Yapım aşamalarıyla "Kendime bir kadro"

Çok temiz ve mükemmel işçilik, yazınızı okumaktan ve resimlere bakmaktan çok keyif aldım. Devamını okumak ve görsellik leri bekliyorum. İşiniz rastgelsin.

SM-N920C cihazımdan Tapatalk kullanılarak gönderildi

@uguryilmaz144

@Yetkin

Çekincelerinizi anlıyorum, ancak fillet brazing yeni birşey değil, bisikletler üzerinde fazlasıyla kendini kanıtlamış bir yöntem. 100 seneye yakındır kullanılmakta.. Schwinn tüm kadrolarında fillet brazing kullanırdı ve bu bisikletler MTB akımını başlatan bisikletler; henüz ortada mtb diye birşey yokken insanlar bu bisikletlerle dağ yollarından iniyorlarmış, bunun da temel sebebi sağlamlıkları.

Doğru, pirinç'in çekme mukavemeti çelikten oldukça düşüktür. İşte bu yüzden kaynağa göre daha fazla malzeme kullanmak gerekir. Genel kural olarak fillet brazing'de birleşme noktasındaki kalınlık boru kalınlığının 6 katı kadar olmalıdır. Bu şekilde birleşme noktası borudan daha sağlam olur. Örnek;
http://www.caferacer.net/forum/attachments/technical/11830d1422230191-destructive-testing-bronze-img_1491.jpg
Gördüğünüz gibi pirinçten önce boru belvermiş

Hatta TIG/MIG ile karşılaştırıldığında bir açıdan daha sağlam olacağı bile söylenebilir, şöyle ki; gazaltı kaynakları hatalardan çok etkilenir. Kaynak hattına en ufak kontaminant girdiğinde, orası stres gören bir bölge ise büyük ihtimalle kırılacaktır. Oysa ki fillet brazing dış etkilere bu kadar hassas değildir. Sanıyorum bu yüzden ben şu ana kadar birleşim noktasından kırılmış hiçbir fillet brazed kadro görmedim, ancak kaynak noktasından kırılmış kadro sayısız!

Ha dezavantajı nedir; kaynak kadar seri imalata uygun değildir. Ve de dediğim gibi birleşim noktalarında TIG'e göre daha fazla malzeme kullanmak gerekiyor. Bu da sonuçta kadroyu 50-100gr ağırlaştırır; bu mertebeler sizin için önemliyse.. Ama bunun karşılığında düz kaynağa göre çok daha estetik bir şekilde adeta "birbiri içersine akan" borular elde ediyorsunuz. Benim de fillet brazing'i seçme sebebim bu. Yoksa bana da TIG daha kolay; ne tesviye lazım, ne temizlik, ne de ince el işçiliği. Ama o zaman ne farkı kaldı bunun seri imalat bisikletlerden?
Yine de salt fonksiyon istenen, estetik ayrıntıların önemli olmadığı kadrolarda kullanabilirim, öğrenmek lazım

Sınıfının öncüsü Brompton da sadece fillet brazing kullanıyor.
Bu da fillet brazing kullanarak BMX ve Freeride kadroları üreten Curtis:
(link)

Tebrik ediyorum, harika bir çalışma, devamını da merakla bekliyorum.
Bu arada ben de Zekeriya Erbil

@Burçak Erbil İşçiliğiniz, uğraşınız çok güzel. Tebrik ederim.

Burcak bey merhaba kolay gelsin . ilerde buyuk ureticilerin kullandiklarima benzer testler yapmak mumkun olacak mi acaba?

Ellerinize sağlık, keyifle takip edeceğim.

@mariokaldato

Güzel bir nokta. Kişiye özel kadro yapımında testlerin fazla bir manası yok. Çünkü her kadro az ya da çok birbirinden farklı.. Bu bağlamda emniyetli ve performanslı bir kadro ortaya çıkarmanın yolu tabii ki en başta gerekli eğitimleri almaktan ve de sonrasında daha önce denenmiş ve onaylanmış yöntemlerin, tasarım özelliklerinin kullanılmasından geçiyor. Sadece bir örnek olarak; dikkat ettiniz mi bilmem ama bu kadroda ön maşanın dropoutları aşağıya değil, ileri doğru bakıyor. Bu disk frenli yol maşalarında fren kuvveti ile göbeğin yerinden çıkmaması veya en azından oynamaması için yaygın olarak kullanılan ekstra bir güvenlik önlemi. Derinlemesine araştırma ve diğer kadro ustalarıyla fikir alışverişi yaparak bu gibi detayları öğrenmek gerekli.

