliyor. Bunun yeni versiyonda çözüldüğünü sanmıyorum. Ama bir kullanıcı, arka kapağı hafif aralayıp arkadan da ses girmesini sağlayarak ses kalitesini çok iyileştirdiğini iddia ediyordu. Kapak düşmesin diye de kamerayı kalın bir lastik bantla sarmış.
Dikkat edilmesi gereken noktalar:
* Çin/ebay'den sipariş edilen kameraların yaklaşık 1/5 kadarı az veya çok defolu çıkıyor. Tahminimce 1/20 kadarı da ciddi derecede defolu çıkıyor. Dolayısıyla, garantisi ve para iadesi sağlam olan bir satıcıdan alınmalı. Fiyatı biraz yüksek olsa da kamera elinizde patlamaz en azından. Yerli satıcıdan, teyidli ödeme ve alışveriş güvenliği sağlayan sitelerden (GG, sahibinden, vs.) ve faturalı alınmasını tavsiye ederim.
* Bir kullanıcı USB portunu koparmış, bir diğeri de USB kablo porta çok sıkı girdiğinden, portun kopmasından korkarak, başka bir USB kablo kullanmaya başlamış. USB portu tamir etmek için cihazı dibine kadar (chip ve lens dahil) demonte etmek lazım - büyük ihtimal kamera çöp olur. Dolayısıyla USB porta ekstra itina göstermek lazım.
Diğer notlar:
* Kamera, çoğu araç DVR cihazının kullandığı "Novatek NT96650" chipini kullanıyor. Başka da bir chip kullanmıyor. Kameranın beyni, her şeyi Novatek NT96650 chip. Bu chipi kullanan diğer DVR'lar ile fonksiyon ve kapasite anlamında aynı. Sadece kılıf, lens, sensör, montaj, dış tasarım vs ("paketleme") farklı. Bu arada, bu gibi "montaj" ürünlerde çipin sahip olduğu tüm fonksiyonlar kullanılmaz genellikle. Çipin 100 özelliği varsa, bunu kullanan X cihazında çipin şu 80 fonksiyonu, Y cihazında bu 90 fonksiyonu kullanılır. O bakımdan "Novatek NT96650" çipini kullanan tüm DVR'lar birbirinin aynı olsa bile, aralarında yine de minimal farklar olabilir. Bu çipin manueli:
(link)
* Yağmura karşı su geçirmez kılıf gerekli. Zaten kılıfın tek işe yaradığı şey de o - yağmur. Kılıfsız yağmura çıkılırsa kamera bozulabilir. Özel muameleyle kılıfı tam su geçirmez hale getirmedikçe su altında kullanmayı unutun. Son modellerde su geçirmezlik sağlanmış diyorlar ama ben yine de güvenmiyorum.
* Hafıza tüketimi: 1080p30 ile 7.2 GB/saat, 720p60 (gerçekte 720p30) ile 6.4 GB/saat, 480p detayları yok. İnşallah tek seçenek 480p60 değildir ve 480p30 seçeneği de vardır. Zaten 480p60 saçma bir ayar olur. Kalite isteyenin 480p ile işi ne? 480p'ye fit olanın 60 FPS ile işi ne? 480p30, 1080p30'dan 5 kat daha az piksel/sn kullanır --> teorik olarak 5 kat daha az hafıza tüketmesi lazım. Bu da yaklaşık 1.5 GB/saat eder, 32GB hafıza kartıyla 21 saat kayıt yapar. Vaşşş! Teorinin pratiğe izdüşümü bakalım nasıl olacak...
* 3 adet seri bağlı AAA formatında LiPo (lityum polimer) pil ile çalışıyor. Orijinal (ve yeni) pillerle 130 dk çekim yapabiliyor. Piller plastik batarya mahfazası içinde lehimlenerek bağlanmışlar. Havya ile değiştirilebilir. Yedek pil bataryası 8-10$. Batarya %85 deşarj iken 3.6V, tam şarj voltajı 4.16V. Orijinal lityum piller yerine NiMH pil takıldığında da sorunsuz çalışıyor (denemişler). NiMH piller piyasada bolca bulunan şarj edilebilir piller olup, çalışma voltajları lityum pillerden biraz farklı olsa da sorunsuz çalışıyor(muş). Bildiğim kadarıyla lityum piller ağırlık/kapasite açısından en iyisi. (Cep telefonları daima lityum pil kullanır.) NiMH ise fiyat/kapasite açısından en iyisi. NiCd pillerden ise uzak durun - zaten artık satılmıyorlar sanırım.
