En güvenli çözüm,, apartmanda oturuyorsanız dairenizi satın,
Geçici kiralık eve taşının.
paranızla temelden itibaren sağlam olduğuna emin olduğunuz ve inşaatı bizzat takip edeceğiniz, 3-4 katı geçmeyen apartman veya mümkünse müstakil ev inşaatına girin.
Hocam olmuyor işte... Geçenlerde akrabamla bu yüzden tartıştım. Arkadaş mal sahibi, fırsat bu fırsat deyip 10 gün önceki piyasanın %30 üzerinden müstakil ev satmaya çalışıyor ama kiralar neden bu kadar yüksek diye de şikayet ediyor. Satıp kiraya çıkması gerekecek ya.
Ben de yüzüne söyledim, sen evinin fiyatını yükseltiyorsan kiraların yükselmesinden şikayet etme diye.
Söylemeye çalıştığım, piyasa çok yüksek. Corona zaten arsa ve müstakil ev piyasasını çok yükseltti, enerji krizi tuzu biberi oldu, deprem de son noktayı koydu.
2-3 sayfa geride de yazdım.. Ben hala kiracıyım ve depremden bağımsız olarak arsa fiyatlarını bir süredir takip ediyorum, depremden hemen sonra fiyat yükseltenler oldu.
Bu ekonomide arsayı nasıl alacağız ki?
Bunun sorumlusu vatandaş değil sistem.
Ben de katılıyorum ama serbest piyasa ekonomisinde sistem vatandaşı nasıl korusun ki? Türkiye'de kafaların temelden değişmesi gerekiyor.
Yurt dışında da yaşadım ve maalesef ev ve inşaat sektörü konusunda Türkiye fazla serbest. Mahalle aralarında apartmanlardan biri 5 kat, diğeri 10 kat, yanında da boş arsa var. Şehirlerimiz yamalı bohça gibi. Devlet (boş olan arsa dahil) kanunlar çerçevesinde hepsinde aynı standartların uygulanmasını zorlayacak. Bir mahallede boş arsa varsa da, yeni arazileri imara açmayacak.
Millet arsaları yatırım olsun diye satın alıyor, ev yapmak için değil ve fiyatların yükselmesini bekliyor. Sistemin buna izin vermemesi gerekiyor. TOKİ 1 yıl içinde inşaat başlanması şartı ile arsa verecekti ya, bence bu kural yeni imara açılan bütün arazileri kapsamalı. Tarlalar/araziler sadece ev ihtiyacı varsa ev yapımı için imara açılmalı, uzun vadeli kar ve rant gözetilmemeli.
Batı ülkeleri biliyorsunuz imar planı ve ev sahipliği konusunda çok titizler, Türkiye'de biz titiz kurallar uygulayamıyoruz. Batıda ikinci evden, kiradan, yatırım için alınan evlerden, vs deli gibi vergi alınıyor ama Türkiye'de devlet vatandaş küsmesin diye katı kurallar uygulayamıyor. Tam tersine bizde müteahhit satış fiyatını gerçek fiyatın %25'i gösterip vergi kaçırıyor. Siyasi irade çok önemli.
Aynı şeyleri farklı kelimelerle söylüyoruz. Sen müteahhit dedin, ben ise arsa fiyatlarından ve fırsatçılardan şikayetçiyim.