Motorcuları öldüren "tank slapper" yol bisikletçilerinin başına gelir mi?

sheldon brown'ın dediğine göre carbon bisiklette daha az olurmuş. Gidonu hafif bisiklet daha çabuk ve hızlı salınıma girermiş.
Rezonans frekansı çelikte düşük diğerlerinde daha yüksekteymiş.
Sheldonun sayfası açılmıyor bi de.
(link)

halil halil demiş ki:

@Alptriatlon

kontaranın da yan etkisi var gidon salınımında

Hepsini görüntüle...

Bana da kontranın işleyişiyle çok benzer gibi geldi bu mesele. Kontrada tek sefere mahsus dengesini hafifçe bozup kendisini toparlamasını bekliyoruz.

Videodaki adama dikkatlice baktığımda kamyonu görmesiyle virajın ortasında freni sıktığını fark ettim. Virajda yapılan frenin motorun ön arka teker dengesini fena şekilde bozduğu mâlum. Buna ilaveten aynı anda, freni sıkarken gidonun sağ tarafını da kendine çekiyor ve titreme, bu hareketle birlikte motorun kendisini sol tarafa doğru toparlamaya çalışmasıyla başlıyor.

@münferit vagon ben bisiklet ve motor konusunda asiri tecrubeleri olan birisi degilim, soyle olabilir mi acaba? gordugum bir durum var burada.

motorsiklet saga donerken, yolun kendisi de ayni zamanda saga dogru egimli ve cok guzel bir sekilde saga donenler icin destek veriyor, fakat saga dondukce yani ilerledikce yolun egimi duzlesiyor, ve saga donerken merkezkac kuvvetini dengeleyen saga egim bir an ortadan kalkiyor, oysa ki motorsikletli o egim devam edecek saniyordu, plani oydu, hem yolun egimi duze cevrildi hem kamyon karsisinda kalakaldi, toparlayamadi,

yani bu durumda kamyona gore yolun saginda kalmasi zaten imkansizdi o hizla, ve o yonden viraja girdiginde. maksimum yapabilecegi sey kamyonun da soluna dogru kendisini savurup bankette yuvarlanmakti, boylece belki yaralanirdi fakat olmeyebilirdi...

yani ayni viraja tekrar gidilse, o hizla o motorla girilse, ve bir cizgi cekilse, yol ikiye bolunse, o motor gene muhtemelen kamyonun olacagi seritte olacak. bunu kesin bilemiyorum, ancak guvenlik onlemleri alinarak o virajda denenebilir bence.

tabi bunlar kolay kararlar degil, simdi izliyoruz uzaktan kolay geliyor, o an kim verebilir ki bu kararlari... quantum bilgisayari gibi beyin var sanki hepimizde...

bilmiyorum ne dersiniz.
yani muhtemelen onceki gecen motorda gecen surucu de, ezilen motorla birebir ayni hatti takip ederek gecti o virajda, bunu soylemek istedim. zamanlama uygun olsa ezilen surucu onceki olacakti. yani virajin kendisi de tehlikeli bir viraj.

Ya öyle bir korkunç ki, kendimi toparlayamadım hala.
Ters yönlendirme bilmediğim bir konu. Motorcu olan arkadaşım bana anlatmıştı. Ancak onun anlattığı kadar bilgim var. Ama işte korkunç bir durumla karşı karşıya kalındığında insan yeteri kadar soğuk kanlı olup hızlı düşünebilir mi?
Anlık refleks, kendini tamamen sola, yolun dışına doğru sürse bu sefer de daha hızlı bir ivmelenme ile fırlamaz mı? Motoru kamyona iterek güç alıp kendini sağa atsa, bu da mümkün değil gibi. İşte anlık donup bir şey yapamamak, bitti gitti bir hayat
En güzeli virajın arkası görünmüyorsa yavaşlayacaksın.

Yapılan hatalar; viraja hızlı girmek (seyretmesi gereken şeridin dışına çıkıyor), panikle ön fren yapmak, bakışı virajın devamına değil gelen araca sabitlemek ve en son çare olarak kıvırma (kurtarma manevrası) yapamamak.