* Araç çakmağından kamerayı sonsuz çevrimde kullananlar var. Bu da şarjda çekim yapılabildiğini teyid ediyor. Ayrıca 12V besleme kabul ettiğine göre voltaj regülatörü var demektir, dolayısıyla 5V ve üzeri solar paneller ile de çalışır. Ayrıca, 3.75 volt adı altında satılan bilumum telefon pilleriyle de (lityum) uyumlu. Harici pil dışarıdan batarya kutuplarına paralel bağlanabilir.
* Sarsıntı giderme özelliği yok. Sarsıntılı çekimleri video editöründe stabilize etmek gerekiyor ama, sarsıntılı görüntüden şikayet edenler olmasına rağmen, sarsıntı giderici yazılım / editör tavsiyesine rastlamadım.
* Balık gözü lensin sebep olduğu "barrel distortion" (düz hatların konkav çıkması) bazen şikayet konusu ama çoğunluk şikayetçi değil. Video editörlerinde barrel distorsiyonu büyük oranda giderilebiliyormuş.
* 4xOptik Zoom iddiasıyla satılıyor ama optik zoom yok, sadece dijital zoom.
* Max 32GB MicroSD (SDHC) hafıza kartı takılabiliyor. "Class 4" hızı rahat yetiyormuş ama daha yüksek hız gerektiren başka cihazlarda da kullanabilme ihtimali için Class 10 tavsiye ederim.
* Sıkıntının en büyüğü bağlantı parçalarında. Kamerayı gidona bağlamayı düşünenlerin, bir şekilde "aparat imalatı" yapmaları gerekecek. En basiti, orijinal aparatlara ek olarak kalın lastik bir bant ile sağlamlaştırmak lazım. Kutudan çıkan Velcro (cırt-cırt) kayışlarla da sıkılaştırmak lazım. Bazıları velcro yerine daha sağlam "3M Klett-Power" veya "3M Dual Lock Tape" kullanmış. Kamerayı, su geçirmez kılıfın içinde süngerimsi bir şeylerle sallanmaz hale getirmek lazım (sarsıntısız çekim için). Ayrıca, bağlantı aparatı koparsa kameranın yere düşmesini engellemek için ilave bir emniyet halatı (ince çelik kablo) kullanmak lazım. Orijinal bağlantı aparatlarıyla gidona bağlayanların hepsinin apartları çok kısa zamanda kopmuş ve kamera yere düşmüş. Son modellerin bağlantı aparatları genel olarak daha iyiymiş (vantuzlu tutacak "GoPro kalitesine benzer" imiş) ama gidon aparatı hakkında özel bir bilgi göremedim.
* Sonuçta bazı sıkıntıları olsa da, genel olarak çok makul bir kamera ve çekim kalitesi profesyonel seviyede olmasa da sınıfı geçer. 1080p çözünürlükte "şahit kamera" olarak trafikte rahatlıkla kullanılabilir. Kamera esas aydınlık ortamda iyi çekiyor, ama loş ortam çekimleri de kabul edilebilir düzeyde. Birisi kafa lambasıyla gece bisiklette denemiş, memnun kalmış. Paketle gelen sayısız aparatlar, adaptörler, kabloları da hesaba katınca, fiyat iyice komikleşiyor. GoPro'nun tek vizörü bile SJ1000 full paketten daha pahalıymış. Fiyat/performans açısından günümüzün en iyi makinesi olduğunda genel konsensus var. Ve amatör gayeler için başarılı bir cihaz olduğunda çoğunluk görüşü var.
Ha bir de yeni çıkan SJ2000 varmış. Sadece ismi var henüz. SJ1000 üçüncü versiyona gelmiş, hatalarının çoğu ayıklanmış. Çiçeği burnunda SJ2000 ise (tahminimce) daha iyi fiyat/performansa sahip olacak, ama hatalarla dolu olacak. Ne yapmak lazım? SJ2000'in hataları ayıklansın diye beklesek, o zaman da SJ3000 çıkacak...
Bir de şu var. Sonuçta 150 liralık kamera için bu kadar okuyup araştırmaya değer mi acaba? Sırf techmoan sitesine 1 günden fazla harcadım... Sanırım bu kadar araştırma yeter. Sonuçta fiyat/performansta 1 numara, işimi de rahat görüyor, bağlantı parçaları da varsın kötü olsun - sağlamlaştırmak zor değil.
Kışın bisiklete çok az binerim. Bahara kadar SJ1000'in daha yeni versiyonları çıkar, kalan hataları da ayıklanır. Belki SJ2000 (gerçekten varsa) daha avantajlı olur. O zaman tekrar bakarım duruma.
Geriye pil kapasitesi, şarj ve hafıza konuları kaldı.