Burada kadro ustasının yeteneklerinin ve bilgisinin sınırlarını bilmesi ve ona göre sorumlu şekilde hareket etmesi çok önem taşıyor. Aksi takdirde hiç istenmeyen sonuçlar ortaya çıkabilir!
Örneğin ben brazing konusunda kendime güvenene kadar maşa yapmadım, disk frenler, paslanmaz borular isteyenler oldu, klasik Türk mantığıyla “birşekilde yaparız” diye girmedim. Ancak bu konuda herkesin benimle aynı bakış açısında olmadığını görmek üzücü.. En başta ülkemizde bu işe giren birkaç kişiden benim dışımda hiçbiri en basitinden bile bir eğitim alma ihtiyacı duymadı, ama havalarından geçilmiyor.. Neyse bu da başka bir konunun başlığı

Hnmm anladim Burcak usta. Size katilmamak mumkun degil. Kadro birlestirmelerinde belli bi standardi yakalamak icin olcu mastarlari yada kaynak kaliplari kullaniyor musunuz acaba merak ettim. Isinizin ne kadar hassas oldugu gün.gbi aşikar. Saygi ve sevgilerimle

@Burçak Erbil fillet brazing'de borunun et kalınlığının 6 katı kesitinde yapılan lehim dediğiniz gibi mukavemeti ciddi bir şekilde arttırır. Tabi bu işlem süresini de ciddi bir şekilde arttırır. Özel yapım olduğu için bu süre kabul edilebilir. Tabi çeliği uzun süre ısıtıp zayıflatacak şekilde temperlemediğiniz sürece. Bunu da çeliğin faz diyagramında kaynak yaptığınız sıcaklığa bakarak anlayabiliriz. Ancak Columbus'un Nb alaşımlı çeliğinin diyagramını bulmak o kadar da kolay olmayabilir. TIG de ise bu etki çok daha az bölgede görülür. Çünkü ark kesiti son derece küçüktür.Bu da enerji yoğunluğun çok fazla olmasına ve kaynak işleminin hızlanmasına neden olur.
Bir başka konu da Kontaminant yani istemeyen maddeler. Ark kaynağı veya sert lehim yapılmadan önce muhakkak yüzey temizliği yapılmalıdır. Böylece yağ ,oksit vb. kaynak işlemini bozabilecek maddeler uzaklaştırılır. Gaz altı kaynak işlemi sırasında
koruyucu gazlar da istenmeyen gazlardan kaynak banyosunun korur. Sert lehim de ise, dekapan adı verilen adı verilen kimyasal maddeler gerekirse kullanılır. Pirinç lehimde bildiğim kadarıyla kullanmak gerekmiyor. Bu iki yöntemde de hata yapmadıysanız Kontaminant lar konusunda endişe edecek birşey yok. Gaz altı kaynak yöntemiyle birleştirilen kadrolarda kaynak bölgesinde görülen hasarlar da kaynak işleminde yapılan hatalar veya tasarımın yanlışlığındandır. En çok bu kadrolarda oluşan kaynak bölgesi hasarı görmemizin nedeni de nerdeyse bütün kadroların gaz altı kaynak ile imal edilmesidir. Yoksa yanlış tasarlanmış veya uygulanmış bir sert lehimli kadroda da kaynak bölgesinde hasar görmeniz kaçılmazdır. Her şey doğru tasarım ve doğru uygulamayla alakalı.

Aslında forumda bu tarz işlerden teorik olarak anlayan çok kişi varmış keşke herkes bu bilgiyi uygulamaya dökecek şekilde bisiklet üretimi ya da farklı bir konuda ortaya sizinki kadar başarılı koyabilse... @Burçak Erbil Böyle örnekleri gerçekten haddim olmadan tebrik ediyorum belki bundan 20 yıl sonra dünya çapında el yapımı kadro üreten sayılı üreticilerden biri olacak bir potansiyelimiz var.
Burada teorik bilgi sahibi arkadaşları kesinlikle eleştirmiyor hatta kesinlikle destekliyorum olumlu eleştiri en iyiyi bulmanın en güzel yoludur. Umarım onlar da gerekli yardim ve destekle bu olayın daha ileri gitmesine yardımcı olur.

Burçak Erbil bu ülkenin bisiklet camiası için çok büyük bir zenginlik. Kıymetini bilelim

Valla hem çok gurur duydum hem de salyam aktı... Helal !

Hah şöyle zevkle takip edebileceğimiz bir konu daha, çok iyi geldibu akşam akşam. Hocam ellerinize emeğinize sağlık.
https://encrypted-tbn2.gstatic.com/images?q=tbn:ANd9GcTFIL9Wv4ZVIVQz7E3iD0zkihifTplc0OQ1FBkEsaDoTlycE6nSpg

Bir kaç yıl sonra hayalimdeki yol bisikletine inşallah sizin atölyenizde kavuşmak nasip olur.