Kontra farklı bir olay, dik pozisyonda hızlı viraja girmiş (yatıp hafif kontra verse motor kendi dönerdi) , karşıdan biri gelmiyor diye..Kamyonu görünce birde fren yapıp sağa kırınca motor doğal olarak dik ve düz gitme eğilimine giriyor..Ama sürücü refleks olarak sağa gitme çabasını bitiremediği için motor bu enerjiye ara ara dikleşmeye çalışarak cevap veriyor..Ayrıca adamın frenajına bakın, gidon döndükçe fren dozajı değişiyor...Viraja girişi fren yapması ani kırmak zaten hata...

Bisiklette kontra uygulanamaz-çok verimli olmaz zira teker çok ince...

İki tekerli her taşıt için kontra geçerlidir fizik kuralıdır.Kontra atla deve bir mevzu değildir zaten dengede kalmak için bisiklet üzerinde sürekli kontra hareketini yapıyor yaptırıyor beyniniz ve omuriliğiniz. Bu videodaki arkadaşın kaza yapmasına sebep olan durum panikle bakışını kamyona kitlemesi virajın çıkışına baksa önden yolu okuyabilse muhtemelen kaza yapmazdı.Bu tarz durumlarda hayatta kalma iç güdüleri sizi büyük tehlike olabilecek (bu videoda kamyon) duruma odaklar bakışlarınızı sizi gerçekten kurtaracak doğru yöne çevirmek çok zordur.

Dikkatsizlik dışındaki kazaları saymazsak eğer motosikletteki en büyük sebep "korunma refleksi" 'dir. Toplam 8 korunma refleksimiz var, yani sizin teoride çok iyi bildiğinizi düşündüğünüz ama eksik pratik bilginiz nedeniyle beyninizin yapmayı istediğinizi değil de korunma refleksinin yanlış yönlendirmesiyle yaşanıyor. Motosikletle viraja girerken geniş alır içeri doğru girersiniz, virajda ne ön ne arka frene dokunulmaz, vites değiştirilmez debriyaj kullanılmaz, gazla girer ve gaz açarak devam edilir, bu normal sürüşte de yarışlarda da aynıdır aksini yapmak ya tecrübesizlik yada tecrübesizliktir.. Kaza videosunda da bütün yanlışlar peş peşe, debriyaj tokatlama diye bir tabir ve gereksiz bir hareket var yapıp ara gaz çekiyor, virajda kontra yaptığını göremedim son yaptığı hata zaten frene dokunmak oldu ha birde çift yönlü yolda aptalca bir maceranın sonu nasıl biter bize göstermiş oldu.
Korunma refleksi neler? Merak edenleriniz için alt yazısını düzenleyip YouTube'a yüklediğim California Superbike Scholl kurucusu Keith Code 11.12 sn.'de bu konuyu anlatıyor

Tank slapper yüzünden ölen motorcuların geneli panik yüzünden gidonu sıkıca tutmalarından kaynaklıdır.
Böyle bir durumda gidon amortisörünüz (damper) yok ise gidonu serbest bırakmanız gereklidir.
Tank slapper (depo tokatlaması, çırpınması) daha çok kısa aks aralığına sahip motorlarda yaşanıyor. Yani supersport denilen yarış motorları.

Bisiklette tam tersi ağırlığı gidonun üstüne verdiğinde düzeliyor. Bu hafta sonu yine yaşadım. Karşıdan kuvvetli rüzgar vardı tırmanışta baymış kamyonun arkasına geçtim tırmanış bitip iniş başladığında kamyonun arkasından çıkmak için yavaşlamaya başladım. 60 kms/s ve karşıdan esen 20 km/s rüzgar birde üstüne 50mm profiller başladı. Hemen Frome hareketine geçip göğsümle gidona dayandım ve kesildi.

PuncherZ demiş ki:

Bisiklette tam tersi ağırlığı gidonun üstüne verdiğinde düzeliyor. Bu hafta sonu yine yaşadım. Karşıdan kuvvetli rüzgar vardı tırmanışta baymış kamyonun arkasına geçtim tırmanış bitip iniş başladığında kamyonun arkasından çıkmak için yavaşlamaya başladım. 60 kms/s ve karşıdan esen 20 km/s rüzgar birde üstüne 50mm profiller başladı. Hemen Frome hareketine geçip göğsümle gidona dayandım ve kesildi.

Hepsini görüntüle...

Öncelikle geçmiş olsun Allah bir daha yaşatmasın. Sizin başınıza gelen olay konu başlığındaki olay olmamış ve olamaz da zaten. Motorsikletlerde, çift süspansiyonlu sistemlerde ve genelde yüksek hızlarda oluşan bir şey bu. Sizin rüzgar ve kamyonun oluşturduğu türbülanstan dolayı sadece "savrulmuş" olmanız kuvvetle muhtemel. Benzer durumu yaşayanlar için de, bisiklet gidonunda salınım olmaz vs demiyorum. Bu tank slapper adlı olay motora özgü sadece, bisiklet için farklı bi isim konulabilir

emre özbay demiş ki:

Öncelikle geçmiş olsun Allah bir daha yaşatmasın. Sizin başınıza gelen olay konu başlığındaki olay olmamış ve olamaz da zaten. Motorsikletlerde, çift süspansiyonlu sistemlerde ve genelde yüksek hızlarda oluşan bir şey bu. Sizin rüzgar ve kamyonun oluşturduğu türbülanstan dolayı sadece "savrulmuş" olmanız kuvvetle muhtemel. Benzer durumu yaşayanlar için de, bisiklet gidonunda salınım olmaz vs demiyorum. Bu tank slapper adlı olay motora özgü sadece, bisiklet için farklı bi isim konulabilir

Hepsini görüntüle...

Buna tank slapper demeyebiliriz ama savrulmak ile de tarif edilemez. 60 km's hızlar bisiklet için yüksek hızlardır. Örneğin tırın arkasında değil de yanında olsaydım oluşan harekete dediğiniz gibi savrulma denebilirdi. Tırın oluşturduğu hava akımı önce beni iter sonra çekerdi. Yaşadığım aynı aşağıdaki videoda olduğu gibi, yüksek hız ve profil jantlar ile daha kuvvetlisi diyebilirim.


Aslında biraz araştırılınca nedeni anlaşılıyor. Motorlarda özellikle racer ve dediğiniz gibi çift süspansiyonlu sistemlerde olma sebebi daha dik açılı bir maşada oluşan hareket dalgasının sert kararlı bir şekilde süspanse edilmediği için devam etmesi olarak açıklanabilir. (Gidon dik olduğu için dalga boyu kısalıyor ama hızı da artıyor, süspansiyonlar ise bu kısa aralıklı dalgayı besliyor) Bisiklette de aynı şekilde oluşan dalga hızın artması ile güçleniyor ve ağırlığın az olması dalganın gücüne yetmediği için dalga devam ediyor. Gidon üstüne yatarak dalga merkezine ağırlık vermek bu sebeple çözüm oluyor. Motorda da doğru anda "tokat" atma dalgayı dengelemeye yarıyor.
Resimler ile biraz dilim döndüğünce anlatmaya çalışayım. Oluşan olay tam tırın oluşturduğu hava boşluğundan çıkarken başladı. Yani hava boşluğunun dolduğu alanda.
A da başlayan güç yeşil ve mor noktaların mesafesi oranında kırmızı ve mavi çizgiler arasında açı ve gerilim oluşturuyor. Bu gerilim arttığında gerilim oluşturduğu güç ile B deki gücü besliyor ve A ile B yer değiştirmiş oluyor. Bu böyle devam ediyor. Mor nokta yeşil noktaya geldiğinde arka teker ağırlık merkezini takip ettiği için açı oluşmuyor ve dalga devamlılık gösteremiyor.