@Burçak Erbil

Fillet brazing'in kalınlığı boru et kalınlığının 6 katı olacaksa bu boru üzerinde ciddi bir tavlama demektir. Bu kadar uzun süre ısıtılan borularda tane irileşmesiyle birlikte sertlik ve dayanım azalması kaçınılmazdır. Yani kaynak bölgeleri sağlam olsa bile, borular zayıflayacaktır. Gönderdiğiniz fotoğrafta da boru ciddi anlamda ısıya maruz kalmış. Direkt olarak kaynak bölgesi borudan daha sağlamdır diyemeyiz. Boru uzun süren ısıtma işleminden sonra dayanım kaybederek bu duruma gelmiş de olabilir. İnceleme yapmadan sadece fotoğrafa bakarak yorum yapmak doğru olmaz. Diğer bir husus da fillet brazing'in kalınlığının arttırılmasıyla pirinç tabaka istenilen dayanımı karşılayabilir. Fakat benim asıl üzerinde düşündüğüm nokta, çelik-pirinç arayüzeyi. Bu bölge farklı ısıl genleşme katsayısına sahip malzemelerden oluştuğu için çekme ve darbe testleri için kararsız bir bölgedir. Eğer fırsatım olsaydı, fillet brazing yapılmış boruların kesitini alarak çelik-pirinç arakesitinin mikroyapı özelliklerini incelemek isterdim. Fillet brazing tekniğinin söylediğiniz kadar sağlam olması için çelik-pirinç arayüzeyinde ara geçişi sağlayacak bir difüzyon bölgesi şart gibi görünüyor. Sonuç olarak fillet brazing kaynağa göre oldukça estetik bir birleştirme yöntemi. Ancak ne kadar estetik olsa da uygulama sonrasında borulardaki aşırı temperleme riskinden dolayı fillet brazing'e sıcak bakmıyorum.

Elinize sağlık, işçilik müthiş..

@Yetkin

@uguryilmaz144

Arkadaşlar, anlıyorum gençsiniz, yeni mezunsunuz büyük ihtimalle, bilgiler taze, çok güzel. Ben de ODTÜ Metalurji/Makina mezunuyum, az biraz ben de anlıyorum bu konulardan, üzerine üstlük özellikle kadro yapımını birkaç senedir araştırıyorum, dünyaca tanınan biryerde bunun eğitimini aldım, sayısız framebuilderla görüştüm vs.. Tüm söylediklerimi bunlar çerçevesinde söylüyorum.
Şimdi ortada bazı gerçekler var; bunları sorgulayıp neden böyle olduğunu araştırabilirsiniz, bu da çok güzel birşey bence. Ama sanki ilk defa kullanılan bir yöntemmiş gibi brazing sağlam mıdır değil midir tartışmasına girmek çok saçma.
10 seneyi aşkındır otomotiv sektöründe çalışıyorum. Sayısız parça gördüm, tasarladım. Brazing otomotivde de yaygınca kullanılan bir yöntem. Mesela motor bloğunu tasarladığım Ford Cargo'nun 12.7L motorunda devasa yağ, hava boruları, 12bar dinamik basınca maruz kalan eşanjörler.. aynı bisiklet üzerinde kullanılan capillary veya fillet brazing yöntemleriyle imal edilmekte. Ve de hayatları çok daha zor; devasa bir kamyon motorunun ne kadar titrediğini, bu parçaların ne yüklere maruz kaldıklarını düşünün.

Şimdi ortada olan bazı şeyler var:
1-Fillet brazing de en az kaynak kadar sağlamdır. Bu bir gerçek. Bu konuda tartışıp da Amerika'yı yeniden keşfetmeye; hatta Amerika'nın varlığını sorgulamaya hiç gerek yok.
2-Fillet brazing ile üretilen bisikletlerin sayısı hiç az değildir. Sadece zamanının dünya devi Schwinn yeter. Şu anda da birçok custom kadro ustası kullanmakta. Bunlardan bir tane bile brazing noktasından kırıldığına dair bilgi bulamadım en azından kendi adıma. Siz bulursanız paylaşın lütfen.
3-Fillet brazing'de, özellikle de benim uyguladığım İngiliz tarzı teknikte "ısıdan etkilenen alan" neredeyse TIG kadar küçükdür. Öyle ki kendisi de mühendis olan Bicycle Academy'nin eğitmeni Andrew Denham bu teknikle TIG için geliştirilmiş daha kısa ve ince butt'lı boruları kullanabildiklerini söylüyordu. Fotoğraflarda siyah görünen alan yanıltmasın, o flux'ın (dekapan) aldığı renktir. Sadece suya batırılıp çıkınca böyle görünür:

https://c3.staticflickr.com/9/8023/28826082650_f2ed5be50b_z.jpg

Tahminlerinizin aksine, fillet brazing esnasında sadece 5-6 mm çapında bir bölge 2-3 saniye boyunca 800-1000C gibi sıcaklıklara çıkar.