eski tur bisikletimde arka yüklüyken ellerimi her bıraktığımda oluyordu bu, yüklü değilken hiç sıkıntı yoktu. sanırım ağırlık merkezi arkaya kaydıkça ön tekerleğin yere basma gücü azalıp savrulması kolaylaşıyor. her tank slapper bu sebepten olmayabilir tabi ama ben o an öyle hissetmiştim. çok bilimsiz bir açıklama oldu. :d

Bisikletlerde olan çırpınma daha çok gidon üzerindeki kuvvet kalktığında (genelde eller bırakıldığında) hızlı giderken olmaktadır.
iki teker arasındaki mesafe ne kadar kısa olursa çırpınma daha çabuk olmaktadır. Gidona ağırlık ve baskı uygulandığında çırpınma sona eriyor.

Berke demiş ki:

Ben hafif tutma sonucu bir kaza yaşamıştım.

Hafif yokuş aşağı bir yolda yol bisikleti ile gidiyordum gidonu üstten tutarak, bir anlık dalgınlık önümdeki kasisi görmedim hafif tutma sonucu kasisten geçerken ellerim gidondan ayrıldı bir anda ve düştüm neyse ki çok hızlı inmiyordum. O günden sonra gidonu sıkı tutuyorum olumsuz bir yönünü görmedim.

Hepsini görüntüle...

gidonu yüksek hızlarda çok sıkı tutmayacaksın.

münferit vagon demiş ki:

Bana da kontranın işleyişiyle çok benzer gibi geldi bu mesele. Kontrada tek sefere mahsus dengesini hafifçe bozup kendisini toparlamasını bekliyoruz.

Videodaki adama dikkatlice baktığımda kamyonu görmesiyle virajın ortasında freni sıktığını fark ettim. Virajda yapılan frenin motorun ön arka teker dengesini fena şekilde bozduğu mâlum. Buna ilaveten aynı anda, freni sıkarken gidonun sağ tarafını da kendine çekiyor ve titreme, bu hareketle birlikte motorun kendisini sol tarafa doğru toparlamaya çalışmasıyla başlıyor.

Hepsini görüntüle...

İnabılmaz dehşet verici. Böyle teorik konuşmak kolay, ama gel gör ki insan birkaç kez aynı kazayı yapmadan bunu öğrenemez. Öyle kolay mı bu.

Evet gelebilir , benim başıma geldi. Çok korkutucu bir şey.

Allah kaza bela vermesin hepimiz yokuş iniyoruz, başıma benzeri oldu gibi bişey, tam değil çok rüzgar lı hava varken, kesinlikle hızlı inmiyorum çünkü 1 2.kere bu şekil titreme geldi, haliyle düşme korkusu ve sonrası hiç riske gerek yok, hem sağlık hem mal herşeye zarar.

Yüksek profilli jantta başıma gelmişti, 70 km hızla inerken yanal rüzgarla başladı, hemen dizlerimi kuvvetle orta boruya yasladım ve bastırdım, gidonu da daha sıkı tutarak wobble'dan kurtuldum.

Tam olarak zaman söyleyemem ( yıl - km olarak ), Ön jantınızın rulman yada göbek bakımını mutlaka yapmanızı tavsiye ederim.
Yokuş aşağı inerken aynı yerde 50-55 km civarında 3-4 defa başıma geldi.
Yol bisikletinde Rulmanlı olan ön jantı havaya kaldırıp çevirince normal gözüküyordu, çevirebildiğim kadar hızlı çevirdiğimde ( jantın 10-15 turunda 1defa ) çok çok az derecede anlık hissedilecek sürtme yada takılmaya benzer bir durum oluyordu. Yokuş aşağı yüksek hızda bu takılma '' tank slapper '' a neden oluyordu.
Rulman değişiminden sonra bu sıkıntı ortadan kalkmıştı benim bisiklette.
Yüksek kaldırımlardan inerken, ön jant biraz daha fazla darbe aldığından dolayı. zamanla rulmanda ufakta olsa sıkıntılı bir durum oluştu diye tahmin ediyorum.