@Burçak Erbil Ellerinize sağlık, müthiş işçilik. Benim de acemice kendim için benzer uğraşlarım var buraya bir örnek bırakayım. Henüz emekleme aşamasında olduğumdan muflu olarak kadro yapmak daha kolay ve az zahmetli dolayısıyla tecrübe edinene kadar kadrolar muflu sadece köprü vs bağlantılar basitçe fillet brazed. Tanışmak ve fikir alışverişi yapmak faydalı olabilir.
Konunuza müdahil olduğum için şimdiden kusura bakmayın lütfen.



@uguryilmaz144 Yaklaşımlarınız mühendis olarak yerinde ancak bilgilerinizdeki bazı eksikler konuyu anlamanızı güçleştiriyor. Google da araştırarak birçok kaynağa erişebilirsiniz tavsiyem eğer ulaşabilirseniz ve yabancı diliniz varsa AISI vb makaleleri okumak olacaktır. Bu kaynaklarda özellikle sert lehimin avantajlarını ve dezavantajlarını görebilirsiniz. Yolunuz doğru biraz daha okumak önünüzü çok açacaktır. Aşağıda kendi denemelerimi görebilirsiniz. Metal birleştirmelerde ark kaynak metodları seri üretimde hızlı olmalarına karşın özellikle ince kesitlerde hem yüksek işçilik kalitesi gerektirmekte hem de hatalara çok açık bir metod. Özellikle bisiklet konusunda boruların delinmesi vs söz konusu. Aynı zamanda farklı bileşimlerde malzemelerin birbirine kaynak edilmesine her zaman çok uygun değil örnek olarak pirinç ve çeliği ark kaynağı ile birleştirmeniz mümkün değilken sert lehimle oldukça sağlam olarak bu işi yapabilirsiniz. Çelik malzeme için endişelendiğiniz tane meselesi ise bu yöntemde özellikle gümüş içeriği fazla olan tel ile birleştirme yapacaksanız erime ısısının 650 derecelerde kalması pirinç telde bile maksimum 750 derecelere çıkma ihtimali endişelendiğiniz konunun uzağında yer alıyor. Tabi kontrollü ısıtma ve işin tecrübeli ellerde yapılması önemli. Daha fazla uzatmadan resimleri aşağıya bırakayım.

Lehim için kesit yaklaşık 0.2 mm



Kesite yayılan kaynak malzemesini görebilirsiniz



Fillet yapılmış kaynak yerinden hiçbir şekilde kopmuyor boru kırılıyor

@Burçak Erbil benim merak ettiğim boruları direk birleştirebilecekken, lugı kendiniz üreterek lug kullanarak yapmışsınız, işlevsel bi yönü varmı yoksa sadece bu şekilde olmasını istediğiniz için mi ?

@gokhankoc

@gokhankoc merhabalar!
Evet, arkadaşım sizden bahsetmişti. Almanya'da eğitime gitmişsiniz geçenlerde, bu da orada yaptığınız kadro değil mi? Güzel görünüyor, siz de yeni bir konuda kadronun ayrıntılı fotoğraflarını paylaşırsanız çok sevinirim, merak ettim. Üstüste geçmiş borulardaki ısı kontrolü gayet güzel; işte bu işin eğitimini almak baştan fark yaratıyor. Gerçi oradaki boruların et kalınlıkları baya fazla, ama yine de başlangıç için oldukça iyi bir brazing.
Tabii ki bir ara görüşelim sohbet edelim, her zaman beklerim.

@Tasogare

Bu yapım şeklinde "bilaminate" deniyor. Alın borusu tarafı tamamen estetik Ama sele kelepçesi kısmında fonksiyonel bir tarafı da var; o bölgede stresler çok yüksek ve borunun üzerine ekstra bir kuvvetlendirici boru geçirmek orada olabilecek muhtemel çatlama problemlerine karşı fazladan bir emniyet sağlıyor. Eğer o bölgede bu şekilde bir kuvvetlendirme olmasaydı, borunun selenin geçtiği tarafının et kalınlığı daha fazla (yani butted) olması lazımdı.